Tuya (reina)

Tuya foi una reina exipcia de la dinastía XIX, hacia l'añu 1290 edC. Yera d'orixe modestu, perteneciente, como'l so home, a la clase militar. El so padre llamábase Ruia.

Tuya
Divina Adoratriz d'Amón
Vida
Nacimientu	probablemente 1325 de edC
Nacionalidá	Antiguu Exiptu
Muerte	Tebes, 1258 de edC (66/67 años)
Sepultura	QV80 (es)
Familia
Casada con	Seti I
Fíos/es	Ramsés II Tia Nebchasetnebet Henutmira
Pueblu	Dinastía XIX d'Exiptu

Otres formes nomala: Tuya, Tuy, Mut-Tuya, Mut-Tuy.

Vida

Casóse bien xoven, mentanto'l reináu del faraón Horemheb con Seti I, el fíu del visir Paramesu. Col tiempu, y dada la falta de varones herederos al tronu, la doble corona pasó al visir, que tomó'l nombre de Ramsés I y por estensión, Seti I, maríu de Tuya, convirtióse n'heriede al tronu. Per aquel entós Tuya ya debía de ser madre, o a lo menos tar embarazada, del so fíu Ramsés, posteriormente el gran faraón Ramsés II. Esti últimu contaba con unos 10 años cuando so padre ascendió al tronu d'Exiptu.

L'imparable ascensu de la dinastía XIX namái podría xustificase per aciu la xunión por llazos matrimoniales coles muyeres de l'anterior familia real. Anque nos llegaron bien pocos nomes d'aquella dómina, debíu sobremanera al enfotu persecutoriu de los faraones y al odiu col que castigaron la "herexía" d'Akenatón y los sos socesores, nun sabemos con exactitú cómo pudieron xunise dambes families. Había tanta medrana a una nueva revolución del sangre que portaben aquelles muyeres que-yos dieron la so llexitimidá que, tanto Horemheb como los primeros reis de la nueva dinastía encargáronse d'anubrir lo meyor posible los oríxenes de les sos esposes.

Sicasí, la mayoría de les hipótesis apunten a que'l llazu ente les dinastíes XVIII y XIX fízose efeutivu a partir de la princesa Tanedyemy, posible fía de Horemheb. Como Ramsés I yera yá un vieyu daquella, y acomuñó bien llueu a Seti al tronu, ye de suponer que Tanedyemey se casara col maríu de Tuya, que sería conocíu como Seti I. Sicasí, nun esiste nenguna mención de Tanedyemy, y ye dable que fora recluyida o siquier aisllada polos documentos oficiales, pos lo poco que nos queda d'ella ye la so tumba.

Un datu que podría reforzar la idea de que Tanedyemy foi la reina de Seti I ye que Tuya, la so primer muyer y la madre del qu'acabaría per asocedelu, enxamás ostentó'l títulu de Gran Esposa Real col so maríu en vida, sinón que tuvo que conformase col d'Ornamientu Real, equivalente al rangu d'esposa secundaria. Esto nun sería asina de nun esistir una gran esposa real percima d'ella.

Sería a la muerte de Seti I cuando Ramsés II, siempres bien xuníu a la so madre, xubióla a esi rangu a títulu póstumu del so padre, y fixo apaecer en numberoses ocasiones a Tuya acompañándolu, ya inclusive fíxola llamar Mut-Tuya, amestándo-y el nome de la diosa Mut (madre). El tándem formáu por Ramsés II y Tuya nun foi tal, pos nun tardaría en xunise la esposa más quería del primeru, la bella reina Nefertari. Xuntes, estes dos muyeres asesoraríen mientres el restu de les sos vides con eficaz sabiduría y esperiencia al faraón. Seríen precisamente los años nos qu'entá vivíen tanto To como Nefertari los más prósperos y felices de Ramsés II.

Son munches les pruebes que delataben la esistencia de Tuya na primer metá del reináu del so fíu. La incansable actividá constructora d'ésti amás de la so fidelidá pa cola so madre fixeron que seya la tercer persona humana que más vegaes apaez nos sos monumentos, solo per darrera del propiu Ramsés II y de l'amada Nefertari. Los cabero años de Tuya debieron de ser los más felices, y nos qu'esfrutaría ensin duldes de la presencia del so fíu aconseyándolu en numberoses ocasiones.

Les buelgues de Tuya piérdense a partir del añu 22 del reináu del so fíu, data na que de xuru morrió yá a una avanzada edá. Foi cubierta de toa mena d'honores, como bien poques reines gociaren enantes, y foi soterrada nel Valle de les Reines con una solemne ceremonia, concretamente na tumba güei llamada QV80.

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Tuya.