Andhra Pradesh (télugu: ఆంధ్ర ప్రదేశ్ Āam̩thra Pradēś) ye unu de los ventinueve estaos que, xunto colos siete territorios de la Unión, formen la República de la India. La so capital de facto ye Amarāvatī y capital de iure, Hyderabad.[1] Ta allugáu al sureste del país, llindando al norte con Telangana y Orissa, al este cola badea de Bengala (océanu Índicu), al sur con Tamil Nadu y al oeste con Karnataka. Con 160 205 km² ye l'octavu estáu más estensu, por detrás de Rayastán, Madhya Pradesh, Maharastra, Uttar Pradesh, Jammu y Caxmir, Gujarat y Karnataka.

Andhra Pradesh
Alministración
PaísBandera de India India
ISO 3166-2 IN-AP
Tipu d'entidá estáu de la India
Capital Amaravati (mul) Traducir
Chief Minister of Andhra Pradesh (en) Traducir Y. S. Jaganmohan Reddy
Nome oficial ఆంధ్రప్రదేశ్ (te)
آندھرا پردیش (ur)
Andhra Pradesh (en)
Nome llocal आंध्र प्रदेश (mr)
ஆந்திரப் பிரதேசம் (ta)
ఆంధ్ర ప్రదేశ్ (te)
ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ (kn)
ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ (or)
Llingües oficiales Telugu
División
Xeografía
Coordenaes 16°30′50″N 80°30′58″E / 16.514°N 80.516°E / 16.514; 80.516
Superficie 162970 km²
Llenda con Odisha, Karnataka, Tamil Nadu, Telangana, Puducherry y Chhattisgarh
Demografía
Población 49 634 314 hab. (2011)
Densidá 304,56 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+05:30
Fundación 1r payares 1956
ap.gov.in
Cambiar los datos en Wikidata

Ye'l nexu d'unión ente'l sur y el norte de la India. Considérase-y el "arrozal" del país. Cruciar dos ríos principales: el Godavari y el Krishna.

Historia

editar

Escritos sánscritos del sieglu VII e.C. describen a los habitantes de Andhra como arios del norte qu'emigraron escontra'l sur dende los montes Vindhia (nel centru del subcontinente) y entemeciéronse colos dravidianos. Volvieron ser mentaos al morrer el rei Asoka, del Imperiu maurya, nel 232 e.C. Esta fecha ye l'entamu de la historia escrita de Andhra.

Mientres el sieglu XVII, los británicos conquistaron la zona costera del estáu. La zona de la badea de Bengala quedó so control de Madrás. Los Nizhams, antiguos gobernantes de la zona, retuvieron el control sobre la zona interior de la rexón que se tresformó nun estáu principescu conocíu como Hyderabad, aceptando'l gobiernu británicu en cuenta de una cierta autonomía llocal.

Cola llegada de la independencia del país en 1947, el gobernante musulmán del estáu principescu intentó caltenese independiente de la India anque la zona foi finalmente asimilada como estáu en 1948.

En 1972, los pobladores de la mariña del estáu de Andhra Pradesh solicitaron al Gobiernu central en Nueva Delhi la división del so estáu en dos rexones:

Delles organizaciones xuniéronse formando'l Yai Andhra (jayandhra: ‘victoria pa Andhra’). Na so bandera verde dibuxóse'l mapa de los 12 distritos onde se falen y escriben idiomes distintos al télugu.

En 1980 na provincia fundóse la guerrilla del PWG (Grupu de Guerra Popular), que dende entós caltuvo un llargu conflictu que costó más de 8000 vides. Calteníen venceyos colos LTTE (Tigres de Lliberación del Eelam Tamil) de Sri Lanka, que teníen unos 2500 miembros.[2]

Economía

editar

L'agricultura foi siempres la principal fonte d'ingresos del estáu. El arroz, la caña d'azucre, l'algodón y el tabacu son los principales cultivos. Apocayá tánse desenvolviendo delles industries como les de les teunoloxíes de la información y la bioteunoloxía.

Hyderabad, capital de Andhra Pradesh, ye la quinta ciudá de la India, con una importante cultura y una industria floreciente. Ye una de les poques ciudaes nes que conviven tradición y teunoloxía. Hyderabad, al igual que Bangalore convirtióse n'unu de los principales puntos d'inversión del país. El principal puertu del estáu atópase na ciudá de Vizag.

Turismu

editar

En Andhra Pradesh atópense numberosos centros de pelegrinación. Tirupati ye unu de los templos hinduistes más visitaos del país. Les cueves de Borra, con una antigüedá de más d'un millón d'años, o'l valle de Araku son otros de los principales destinos turísticos de la rexón.

Distritos

editar
Distritos Superficie (km²). Habitantes

(Censu 2001).

Capital
Adilabad 16.105 2.479.347 Adilabad
Anantapur 19.130 3.639.304 Anantapur
Chittoor o Chittur 15.152 3.735.202 Chittoor o Chittur
East Godavari 10.807 4.872.622 Kakinada
West Godavari 07.742 3.796.144 Eluru
Guntur 11.391 4.405.521 Guntur
Hyderabad 00.217 3.686.460 Hyderabad
Kadapa 15.359 2.573.481 Kadapa
Karimnagar 11.823 3.477.079 Karimnagar
Khammam 16.029 2.565.412 Khammam
Krishna 08.727 4.218.416 Machilipatnam
Kurnool 17.658 3.512.266 Kurnool
Mahbubnagar 18.432 3.506.876 Mahbubnagar
Medak 09.699 2.662.296 Sangareddi
Nalgonda 14.240 3.238.449 Nalgonda
Nellore 13.076 2.659.661 Nellore
Nizamabad 07.956 2.342.803 Nizamabad
Prakasam 17.626 3.054.941 Ongole
Rangareddi 07.493 3.506.670 Hyderabad
Srikakulam 05.837 2.528.491 Srikakulam
Visakhapatnam 11.161 3.789.823 Visakhapatnam
Vizianagaram 06.539 2.245.103 Vizianagaram
Warangal 12.846 3.231.174 Warangal

Referencies

editar
  1. ""Andrha Pradesh Facts & Figures" nel portal oficial del gobiernu de Andrha Pradesh (n'inglés). Consultáu'l 28 d'avientu de 2008.
  2. Fisas, Vicenç: ECP. Anuariu 2006 de Procesos de Paz, artículu nel sitiu web Escola Pau, páx. 52.

Ver tamién

editar

Enllaces esternos

editar