Talla en jade

La talla en jade ye la producción de pieces decoratives, artístiques o utilitaries producíes utilizando jade. A lo llargo de la historia la talla en jade y les téuniques acomuñaes a ella algamaron una gran puxanza y desenvolvimientu na China, Corea y Xapón. Tamién n'América especialmente nes cultures prehispániques asitiaes na zona de Méxicu y América Central, utilizóse'l jade como material pa la confección de diversos elementos.

Estatua tallada en jade de Buda recostado (2 m de llargu), emplazada nel Templu del Buda de Jade, Shanghai, China.

Talla en jade na China

Artículu principal: Jade chinu

Prendedor de jade con diseñu de flores, dinastía Jin (sieglu XII o XIII), China, Shanghai Museum.

Mientres la dinastía Han 200AdC al añu 200 la talla en jade foi bien popular, los trabayos más sorprendentes consistieron na fabricación de balobros funerarios, traxes consistentes en cientos de pequeñes pieces rectangulares xuníes ente si con filo d'oru que cubren el cadabre. Amás producíense refinaos elementos d'usu tales como caxines, potes, vasíes y adornos.

Darréu a la dinastía Han siguieron siendo populares oxetos decorativos de jade de pequeñes dimensiones. Los mesmos presenten figures de flores, animales y neños. Mientres les dinastíes Tang (del 618 al 907) y Song (del 960 a 1279) hubo preferencia poles figures de pequeñes dimensiones. Ente que mientres les Yuan (del 1279 a 1368) y Ming (de 1368 al 1644) poner de moda la confección de xoyes y vasíes de jade.

Talla en jade n'América

Mázcara en jade del rei Pakal, gobernante de Palenque. Muséu Nacional d'Antropoloxía y Hestoria, Méxicu.

Pa les cultures prehispániques de Mesoamérica como los olmeques, mayes, tolteques, quichés, mixteques, zapotecas, azteques (chalchiúhuitl) y nicoyas; el jade yera la piedra de la creación, significaba vida, fertilidá y poder. Foi inclusive más valoráu que l'oru. Llograr del Valle del Motagua, Guatemala (Zona de la Falla de Motagua). Nel valle del Ríu Motagua en Guatemala, atópase unu de los xacimientos más ricos del mundu y ye la fonte de los colores más novedosos, como'l jade arcu iris, el jade negru y el "oru galáctico", que ye un jade negru con incrustaciones naturales d'oru, plata y platino. Esta rexón foi confirmada como la fonte de tol jade usáu polos mesoamericanos mientres 3.000 años.

Enllaces esternos

• cultures-del-jade.html Les cultures del jade
• Fuentes del Jade Maya
• balobru-de-jade.html El balobru de jade (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). Soterraos vivos, quince sirvientes acompañaben al rei Zhao Mo, en Guanghou, China, cubiertu por un vistíu de jade.