Cayo Sulpicio Úrsulo

Cayo o Gayo Sulpicio Úrsulo (en llatín, Gaius Sulpicius Ursulus) foi un militar ástur qu'algamó prestíu dientro del exércitu romanu mientres la dómina del emperador Traxano.[1] Posiblemente tuviera'l so llugar de nacencia n'Uxo (Mieres, Asturies), onde foi atopada la tumba d'esti ástur de nome llatín.[1] Sirvió como praefectus de la Legio III Augusta, acuartelada en Lambaesis, nes tierres de l'actual Arxelia.

Cayo Sulpicio Úrsulo
Vida
Nacimientu sieglu de I
Muerte sieglu de II
Oficiu équites (es) Traduciroficial
Cambiar los datos en Wikidata
Llábana de Cayo Sulpicio Úrsulo. Muséu Arqueolóxicu d'Asturies, Uviéu.

Carrera militar

editar

Nada sabemos del llugar en que Úrsulo empezó'l so serviciu militar nes lexones romanes, yá que el so historial nun se reflexa na llábana d'Uxo hasta llegar al so primer cargu oficial. Sía que non, ésti foi'l de centurión de la Legio I Minerva Pia Fidelis, que'l so acuartelamiento taba en Bonna a veres del fronterizu Rin. Tres la so estancia na Germania Inferior, xube a centurión de la Cohors XII Urbana, cohorte compuesta poles meyores tropes d'élite, que la so misión yera la vixilancia y curiáu de la defensa de Roma, capital del Imperiu, d'onde venía la denominación Urbana.

Xube rápido, pasando d'esta escoyida unidá a otra entá más selecta y la de mayor prestíu dientro del exércitu de Roma: los pretorianos. Úrsulo pasó de centurión de la guarnición urbana de Roma a igual cargu de la Cohors IV Praetoria, la guardia personal del emperador, qu'un autores suponen que sería la del hispanu Traxano (98-117) y otros piensen que sería Cómodu (hacia l'añu 180, a finales del sieglu II).

Xube más tarde, pasando de centurión de los pretorianos a primípilo de la Legio XVIII, que'l so llugar de acuartelamiento nun se sabe con seguridá. D'esta, pasa a la Legio III Augusta, xubiendo a praefectus, tando acuarteláu en Lambaesis, xunto a la cordal del Atles, que los sos pasos al Sáḥara vixilaba, no qu'anguaño ye Arxelia.

Del norte d'África, col desencadenamiento de les guerres dacies, unviar al combate a una unidá de symmachiarii ástures, una estraña fuercia auxiliar que solía encuadrar a soldaos absolutamente irregulares y cuasi non romanizados (polo que podría deducise qu'encaxa más nos tiempos de Traxano que nos de Cómodu), que nun debíen de ser nada fáciles de remanar, polo que precisaben oficiales con muncha veteranía y esperiencia.

Tres la conversión de Dacia en provincia romana, Úrsulo termina la so carrera militar (bien posiblemente por cuestiones d'edá) y recibe la so honesta missio.

Xacimientu de la so tumba

editar

El 23 de xunetu de 1919, un grupu d'obreros realizaba trabayos p'ampliar la estación del ferrocarril del norte n'Uxo, cuando al remover la tierra atopar con delles piedres escrites. Una d'elles fuera dedicada a Cayo Sulpicio Úrsulo por quien de xuru yera'l so fíu, llamáu Cayo Sulpicio Africanu. La otra, dedicada pol mesmu personaxe, yera un llabra votiva a un dios indíxena asturianu, llamáu Nimmedo Seddiago. Ensin sabelo, Sulpicio Africanu dexó dos inapreciables testimonios: el d'unu de los pocos dioses ástures que'l so nome llegó hasta nós, y el del so padre: l'asturianu que - siquier del que se tien noticia- más lloñe llegó na carrera militar al serviciu de Roma.[ensin referencies]

Tol so cursus honorum ta reflexáu na so llábana n'orde direutu, partiendo del más baxu, hasta llegar al de prefeutu de la lexón, oficial asimiláu al cargu de tribunu militar, y encargáu de velar pol campamentu lexonariu.

Un interés na so llábana ye que cuando se refieren a la "Legio XVIII", apaez escrita como "Legio XIIX".

Referencies

editar
  1. 1,0 1,1 «Uxo va alzar un monumentu a un militar ástur que sirvió al Exércitu de Traxano». culturaclasica.com. La páxina del mundu gracolatino n'español. Consultáu'l 20 de payares de 2010.