Armenia Wilsoniana
L'Armenia Wilsoniana referir al proyeutu d'Estáu armeniu a mariña del Imperiu Otomanu mientres la partición del Imperiu Otomanu y dempués de la so derrota na Primer Guerra Mundial, según el Tratáu de Sèvres robláu por Turquía y dalgunos de los Aliaos, el 10 d'agostu de 1920,[1] -pero nunca foi ratificáu-[2] que dexó la delimitación de la frontera en manes del Presidente de los Estaos Xuníos Woodrow Wilson.[ensin referencies] El tratáu final, sicasí, nun foi robláu polos Estaos Xuníos, y anque aceptáu por un Imperiu Otomanu n'absoluta descomposición, foi refugáu polos turcos, dando llugar a una nueva guerra.
.svg)
El proyeutu d'Estáu incorporaba les provincies d'Erzurum, Bitlis y Van, que yeren partes de la rexón denominada Armenia otomana (conocida tamién como la Armenia Occidental). Ésta rexón ampliar escontra'l norte, hasta la zona oeste de la provincia de Trabzon p'apurrir a la República Democrática d'Armenia una salida al mar Negru nel puertu de Trabzon.
La Guerra d'Independencia Turca, na que los turcos vencieron a los armenios y a los griegos, obligó a los Aliaos a volver a la mesa de negociaciones antes de la ratificación del Tratáu. Les partes roblaron y ratificaron el Tratáu de Lausana en 1923, qu'anuló'l Tratáu de Sèvres, y tamién estableció les actuales fronteres de Turquía. Les fronteres orientales llograr por mediu del Tratáu de Alexandropol el 2 de payares de 1920, y por aciu el Tratáu de Kars, robláu'l 23 d'ochobre de 1921 y ratificáu en Yereván el 11 de setiembre de 1922,[3] con Armenia y la Xunión Soviética, confirmando'l Tratáu de Lausana. El Tratáu de Lausana y artículos rellacionaos nun son reconocíos pol actual gobiernu de la República d'Armenia.
Negociaciones
editarMientres la Conferencia de Londres, el primer ministru británicu David Lloyd George animó a Wilson a aceptar un mandatu p'Anatolia, ysobremanera, col sofitu de la diáspora armenia de les provincies reclamaes pola Alministración d'Armenia Occidental. Wilson unvió a la Comisión King-Crane y al Xeneral James Harbord a la rexón pa escuchar les reclamaciones de los nacionalistes armenios, y pa determinar si estes afirmaciones son compatibles colos Catorce puntos del Presidente Wilson. El puntu 12 dicía:
"Seguridá de desarrollu autónomu de les nacionalidaes non turques del Imperiu otomanu, y l'Estrechu de los Dardanelos llibres pa toa clase de barcos."
La Comisión King-Crane encetó la cuestión de si tendría d'haber un Estáu armeniu, y con independencia de qu'esti Estáu tendría de ser creáu con un mandatu d'EEXX. La Comisión King-Crane llegó a la conclusión de que tien d'haber unu. Señalóse que los argumentos que la Comisión propunxo pa xustificar la creación d'un estáu armeniano fueron bien similares a los argumentos que más tarde se daríen pa la esistencia d'Israel, dempués de la Segunda Guerra Mundial.
Argumentos armenios
editarLa Federación Revolucionaria d'Armenia (ARF), utilizando la so posición de dirixentes del movimientu nacional armeniu, dixo que "ésta rexón nun tenía de ser parte del Imperiu Otomanu". Afirmaron que "los armenios tienen la capacidá de construyir una nación". Armenios tenía'l de facto control d'una rexón en redol a la provincia de Van del Imperiu Otomanu mientres cuasi 3 años (1915-1918). La ARF declaró que yera natural amestar esta rexón a la República Democrática d'Armenia (1918-1920), el primer establecimientu d'una moderna república d'Armenia, que se creó dempués de la cayida del Imperiu Rusu.
Otru argumentu desenvueltu mientres esti periodu foi que la población yera cada vez más mayor d'Armenia, los armenios nun yeren una minoría, sinón una pluralidá, y movelos a otra zona tenía de ser considerada como una opción. En 1917, unos 150.000 armenios treslladóse a les provincies d'Erzurum, Bitlis, Muş y Van.[4] Los armenios empezaron la construcción de les sos viviendes y la creación de les sos tierres de cultivu.
La conclusión de Wilson
editarWoodrow Wilson alcordó tresferir lo que se va denominar como "Armenia Wilsoniana" a los armenios nel Tratáu de Sèvres. Wilson nuna carta d'aceptación (pa marcar la frontera) na Conferencia de Paz de París en 1919, dixo: "El mundu espera de los armenios que dean tol aliendu y ayuda al so algame a los turcos refuxaos que deseyen tornar a los sos antiguos llares nes provincies de Trabzon, Erzurum, Van, Bitlis y, recordando qu'estos pueblos, tamién, sufrieron enforma."[5] Anguaño, como una continuación de la meta inicial, la creación d'un país llibre, independiente, xuníu y consistente en tolos territorios designaos como Armenia Wilsoniana pol Tratáu de Sèvres, según les rexones d'Artsakh, Javakhk, y Naxçıvan, ye'l primer oxetivu de la Federación Revolucionaria d'Armenia, independientemente del fechu de que munchos d'estos territorios agora son ocupaos polos pueblos turcu y curdu.
Remortina
editarNos siguientes meses demostrábase que la Comisión King-Crane nun analizara afechiscamente la situación. Delles fontes inclusive afirmaben que nin siquier pasó'l tiempu abondu. El Tratáu de Alexandropol y, de siguío, el Tratáu de Kars fueron los primeros bloqueos a esta idea.
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Dadrian Vahakn N. The History of the Armenian Genocide: Ethnic Conflict from the Balkans to Anatolia to the Caucasus - Page 356
- ↑ http://www.jstor.org/discover/10.2307/2638042?uid=3737528&uid=2&uid=4&sid=21102623165691
- ↑ Text of the Treaty of Kars
- ↑ Hovannisian, Richard G. The Armenian People from Ancient to Modern Times: Vol. II: Foreign Domination to Statehood: The Fifteenth Century to the Twentieth Century. New York: St Martin's Press, and London: Macmillan, 1997
- ↑ President Wilson’s Acceptance letter for drawing the frontier given to the Paris Peace Conference, Washington, November 22, 1920.
Datos: Q540939
