Universidá Stanford

La Universidá Leland Stanford Junior (Leland Stanford Junior University n'inglés), conocida como Universidá Stanford, ye una universidá privada allugada en Palo Alto, California (Estaos Xuníos).

Universidá Stanford
Stanford University
Situación
PaísBandera de Estaos Xuníos d'América Estaos Xuníos d'América
Estaos California
Condáu[[Condáu de Santa Clara|{{{2}}}
Lugar designado por el censo en los Estados Unidos (es) Traducir[[Stanford (California)|{{{2}}}
Coordenaes 37°25′39″N 122°10′12″W / 37.4275°N 122.17°O / 37.4275; -122.17
Universidá Stanford alcuéntrase en los EE.XX.
Universidá Stanford
Universidá Stanford
Universidá Stanford (los EE.XX.)
Datos
Tipu universidá privada
Fundación 1885 y 1r ochobre 1891
Fundador Leland Stanford y Jane Stanford
Alumnos 17 246 (2021)
Emplegaos 16 673
Miembru de ORCID, Digital Library Federation (es) Traducir, Pacific-12 Conference (es) Traducir, World Wide Web Consortium, Consortium of Social Science Associations (en) Traducir, Dryad (en) Traducir, Orbital Reef University Advisory Council (en) Traducir, Asociación d'Universidaes Americanes, Association of American Colleges and Universities (mul) Traducir, American Council on Education (es) Traducir, Higher Education Leadership Initiative for Open Scholarship (en) Traducir, Coalition for Networked Information (es) Traducir, Center for Research Libraries (es) Traducir y Coalition of Urban and Metropolitan Universities (en) Traducir
Propietaria de Stanford Stadium, Stanford Cardinal (es) Traducir, Stanford Research Park (en) Traducir, Frenchman's Tower (en) Traducir, KZSU (en) Traducir, Klein Field at Sunken Diamond (en) Traducir, Maples Pavilion (es) Traducir, Stanford Field (en) Traducir y Taube Tennis Center (es) Traducir
Web oficial
Cambiar los datos en Wikidata
Una vista d'El Óvalu.

Ta alcontrada a unos 56 km al sureste de San Francisco, en terrenes del condáu de Santa Clara allegantes a Palo Alto. La universidá topar polo tanto nel corazón xeográficu y históricu de Silicon Valley.

Historia

editar
 
Leland Stanford (1824-1893), fundador de la institución.

Stanford foi fundada por Leland Stanford, magnate ferroviariu, senador d'EE.XX., y ex gobernador de California, xunto cola so esposa Jane Lathrop Stanford. Foi llamada asina n'honor del so únicu fíu, Leland Stanford Jr., que morrió en 1884 de fiebre tifoideo poco primero de cumplir 16 años. Los sos padres decidieron crear una institución que sirviera a "los neños de California".[1]

Los Stanford visitaron al presidente de Harvard, Charles Eliot, y consultáron-y si él crearía una universidá, una escuela téunica o un muséu. Eliot respondió-yos qu'él fundaría una universidá y que una donación de $ 5 millones de dólares sería abondu (en dólares de 1884, seríen cerca de $ 133 millones de dólares de güei). Los Stanford tamién visitaron la Universidá Cornell, la Universidá Johns Hopkins y l'Institutu Teunolóxicu de Massachusetts. A lo último, Leland and Jane Stanford crearon dos instituciones n'honor a Leland Junior: la Universidá y el Muséu, que foi orixinalmente entamáu pa San Francisco, pero foi treslladáu xunto a la Universidá.[2][3]

Conocer llocalmente como The Farm (La Granxa) porque la universidá ta asitiada no que fuera la granxa de cría de caballos de Leland Stanford.

La universidá abrió les sos puertes oficialmente'l 1 d'ochobre de 1890, con un total de 559 estudiantes y 15 docentes, siete de los cualos proveníen de la Universidá Cornell. Orixinalmente nun se cobraba pola instrucción y, anque la enseñanza yera mista, el númberu de muyeres inscrites tuvo llindáu mientres dellos años.

 
Universidá Stanford.

El lema oficial de la universidá, escoyíu polos Stanford mientres la formación de la institución, ye "Die Luft der Freiheit weht", que la so traducción del alemán ye "sopla'l vientu de la llibertá". La frase provién del reformador Ulrich von Hutten, y foi escoyida nuna dómina na que l'alemán reemplazara apocayá al llatín como idioma dominante nes humanidaes y la filosofía, función que retendría hasta la Segunda Guerra Mundial.

Stanford foi hasta los años 1930 una universidá relativamente pequeña y pocu importante. Ente 1929 y 1934, Herbert Hoover, un graduáu d'esta Universidá, presidió los EE.XX. nun periodu carauterizáu por una gran crisis económica. En 1939, William Hansen y los hermanos Russell y Sigurd Varian inventaron el tubu Klystron, un xenerador de microondes d'alta frecuencia que foi la base de los radares de la Segunda Guerra Mundial. A partir d'entós, Stanford foi amontando la so reputación internacional, primero gracies a los proyeutos d'investigación militar y dempués al espíritu entamador de los sos profesores y estudiantes. Stanford foi'l trubiecu d'empreses téuniques y científiques tan importantes como Hewlett-Packard, Ciscu Systems, VMware, Yahoo!, Google y Sun Microsystems. Ello ye que "Sun" orixinariamente yera una abreviatura de "Stanford University Network".

A lo llargo de la so historia Stanford tuvo a ventisiete gallardoniaos col Premiu Nobel ente los sos profesores, n'árees como por casu la Economía, destaquen (Kenneth J. Arrow, Gary Becker, Milton Friedman, Douglass North, Myron Scholes, William Sharpe, Michael Spence, Joseph E. Stiglitz), en Física, (Felix Bloch, Steven Chu, Robert Hofstadter, Robert B. Laughlin, Douglas Osheroff, Martin Perl, Burton Richter, Arthur L. Schawlow, Richard E. Taylor), y en Química (Paul Berg, Roger Kornberg) o Medicina (Andrew Fire, Arthur Kornberg). Anque'l trabayu que los llevó a ganar el Nobel nun se desenvolvió en munchos casos nesta universidá, Stanford supo atraer el talentu d'estos nobeles. Stanford figura ente les 10 meyores universidaes de los EE. UU. nos campos d'inxeniería llétrica, inxeniería informática, economía, ciencies empresariales y derechu.

 
Universidá Stanford.

Stanford caltién una sana y cordial rivalidá cola vecina Universidá de California, Berkeley. Esta rivalidá algama'l so visu tolos años col "Big Game" o partíu de fútbol americanu ente los equipos de los dos universidaes.

Anguaño la universidá ye la mayor propietaria privada de terrenes na Badea de San Francisco gracies al legáu de los Stanford. Los sos terrenes son tan amplios que lleguen a allugar un acelerador llinial, un parque empresarial cola sede mundial de Hewlett-Packard y un importante centru médicu.

Escueles

editar

Stanford tien siete escueles:

  • Escuela d'Humanidaes y Ciencies
  • Escuela d'Inxeniería
  • Escuela de Ciencies de la Tierra *Escuela de Posgráu d'Educación


Presidentes

editar

Deportes

editar

Stanford compite na División I de la NCAA y ye miembru de la Pacific Ten Conference.

Referencies

editar

Enllaces esternos

editar