Robert Allen Zimmerman (24 de mayu de 1941Duluth (es) Traducir), conocíu como Bob Dylan, ye un músicu de Minnesota, nel mediueste d'Estaos Xuníos. Dylan foi un iconu de la xeneración Beat nelos años 60. En xunu de 2007 anuncióse que yera'l ganador del Premiu Príncipe d'Asturies de les Artes y en 2016 col Nobel de Lliteratura[17]

Bob Dylan
Vida
Nacimientu Duluth (es) Traducir[1]24 de mayu de 1941[2] (83 años)
Nacionalidá Bandera de Estaos Xuníos d'América Estaos Xuníos [3]
Residencia Malibu
Llingua materna inglés
Familia
Padre Abram Zimmerman
Madre Beatrice Stone
Casáu con Sara Dylan (es) Traducir (1965 – 1977)[4]
Carolyn Dennis (1986 – 1992)[5]
Pareyes Suze Rotolo
Joan Baez
Fíos/es
Estudios
Estudios Universidad de Minnesota (es) Traducir
Hibbing High School (en) Traducir
Sidwell Friends School (en) Traducir
Llingües falaes inglés[7]
Oficiu compositor de cantares, actor de cine, poeta, guitarrista, autobiógrafu, pintor, productor musical, direutor de cine, lletrista, compositor, guionista, disc-jockey, actor, cantante, llocutor radiofónicu, diseñador, escritormúsicu
Llugares de trabayu Nueva York
Trabayos destacaos Like a Rolling Stone
Highway 61 Revisited
Bringing It All Back Home
Blonde on Blonde
Blood on the Tracks
Blowin' in the Wind
Subterranean Homesick Blues
Premios
Influyencies Woody Guthrie, Allen Ginsberg, Bertolt Brecht, Suze Rotolo y Robert Johnson
Miembru de Academia de les Artes de Berlín[4]
Academia de les Artes y les Ciencies d'Estaos Xuníos[4]
Academia d'Estaos Xuníos de les Artes y les Lletres[4]
Traveling Wilburys[4]
Seudónimos Bob Dylan[4], Bob Landy[4], Robert Milkwood Thomas[4], Tedham Porterhouse[4], Blind Boy Grunt[4], Jack Frost[4], Elston Gunn, Boo Wilbury, Lucky Wilbury y Sergei Petrov
Xéneru artísticu rock
blues
Country
Música folclórica d'Estaos Xuníos
folk-pop (es) Traducir
Country rock
Folk rock
rock cristiano (es) Traducir
Góspel
Americana (es) Traducir
Jazz
Mena de voz Barítonu
Instrumentu musical guitarra
Harmónica
pianu
voz
Richter-tuned harmonica (en) Traducir
Nyckelharpa (es) Traducir
Discográfica Columbia Records
Asylum Records
Creencies
Relixón xudaísmu
IMDb nm0001168
bobdylan.com
Cambiar los datos en Wikidata

Discografía

editar

Discografía esencial

editar
  • Bob Dylan (1962)

Un discu nel que Dylan amuesa'l so procesu formativu: Woody Guthrie, la fondua del folk americanu, el gran bluesman Robert Johnson. Dellos temes son versiones clásiques ("Man of constant sorrow", "House of the rising sun").

  • The Freewheelin' Bob Dylan (1963)

El discu l'entamu. Dellos temes perconocíos ("Blowin' in the wind", "A hard rain's a-gonna fall", "Don't think twice, it's all right") nelos que pue vese ya el xeitu lliterariu de Dylan.

  • The Times They Are A-Changin (1964)

Dylan caltién el xeitu'l discu anterior. Nun s'atopen temes famosos (sacante "The times they are a-changin") y amuésase un fondu camarzu pollíticu y social.

  • Bringing It All Back Home (marzu 1965)

El discu decisoriu na historia musical de Dylan: un cambéu pal formatu llétricu, ensin amurniase poles quexes del so públicu. Hai bonos temes perdayuri: "Subterranean homesick blues", "Love Minus Zero/No limit", "It's all over now, Baby Blue", "It's allright ma (I'm only bleeding)".

  • Highway 61 Revisited (agostu 1965)

Discu nela mesma llinia, anque el conxuntu paez más "firme". Blues llétricu con poques concesiones pa lo acústico (la perbona y escura "Desolation row", per exemplu) y ún de los sos temes míticos: "Like a rolling stone".

  • Blonde on Blonde (1966)

Dylan pieslla la so triloxía con otra obra mítica, el primer discu doble na historia del rock. Nel alcuéntrase pela última vegada esi "soníu de mercuriu llíquidu", como él nomaba a la música que naguaba por facer: "Pledging my time", "I want you", "Sad-eyed Lady of the Lowlands".

  • John Wesley Harding (1967)

Espublízase mientres Dylan vive en Woodstock tres el so acidente de moto, lloñe del "circu mediáticu" creáu al rodiu de so. Una torna al folk de los sos anicios y un cantar que naide nun pue escaecer pola so escuridá y fondura: "All along the watchtower". Jimi Hendrix, que nel so discu Electric Ladyland (1968) fizo una versión d'esti tema, dixo que, tres ascuchalu la primer vegada, quedó tan alloriáu que tuvo que cantala él mesmu.

  • Blood On The Tracks (1975)

Un nuevu pasu allantre. Temes llargos, enllenos d'ironíes y firíes. Neles sos memories (Cróniques I), Dylan fala "d'un discu fechu con dellos cuentiquinos de Chéjov" que naide nun tenía entendío: "Simple twist of fate", "You're a big girl now", "Shelter from the storm".

  • Desire (1976)

Un bon discu, col raigón nela so xira "Rolling Thunder Revue". El violín de Scarlett Rivera ensámase cola vieya armónica de Dylan nun soníu únicu, enllenu xeitos que nun s'atopen nel restu los discos de Dylan: "Isis", "Oh Sister", "One more cup of coffee", "Hurricane" (canciu perllargu onde Dylan amuesa la so solidaridá col boseador prietu Rubim 'Hurricane' Carter, xulgáu inxustamente).

  • Oh Mercy (1989)

Un bon discu nuna dómina que quiciabes seya la menos valatible de Dylan, somerxíu en duldes relixoses.

  • Time Out Of Mind (1997)

Tres años d'escaezu y la muerte la so má, Dylan fai un discu de blues escuru, fondu, enllenu camarzu y llercia. Dellos temes perbonos: "Love Sick", "Not dark yet", "Standing in the doorway", "Cold irons bound".

  • The Bootleg Series 4-Live 1966 'Royal Albert Hall (1998)

El conciertu más conocíu de Dylan, anque nun fuera nel Albert Hall, sinón en Manchester. Tres la parte acústica, Dylan amuesa'l so cambéu llétricu y toca dellos temes del futuru Bringing it all back home. Enantes que toque "Like a rolling stone", daquién glayía-y: "¡Xudes!". Dylan respónde-y: "Nun te creyo. Yes un mentirosu..." y pide-y a la banda (la futura The Band): "play fucking loud" ("tocái al alto la lleva").

  • Love & Theft (2001)

Magar que caltenga munchos xeitos de Time out of mind, ye esti un discu muncho más roqueru y enfotáu. Les lletres amesten rexistros del blues clásicu d'Estaos Xuníos cola escura imaxinería surrealista de Dylan.


Discografía completa

editar
 
Dylan nel Lida Festival d'Estocolmu, en 1996
  1. Bob Dylan. 19 de marzu 1962
  2. The Freewheelin' Bob Dylan. 27 de mayu de 1963
  3. The Times They Are A-Changin'. 10 de febreru de 1964
  4. Another Side of Bob Dylan. 1 de mayu de 1964
  5. Bringing it all Back Home. 22 de marzu de 1965
  6. Highway 61. 30 d'agostu de 1965
  7. Blonde on Blonde. 16 de mayu de 1966
  8. Bob Dylan's Greatest Hits. 27 de marzu de 1967
  9. John Wesley Harding. 27 d'avientu de 1967
  10. Nashville Skyline. 9 d'abril de 1969
  11. Self Portrait. 8 de xunu de 1970
  12. New Morning. 21 d'ochobre de 1970
  13. Bob Dylan's Greatest Hits Vol.2. 12 de payares de 1971
  14. Pat Garrett & Billy the Kid. 13 de xunetu de 1973
  15. Dylan. 16 de payares de 1973
  16. Planet Waves. 17 de xineru de 1974
  17. Before the Flood (direutu). 20 de xunu de 1974
  18. Blood on the Tracks. 20 de xineru de 1975
  19. The Basement Tapes. 1 de xunetu de 1975
  20. Desire. 5 de xineru de 1976
  21. Hard Rain (direutu). 1 de setiembre de 1976
  22. Street Legal. 15 de xunu de 1978
  23. Masterpieces. 1978
  24. At Budokan (direutu). 23 d'abril de 1979
  25. Slow Train Coming. 20 d'agostu de 1979
  26. Saved. 19 de xunu de 1980
  27. Shot Of Love. 12 d'agostu de 1981
  28. Infidels. 27 d'ochobre de 1983
  29. Real Live (direutu). 29 de payares de 1984
  30. Empire Burlesque. 30 de mayu de 1985
  31. Biograph. 7 de payares de 1985
  32. Knocked Out Loaded. 14 de xunetu de 1986
  33. Dylan And The Dead. 18 de xineru de 1988
  34. Down In The Groove. 19 de mayu de 1988
  35. Oh Mercy. 12 de setiembre de 1989
  36. Under The Red Sky. 11 de setiembre de 1990
  37. The Bootleg Series Vol.1-3. 29 de marzu de 1991
  38. Good As I've Been To You. 3 de payares de 1992
  39. World gone wrong. 26 d'ochobre de 1993
  40. Bob Dylan's Greatest Hits Vol.3. 15 de payares de 1994
  41. MTV Unplugged. 2 de mayu de 1995
  42. Time Out Of Mind. 30 de setiembre de 1997
  43. The Best Of Bob Dylan. 1997
  44. The Bootleg Series 4-Live 1966 'Royal Albert Hall'. 13 d'ochobre de 1998
  45. The Essential Bob Dylan. 31 d'ochobre 2000
  46. Love & Theft. 11 de setiembre de 2001
  47. The Bootleg series Vol. 5.Live 1975. The Rolling Thunder Revue. 26 de payares de 2002
  48. The Bootleg series Vol 6. Live 1964. 30 de marzu de 2004

Referencies

editar
  1. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 10 avientu 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  2. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Identificador GND: 118528408. Data de consulta: 9 abril 2014. Títulu: Bob Dylan. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  3. URL de la referencia: http://www.bbc.co.uk/music/sevenages/artists/bob-dylan/.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 4,11 URL de la referencia: https://www.biography.com/people/bob-dylan-9283052. Data de consulta: 11 avientu 2018.
  5. URL de la referencia: https://www.rollingstone.com/music/music-news/dylans-secret-wife-talks-254789/. Data de consulta: 11 febreru 2024.
  6. «SU Cas : an overtone pulsator» (n'inglés). Bulletin of the American Astronomical Society:  páxs. 894. 1985. 
  7. Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 Afirmao en: Premios Grammy. Identificador Premios Grammy de artista: bob-dylan/3014.
  9. Identificador Rock Hall of Fame: bob-dylan.
  10. URL de la referencia: https://borntolisten.com/2020/12/07/december-7-bob-dylan-received-the-kennedy-center-honors-lifetime-achievement-award-in-1997/.
  11. URL de la referencia: https://www.rollingstone.com/movies/movie-news/dylan-wins-oscar-76603/.
  12. URL de la referencia: https://elpais.com/cultura/2007/06/13/actualidad/1181685603_850215.html.
  13. National Medal of Arts winner ID: bob-dylan.
  14. «Honorary Degree awarded to Environmental photographer Mark Edwards - UWE Bristol: News Releases» (inglés). Universidad del Oeste de Inglaterra (14 xunetu 2017). Consultáu'l 4 avientu 2022.
  15. URL de la referencia: https://www.rollingstone.com/music/music-news/bob-dylan-awarded-presidential-medal-of-freedom-98634/.
  16. URL de la referencia: https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/2016/.
  17. Bob Dylan, Premiu Nobel de Literatura 2016. La Nueva España, consultao'l 20.10.2016