Upucerthia saturatior

especie de páxaru

Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu.

Upucerthia saturatior
Estáu de caltenimientu
Esmolición menor (LC)
Esmolición menor (IUCN 3.1)[1]
Clasificación científica
Reinu: Animalia
Filu: Chordata
Clas: Aves
Orde: Passeriformes
Familia: Furnariidae
Xéneru: Upucerthia
Especie: O. saturatior
Scott, 1900
Distribución
Consultes
[editar datos en Wikidata]

Upucerthia saturatior,[2] tamién denomada bandurrita araucana, bandurrita negra, o bandurrita del monte patagónico, ye una especie d'ave del xéneru Upucerthia y de la familia Furnariidae, que vive en Suramérica.

Distribución y hábitat

editar
 
L'hábitat d'esta especie: pie del volcán Lanín.
 
L'hábitat d'esta especie: Pampa Linda, próximu al cuetu Tronador, Río Negro, Arxentina.

Esta especie habita nel suroeste de l'Arxentina,[3][4] y nel sur de Chile. Los sos hábitats naturales son les carbes y praderíes de monte que bordien el monte subantártico.[5]

Na Arxentina

editar

Na Arxentina alcuéntrase nel suroeste, nel cordal andín de la Patagonia, nes provincies de: Neuquén —suroeste—,[6] Río Negro —oeste—, y el noroeste de Chubut.

Llocalidaes arxentines
  • Llagunes de Epulauquen
  • Pasu Pichachén
  • Pinu Hachado (20 km al oeste de Rahué)
  • Sierra de Pilpil
  • San Martín de los Andes
  • Valle Encantáu del ríu Limay
  • Llagu Nahuel Huapi
  • Llagu Moreno
  • Llagu Escondíu nel ríu Foyel
  • El Bolson
  • Laguna Espejo
  • El Fuexu
  • Cholila
  • Esquel
  • Río Picu

En Chile

editar

En Chile vive dende la provincia de Los Andes na Rexón de Valparaíso hasta la provincia de Valdivia na Rexón de Los Ríos.[7]

Llocalidaes chilenes
  • La Ligua
  • La Calera
  • Concón
  • Río Aconcagua
  • Olmué
  • Mariña de Valparaíso
  • Quilpué
  • Aconcagua
  • Casablanca
  • Lampa
  • Cuetos de Curacaví
  • Contorna de Santiago
  • Melipilla
  • Paine
  • San Francisco del Mostazal
  • Tenaes
  • Rancagua
  • Peleuquén
  • Machalí
  • Teno
  • Cordal de Curicó
  • Concepción
  • Quirihue
  • Penco
  • Hacienda Gualpencillo
  • Pasu Pichachén
  • Angol
  • Lonquimay Cascayosu
  • Ríu Lolen, *

Valle de Lonquimay

  • Villa Portales
  • Reñaco
  • Llaguna Gualletué
  • Temuco

Taxonomía

editar

La especie describióse nel añu 1900 por William Earl Dodge Scott,[8] pero depués foi tratada solo como una subespecie de Upucerthia dumetaria por Chapman en 1919, ensin faer un estudiu fayadizu como respaldu.[9] Darréu, siguió siendo considerada solo una subespecie pola mayor parte de los autores mientres 90 años.[10][11] Recién nel añu 2009 pudo ser nuevamente alzada al estatus d'especie plena, gracies a un fondu estudiu comparativu d'exemplares de muséu sofitáu por trabayu de campu, que conclúi que dambos taxones son bien distintos, y que nun hai gradación ente ellos.[12]

Diferencies ente Upucerthia dumetaria y Upucerthia saturatior

editar

Ye posible estremar a Upucerthia saturatior de la regionalmente próxima Upucerthia dumetaria por una serie de detalles.

Vocalizaciones
  • El cantar de O. dumetaria ye un: pli-pli-pli-pli-pli... ente que el de O. saturatior suena a: p-p-tirik-tirik-tirik-tirik-tirik-tiruk.
  • El llamáu de reclamu de O. dumetaria ye un: kiip ente que el de O. saturatior suena a: pep.
Morfoloxía
  • El plumaxe de O. saturatior ye más escuru, ente que el de O. dumetaria ye más claru.
  • El tamañu corporal de O. saturatior ye más pequeñu, ente que el de O. dumetaria ye más grande.
  • El picu de O. saturatior ye negru y más curtiu, ente que el de O. dumetaria ye pardu y de mayor llargor.
Comportamientu
  • L'hábitat reproductivu de O. saturatior ye cantos de montes subantárticos o del centro sur chilenu, ente que los de O. dumetaria son les estepes arbustives abiertes, y d'altor.
  • El patrón de les migraciones preinvernales de O. saturatior ye trans-andín (oeste esti), ente que el de O. dumetaria ye dende'l sur escontra'l norte.

Referencies

editar
  1. BirdLife International (2012). «Upucerthia saturatior» (inglés). IUCN=2012.2. Consultáu'l 7 d'ochobre de 2012.
  2. Upucerthia saturatior en Avibase.
  3. Zotta, A. R. 1938. Nueves amiestes a la avifauna arxentina. Forneru 7:46–64.
  4. Zotta, A. R. 1944. Llista sistemática de les aves arxentines. Muséu Arxentín de Ciencies Naturales, Buenos Aires.
  5. Vuilleumier, F. 1985. Forest birds of Patagonia: Ecological geography, speciation, endemism, and faunal history. Ornithological Monographs 36:255–304.
  6. Veiga, J. O., F. C. Filiberto, M. P. Babarskas, and C. Savigny. 2005. Aves de la Provincia de Neuquén. Patagonia Arxentina. Llista comentada y distributión. Editora R y C, Buenos Aires.
  7. Araya Holman, Braulio; Guillermo Millie (2005). Guía de Campu de Les Aves de Chile, 9ª (en castellanu), Santiago de Chile: Editorial Universitaria. ISBN 956-11-1764-9.
  8. Scott, W. Y. D. 1900. New or undetected species of birds from South America. Bulletin of the British Ornithologists Club 10:62–64.
  9. Chapman, F. 1919. Descriptions of proposed new birds from Peru, Bolivia, Arxentina, and Chile. Bulletin of the American Museum of Natural History 41:323–333.
  10. Upucerthia saturatior como Upucerthia dumetaria en The Internet Bird Collection.
  11. Vaurie, C. 1980. Taxonomy and geographical distribution of the Furnariidae (Aves, Passeriformes). Bulletin of the American Museum of Natural History 166:1–357.
  12. Areta, Juan; Mark Pearman (2009). «Natural History, Morphology, Evolution, and Taxonomic Status of the Earthcreeper Upucerthia saturatior (Furnariidae) from the Patagonian Forests of South America». The Condor 111 (1):  páxs. 135–149. doi:10.1525/cond.2009.080009. http://www.bioone.org/doi/abs/10.1525/cond.2009.080009. 

Enllaces esternos

editar