Santuariu de la Virxe de la Braña
El Santuariu de la Virxe de la Braña ye un santuariu asitiáu nel conceyu d'El Franco, nel occidente asturianu.
Allugamientu
editar43°28′32″N 6°51′27″W / 43.47556°N 6.85750°O
Enfusándose pola CN-634 n'A Caridá (A Caridá), direición Galicia, xírase a la izquierda tomando la carretera llocal FR-1 en direición a Miudes, pásase esti pueblu y y percorriendo por ella unos ocho km llégase direutamente al Santuariu. Na so cultura destaca la construcción castreña.
Historia
editarNel añu 1795 la Parroquia de La Braña dixebrar de la de Miudes, a la que pertenecía. La ilesia de La Braña, que data del añu 1700, ye lo más destacao del pueblu. Paez ser que nel sieglu IX yá esistía una pequeña capiya onde se veneraba a la Virxe magar nun tenía de ser aquella imaxe l'artística y bella que se venera na actualidá.[1] Hai una inscripción de los sieglos IX o X, «procedente de dalguna capiya anterior a la ilesia, lleida por Emilio Hubner asina: Obit Ia (cobus?) Micael cl(ericu) s III n(onas) Yera ...II»[2]
Amás de les acepciones de «la braña» nel Diccionariu Etimolóxicu de la Llingua Castellana como zona de camperes, atópase la braña como orixinariu del términu célticu «brakna» (llugar húmedu).[3]
Estructura y arquiteutura
editarLa ilesia tien planta de cruz llatina, d'una sola nave y dos capilla llaterales y ta coronada con una espadaña de trés buecos, con campanes en cada unu d'ellos. La espadaña construyóse darréu, nel añu 1896. La imaxe de la Virxe de la Braña que preside l'altar mayor d'estilu dóricu, ye d'una gran guapura. Nuna de les capiyes llaterales atópase una imaxe de la Virxe de la Candelaria, d'un gran valor históricu y artísticu. Nel visu del pórticu d'entrada a la Ilesia esiste otra imaxe de la Virxe, en mármol, frutu d'una donación del políticu Vicente Loriente.[4]
Siguiendo la descripción de Pacual Madoz: «la ilesia parroquial so la advocación de Sta. María ye de construcción moderna, abondo sólida y capaz; foi reparada nel añu 1828 y siguiente por cuenta de los partes de diezmos, y con dellos donativos particulares. D'esta mesma dómina son el retablu y efixes de bastante méritu artísticu, qu'hai na capiya mayor, que la so obra, foi costeada colos fondos destinaos al cultu de Ntra. Sra. de la Braña bien venerada polos habitantes de tol país».[5]
Debíu al fuerte deterioru que sufría en santuariu, los vecinos crearon nel añu 2004 una asociación, «El Brañal», pa la reconstrucción del templu pos se fundiera'l techu y la situación yera bien esmolecedora. Al financiamientu d'estos trabayos xunieron el Conceyu franquín, l'Arzobispáu y el Principáu d'Asturies. Nel añu 2005 empezaron les obres realizando les xeres más urxentes: arreglu de techu, saniáu d'instalación llétrica y pintura interior del templu. Nos dos años siguientes acometiéronse los trabayos de dar una capa de morteru de formigón a les fachaes, intentando siempres caltener la estructura orixinal. Con éses mientres se realizaben estes obres afayó un «güeyu de güe» na parte posterior y que la so misión yera dar más lluminosidá a la Virxe de la Braña. Nel añu 2008 llevar a cabu la fase de recuperación de les antigües puertes y la renovación del falsu techu de los cabildros. A lo último, nel añu 2012 concluyéronse los trabayos poniendo un nuevu suelu de madera de castañal a tol templu. La celebración de la fiesta de les Candeles» del añu 2013 aprovechar pa celebrar la conclusión de los trabayos.[6]
Favores y milagros
editarTomando un camín llateral a la ilesia y ascendente, atópase una fonte llamada la fonte santa de la Virxe de la Braña a que les sos agües atribúyense-y poderes milagrosos. Esta fonte ta no fondero d'un pequeñu valle, xunto a un antiguu llavaderu municipal que se caltién en bien bon estáu. D'esta fonte, a la que s'apuerta por aciu una escalinata salen dos remexos d'agua de forma continua. Percima de los remexos ta una imaxe de la Virxe nuna fornica de bella factura artística.[7]
Fiestes, devociones y tradiciones
editarEl 15 d'agostu celebra la popular romería de la Virxe de la Braña constituyendo'l centru espiritual de los seis parroquies del conceyu: Arancedo, La Braña, A Caridá, Miudes, San Juan de Prendonés y Valdepares. Tamién hai gran arribación de romeros de los conceyos colindantes.
La tradición indica que tien de llevase una caña de texu, «teixu» n'asturianu afatáu con colgantes de carambelos y rosquíes que se pasen pol mantu de la Virxe. Los romeros quedar col «texu» como alcordanza d'esta fiesta y guardar los nes sos cases hasta que la sustitúin pola caña del siguiente añu.
La fiesta de «les Candeles», que tamién se celebra nel santuariu tien una gran tradición. A ella alleguen los pelegrinos con veles encendíes que signifiquen dos talos pidimientos de favores a la Virxe y que depués son bendicíes.[8]
Tamién ye costume echar unes monedes a l'agua de la «Fonte Santa» pidiendo dalgún favor a la Virxe.
Bibliografía
editar- Antes y agora del conceyu d'El Franco. Vicente Pérez Suárez.
Referencies
editar- ↑ El Franco. «Santuariu La nuesa Señora de la Braña» (castellanu). Archiváu dende l'orixinal, el 2020-11-11. Consultáu'l 15 de marzu de 2013. «https://sites.google.com/site/elfrancoenfotos/ilesies-y-capiyes/la-brana»
- ↑ (1984) Gran Enciclopedia Asturiana, páx. Tomo 7, páx.94.
- ↑ «Asturies.as» (castellanu). Un paséu polos 78 conceyos d´Asturies. Archiváu dende l'orixinal, el 1 de xunetu de 2013. Consultáu'l 22 d'abril de 2013.
- ↑ Conceyu d'El Franco. «El Franco, la mar de tierres» (castellanu). Santuariu de la Braña. Consultáu'l 14 de marzu de 2013.
- ↑ Mados, Pascual (1985). «Diccionario Geográfico-Estadístico-Histórico de España». Edición facsimil-Valladolid: páxs. 89.
- ↑ Cascudo, T (Xineru de 2013). «Llarga vida pal sanuario d'A Braña». La Nueva España. https://www.lne.es/occidente/2013/01/27/llarga-vida-santuariu-brana/1359873.html.
- ↑ Pérez Suárez, Vicente. Antes y agora del Conceyu d'El Franco.
- ↑ Llarga vida pal santuariu d'A Braña. https://www.lne.es/occidente/2013/01/27/llarga-vida-santuariu-brana/1359873.html. Consultáu'l 22 d'abril de 2013.
Datos: Q6121591
