Brandemburgu

Brandemburgu (n'alemán: Brandenburg; en sorbiu: Bramborska), ye ún de los 16 estaos federaos d'Alemaña. Ta allugáu nel este del país y forma parte d'unu de los cinco Bundesländer nel territoriu de l'antigua República Democrática Alemana. Brandeburgu arrodia a la capital del país, Berlín, pero nun la inclúi. La so capital ye la ciudá de Potsdam.

Brandemburgu
bandera de Brandeburgo (es) escudo de Brandeburgo (es)
Alministración
País	Alemaña
Tipu d'entidá	estáu federáu d'Alemaña
Minister-President of Brandenburg (en)	Dietmar Woidke (Partíu Socialdemócrata d'Alemaña)
Nome llocal	Brandenburg (de) De-Brandenburg2.ogg (de)
Xeografía
Coordenaes	52°23′40″N 13°03′37″E
Brandemburgu Brandemburgu (Alemaña)
Superficie	29478.63 km²
Altitú	0 m
Llenda con	Mecklemburgo-Pomerania Occidental, Saxonia, Saxonia-Anhalt, Baxa Saxonia, Berlín, Voivodatu de Lubusz y Voivodatu de Pomerania Occidental
Demografía
Población	2 449 193 hab. (31 avientu 2013)
Porcentaxe	2.9% de Alemaña
Densidá	83,08 hab/km²
Más información
Fundación	3 ochobre 1990
Estaya horaria	UTC+01:00 (horariu estándar) UTC+02:00 (horariu de branu)
Llocalidaes hermaniaes	prefeutura de Saitama
brandenburg.de

Historia

A la fin del Medievu y a empiezos de la Era Moderna, Brandeburgu foi ún de los siete electoraos (Kurfürst) del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu, y xunto con Prusia formaron la base orixinal del Segundu Reich o Imperiu alemán el 18 de xineru de 1871, el primer Estáu nacional unificáu alemán. Berlín, futura capital alemana, atopábase dientro del territoriu de Brandeburgu. Dende 1412 Brandeburgu y darréu Brandeburgu-Prusia, fueron apoderaos polos duques de Hohenzollern, que coronáronse na ciudá de Königsberg (anguaño Kaliningráu) como reis de Prusia.

El Príncipe Eleutor Xoaquín II Héctor convirtióse'l 1 de payares de 1539 na ilesia de St. Nicolai de Spandau al Luteranismu. Brandeburgu foi unu de los Estaos xermanos que se convirtieron al Protestantismu na puxanza de la Reforma protestante y siguió siéndolo mientres la dinastía espandíase al traviés de los sos territorios al incluyíse-y el Ducáu de Prusia en 1618. Hasta 1773 nun esistió nenguna ilesia católica en Brandeburgu-Prusia.

Dempués de la devastadora Guerra de los Trenta Años (1618-1648), Brandeburgu esfrutó d'una serie de gobernantes eficientes, que lu llevaron pa esa dómina a ser una de les grandes potencies d'Europa. El primeru d'esos gobernantes foi Federicu Guillermu I, tamién llamáu «el Gran Eleutor», quien trabayó pa reconstruyir y consolidar el país, y col Edictu de Potsdam abrió les fronteres pa los escorríos Hugonotes mientres el gobiernu de Lluis XIV de Francia. El Gran Eleutor foi amás el que treslladó la capital de la ciudá de Brandeburgu a Potsdam.

Cuando Federicu Guillermu morrió en 1688, el so fíu Federicu asocediólu como Federicu III en Brandeburgu. Como les tierres qu'anexonó pa Prusia taben fuera de les llendes del Sacru Imperiu, Federicu asumió (como Federicu I) el títulu de Rei en Prusia el 18 de xineru de 1701, col permisu del Emperador Leopoldu II del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu.

Brandeburgu entá siguía siendo la parte más importante del reinu, pero yá yera referíu davezu como Brandeburgu-Prusia, y depués como Reinu de Prusia. Tres el fundimientu del Sacru Imperiu en 1806 y les Guerres Napoleóniques, el Reinu de Prusia foi subdividíu en provincies (1815), l'antiguu eleutoráu de Brandeburgu convirtióse na Provincia de Brandeburgu. En 1881 la ciudá de Berlín foi dixebrada d'esa provincia.

En 1925 Brandeburgu tenía una área de 39.039 km² y unos 2,6 millones d'habitantes. Tres la Segunda Guerra Mundial, la rexón de Neumark, na parte oriental de Brandeburgu, foi amestada per Polonia, por cuenta de la llinia Oder-Neisse, y el restu de la provincia tresformóse nun Land cuando Prusia foi eslleida por Decretu del Conseyu de Control Aliáu polos cuatro países vencedores de la Segunda Guerra Mundial el 27 de febreru de 1947.

L'Estáu de Brandeburgu foi convertíu en 1952 pol gobiernu de la República Democrática Alemana nos distritos de Potsdam y Frankfurt del Óder.

L'actual Estáu federáu de Brandeburgu restablecióse mientres la rexunificación alemana en 1990. Dende entós dellos entusiastes llanzaron el proyeutu pa fundir los Bundesländer de Berlín y Brandeburgu. Nun referendu celebráu en 1996, la mayoría de los habitantes pronuncióse en contra de la fusión de los dos Estaos, ente que los de l'antigua Berlín Oeste fixéronlo a favor. A pesar del revés, la iniciativa sobre la fusión siguió y taba prevista la so realización definitiva pal añu 2009 en siendo nuevamente sometida a referendu. Sicasí, d'aprobase la fusión, el nuevu Estáu resultante d'ella recibiría'l nome de Berlín-Brandeburgu.

Xeografía

Brandeburgu llenda al norte col Estáu federáu de Mecklemburgu-Pomerania Occidental, al este col ríu Oder y con Polonia, al sur col Estáu de Freistaat Sachsen, al oeste con Saxonia-Anhalt y Baxa Saxonia. Hai de solliñar que llenda nel so interior cola capital del país, Berlín, conteniéndola a manera d'islla de tierra.

El ríu Oder forma la llende oriental del Estáu y d'Alemaña con Polonia, y el ríu Elba constitúi una parte de la llende occidental de Brandeburgu. Los principales ríos dientro del territoriu son el Spree y el Havel. Al sureste alcuéntrase allugada la rexón húmeda denominada Spreewald.

Ye na rexón de Cottbus, nel sureste de Brandeburgu, onde mora una parte de la población sorbia o sóraba; la rexón ye billingüe, una y bones aquellos caltienen la so propia llingua.

Árees protexíes

A Brandeburgu conózse-y pola so política de proteición de la naturaleza y la so ambiciosa política de proteición del mediu ambiente de la década de 1990. Con esi cambéu declaráronse «protexíes» 15 grandes árees , nes que caúna d'elles tien un financiamientu estatal y guardaparques, que guíen a los visitantes y miren pola proteición del mediu.

Molín nel Parque Natural Gran Fläming.

• Parque Nacional
  • Parque Nacional Unteres Odertal (106 km²)

• Reserves de Biosfera
  • Spreewald (474 km²)
  • Schorfheide-Chorin (1.291 km²)
  • Paisaxe fluvial Elbe - Brandenburg (533 km²)

• Parques Naturales
  • Parque Natural Barnim (750 km²)
  • Parque Natural Dahme-Heideseen (594 km²)
  • Parque Natural Hoher Fläming (827 km²)
  • Parque Natural Märkische Schweiz (204 km²)
  • Parque Natural Niederlausitzer Heidelandschaft (490 km²)
  • Parque Natural Niederlausitzer Landrücken (580 km²)
  • Parque Natural Nuthe-Nieplitz (623 km²)
  • Parque Natural Schlaubetal (225 km²)
  • Parque Natural Uckermärkische Seen (895 km²)
  • Parque Natural Westhavelland (1.315 km²)
  • Parque Natural Stechlin-Ruppiner Land (1.080 km²)

Ver tamién

• Ríu Spree
• Puerta de Brandeburgu

Referencies

• Datos: Q1208
• Multimedia: Brandenburg