Congresu Nacional d'Hondures
El Congresu Nacional ye un órganu unicameral encargáu del poder llexislativu d'Hondures, ta integráu por 128 diputaos electos de manera universal y direuta por periodu de cuatro años, el númberu de diputaos determinar por representación proporcional según los departamentos. Na actualidá, hai 7 partíos políticos representaos nel hemiciclu llexislativu; amás, esiste una Bancada Independiente que se formó a partir de dellos diputaos que se biforcaron del Partíu Llibertá y Refundación por cuenta de disputes internes nesa institución política.
Congresu Nacional d'Hondures | ||
---|---|---|
Datos Xenerales | ||
País | Hondures | |
Creación | 29 d'agostu de 1824 | |
Tipu | Unicameral | |
Lideralgu | ||
Presidente | Mauricio Oliva Herrera, PNH | |
Estructura | ||
Miembros | 128 diputaos | |
Grupos representaos |
Gobiernu (61) Sofitáu por (6) Oposición (61) | |
Sitiu web | ||
http://www.congresonacional.hn/ | ||
[editar datos en Wikidata] |
Historia
editarEl 29 d'agostu de 1824 instalóse la primer Asamblea Nacional Constituyente na llocalidá de Cedros. El so primer presidente foi'l doctor Pedro Nolasco Arriaga y el secretariu foi'l llicenciáu Miguel Rafael Valladares; el congresu decretó en 1825 la primer demarcación territorial y el 11 d'avientu del mesmu añu, emitió la primera constitución del país. Hondures abolió la esclavitú en 1825, delles décades primero qu'Estaos Xuníos d'América y Rusia.
Según la Constitución de 1848, el Poder Llexislativu yera bicameral, constituyir nuna cámara de diputaos y otra de senadores. Presidíes dambes por un presidente, vicepresidente, secretariu, senadores, diputaos representantes de les villes y ciudaes principales del territoriu, mesmu que foi estremáu políticamente na primer constitución del estáu de 1825.[1] Na Constitución d'Hondures de 1865 como nes próximes, establezse que'l Poder Llexislativu va ser exercíu por un Congresu de Diputaos,[2] de tala forma que entiéndese yá como unicameral, sumiendo la figura del senador. En 1862 siendo'l presidente provisional del estáu Victoriano Castellanos Cortés, provisionalmente la capital d'Hondures foi la ciudá de Santa Rosa de Copán, foi ellí onde se treslladaron tanto'l Poder Executivo como'l Poder Llexislativu, naquella llocalidá del occidente d'Hondures emitióse'l Decretu nᵘ 3 onde se camuda'l títulu de la nación dexando de llamase "Estáu d'Hondures"; pol de República d'Hondures, de siguío el primer presidente de la república, recayería nel ciudadanu Capitán xeneral José María Medina.
Na alministración del contable Julio Lozano Díaz en 1956 el Congresu Nacional d'Hondures foi disueltu, les intenciones de Lozano Díaz yera la de declarase "Xefe d'Estáu", mesmu que concluyo'l 21 d'ochobre d'esi mesmu añu, por aciu un Golpe d'Estáu perpetáu por altos mandos de les Fuercies Armaes d'Hondures, que devolvieron a la ciudadanía l'alministración en 1957.
Sede del Congresu Nacional d'Hondures
editarEn 1953 empezar cola construcción de la sede propia del Congresu Nacional, la obra taba a cargu del arquiteutu nacional Mario Valenzuela, coles mesmes al añu siguiente (1954) concluyida la edificación, fundóse'l llocal de l'actual sede del congresu nacional, qu'entiende un edificiu de siete pisos, a un costu d'un millón cuatrocientos mil Lempiras (Lps. 1.400,000.00).
Igualdá de xéneru
editarEl 25 de xineru de 1955 diose'l derechu a la muyer a tener la categoría de ciudadana, a votar y a ser electa nel Congresu Nacional.
Partíos Representaos
editarFunciones
editarEl Congresu de Diputaos ―como tamién ye llamáu― empecipia sesiones el 25 de xineru de cada añu y clausura les sos sesiones el 31 d'ochobre del mesmu añu. El Congresu funciona en sesiones en sala, que pueden ser: ordinaries y estraordinaries.
Ente les sos principales atribuciones atópense:.-
- Crear, decretar, interpretar, reformar y derogar les lleis;
- Convocar, suspender y cerrar les sos sesiones;
- Emitir el so reglamentu interior[4]
- Faer l'escrutiniu de votos y declarar la eleición del presidente, designaos a la presidencia y diputaos al Congresu nacional cuando'l Tribunal Supremu Eleutoral nun lo haber fechu;
- Escoyer pa un periodu constitucional de siete años, a los quince maxistraos de la Corte Suprema de Xusticia[5]
Premiu del Congresu Nacional
editarEl Congresu Nacional d'Hondures, premia al méritu a tou aquel ciudadanu que s'estrema en: arte, deporte, lliteratura, periodismu, música, ciencia, etc. El Premiu consiste en Gran Cruz Placa d'Oru, Medaya d'Oru y certificáu, ente los premiaos pol soberanu congresu tán:
- Doctor Miguel Andonie Fernández,
- Cantautor Moisés Canelu,
- Doctor Salvador Moncada,
- Periodista Nahún Efraín Valladares Valladares (1988),
- Doctor Carlos Roberto Reina,
- Escritor y folclorista Jorge Montenegro,
- Militar col grau de Coronel d'Infantería José Matías Hernández García (2008),
- Periodista María Antonia de Fuentes (2011).[6]
Eleiciones del 24 de payares de 2013
editar- Nacional - Partíu Nacional d'Hondures 48 (conservador).
- Llibre - Partíu Llibertá y Refundación 37 (izquierda)
- Lliberal - Partíu Lliberal d'Hondures 27 (sociolliberal).
- Partíu Anticorrupción 13 (Centru)
- DC - Partíu Demócrata Cristianu d'Hondures 1 (demócrata-cristianu).
- UD - Unificación Democrática 1 (izquierda).
- PINU-SD - Partíu Innovación y Unidá-SD 1 (socialdemócrata).
- Total: 128
Diputaos propietarios actuales del CNH
editar- Presidente: Mauricio Oliva (PNH)
- I Vice Presidente: Gladis Aurora López (PNH)
- II Vice Presidente: Lena Gutiérrez (PNH)
- III Vice Presidente: Antonio Rivera (PNH)
- IV Vice Presidente: Milton Puertu (PNH)
- V Vice Presidente: Edgardo Martínez (PNH)
- VI Vice Presidente: Augusto Cruz (DC)
- VII Vice Presidente: Edwin Pavón (UD)
- I Vice Presidente Alternu: Rolando Dubón (PNH)
- II Vice Presidente Alternu: Ramón Lleva (PNH)
- III Vice Presidente Alternu: José Vicente de Lleón Rojas (PNH)
- I Secretariu: Mario Pérez (PNH)
- II Secretariu: Román Villeda (PNH)
- I Secretariu Alternu: José Martínez Valenzuela (PNH)
- II Secretariu Alternu: Wilmer Neal Velásquez (PNH)
- I Pro Secretariu: José T. Zambrano (PNH)
- II Pro Secretariu: Sara Martínez Galu (PNH)
Eleiciones del 29 de payares de 2009
editar- Nacional - Partíu Nacional d'Hondures 71 (conservador).
- Lliberal - Partíu Lliberal d'Hondures 45 (lliberal).
- DC - Partíu Demócrata Cristianu d'Hondures 5 (demócrata-cristianu).
- UD - Unificación Democrática 4 (izquierda).
- PINU-SD - Partíu Innovación y Unidá 3 (socialdemócrata).
- Total: 128
Eleiciones del 27 de payares de 2005
editar- Lliberal - Partíu Lliberal d'Hondures 62 (lliberal).
- Nacional - Partíu Nacional d'Hondures 55 (conservador).
- UD - Unificación Democrática 5 (izquierda).
- DC - Partíu Demócrata Cristianu d'Hondures 4 (demócrata-cristianu).
- PINU-SD - Partíu Innovación y Unidá 2 (socialdemócrata).
- Total: 128
Eleiciones 25 de payares de 2001
editarLlistáu de presidentes del Congresu Nacional
editar- Carlos Alberto Ucles, 1900-1902
- Rafael Alvarado Guerrero, 1902-1903
- Fausto Dávila, 1904-1906
- Francisco Escobar, 1911-1913
- Rafael Alvarado Pumar, 1914-1915
- Francisco Escobar, 1915-1918
- Francisco Bográn Barahona, 1919-1920
- Ángel Ugarte, 1921
- Miguel Oquelí Bustillo, 1923
- Ángel Sevilla Ramírez, 1924
- Ramón Alcerro Castro, 1924 (Presidente de l'Asamblea Nacional Constituyente).
- Venancio Callejas, 1925-1926
- Tiburcio Carías Andino, 1926-1929
- Antonio C. Rivera, 1929-1930
- Tiburcio Carías Andino, 1930-1931
- Santiago Calix Meza, 1931-1932
- Antonio Bográn Mojeron, 1932
- Abraham Williams Calderón, 1932
- Miguel Paz Barahona, 1933-1934
- Ramón Alcerro Castro, 1934-1935
- Antonio C. Rivera, 1935-1939
- Plutarco Muñoz P., 1939-1948
- Luciano Milla Cisneros, 1949
- Juan B. Valladares Rodríguez, 1949
- José Máximo Gálvez, 1949-1950
- Camilo Gómez Gómez, 1950-1954
- Francisco Salomón Jiménez Castro, 1954
- Ramón Villeda Morales (Presidente de l'Asamblea Nacional Constituyente).
- Modesto Rodas Alvarado, 1957-1963
- Héctor Orlando Gómez Cisneros, 1963
- 1963 Eslleíu'l Congresu Nacional, por cuenta de Golpe de Estado
- Mario Y. Rivera López, 1965-1971
- Martín Agüero Vega, 1971-1972
- 1972-1981 Xuntes Militares de gobiernu.
- Roberto Suazo Córdova (Presidente de l'Asamblea Nacional Constituyente).
- José Efraín Bú Girón, 1981-1986
- Carlos Orbin Montoya, 1986-1990
- Rodolfo Diríes Navas, 1990-1994
- Carlos Roberto Flores Facusse,1994-1998
- Rafael Pineda Ponce, 1998-2001
- Porfirio Lobo Sosa, 2001-2004[10]
- Roberto Micheletti Bain, 2005-2009
- José Alfredo Saavedra, 2009-2010
- Juan Orlando Hernández, 2010-2014
- Mauricio Oliva Herrera, 2014-(actual)[11]
Presupuestu
editarEn xineru de 2014 aprobóse'l Presupuestu Xeneral d'Ingresos y Egresos del país, que ye de 183,635 millones 280 mil lempires (9 mil millones de dólares d'Estaos Xuníos), de los cualos 2,089 millones de Lempires van ser remanaos pol poder llexislativu.[12]
Referencies
editar- ↑ Constitución del Estáu d'Hondures de 1848. Capítulos VI, VII, VIII ya IX.
- ↑ Constitución d'Hondures de 1865. Capítulos VII y VIII
- ↑ Artículu 205 de la Constitución de la República
- ↑ Reglamentu Interior del Congresu Nacional de la República, aprobáu'l 31 de marzu de 1982
- ↑ Artículu 308 y 314 de la Constitución de la República
- ↑ [1]
- ↑ so diputáu xunta-direutiva
- ↑ congresu nacional-de-fondures
- ↑ http://www.laprensa.hn/honduras/805846-410/oposición-de-honduras-esixe-formar-parte-de-la xunta direutiva-del congresu
- ↑ «Oficialízase apolmonante trunfu de Lobo Sosa», artículu nel diariu Heraldu (Tegucigalpa) del 22 d'avientu de 2009.
- ↑ http://www.laprensa.hn/hondura/apertura/443991-98/mayoria-escueye-direutiva-en-propiedá-del congresu nacional-de-fondures&sa=O&ei=HMBJVd3sDYGDgwTGyoHYCQ&ved=0CAgQFjAB&client=internal-uds-cse&usg=AFQjCNEXU3Di_XhQyUAH-4JCZ7pRrIZ3hw
- ↑ Diariu L'Heraldu, Hondures: Congresu Nacional aprueba Presupuestu Xeneral pa 2014, Diariu L'Heraldu.
Ver tamién
editar- Hondures
- Gobernantes d'Hondures
- Congresos y Parllamentos d'América
- Bancada Independiente (Hondures)
- Constitución d'Hondures de 1982
- Constitución política de la República d'Hondures
- Corte Suprema de Xusticia d'Hondures
- Derechu d'Hondures
- Educación n'Hondures
- Educación sexual n'Hondures
- Golpes d'Estáu n'Hondures
- Golpe d'Estáu n'Hondures de 2009
- Gobiernu de la República d'Hondures
- Historia del Derechu n'Hondures
- Misiones diplomátiques d'Hondures
- Poder Executivu d'Hondures
- Política d'Hondures
- Seguridá n'Hondures
Enllaces esternos
editar14°06′14″N 87°12′18″W / 14.10375°N 87.20495°O