Rayastán

Rayastán
Alministración
País	India
ISO 3166-2	IN-RJ
Tipu d'entidá	estáu de la India
Capital	Jaipur
Chief Minister of Rajasthan (en)	Bhajan Lal Sharma
Nome oficial	राजस्थान (hi); રાજસ્થાન (gu)
Nome llocal	राजस्थान (hi); રાજસ્થાન (gu)
Llingües oficiales	Hindi
División	ver Ajmer division (en) , Bharatpur division (en) , Bikaner division (en) , Jaipur division (en) , Jodhpur division (en) , Kota division (en) y Udaipur division (en) ;
Xeografía
Coordenaes	27°N 74°E / 27°N 74°E
Superficie	342269 km²
Llenda con	Panyab, Haryana, Uttar Pradesh, Gujarat y Madhya Pradesh
Demografía
Población	68 548 437 hab. (2011)
Densidá	200,28 hab/km²
Más información
Fundación	26 xineru 1950 y 30 marzu 1949
	rajasthan.gov.in

Rayastán (inglés: Rajasthan; en rajastaní, राजस्थाण, lliteralmente, 'Tierra de Reyes'^[1]) ye unu de los ventinueve estaos que, xunto colos siete territorios de la Unión, formen la República de la India. La so capital ye Jaipur. Ta allugáu al oeste del país, llindando al norte con Punyab, al nordeste con Haryana y Uttar Pradesh, al este con Madhya Pradesh, al sur con Gujarat y al oeste con Paquistán. Con 342 239 km² ye l'estáu más estensu y con 68 600 000 habitantes en 2011, el séptimu más pobláu, por detrás d'Uttar Pradesh, Maharastra, Bihar, Bengala Occidental y Madhya Pradesh y Tamil Nadu.

Destaquen les ruines de la civilización del valle del Indo, en Kalibanga, l'asentamientu más antiguu descubiertu nel subcontinente indiu; los templos de Dilwara, un llugar de pelegrinación jain na única estación de monte de Rajasthan, el monte Abu, na antigua cordal Aravalli; el parque nacional de Keoladeo, nel este, cerca de Bharatpur, un sitiu Patrimoniu de la Humanidá^[2] conocíu poles sos aves. Rayastán tien tamién dos reserves nacionales de tigres, el parque nacional Ranthambore, en Sawai Madhopur, y la reserva de tigres Sariska, n'Alwar.

L'estáu foi formáu'l 30 de marzu de 1949, cuando Rajputana —el nome adoptáu pol Raj británicu pa les sos dependencies na rexón^[3]— foi incorporáu nel Dominiu de la India. La so capital y ciudá más grande ye Jaipur, tamién conocida como la ciudá rosa, que s'atopa nel llau oriental del estáu. Otres ciudaes importantes son Jodhpur, Udaipur, Kota, Ajmer, Bikaner, Bhilwara y Alwar. Rayastán ta estremáu en 33 distritos.

El clima ye bastante secu sacante na estación de los monzones que suel ser nos meses de xunetu y agostu.

Historia editar

Rayastán foi conocida como Rashput (Rajput) o ‘reinu de los rashput’, yá que tuvo gobernada pola clase de los rashput (rajput), términu qu'en idioma sánscritu significa ‘fíos del rei’, siendo rash (rāja): ‘rei’ y putrá: ‘fíu’. Esta cla empecipió la so hexemonía nel sieglu VI, estableciendo diversos reinos en Rayastán y n'otros puntos del norte de la India.

Los rashputs aguantaron les incursiones musulmanes na India anque dellos estaos del rashput convertir en dependientes del sultanatu de Delhi y del Imperiu mogol mientres los momentos más álgidos d'estos dos imperios.

Cola decadencia del imperiu mogol nel sieglu XVIII, Rashput sufrió continuos ataques per parte de los marathas que llegaron a prindar Ajmer. A principios del sieglu XIX, los reis rashput roblaron trataos colos británicos nos qu'aceptaben la soberanía del imperiu européu en cuenta de una autonomía llocal y proteición frente a los marathas.

Ajmer convertir nuna provincia de la India británica ente que'l restu de los estaos rashput quedaron entamaos na Axencia Rashputana.