Amestáu (rexistru)

Conozse col nome d'amestáu a la variante del asturianu carauterizada por una castellanización léxica, fonética y sintáutica, magar que muncho más acusada nes dos primeres. Pa dellos trátase d'una fala de transición ente l'asturianu y el castellanu, anque son otros munchos los que defenden que, por mor de les sos estructures sintáutiques, trátase d'una variante probe del asturianu o inda asturianu de clase baxa.

Carauterístiques xenerales

Carauterístiques fonétiques

Perda de la xe pa los más de los soníos: díh.ome pa díxome; pero xelu y xelada.
Yeísmu: yover pa llover.
Abandonu de la metafonía nes zones onde fore propia: cansáu pa canséu o palu pa pelu.
Nun se palataliza la LL inicial nos más de los casos: libru pa llibru.

Carauterístiques morfosintáutiques

Caltenimientu de pronomes enclíticos: diome; contóme; diótelu.
Frecuentemente, caltenimientu de los pronomes de complementu indireutu -y y -yos.
Desapaición parcial del xéneru neutru: Madera buena, pero agua frío.
Caltenimientu d'espresiones propies: ¿Qué ye, ho?; A costafecha, Tener bona mano, Tar ún que lo vierte
Caltenimientu de -es pa plurales femeninos: puertes.
caltenimientu de -u pa singulares masculinos: paisanu.

Carauterístiques léxiques

Léxicamente ye mui variable, y el propiu falante pue movese per varios rexistros del amestáu, emplegando más o menos formes d'una llingua o d'otra. Asina, y por mor de la diglosia nun ye infrecuente ver a un falante adaptar el so nivel d'amestáu a les estremaes situaciones comunicacionales.

Otros exemplos d'amestáu

En Galicia el castrapo y en Puertu Ricu'l Spanglish son dellos exemplos de situaciones similares al amestáu y qu'obedecen a situaciones propies de diglosia y de coexistencia de llingües propies y ayenes.

Ver tamién

Referencies

Enllaces esternos

Testu n'amestáu, un rellatu (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).