Wikipedia

Saving Private Ryan

Saving Private Ryan ye una película bélica épica d'Estaos Xuníos estrenada en 1998 y ambientada na invasión de Normandía mientres la Segunda Guerra Mundial. Empobináu por Steven Spielberg y escritu por Robert Rodat, el filme destaca pola so recreación bien realista de la guerra, especialmente nos sos intensos 27 primeros minutos, que narren el desembarcu y asaltu aliáu de la «sablera de Omaha» el 6 de xunu de 1944. La historia sigue con Tom Hanks como'l capitán John H. Miller del exércitu de los Estaos Xuníos y siete homes (interpretaos por Tom Sizemore, Edward Burns, Barry Pepper, Vin Diesel, Giovanni Ribisi, Adam Goldberg y Jeremy Davies) en busca d'un paracaidista, el soldáu James Francis Ryan (Matt Damon), que perdió a los sos trés hermanos en combate.

Saving Private Ryan
Datos
Títulu orixinal Saving Private Ryan (en)
Xéneru cine bélicu[1], cine dramáticu y cine d'aición
País d'orixe Estaos Xuníos
Estrenu 24 xunetu 1998 (Estaos Xuníos)
9 ochobre 1998 (Suecia)
8 ochobre 1998 (Alemaña)
1998
Idioma orixinal inglés[5], alemán y francés[6]
Duración 169 min
Llugar de la narración Normandía[7] y Playa de Omaha (es) Traducir[6]
Rodaxe República d'Irlanda[8], Condáu de Wexford[8], Curracloe (en) Traducir[8], Hatfield[8], Calvados[8], Thame (es) Traducir[8] y Campusantu y monumentu estauxunidense de Normandía
Color en color
Ficha téunica
Direición Steven Spielberg[9]
Producción Steven Spielberg[7], Ian Bryce[7], Mark Gordon[7] y Gary Levinsohn[7]
Guión Robert Rodat
Música John Williams
Fotografía Janusz Kaminski (es) Traducir
Edición Michael Kahn
Repartu Tom Hanks[9], Matt Damon[11], Edward Burns[10], Tom Sizemore[9], Jeremy Davies[10], Adam Goldberg[10], Barry Pepper[10], Giovanni Ribisi[10], Vin Diesel[10], Ted Danson[10], Paul Giamatti[10], Dennis Farina[10], Nathan Fillion[12], Leland Orser[12], Harrison Young[12], Bryan Cranston[12], Harve Presnell[12], Martin Hub, Dale Dye[13], Corey Johnson[13], Andrew Scott[13], Glenn Wrage[13], John de Lancie[13], John Sharian[13], Kathleen Byron[13], Max Martini[13], Demetri Goritsas[13], Ryan Hurst, David Wohl, Joerg Stadler, Dylan Bruno, Rolf Saxon, ‎Stéphane Cornicard‎, Amanda Boxer y Erich Redman
Ver llista completa
Compañíes
Productora Amblin Entertainment (es) Traducir, Mutual Film Corporation (es) Traducir, Paramount Pictures y DreamWorks
Distribuidora UIP-Duna Film, Paramount Pictures y DreamWorks
Costu 70 000 000 $[14]
Recaldación 217 049 603 $ (Estaos Xuníos)
482 349 603 $ (mundial)
Premios y nominaciones
Premios
Nominaciones
Calificaciones
CNC tolos públicos[17] y avisu[17]
FSK FSK 16 (es) Traducir
Medierådet pa mayores de 15 años[18]
MPAA R (es) Traducir
Enllaces esternos
Ficha n'IMDb
Ficha en FilmAffinity
Cambiar los datos en Wikidata

Rodat concibió la historia de la película en 1994, cuando vio un monumentu dedicáu a ocho hermanos que morrieron na Guerra de Secesión ya imaxinó un símil narrativu ambientáu na Segunda Guerra Mundial. El guión foi presentáu al productor Mark Gordon, quien lo apurrió a Hanks, y finalmente llegó a Spielberg, que decidió dirixilo. La premisa de la película básase llibremente nel casu real de los hermanos Niland.

Saving Private Ryan foi bien recibida pol públicu, llogró bones crítiques y ganó dellos premios a la película, la repartida y l'equipu. Tamién llogró una importante recaldación en taquilla, que xubió 481,8 millones de dólares d'Estaos Xuníos en tol mundu y asitiar como la película d'Estaos Xuníos más taquillera del añu. L'Academia d'Artes y Ciencies Cinematográfiques d'Estaos Xuníos nomó la película a siete premios Óscar y Spielberg ganó la so segunda estauína al meyor direutor.

Argumentu

editar

Na mañana del 6 de xunu de 1944, empiezu de la invasión de Normandía, los soldaos d'Estaos Xuníos preparar pa desembarcar na sablera de Omaha. Namás abrir les puertes de les sos llanches de desembarcu son recibíos por un feroz fueu d'artillería alemano, que masacra a munchos de los soldaos en cuanto ponen pie en tierra. El capitán John H. Miller, al mandu de la compañía Charlie del 2ᵘ Batallón Ranger, sobrevive a la carnicería del desembarcu, axunta a un grupu de soldaos pa intentar enfusar les defenses alemanes y abre fienda p'avanzar dende la sablera.

Nel Departamentu de Guerra de los Estaos Xuníos, en Washington D. C., el xeneral George Marshall ye informáu de que trés de los cuatro hermanos de la familia Ryan morrieron en combate con pocos díes de diferencia y que la so madre va recibir los trés telegrames de pésame nel mesmu día. Tamién tien noticia de que'l cuartu hermanu, soldáu James Francis Ryan de la compañía Baker, 506ᵘ Reximientu d'Infantería de Paracaidistes, 101ª División Aerotresportada, ta sumíu en combate en dalgún llugar de Normandía. En lleendo al so equipu una carta que Abraham Lincoln unvió a la señora Bixby, que perdió cinco fíos na guerra civil, Marshall ordena que Ryan ten de ser atopáu y unviáu a casa darréu en cumplimientu de la política d'únicu sobreviviente del exércitu d'Estaos Xuníos.

En Francia, trés díes depués del Día D, Miller recibe la orde d'alcontrar a Ryan. Axunta a seis homes de la so compañía (Horvath, Mellish, Reiben, Jackson, Wade y Caparzo) y otru más de la 29ª División d'Infantería (Upham) que fala francés y alemán, pa sirvir como traductor. Ensin información sobre'l paradoriu de Ryan, Miller y los sos homes treslladar a la llocalidá de Neuville, onde s'atopen con un pelotón de la 101ª. N'entrando na llocalidá so una fuerte agua, Caparzo ye mancáu nel pechu por un francotirador alemán y muerre sangradura ensin que naide pueda allegar na so ayuda. Jackson alcuentra al tirador enemigu y ablayar cuando Caparzo yá finó. Poco dempués atopen un soldáu de nombre James Frederick Ryan, de Minnesota, anque rápido decatar de que nun ye'l so home. Na so busca tamién s'atopen con un miembru de la compañía Charlie, quien los informa que la so zona d'aterrizaxe foi Vierville y que les compañíes Charlie y Baker teníen el mesmu puntu de xunta. Una vegada ellí alcuentren a un amigu de Ryan que-yos diz que l'home al que busquen ta defendiendo una ponte de gran importancia estratéxica sobre'l ríu Merderet na llocalidá de Ramelle.

En camín a Ramelle el grupu de busca atopar con un nial d'ametralladora alemana y Miller decide aprovechar la oportunidá pa neutralizar la posición, cercana a una estación de radio y que yá acabó con dellos soldaos aliaos, a pesar de les rocees de los sos homes. Nel asaltu, Wade, el médicu del grupu, ye mortalmente mancáu. L'únicu sobreviviente alemán ye oxetu de la roxura de tolos miembros del grupu d'Estaos Xuníos, menos Upham, que protesta ante Miller por dexar que los sos homes intenten fusilalo. El soldáu alemán clamia pola so vida y Miller dexar colar colos güeyos vendados y con órdenes d'apurrise a la primera patrulla americana qu'atope. En viendo al so capitán dexar colar a un enemigu, Reiben dexa de confiar nel so lideralgu y comuníca-y el so decisión de desertar del grupu, lo que lu lleva a enfrentase con Horvath. Dambos alderiquen acaloradamente hasta que Miller decide intervenir revelando la so situación personal anterior a la guerra, cuando yera maestru d'inglés, una información que llevara a los miembros del grupu a realizar apuestes. Reiben decide finalmente quedase.

El grupu de soldaos americanos llega finalmente pela rodiada de Ramelle, onde, nuna emboscada a un vehículu semioruga alemán, atopar con trés paracaidistes d'Estaos Xuníos. Unu d'ellos ye James Francis Ryan. Yá en Ramelle, Ryan ye informáu de la muerte de los sos trés hermanos y de la misión pa devolvelo a casa, na que morrieron dos soldaos americanos. Trescálase descomanadamente cola muerte de los sos hermanos, pero siente que nun ye xusto tornar a casa y diz-y a Miller que-y diga a la so madre que «cuando m'atoparon, taba equí colos únicos hermanos que me quedaben». Miller decide tomar el mandu de tolos homes y defender la ponte colos pocos medios al so algame.

 
Tom Hanks interpreta al protagonista de la película, el capitán John H. Miller.

Los alemanes lleguen a la llocalidá con una fuercia de más de cincuenta homes y col sofitu de vehículos blindaos. Los americanos prepararon la defensa y infligen numberoses baxes a los xermanos, incluyida la destrucción de dos tanques con bombes lapa feches con calcetos y grasa, pero na llucha muerren la mayoría de componentes del grupu de Miller, incluyíos Jackson, Mellish y Horvath. Nel intentu por volar la ponte pa evitar la so cayida en manes alemanes, Miller ye mortalmente mancáu. Los americanos aguanten el feroz ataque alemán hasta que, xustu antes de la llegada a la ponte d'un tanque enemigu Tiger I, un avión d'Estaos Xuníos P-51 Mustang sobrevolar y destrúi, siguíu de más aviones aliaos ya infantería americana con tanques M4 Sherman que consiguen ganar a los alemanes. Upham, que s'había quedáu arrezagáu y escondíu nuna trinchera, encañona a dellos soldaos xermanos, ente los que s'atopa'l soldáu que dexaron colar en tomando'l nial d'ametralladora, y matar d'un tiru en siendo testigu de cómo disparaba a Miller. Ryan, Reiben, Upham y otru soldáu de la unidá de Ramelle son los únicos sobrevivientes de la batalla de Ramelle. Ryan allega a ayudar al morrebundu Miller y este diz-y el so últimes pallabres: «James… fáigase usté dignu d'esto… merézalo».

Yá na actualidá (añu 1998), el veteranu de la Segunda Guerra Mundial James Francis Ryan visita xunto a la so familia'l Campusantu d'Estaos Xuníos de Normandía en Colleville-sur-Mer, Francia. Ryan averar a la tumba de Miller y pregúnta-y a la so esposa si foi un bon home, dignu del sacrificiu de Miller y el so grupu de soldaos, tres lo que fai un saludu militar a la cruz so la que reposa'l so salvador.

Repartu

editar
Actor Personaxe
Tom Hanks Capitán John Miller. 2ᵘ de rangers
Tom Sizemore Sarxentu Primeru Michael Horvarth. 2ᵘ de rangers
Matt Damon Soldáu James Francis Ryan. 101ª División Aerotresportada
Edward Burns Soldáu Richard Reiben. 2ᵘ de rangers
Jeremy Davies Cabu Timothy E. Upham. 29ª División d'infantería
Barry Pepper Soldáu Daniel Jackson. Francotirador, 2ᵘ de Rangers
Adam Goldberg Soldáu Stanley Mellish. 2ᵘ de Rangers
Giovanni Ribisi Sarxentu Téunicu Irwin Wade. Sanitario. 2ᵘ de Rangers
Vin Diesel Soldáu Adrian Caparzo. 2ᵘ de Rangers
Ted Danson Capitán Fred Hamill. 101ª División Aerotresportada
Paul Giamatti Sarxentu William Hill. 101ª División Aerotraansportada
Dennis Farina Coronel Anderson. Comandante de Batallón. 2ᵘ de Rangers
Leland Orser Teniente Dewind. Pilotu. 101ª División Aerotresportada
Max Martini Cabu Henderson. 101ª División Aerotresportada
Harrison Young James Ryan (vieyu)
Harve Presnell Xeneral George Marshall
Bryan Cranston Coronel I. W. Bryce
Nathan Fillion Soldáu James Frederick Ryan
Joerg Stadler Soldáu alemán

Producción

editar

Desarrollu

editar

Robert Rodat concibió l'argumentu de la película en viendo en 1994 un monumentu dedicáu a la memoria de soldaos muertos en combate nel que figuraben los nomes d'ocho miembro de la mesma familia finaos na Guerra de Secesión americana. Inspiráu por esta historia, Rodat investigó sobre la tema y decidió escribir una historia similar nel contestu de la Segunda Guerra Mundial. El so guión foi presentáu al productor Mark Gordon, a quien-y gustó la historia pero solo aceptó'l testu tres once reescrituras. Gordon enseñó'l testu definitivu a Tom Hanks, a quien tamién-y gustó y pasar a Steven Spielberg por que lo dirixiera. La fecha fita pa empecipiar el rodaxe foi'l 27 de xunu de 1997.[19]

Spielberg quería que los actores de la película tuvieren l'aspeutu más realista posible. El direutor dixo nuna entrevista: «La xente na Segunda Guerra Mundial tenía un aspeutu distintu al de la xente de güei», y por eso quixo que la repartida tuviera les mesmes cares que viera en semeyes y filmaciones de la dómina.[20] Antes d'empezar el rodaxe los protagonistes del filme, Edward Burns, Barry Pepper, Vin Diesel, Adam Goldberg, Giovanni Ribisi y Tom Hanks, tuvieron que preparar los sos roles de soldaos mientres diez díes nun campu d'entrenamientu.[21]

La película empieza con una secuencia de más de venti minutos de duración que recrea'l desembarcu de los soldaos nes sableres de Normandía. Spielberg decidió incluyir esta escena particularmente esforcia cola cuenta de «meter a l'audiencia nel escenariu conmigo», pos nun quería que «l'audiencia fueren meros espectadores, sinón que buscaba que participaren como neños que nunca antes vieren una batalla de verdá y llegar xuntos a lo alto de la sablera Omaha».[20]

Spielberg amosara con anterioridá'l so interés na Segunda Guerra Mundial coles películes 1941, L'imperiu del Sol, Schindler's List y la saga de Indiana Jones. Tres Saving Private Ryan Spielberg tamién produció dos miniseries pa televisión ambientadas na Segunda Guerra Mundial, Band of Brothers y The Pacific, xunto a Tom Hanks. Preguntáu sobre ello, el cineasta d'Estaos Xuníos dixo: «Creo que la Segunda Guerra Mundial ye l'eventu más importante de los últimos cien años; el destín de los Baby boomers ya inclusive de la Xeneración X tuvo venceyáu a ella. Más allá d'esto, yo siempres tuvi comenenciudu na Segunda Guerra Mundial. Les mios primeres películes, les que fixi con catorce años, yeren filmes de combates tanto aéreos como terrestres. Dende va años buscaba una bona historia sobre la Segunda Guerra Mundial pa rodala, y cuando Robert Rodat escribió Saving Private Ryan, atopar.»[22]

 
Sablera Ballinesker nel condáu de Wexford, Irlanda, llugar de rodaxe de la secuencia del desembarcu de Normandía.

Les escenes del Día D fueron filmaes na sablera Ballinesker de Curracloe, condáu de Wexford, Irlanda.[23][24][25] El rodaxe dio empiezu'l 27 de xunu de 1997 y duró dos meses.[26][27][28] Delles escenes se filmaron en Normandía, nel Campusantu d'Estaos Xuníos de Normandía de Colleville-sur-Mer y en Calvados. Otres escenes fueron rodaes en llocalizaciones ingleses, como'l British Aerospace en Hatfield (Hertfordshire), Londres, el Thame Park d'Oxfordshire y Wiltshire. La producción tamién se diba a desenvolver en Seaham, nel condáu de Durham, pero'l gobiernu británicu torgar.[29]

Semeya histórica

editar

Saving Private Ryan foi allabada pola crítica pol so realista semeya de la Segunda Guerra Mundial, y en particular pola secuencia inicial del desembarcu en Normandía, que foi votada como la «meyor escena de batalla de tolos tiempos» pola revista Empire y foi puesta nel númberu unu del ranking «50 grandes momentos de cine» de la revista TV Guide.[30] La secuencia costó 12 millones de dólares ya implicó a 1500 extras, dalgunos de los cualos yeren miembros d'Acutar Defence Forces irlandeses. Miembros de grupos locales de reconstrucción histórica como'l Second Battle Group formaron parte del repartu interpretando a soldaos alemanes.[31] Amás, intervinieron de venti a trenta persones con amputaciones reales pa interpretar a los soldaos d'Estaos Xuníos tullíos mientres el desembarcu.[32] Spielberg nun realizó un guión gráficu de la secuencia, pos quería reaiciones bonales y que «l'aición inspíreme sobre'l llugar onde asitiar la cámara».[33]

La representación histórica de les aiciones de la compañía Charlie, encabezada pol so comandante, el capitán Ralph E. Goranson, tamién se recreó na secuencia d'apertura. La escena y los detalles de asoceder esa mañana na sablera normanda son bien fieles a la realidá, como'l maréu sufiertu por munchos soldaos, el gran númberu de baxes ente los aliaos al desembarcar de les llanches y les dificultaes pa reagrupase na sablera qu'esperimentaron les unidaes. Los detalles contextuales de les aiciones de la compañía tamién se caltuvieron, casu de los nomes en códigu del sector Charlie y los axacentes. La película tamién ilustra cómo'l desembarcu foi siguíu de la llimpieza de los búnkeres y el sistema de trincheres alemanes na parte alta de los cantiles, daqué que nun yera parte de los oxetivos de la misión de la compañía Charlie pero que se realizó en xubiendo los cantiles de Pointe du Hoc.[34]

Les llanches de desembarcu usaes incluyeron dolce auténtiques de la Segunda Guerra Mundial, diez LCVP y dos LCM, usaes poles compañíes Ranger britániques pa tomar les sableres mientres la operación Overlord.[34][35] Los cineastes usaron tamién cámares subacuátiques p'amosar meyor a los soldaos siendo ametrallaos so l'agua. Precisáronse cuarenta barriles de sangre falso pa tiñir l'agua de mar y asemeyar la masacre causada ente los soldaos d'Estaos Xuníos.[32] Esti enfotu pol realismu foi más malo de consiguir nos vehículos blindaos alemanes de la guerra, pos bien pocos sobrevivieron en condiciones operatives. Los tanques Tiger I qu'apaecen na película fueron copies montaes sobre'l xasis de los más antiguos pero funcionales tanques soviéticos T-34.[36] Los dos vehículos qu'apaecen como Panzers intentaben asemeyar cazacarros Marder III. Unu foi creáu pa la película reutilizando'l xasis d'un tanque Panzer 38(t) de fabricación checa,[37] similar en configuración al orixinal Marder III, y l'otru foi un vehículu d'asaltu suecu SAV m/43, que tamién emplegó'l xasis del 38(t) y recibió cambeos cosméticos pa la ocasión.[38]

Inevitablemente los cineastes tomaron delles llicencies artístiques pol bien del drama. Una de les más notables ye la semeya de la 2ª División SS Das Reich como l'enemigu de los norteamericanos na batalla final de Ramelle. La 2ª SS nun combatió en Normandía hasta xunetu, y facer en Caen contra los británicos y los canadienses, cien quilómetros al este.[39] Per otra parte, les pontes sobre'l ríu Merderet nun fueron un oxetivu de la 101ª División Aerotresportada, sinón de la 82ª División Aerotresportada como parte de la misión Boston.[40] Enforma se faló de dellos errores tácticos» por parte tanto de los alemanes como de los americanos na batalla final de la película, a lo que Spielberg respondió qu'en munches escenes optó por sustituyir les táctiques militares y l'estricta precisión histórica en favor del efeutu dramáticu.[41]

Pa llograr un tonu y una calidá fiel a la historia, según pa reflexar la dómina en que se ambienta el filme, Spielberg volvió collaborar col direutor de fotografía Janusz Kaminski, afirmando que «de primeres, los dos sabíamos que nun queríamos qu'esto paeciera una estravagancia Technicolor sobre la Segunda Guerra Mundial, sinón más bien como imáxenes d'un noticieru de los años 1940, bien desaturado y antiguu.» Kaminski quitó'l revestimiento proteutor de les lentes de les cámares p'averase lo máximo posible a la teunoloxía de filmación de la dómina de la Segunda Guerra Mundial. Esplicó que «ensin la capa proteutora, la lluz enfusa y empieza a rebotar, lo que la fai más difusa y más nidia ensin perder el focu». El direutor de fotografía completó l'efeutu global pasando'l negativu pol bleach bypass, un procesu qu'amenorga'l rellumu y la saturación del color. La sincronización del obturador foi de 90 o 45 graos pa munches de les escenes de batalla, cuando lo habitual son 180 graos. Kaminski esclaria «d'esta manera llogramos un ciertu staccato nos movimientos de los actores y cierta nitidez nes esplosiones, lo que lo fai un pocu más realista».[42]

Estrenu

editar

Saving Private Ryan foi distribuyida por DreamWorks en Norteamérica y por Paramount Pictures internacionalmente. Como resultáu de l'adquisición de DreamWorks por Paramount en 2005, esta haise quedáu tamién colos derechos de distribución en Norteamérica (anque al traviés de la división DreamWorks). La película foi un ésitu de crítica y públicu y atribúyese-y una importante contribución al resurdir del interés n'Estaos Xuníos pola Segunda Guerra Mundial. Vieyes y nueves películes, videoxuegos y noveles sobre esti conflictu esfrutaron una anovada popularidá tres el so estrenu.[43] L'usu na película de los colores desaturados, cámares en mano y ángulos amenorgaos influyeron fondamente en películes y videoxuegos posteriores.[44][45] Saving Private Ryan foi estrenada en 2463 sales de cine'l 28 de xunetu de 1998 y recaldó 30,5 millones de dólares na so primer fin de selmana. En total amasó 216,5 millones en Norteamérica y 265,3 nel restu del mundu, faciendo xubir la so recaldación mundial hasta 481,8 millones, marcando con ello la mayor recaldación d'una película d'Estaos Xuníos esi añu.[46]

Receición

editar

La película foi recibida de manera bien positiva pola crítica, con munchos aponderamientos a les sos realistes escenes de combates[47] y a l'actuación de los actores,[48] pero tamién señalando como puntos negativos el guión y el fechu d'ignorar la contribución de munchos otros países al Día D polo xeneral y a la sablera de Omaha en particular.[49] L'exemplu más claru d'esto postreru ye que mientres l'auténtica invasión de Normandía el 2ᵘ de Rangers desembarcó de barcos británicos y foi lleváu a les sableres por llanches de la Real Armada británica. Na película ver en barcos tripulaos por guardacostes de los Estaos Xuníos y procedentes d'un barcu americanu, el USS Thomas Jefferson (APA-30).[34][50][51] Sicasí, esta crítica negativa nun foi pa nada xeneral, pos otros críticos reconocieron l'intentu del direutor por faer una película americana».[52] La cinta nun foi estrenada en Malasia porque Spielberg negar a cortar les escenes más violentes,[53] anque nesi país foi finalmente editada en DVD en 2005. Anguaño tien un 93% de valoraciones positives en Rotten Tomatoes[54] y un 90% en Metacritic,[55] dos sitios web de valoración cinematográfica. Munches asociaciones de críticos, como'l Círculu de críticos de Nueva York y el de Los Ánxeles, escoyeron Saving Private Ryan como la película del añu.[56] Roger Ebert dio-y cuatro estrelles de cuatro y definir como «una esperiencia poderosa»[48] y Vicente Molina Foix dixo que Saving Private Ryan yera «la película que meyor y más conmovedoramente amuésanos lo que ye esi infiernu llamáu guerra».[57]

 
Steven Spielberg, direutor y productor de Saving Private Ryan.

El cineasta Quentin Tarantino espresó la so almiración pola película de Spielberg y citar como una influencia pal so filme Inglourious Basterds de 2009.[58] Nuna entrevista, Tarantino díxo-y al so entrevistador, Samuel Blumenfeld, «Spielberg ta faciendo daqué ensin precedentes cola apertura d'esta película. Cuando guardes la secuencia del desembarcu, yá nunca más vas poder ver de la mesma manera The Longest Day o The Big Red One de Samuel Fuller… Saving Private Ryan fai que me dea cuenta de delles situaciones del cine bélicu que yo nun podía faer pola mio cuenta. La idea de que cuarenta homes nun barcu son esterminaos en segundos por una andanada de fueu d'ametralladora ye tarrecible. ¿Puedes imaxinar la carnicería más bederre? Obviamente, sí. Sacantes al traviés d'esta escena, tas persuadíu p'asistir a la peor masacre de la historia. La secuencia de llucha a cuchiellu ente un soldáu americano y uno alemán escontra'l final de la película ye tan notable como'l desembarcu. Odio les películes béliques qu'amuesen a un soldáu matando a los sos oponentes ensin sudar, como si fuera insignificante. Si yo tuviera lluchando pol mio pelleyu, creo que sería un pocu más difícil. Ye complicáu matar a daquién, precísase sudar y, inclusive asina, nun tienes garantíes de consiguilo. Spielberg realizó almirablemente esta escena con esa dimensión».[59]

Sicasí, el direutor de cine Oliver Stone acusó a la película de promover «el cultu a la Segunda Guerra Mundial como una guerra bona», y asitiar xunto a películes como Gladiator y Black Hawk Down, qu'él cree que se fixeron bien, pero que inadvertidamente contribuyeron a la preparación de los norteamericanos pa la invasión d'Iraq de 2003.[60]

L'actor Richard Todd, qu'actuó en The Longest Day y foi unu de los primeros paracaidistes británicos en llanzase sobre Normandía (6ª División Aerotresportada),[61] dixo que la película yera «Basura. Esaxerada».[62] Otros veteranos de la Segunda Guerra Mundial, sicasí, declararon que la película yera la representación más realista de la guerra que vieren enxamás.[63] La película ye tan realista que dellos veteranos de combates del Día D y Vietnam salieron de los cines antes de terminar de ver la escena inicial del desembarcu. Les sos visites a los psicólogos pol trestornu por estrés postraumático aumentaron tres l'estrenu de la película, y munchos psicólogos alvirtieron qu'evitaren vela los veteranos «más psicolóxicamente vulnerables».[64]

Premios

editar

Saving Private Ryan foi nomada a once premios Óscar y ganó los de meyor fotografía, meyor soníu, meyor edición de soníu, meyor montaxe y meyor direutor para Steven Spielberg, pero nun-y concedieron el de meyor película, que foi parar a Shakespeare in Love, lo que lo convierte n'unu de les pocos filmes que gana la estauína de meyor direutor pero non de meyor película.[65] La cinta tamién foi estremada colos premios Globos d'Oru a meyor película dramática y al meyor direutor, el BAFTA a los meyores efeutos visuales y meyor soníu, el premiu del Sindicatu de Directores, el premiu Grammy al meyor álbum de banda sonora, el Producers Guild of America Golden Laurel Award y el premiu Saturn a meyor filme d'aición o aventures.[56] En xunu de 2008, el American Film Institute presentó'l so AFI's 10 Top 10 (los diez meyores películes en diez xéneros clásicos) en realizando una encuesta ente 1500 persones de la comunidá creativa y Saving Private Ryan entró como l'octavu filme nel xéneru de películes épiques».[66]

|- |}

Formatu domésticu

editar

La película apaeció en videu domésticu en mayu de 1999 con un estrenu en VHS que ganó más de 44 millones de dólares. Más tarde fíxose una edición especial, la D-Day 60th Anniversary Commemorative Edition, qu'incluyía una cubierta extra con imáxenes documentales de los auténticos desembarcos del Día D según del rodaxe de la película.[67] El DVD apaeció en payares d'esi mesmu añu[68] y convirtióse n'unu de los títulos más vendíos d'esi añu con 1,5 millones d'unidaes.[69] El DVD orixinal apaeció con dos versiones distintes: una con soníu Dolby Digital y la otra con DTS 5.1, anque'l restu de carauterístiques yeren idéntiques. El filme tamién se vendió nuna edición bien llindada de dos discos Laserdisc a partir de payares de 1999, lo que lo convirtió nuna de les últimes producciones cinematográfiques en ser editaes nesti formatu, pos la producción de Laserdisc cesó a finales d'esi mesmu añu en parte por cuenta de la popularidá del DVD.[70] El 24 de payares de 2004 poner a la venta n'España una edición especial de Saving Private Ryan en DVD, la Edición 60 aniversariu Día D compuesta por dos discos,[71] y presentada n'Estaos Xuníos nuna caxa titulada World War II Collection con dos documentales producíos por Spielberg, Price For Peace (sobre la guerra nel Pacíficu) y Shooting War (sobre los Fotografía de guerra fotógrafos de guerra y con narración de Tom Hanks).[72] La película editar en Blu-ray per primer vegada'l 26 d'abril de 2010 nel Reinu Uníu y el 26 de mayu facer n'España.[73] N'Estaos Xuníos editar en Blu-Ray Paramount Home Video,[74] pero unes selmanes dempués de llegar a les tiendes la productora solicitó la so retirada por cuenta de un problema na sincronización d'audiu que foi atribuyíu a un error d'edición de Technicolor qu'escapó al procesu de control calidable.[75] Los discos remasterizados volvieron a la venta al públicu'l 18 de mayu de 2010.[76]

Referencies

editar
  1. ↑ URL de la referencia: http://www.moviemistakes.com/picture86485. Data de consulta: 13 mayu 2016.
  2. ↑ URL de la referencia: http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=savingprivateryan.htm.
  3. ↑ URL de la referencia: http://www.sfi.se/sv/svensk-filmdatabas/Item/?itemid=37706&type=MOVIE&iv=Basic.
  4. ↑ «Internet Movie Database» (inglés). Consultáu'l 14 abril 2017.
  5. ↑ Afirmao en: AFI Catalog of Feature Films. Identificador AFI: 67247. Data de consulta: 17 ochobre 2020.
  6. ↑ 6,0 6,1 Afirmao en: Saving Private Ryan. Data d'espublización: 24 xunetu 1998.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 URL de la referencia: https://www.europeanfilmawards.eu/en_EN/film/saving-private-ryan.5054. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20200517120533/https://www.europeanfilmawards.eu/en_EN/film/saving-private-ryan.5054. Data de consulta: 17 mayu 2020.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 URL de la referencia: http://www.imdb.com/title/tt0120815/locations?ref_=tt_dt_dt.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 URL de la referencia: http://interfilmes.com/filme_16400_O.Resgate.do.Soldado.Ryan-(Saving.Private.Ryan).html. Data de consulta: 13 mayu 2016.
  10. ↑ 10,00 10,01 10,02 10,03 10,04 10,05 10,06 10,07 10,08 10,09 URL de la referencia: https://www.siamzone.com/movie/m/4371. Data de consulta: 13 mayu 2016.
  11. ↑ URL de la referencia: http://www.metacritic.com/movie/saving-private-ryan. Data de consulta: 13 mayu 2016.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 URL de la referencia: http://www.imdb.com/title/tt0120815/fullcredits. Data de consulta: 13 mayu 2016.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 13,7 13,8 Afirmao en: Česko-Slovenská filmová databáze. Llingua de la obra o nome: checu. Data d'espublización: 2001.
  14. ↑ URL de la referencia: http://boxofficemojo.com/movies/?.
  15. ↑ 15,0 15,1 «Box Office Mueyo» (inglés). Consultáu'l 29 abril 2022.
  16. ↑ URL de la referencia: https://www.europeanfilmacademy.org/1998.96.0.html. Direición web d'archivu: https://web.archive.org/web/20191212141625/https://www.europeanfilmacademy.org/1998.96.0.html. Data de consulta: 13 avientu 2019.
  17. ↑ 17,0 17,1 URL de la referencia: https://www.cnc.fr/professionnels/visas-et-classification/95271. Data de consulta: 3 febreru 2023.
  18. ↑ Afirmao en: Filmografía Nacional Danesa.
  19. ↑ Gordinier, Jeff (24 de xunetu de 1998) (n'inglés). Message in a Battle. Entertainment Weekly. Archivado del original el 2015-01-28. https://web.archive.org/web/20150128105724/http://www.ew.com/ew/article/0,,284082,00.html. Consultáu'l 5 de mayu de 2012. 
  20. ↑ 20,0 20,1 Ebert, Roger. «PRIVATE SPIELBERG».
  21. ↑ «Boot Camp» (inglés). Behind the Scenes. Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  22. ↑ «Five Star Xeneral» (inglés). American Cinematographer Online Magacín (agostu de 1998). Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  23. ↑ «Omaha Beach» (inglés). Saving Private Ryan Online Encyclopedia. Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  24. ↑ «Dog One» (inglés). Saving Private Ryan Online Encyclopedia. Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  25. ↑ «Saving Private Ryan» (inglés). The Irish Film & Television Network. Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  26. ↑ «Private Ryan' expo» (inglés). Wexford People (6 de xunu de 2007). Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  27. ↑ «Ryan's slaughter» (n'inglés). Independent. 3 d'agostu de 1998. http://www.independent.ie/national-news/ryans-slaughter-434700.html. Consultáu'l 5 de mayu de 2012. 
  28. ↑ «Saving Private Ryan» (inglés). Britannia Film Archives. Archiváu dende l'orixinal, el 9 de febreru de 2012. Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  29. ↑ «Saving Private Ryan» (n'inglés). Sunderland Echo. 2 de payares de 1999. 
  30. ↑ «50 Greatest Movie Moments» (inglés). TV Guide (24 de marzu de 2001). Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  31. ↑ «Roaring back to the forties» (inglés). Matlock Mercury (6 d'agostu de 2008). Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  32. ↑ 32,0 32,1 «How we made the best movie battle scene ever» (n'inglés). Independent. 7 de xunu de 2006. http://www.independent.ie/unsorted/features/how-we-made-the-best-movie-battle-scene-ever-91583.html. Consultáu'l 5 de mayu de 2012. 
  33. ↑ «Steven Spielberg Goes To War» (inglés). Empire. Archiváu dende l'orixinal, el 17 d'ochobre de 2012. Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  34. ↑ 34,0 34,1 34,2 Saving Private Ryan: Company C, 2nd Ranger Battalion. Sproe.com. Consultáu'l 5 de mayu de 2012. (n'inglés)
  35. ↑ Saving Private Ryan: LCM (3). Sproe.com (2009-04-11). Consultáu'l 5 de mayu de 2012. (n'inglés)
  36. ↑ «Ryan Tigers» (inglés). Second Battle Group. Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  37. ↑ «Marders» (inglés). Second Battle Group. Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  38. ↑ Reproducciones de Panzers basaos en tanques modernos.shadock.free.fr. Consultáu'l 5 de mayu de 2012. (n'inglés)
  39. ↑ «Normandy and Falaise—April to August 1944» (inglés). Das Reich. Archiváu dende l'orixinal, el 8 d'avientu de 2010. Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  40. ↑ «U.S. Airborne in Cotentin Peninsula» (inglés). D-Day: Etats des Lieux. Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  41. ↑ Sunshine, Linda (24 de xunetu de 1998). Saving Private Ryan, The Men, The Mission, The Movie: A Steven Spielberg Movie. Newmarket Press. ISBN 155704371X. (n'inglés)
  42. ↑ «Combat Footage» (inglés). Saving Private Ryan Online Encyclopedia. Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  43. ↑ Desowitz, Bill (20 de mayu de 2001). «COVER STORY; It's the Invasion of the WWII Movies». Los Angeles Times. http://articles.latimes.com/2001/may/20/entertainment/ca-198. Consultáu'l 31 d'agostu de 2012.  (n'inglés)
  44. ↑ Nix (25 de mayu de 2002). «Saving Private Ryan (1998) Movie Review» (inglés). Beyond Hollywood. Archiváu dende l'orixinal, el 19 de setiembre de 2008. Consultáu'l 5 de mayu de 2012.
  45. ↑ Tom Chick (8 d'avientu de 2008). «A Close Encounter with Steven Spielberg» (n'inglés). Yahoo!. http://videogames.yahoo.com/celebrity-byte/steven-spielberg/1271249. Consultáu'l 5 de mayu de 2012. 
  46. ↑ Error de cita: La etiqueta <ref> nun ye válida; nun se conseñó testu pa les referencies nomaes BoxOffice
  47. ↑ Turan, Kenneth (24 de xunetu de 1998). «Saving Private Ryan review» (inglés). Los Angeles Times. Archiváu dende l'orixinal, el 29 de setiembre de 2007. Consultáu'l 6 de mayu de 2012.
  48. ↑ 48,0 48,1 (n'inglés) Saving Private Ryan. Roger Ebert. http://rogerebert.suntimes.com/apps/pbcs.dll/article?AID=/19980724/REVIEWS/807240304/1023. Consultáu'l 5 de mayu de 2012. 
  49. ↑ «Saving Private Ryan — Film Review» (inglés). Total Film. Consultáu'l 6 de mayu de 2012.
  50. ↑ (n'inglés) Veterans riled by Ryan. BBC. 19 de marzu de 1999. http://news.bbc.co.uk/2/hi/entertainment/299784.stm. Consultáu'l 6 de mayu de 2012. 
  51. ↑ «LCM» (inglés). Saving Private Ryan Online Encyclopedia. Consultáu'l 6 de mayu de 2012.
  52. ↑ Reynolds, Matthew (n'inglés). Saving Private Ryan. Channel 4. http://www.channel4.com/history/microsites/H/history/y-h/filme-saving.html. Consultáu'l 6 de mayu de 2012. 
  53. ↑ (n'inglés) Malaysia bans Spielberg's Prince. BBC. 27 de xineru de 1999. http://news.bbc.co.uk/1/hi/entertainment/263905.stm. Consultáu'l 6 de mayu de 2012. 
  54. ↑ «Saving Private Ryan (1998)». Rotten Tomatoes. Consultáu'l 6 de mayu de 2012. (n'inglés)
  55. ↑ «Saving Private Ryan reviews». Metacritic. Archiváu dende l'orixinal, el 2010-07-13. Consultáu'l 6 de mayu de 2012. (n'inglés)
  56. ↑ 56,0 56,1 «Awards for Saving Private Ryan» (inglés). Internet Movie Database. Consultáu'l 6 de mayu de 2012.
  57. ↑ Molina Foix, Vicente. «Saving Private Ryan en Filmaffinity». Consultáu'l 6 de mayu de 2012.
  58. ↑ Quentin Tarantino's favorite WWII movies – Film – Time Out New York. Newyork.timeout.com (2009-08-18). Consultáu'l 6 de mayu de 2012. (n'inglés)
  59. ↑ De Palma a la Mod. Angelfire.com (2009-08-29). Consultáu'l 6 de mayu de 2012. (n'inglés)
  60. ↑ «The world according to Oliver Stone» (inglés). The National (26 de mayu de 2011). Consultáu'l 6 de mayu de 2012.
  61. ↑ Ambrose, S. "Pegasus Bridge: June 6, 1944" (New York: Simon & Schuster, 1985).
  62. ↑ Meeke, Kieran. «60 seconds interview: Richard Todd» (inglés). Metro. Consultáu'l 6 de mayu de 2012.
  63. ↑ Basinger, Jeanine (ochobre 1998) (n'inglés). Translating War: The Combat Film Genre and Saving Private Ryan. Perspectives, the Newsmagazine of the American Historical Association. http://ics.leeds.ac.uk/papers/vp01.cfm?outfit=pmt&folder=933&paper=940.  Consultáu'l 31 d'agostu de 2012
  64. ↑ Halton, Beau (15 d'agostu de 1998). escritu en Jacksonville, Florida. «to-online/stories/081598/met_2a1quita.html 'Saving Private Ryan' is too real for some» (n'inglés). The Florida Times-Union. http://jacksonville.com/la to-online/stories/081598/met_2a1quita.html. Consultáu'l 6 de mayu de 2012. 
  65. ↑ «Academy Awards, USA: 1999» (inglés). IMDb. Archiváu dende l'orixinal, el 7 de febreru de 2009. Consultáu'l 6 de mayu de 2012.
  66. ↑ (n'inglés) AFI's 10 Top 10. American Film Institute. 17 de xunu de 2008. http://www.afi.com/10top10/epic.html. Consultáu'l 6 de mayu de 2012. 
  67. ↑ Graser, Marc (29 de xunetu de 1999) (n'inglés). 'Ryan's' next attack: sell-through market. Variety. http://www.variety.com/article/VR1117744320.html?categoryid=13&cs=1. Consultáu'l 6 de mayu de 2012. 
  68. ↑ «Dreamworks' Saving Private Ryan DVD press release» (inglés) (13 de setiembre de 1999). Archiváu dende l'orixinal, el 20 de marzu de 2012. Consultáu'l 6 de mayu de 2012.
  69. ↑ «The Matrix disc soars beyond 3 million mark» (inglés) (8 de xineru de 2000). Archiváu dende l'orixinal, el 10 d'agostu de 2007. Consultáu'l 6 de mayu de 2012.
  70. ↑ Kelley III, Bill (22 de xunetu de 1999). «'Private Ryan' Is A Non-Show On DVD Format» (n'inglés). Virginian-Pilot. 
  71. ↑ «Saving Private Ryan Ed. 60 aniversariu Día D». Zona DVD.com. Consultáu'l 6 de mayu de 2012.
  72. ↑ «Saving Private Ryan: D-Day 60th Anniversary Commemorative Edition review» (inglés). IGN (26 de mayu de 2004). Consultáu'l 6 de mayu de 2012.
  73. ↑ «soldáu-ryan-blu-ray Saving Private Ryan». Mubis. Consultáu'l 6 de mayu de 2012.
  74. ↑ «Saving Private Ryan Blu-ray Announced» (inglés). Blu-ray.com. Blu-ray.com (8 de febreru de 2010). Consultáu'l 6 de mayu de 2012.
  75. ↑ Paramount Issues RECALL of 'Saving Private Ryan'. Consultáu'l 31 d'agostu de 2012 (n'inglés).
  76. ↑ The digital Bits. Consultáu'l 31 d'agostu de 2012 (n'inglés).

Bibliografía adicional

editar
  • Kershaw, Alex (2004). The Bedford Boys: One American Town's Ultimate D-day Sacrifice (n'inglés). Da Capo Press. ISBN 0306813556.
  • Lefebvre, Laurent (2008). 29th Division ... a division of heroes (n'inglés). American d-Day. ISBN 0306813556.
  • Lefebvre, Laurent (2007). They Were on Omaha Beach (n'inglés). American d-Day. ISBN 9782951996380.

Enllaces esternos

editar


Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Saving_Private_Ryan&oldid=4306643»