Ubuntu
Ubuntu ye una distribución de GNU/Linux pal escritoriu, basada en Debian y patrocinada por Canonical Ltda, empresa de la que ye dueñu'l sudafricanu Mark Shuttleworth.
 | |
 | |
| Desendolcador(es) | Canonical |
|---|---|
| Versión inicial | 20 ochobre 2004 |
| Última versión |
23.10.1 (versión estable (es)  , short-term support release (en) , 16 ochobre 2023)22.04.4 LTS (versión con servicio técnico de largo plazo (es) , 22 febreru 2024) |
| Escritu en |
C++, Llinguaxe de programación C, Shell de UNIX (es) y Python |
| Plataforma |
x86_64, x86 (es) , ARM, ppc64 (en) , IBM S/390 y RISC-V (es) |
| Tamañu | 2,7 |
| Llingua orixinal | distintes llingües |
| Tipu |
distribución Linux (es) , sistemas operativos libres (es) , bienes comunes digitales (es) , distribución de sistema operativu, sistema operativu asemeyáu a Unix y marca rexistrada |
| Clasificación n'Alexa | 1874 |
| Orixe del nome | ubuntu |
| Distribución | baxada dixital |
| N'asturianu |
 Sí |
| Más información | |
| ubuntu | |
| ubuntulinux | |
| Sitiu web | Web oficial |
| Blog | Blog oficial |
| Códigu fonte | Códigu fonte |
| Etiqueta de Stack Exchange | Stack Exchange |
| GitHub | ubuntu |
 | |
Ubuntu ye tamién el primer Sistema Operativu en llingua asturiana
El nome de la distribución remanez del conceutu zulú y xhosa d'ubuntu, que significa "humanidá haza otros" o "yo soi porque nosotros somos". Ubuntu ye un movimientu sudafricanu encabezáu pol obispu Desmond Tutu, quien ganó'l Premiu Nobel de la Paz en 1984 poles sos lluches escontra del Apartheid en Sudáfrica.
El sudafricanu Mark Shuttleworth, mecenes del proyeuto, alcontrábase enforma familiarizáu cola corriente. Tres ver asemeyances ente los ideales de los proyeutos GNU, Debian y en xeneral col movimientu del software llibre, decidió aprovechar l'ocasión pa difundir los ideales d'Ubuntu. L'eslogan d'Ubuntu – “Linux pa seres humanos” (n'inglés "Linux for Human Beings") – resume una de les sos metes principales: facer de Linux un sistema operativu más accesible y cenciellu d'usar. La interfaz gráfica oficial qu'ufre Ubuntu, ye l'escritoriu GNOME, magar qu'hai total llibertá y puen usase otros escritorios como KDE, o Xfce
Ubuntu distribúise dafechamente de baldre dende la so páxina web, y tamién puede obtenese ensin costu dalgún solicitando el CD orixinal nel so sitiu web oficial, a traviés d'un serviciu denomáu ShipIt[3]
Esti sistema operativu tien soporte pa delles llingües, y ta disponible en llingua asturiana.
Llanzamientos editar
Asoleyen una versión nueva d'Ubuntu cada seis meses. El númberu de versión faese cola fecha. La primera cifra ye l'añu y la segunda'l mes. Por exemplu, la versión 5.04 salió n'abril (4ᵁ mes) del añu 2005.
Esta distribución foi y ta siendo tornada a numberoses llingües, ente elles l'asturianu[4], por usuarios que voluntariamente collaboren nel proyeutu, a traviés d'Internet.
| Versión | Fecha de llanzamientu | Nome |
|---|---|---|
| 4.10 | 20 d'ochobre, 2004 | Warty Warthog |
| 5.04 | 8 d'abril, 2005 | Hoary Hedgehog |
| 5.10 | 13 d'ochobre, 2005 | Breezy Badger |
| 6.06 | 1 de xunu, 2006 | Dapper Drake |
| 6.10 | 26 d'ochobre, 2006 | Edgy Eft |
| 7.04 | 19 d'abril, 2007 | Feisty Fawn |
| 7.10 | 18 d'ochobre, 2007 | Gusty Gibbon |
| 8.04 LTS | 24 d'abril, 2008 | Hardy Heron |
| 8.10 | 30 d'ochobre, 2008 | Intrepid Ibex |
| 9.04 | 23 d'abril, 2009 | Jaunty Jackalope |
| 9.10 | 29 d'ochobre, 2009 | Karmic Koala |
| 10.04 LTS | 29 d'abril, 2010 | Lucid Lynx |
| 10.10 | 10 d'ochobre, 2010 | Maverick Merkaat |
| 11.04 | 28 d'abril, 2011 | Natty Narwhal |
| 11.10 | 13 d'ochobre, 2011 | Oneiric Ocelot |
| 12.04 LTS | 26 d'abril, 2012 | Precise Pangolin |
| 12.10 | 18 d'ochobre, 2012 | Quantal Quetzal |
| 13.04 | 25 d'abril, 2013 | Raring Ringtail |
| 13.10 | 17 d'ochobre, 2013 | Saucy Salamander |
| 14.04 LTS | 17 d'abril, 2014 | Trusty Tahr |
| 14.10 | 23 d'ochobre, 2014 | Utopic Unicorn |
| 15.04 | 23 d'abril, 2015 | Vivid Vervet |
| 15.10 | 22 d'ochobre, 2015 | Wily Werewolf |
| 16.04 LTS | 21 d'abril, 2016 | Xenial Xerus |
| 16.10 | 13 d'ochobre, 2016 | Yakkety Yak |
| 17.04 | 26 d'abril, 2017 | Zesty Zapus |
| 17.10 | 23 d'ochobre, 2017 | Artful Aardvark |
Suite de programes editar
Ubuntu, ufre una suite oficial de programes nel so paquete básicu, nel que podemos atopar:
- Firefox, restolador web
disponible n'asturianu - Evolution, cliente de corréu disponible n'asturianu
- LibreOffice, suite ofimática con:
- procesador de testos, disponible n'asturianu
- fueya de cálculu, disponible n'asturianu
- presentaciones, disponible n'asturianu
- base de datos disponible n'asturianu
- editor de fórmules matemátiques disponible n'asturianu
- editor de gráficos de vectores disponible n'asturianu
- procesador de testos,
- Gimp, editor de dibuxos disponible n'asturianu
- Pidgin, cliente de mensaxería nel intre multiprotocolu disponible n'asturianu
- Totem, reproductor de videu. disponible n'asturianu
- gedit, editor de testos disponible n'asturianu
- Evince, visor de documentos disponible n'asturianu
- Nautilus, alministrador d'archivos disponible n'asturianu
- Eye of GNOME visor d'imáxenes disponible n'asturianu
- Rhythmbox, reproductor d'audio. disponible n'asturianu
- Synaptic, xestor de paquetes disponible n'asturianu
- Brasero, grabador de CD's disponible n'asturianu
- Xsane, xestor d'escáner. disponible n'asturianu
- Vinagre (software), accesu remotu a escritoriu disponible n'asturianu
- File-roller, compresor de ficheros disponible n'asturianu
- Gparted, editor de particiones disponible n'asturianu
- Transmission, veceru Torrent. disponible n'asturianu
- F-Spot, visor y organizador de semeyes disponible n'asturianu
- Sound Juicer, estractor de pistes d'audio disponible n'asturianu
- Baobab, analizador d'usu de discu. disponible n'asturianu
- ...y toles aplicaciones de configuración d'escritoriu, xestión d'enerxía, rede, sesiones, xestor d'imprentadores, bluetooth, controladores de hardware, aspeutu, atayos del tecláu, sistema, etc. disponible n'asturianu
Otros programes que funcionen baxo Ubuntu (non oficiales) editar
Derivaos d'Ubuntu editar
Tabla de llanzamientos editar
Distribuciones GNU/Linux basaes n'Ubuntu editar
Enllaces esternos editar
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Ubuntu.
Oficiales editar
- Páxina oficial d'Ubuntu (n'inglés)
- Documentanción pa Ubuntu (n'inglés)
- Wiki d'Ubuntu (n'inglés)
- Torna a l'asturianu (n'inglés)
Comunidaes editar
- Bloge collaborativu sobre Ubuntu n'asturianu
- Comunidá Asturiana d'Ubuntu (n'asturianu) (castellán)
- Comunidá non-oficial d'Ubuntu n'español
- Planeta Ubuntu-es
- Super Ubuntu
Guíes editar
- Collaborar nel proyeutu Ubuntu n'asturianu (n'asturianu).
- Videu-tutorial (16 lleiciones) (castellán)
- Percompletu Manual descargable d'Ubuntu (castellán)
- Guía non-oficial d'Ubuntu Linux (castellán)
- Non-oficial Ubuntu Guide
Descargues editar
Referencies editar
- ↑ «Canonical releases Ubuntu 23.10 Mantic Minotaur» (inglés) (12 ochobre 2023). Consultáu'l 13 ochobre 2023.
- ↑ «Ubuntu 22.04.4 LTS released» (22 febreru 2024). Consultáu'l 22 febreru 2024.
- ↑ ubuntu.org ShipIt
- ↑ http://ubuntuasturianu.blogspot.com/ Guía d'entamu sobro cómo collaborar nel proyeutu Ubuntu n'asturianu
Datos: Q381- Multimedia: Ubuntu (operating system)
