Santuariu de la Virxe del Carmen d'Arboleya

santuariu

El santuariu de la Virxe del Carmen de Arboleya o tamién llamada La nuesa Señora del Carmen de Arboleya ta asitiada nel conceyu de Cabranes. Nesta zona desenvolvióse enforma la devoción a la Virxe del Carmen yá que nos archivos de la parroquia de Santuyano de Viñón hai datos de la Cofradería del Carmen venceyada a esti santuariu y qu'esistía nel añu 1775. Ta asitiáu a trés km del pueblu de Viñón, toos ellos con gran rimada de xubida, al que pertenez el llugar d'Arboleya onde ta'l santuariu y de ende'l so nome. Dada l'altitú ganada nesos trés quilómetros, les vistes dende'l santuariu son espectaculares. La llave del santuariu tener una señora del pueblu de Arboleya, nieta del tallador de madera que realizó la puerta del sagrariu del santuariu. El conceyu de Cabranes ye tierra de dellos personaxes ente los que destaquen Diego de Cabranes, escritor místicu del sieglu XVI y Alejandro Corrolades, sacerdote y escritor.[1]:146

Santuariu de la Virxe del Carmen d'Arboleya
santuariu
Llocalización
País España
Autonomía Principáu d'Asturies
Provincia provincia d'Asturies
Conceyu Cabranes
Coordenaes 43°24′34″N 5°25′56″W / 43.40948°N 5.43209°O / 43.40948; -5.43209
Santuariu de la Virxe del Carmen d'Arboleya alcuéntrase n'Asturies
Santuariu de la Virxe del Carmen d'Arboleya
Santuariu de la Virxe del Carmen d'Arboleya
Santuariu de la Virxe del Carmen d'Arboleya (Asturies)
Historia y usu
Diócesis Archidiócesis d'Uviéu
Cambiar los datos en Wikidata

Allugamientu

editar

El santuariu ta bien cercanu al pueblu de Viñón el cual pertenez al conceyu de Cabranes. Esti conceyu ta compuestu por seis parroquies, ventiocho pueblos y unos setenta caseríos y la so capital ye Santolaya. Tien una estensión d'unos 38 km cuadraos y arrodiar los conceyos de Piloña, Sariegu, Nava y Villaviciosa. El monumentu más pervalible del conceyu ye la ilesia románica de Santuyano de Viñón que se restauró en 1975.[1]:146 Pa llegar a ella debe tomar la carretera AS-255 que va dende L'Infiestu a Villaviciosa y aproximao a la metá d'esi percorríu atopa'l santuariu y que ta metanes un vetusto carbayera col templu sobre un cuetu dende onde puede reparase un ampliu paisaxe.

Historia

editar
 
Virxe del Carmen nel altar mayor.
 
Pergamín recordatoriu de la concesión papal d'Altar Privilexáu

El santuariu ye del sieglu XVI y al so llau taba la «casa de novenes». La «Cofradería del Carmen», venceyada a esti santuariu yá esistía antes de 1775 pero nun se sabe con certidume la fecha de la so fundación yá que sumió'l llibru anterior al que cita esta fecha. Un datu procedente de la tresmisión oral ente xeneraciones socesives ye que primero que el papa Benedicto XIII estendiera la fiesta de la Virxe del Carmen nel añu 1725, yá esistía esta ermita magar el cultu yera a la Virxe María ensin advocación específica. Nel archivu de la parroquia de «Santuyano de Viñón» esiste un documentu que diz:

El día 12 de xineru de 1778, el papa Clemente XIII concedió al altar mayor del santuariu del Carmen de Arboleya la gracia d'Altar Privilexáu, siendo párrocu don Tomás Escobedo Valdés.

La Cofradería del Carmen» tenía la peculiaridá de nun cinxise solamente a la so parroquia sinón ser interparroquial y pertenecíen a ella los feligreses de Viñón y de delles parroquies estremeres como Celada, Fresnéu, Santolaya y Torazu magar estos postreros independizar nel añu 1766.[1]

Estructura y arquiteutura

editar

El santuariu foi fundáu nel sieglu XVII y ta compuestu por un conxuntu arquiteutónicu d'estilu rural. La planta del santuariu ye de fábrica y de forma rectangular. Adosada al muriu empobináu al norte, pero a menor altor que'l santuariu, atópase la sacristía que foi construyida darréu. El pórticu ta empobináu al norte, ye de menor altor que la fachada principal y ta sosteníu por columnes de madera remataes en capiteles perbién tallaos. La puerta principal ta baxu en pórticu citáu y, por tanto, tamién empobinada al norte y ye d'arcu de mediu puntu magar foi tapiada darréu y abierta una puerta rectangular pero quedaron los sillares que formaben l'arcu primitivu.[2]

La imaxe de la Virxe que se veneraba nel Santuariu atribuyir a Luis Fernández de la Vega y yera de bien bella factura pero unos desconocíos quemar el 23 de setiembre de 1936. La imaxe actual tamién ye una gran obra d'arte, tallada y policromada en Barcelona y llogró'l primer premiu na esposición d'Arte sacro entamada pola Caxa d'Aforros d'Asturies nel añu 1954 y foi donada por D. José Franco Baizán. Al llegar a Uviéu y primero que la llevaren a Arboleya foi espuesta al cultu na capiya del antiguu hospital d'Uviéu. Esta imaxe se entronizó nel so llugar de cultu previstu en xunetu de 1979. Pal usu procesional y otros cultos nel esterior del santuariu hai otra imaxe similar a la orixinal, de vistir, regalada en 1940 al santuariu pola familia Fernández-Canellada.[1]

.


Fiestes, devociones y tradiciones

editar

La fiesta principal celébrase'l domingu siguiente al 16 de xunetu teniendo llugar primeramente una novena que, amás de devota tien la so nota de simpatía pos los neños y nuevos cánten-y a la Virxe cantares populares con música tradicional.

Visitantes pernomaos

editar
 
Placa recuerdo de visita de Cardenal Primáu de Méxicu

Un datu peculiar que reflexa la devoción a la Virxe de Arboleya en Iberoamérica ye que'l 19 de xunetu de 1979 visitaron el santuariu'l Arzobispu Primáu de Méxicu, Cardenal Ernesto Corripio Afumada, acompañáu de los obispos de Veracruz y Tampico onde rezaron una Salve a la Virxe pidiendo proteición como yá fixeren años tras los sos antecesores que yeren d'esti conceyu.[1]

Cantar popular[1]

editar
Coru
Salve, Virxe pura
Salve, Virxe Madre
del Carmen Señora,
Reina, Virxe, Salve.
||
Estrofa 1
Ye'l to escapulariu
la cadena grande
con que se prindar
al dragón infame
||
Estrofa 2
Yes del Carmelo
La Pastora atenta
qu'a les tos oveyes
das la campera nidia
Estrofa 3
Nel mes de xunetu
el to mes entrañable,
nél te festexen
tolos tos cofrades
||
Estrofa 4
Güei tamién recuerden
toles tos bondaes
los fíos que tienes
allende los mares
Despidida (1)
¡Adiós, oh Virxe Carmelitana!
Reina del Cielu, Madre de Dios,
toos sentimos pena estremada
al repitivos adiós, adiós
||
Despidida (2)
Adiós, ¡Oh Virxe del mantu blancu!
flor del Carmelo, Madre d'Amor
Danos, Señora, la to escapulariu,
prinda segura de salvación

Referencies

editar
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Fernández Álvarez y dellos más (1990). «María nos pueblos d'España». Consultáu'l 27 de febreru de 2014.
  2. Enciclopedia de Cabranes-V. G. M.. «Capilla de La nuesa Señora del Carmen de Arboleya». Consultáu'l 24 de febreru de 2014.