Alfredo Stroessner
Alfredo Stroessner Matiauda (3 de payares de 1912, Encarnación – 16 d'agostu de 2006, Brasilia) foi un militar, políticu y dictador paraguayu. Foi presidente de la República de Paraguái ente'l 15 d'agostu de 1954 y 3 de febreru de 1989, onde exerció una dictadura que duró 35 años.
.jpg)
_-_ribbon_bar.png){kind=small}
_-_ribbon_bar.png){kind=small}
Primeros años
editarEl so padre, Hugo Stroessner, yera un inmigrante alemán natural d'Hof (Baviera), llegáu a Paraguái escontra 1895 y que trabayaba nuna cervecería. La so madre, Heriberta Matiauda, creció nuna familia paraguaya de clase alta d'ascendencia española criolla. A la edá de 17 años, el so tíu Vicente Matiauda ayudar a ingresar nel Exércitu, onde llegó al grau de teniente dos años dempués. Participó na Guerra del Chaco (1932-1935) contra Bolivia. En 1948 ―a los 36 años d'edá― algamó'l rangu de xeneral de brigada, colo cual convirtióse nel xeneral más nuevu de Sudamérica. En 1951, decidió afiliase nel Partíu Colorado y foi nomáu comandante en xefe de les Fuercies Armaes.
Casóse con Eligia Mora, conocida como Ligia Stroessner, quien fuera docente na so mocedá. Nun se sabe con exactitú la fecha de boda de los Stroessner Mora. Con ella Stroessner tuvo tres fíos: Gustavo, Graciela y Hugo Alfredo Freddy.
Stroessner sirvió nel exércitu paraguayu. En 1947, participó na Revolución de los Pynandí (‘pies descalzos' o ‘probes'), una guerra civil na cual la clase obrera d'Asunción foi masacrada, poniendo fin al gobiernu lliberal y asitiando al Partíu Colorado militar nel poder. En 1954 foi xubíu a xeneral de división, y en mayu del mesmu añu, encabezó un golpe d'Estáu, pol cual derrocó al presidente Federico Chaves, del so mesmu partíu. La Xunta de Gobiernu del Partíu Colorado escoyer candidatu a presidente.
El 11 de xunetu de 1954, foi escoyíu presidente ensin oposición y, el 15 d'agostu, asumió la presidencia de Paraguái. Foi reelecto n'ocho llexislatures, nes que tamién participaron candidatos del Partíu Lliberal, Partíu Lliberal Radical y el Partíu Revolucionariu Febrerista:[8]
Dictadura (1954-1989)
editarYá nel poder, col propósitu de poner fín a 50 años d'anarquía, Stroessner suprimió darréu les garantíes constitucionales, caltuvo so control les actividaes de los partíos políticos y exerció una dura represión. Gobernó col sofitu del Exércitu y del Partíu Colorado. Nesti postreru llevó a cabu una serie de purgues que-y facilitaron el so control, coles mires de caltenese nel poder. El partíu gubernamental convirtióse igualmente nun treme dedicáu al repartu de favores. La corrupción estender d'esta manera no que se recuerda como «la triloxía»: Gobiernu-partíu-fuercies armaes.
El so réxime foi anticomunista y favoreció los intereses d'Estaos Xuníos; sicasí, les fuercies del Exércitu Revolucionariu del Pueblu arxentines se infiltraron nel país y Stroessner al traviés de dures intervenciones esanició tou intentu de subversión. Sicasí'l asesinatu del exdictador nicaragüense Anastasio Somoza Debayle, a quien Stroessner dio abellugu, fixo taramellar la fráxil seguridá na que vivía los Paraguái, al demostrase que l'home fuerte d'Iberoamérica en realidá nun yera tal. Pa xustificar l'aición de los mediocres equipos de seguridá, acusóse falsamente a un periodista chilenu d'asesinar al exdictador nicaragüense; esti periodista chilenu pasó dellos años na cárcel inxustamente y solo foi lliberáu pola presión del gobiernu chilenu de la dómina, que collaboró depués d'esti incidente na profesionalización de les xeres d'intelixencia y seguridá. La so amistá colos Estaos Xuníos siguió mientres munchos años, hasta que'l gobiernu de Ronald Reagan empezó a boicotiar al réxime y al país, debíu a la fin de la Guerra Fría, dómina en que la política d'Estaos Xuníos sostenía dictadures militares anticomunistes n'Iberoamérica; sicasí, Paraguái siguió recibiendo dineru d'esi país, lo qu'aumentó la yá abuitada delda esterna.
Magar Stroessner yera un líder bien enérxicu y autoritariu, al pasar los años, foi más tolerante de los partíos d'oposición, como'l Partíu Lliberal Radical Auténticu. Con tou, mientres el so réxime fueron asesinaes ente 3000 y 4000 persones, por cuenta de les sos táctiques de mano dura contra la disidencia, cuantimás, los comunistes; pa ello, emplegó la tortura, el secuestru, los asesinatos políticos y la crecedera de la corrupción.
Nel aspeutu relixosu, y a pesar de ser conservador, Stroessner nun tuvo bones rellaciones cola Ilesia católica y ye responsable de delles aiciones en contra d'ella. Destaquen los conflictos de 1967, 1969 y 1988.
El 25 d'agostu de 1967, Stroessner diseñó una nueva Constitución, que dexaba una sola reeleición pal presidente, aplicable recién dende esi mesmu añu; pero, en 1977, modificar pa reelixise indefinidamente.
Política esterior
editarNel ámbitu esterior, Stroessner en 1960 rompió rellaciones col réxime de Fidel Castro, que peracabara l'añu anterior la Revolución cubana. Realizó delles visites d'Estáu, incluyendo al emperador de Xapón, a los presidentes estauxunidense Lyndon Johnson, francés Charles de Gaulle, delles visites a la República Federal Alemana, yá que yera conocíu como pro-alemán, anque les rellaciones con aquel país fuéronse deteriorando colos años. Otramiente, foi'l primer mandatariu estranxeru en visitar Chile tres el golpe militar del xeneral Augusto Pinochet en 1973; d'esta manera, legitimó la so dictadura y convirtióse nel so amigu personal.
Stroessner amosó una gran simpatía polos nazis, a dellos de los cualos garantizó asilu políticu nel Paraguái, dempués de ser ganaos na Segunda Guerra Mundial: el más destacáu d'ellos foi'l doctor Josef Mengele. Por cuenta de esta política, foi duramente criticáu pelos medios de comunicación internacionales. Amás, dexó la entrada de dictadores derrocaos d'otros países, como'l yá citáu Anastasio Somoza Debayle. El mortal atentáu contra Somoza, asocedíu en Paraguái, llevó a Stroessner a cometer tou tipu d'atropellos en busca de posibles culpables, como ye'l casu del periodista chilenu Rafael Mella Latorre. El so réxime tamién ye señaláu como responsable de polítiques xenocides contra los indíxenes aché. Coles mesmes, dexó l'asentamientu de grupos evanxelistes estauxunidenses, como Les Nueves Tribus.
Política económica
editarCuando Stroessner llegó al poder, atopar con una gran crisis social y económica. El so retu como nuevu mandatariu foi saniar la economía, pero ensin enllantar midíes de lliberalización. El crecedera empezó a tomar efeutu a finales de los años cincuenta. Mientres los años sesenta, la economía amosó una crecedera positiva y llegó a crecer un permediu de 4.2 % del PIB. La crecedera moderada siguió hasta la metá de los años setenta: dende 1976-81, asocedió un boom na economía por cuenta de la construcción de la Represa de Itaipú, que dexó una crecedera d'un 11 % del PIB, coles mesmes qu'aumentaba rampantemente la corrupción y el contrabandu.
Stroessner robló un tratáu con Arxentina, Brasil, y Uruguái pa dexa-y a Paraguái esportar los sos productos; esti tratáu pasó a llamase Tratáu del Ríu de la Plata. A partir de 1982, la economía empezó a deteriorase por cuenta de que'l país diba quedando cada vegada más al marxe de la comunidá internacional polos abusos nos derechos humanos. La crecedera nivelar a partir de 1986 y la economía creció ente'l 3 y el 4 % del PIB.
Yera respetáu pola so disciplina financiera de renegociar los préstamos que-y garantizaba'l Bancu Mundial, lo que-y dexó caltener una moneda estable.
En concordanza cola política económica del calter del xeneral Stroesner, los servicios de la CIA fueron declaraos de gran importancia pa garantizar la inversión desarrollista del Bancu Mundial. El 23 de mayu de 1969, un grupu d'axentes de la CIA foi almitíu nel Paraguái so la llicencia del mesmu organismu desarrollista. Dalgunos de los sos efectivos fueron asignaos a aiciones polítiques pa diversificar la base social del partíu y, arriendes d'ello, dellos nacionales fueron sumíos dempués de ser arrestaos so cargos d'enguizamientu revolucionariu col sofitu d'un simbólicu «partíu comunista».
Nos años sesenta y setenta n'América del Sur, Alfredo Stroessner en xunto con inversionistas realizó diverses obres d'infraestructures, como la construcción de la Represa de Itaipú, anque con capital cuasi dafechu brasilanu (foi entós la mayor del mundu), cola cual pudo desaniciar la economía paraguaya. Coles mesmes, construyéronse obres d'infraestructura, qu'ameyoraron el sistema de carreteres, como la Transchaco. Stroessner sofitó un plan d'entrega de 20 hectárees de tierres arables a un preciu normal pa cada soldáu que concluyera'l serviciu militar, con cuenta de que les usaren pa beneficios agrícoles, con un total de cerca de 10.000 soldaos favorecíos. Tamién destaquen otres obres públiques, como carreteres, escueles, universidaes, edificios, pontes, hospitales, aldegues, pueblos y ciudaes, como Puerto Flor de Lliriu (en 1957), dempués llamada Puertu Presidente Stroessner, y renombrada Ciudad del Este en 1989. Cuando realizaba les campañes eleutorales pa ser reelixíu, usaba'l eslogan «Paz, trabayu, y bienestar con Stroessner» y cada obra que realizaba llevaba'l so nome.
Derrocamientu, exiliu y muerte
editarMientres los años ochenta, Brasil , Arxentina y Uruguái tornaron a la democracia y el pueblu paraguayu aprovechó esi clima políticu pa salir a les cais a manifestase. Tales manifestaciones fueron lideraes pol Alcuerdu Nacional (PLRA, Febrerista) y los sindicatos, pero fueron reprimíes violentamente, a pesar de ser pacífiques. Por ello, Stroessner foi abandonáu polos sos antiguos aliaos, como Estaos Xuníos, y la economía empioró. En 1987, realizóse la Convención del Partíu Colorado y la faición stronista del so partíu pensaba escoyer como candidatu al so fíu mayor, Gustavo Stroessner, por cuenta de los rumores de que'l yá vieyu dictador carecía una enfermedá, pero escoyer a él. Nes eleiciones fraudulentas de 1988 llogró'l 88,8 % de los votos. Esi mesmu añu recibió en Paraguái al papa Xuan Pablu II.
Por cuenta de lo brutal de la so dictadura, la faición más tradicionalista del so partíu, los militares y n'especial la Ilesia católica, empezaron a demostrar el so malestar escontra'l réxime: na madrugada del vienres 3 de febreru de 1989, el so consuegru y hasta entós mano derecha, el xeneral Andrés Rodríguez Pedotti, col respaldu d'Estaos Xuníos, encabezó un golpe d'Estáu. Foi aprendíu per unos díes hasta que foi unviáu al exiliu a Brasilia, xunto a la so fía Graciela, el so fíu Gustavo y l'esposa d'esti postreru María Eugenia Heikel.
En 1992, Martín Almada ―opositor a la dictadura― y el diariu Noticies ―al traviés de los periodistes Christian Torres, Zulia Giménez, Alberto Ledesma y José Gregor, ente otros―, afayaron los llamaos «Archivos del Terror», unos documentos que demostraben que Stroessner participara na Operación Cóndor, un alcuerdu militar anticomunista pa la persecución de exiliaos, con sofitu de les dictadures militares d'Arxentina, Brasil, Bolivia, Chile, Ecuador y Uruguái, que favoreció la tortura, secuestru y asesinatu de miles de paraguayos y ciudadanos de los países mentaos. De la mesma, circularon rumores qu'aseguraben que Stroessner carecía cáncer de piel. En 2004, el so nietu foi postuláu pa la presidencia del Partíu Colorado pol departamentu Alto Paraná, por cuenta de que el exdictador gociaba d'una alta popularidá naquel departamentu, pero foi ganáu nes urnes.
El 29 de xunetu de 2006, Stroessner foi operáu d'una hernia nel Hospital Santa Lucía, de Brasilia, con resultaos satisfactories nos primeros díes, pero depués sufrió un entueyu pulmonar que derivó en neumonía y caltener n'estáu críticu hasta'l 16 d'agostu de 2006, cuando finó.
Foi soterráu'l 17 d'agostu de 2006 nel campusantu Campamentu de la Paz de Brasilia, nuna ceremonia privada, a la cual solo asistieron los sos familiares y amigos cercanos. Prevíase treslladar los sos restos a Paraguái a los pocos meses, pero'l gobiernu paraguayu, presidíu pol coloriáu Nicanor Duarte Frutos, fixo saber que nun recibiría con honores el cuerpu de Stroessner.
Bibliografía
editar- Gimlette, John (2005). Vintage Books: At the Tomb of the Inflatable Pig: Travels Through Paraguái. ISBN 1400078520.
- Santicaten (1973). Editorial Internacional de Grandes Autores Latino-Americanos: Charles col xeneral Stroessner.
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 26 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ URL de la referencia: http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/4799131.stm.
- ↑ Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 12029554b. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
- ↑ URL de la referencia: https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/index/nt00435.
- ↑ Identificador del Boletín Oficial del Estado: BOE-A-1964-5677.
- ↑ Identificador del Boletín Oficial del Estado: BOE-A-1973-43003.
- ↑ URL de la referencia: https://www.impo.com.uy/bases/resoluciones/300-1976.
- ↑ Alfredo Stroessner (1958, 1963, 1968, 1973, 1978, 1983 y 1988), artículu nel sitiu web Terror File Online.
Enllaces esternos
editar- dictadura-stronista/ «Paraguáia cautiva a Italia y Francia con ecos de la dictadura stronista» (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión)., artículu nel diariu ABC (Asunción).
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Alfredo Stroessner.
| Predecesor: Tomás Romero Pereira |
.svg){kind=small} Presidente de la República de Paraguái 1954-1989 |
Socesor: Andrés Rodríguez Pedotti |
Datos: Q152534- Multimedia: Alfredo Stroessner
Cites famoses: Alfredo Stroessner
