Desigualdá económica

La economía de la desigualdá, desigualdá d'ingresu, desigualdá económica o inequidad económica entiende toles disparidades na distribución de bienes y ingresos económicos, ente elles bien especialmente la distribución de la renta que procede tantu del capital como del trabayu. El términu refierse de normal a la desigualdá ente individuos y grupos nel interior d'una sociedá, pero tamién puede referise a la desigualdá ente países.

Desigualdá d'ingresos dientro de cada país nel añu 2013, midíes según el coeficiente de Gini: 0 correspuende a la perfecta igualdá (toos tienen la mesma riqueza), y 1 la desigualdá perfecta (onde una persona tendría tou). Los países coloriaos de colloráu son los más desiguales y los de color verde los más igualitarios. En gris los páises ensin datos. Na lleenda'l númberu apaez ensin decimales, de 0 a 100.

Desigualdá d'ingresos ente los países nel añu 2013, midíes según el coeficiente de Gini. El coeficiente de Gini ye un númberu ente 0 y 1, onde 0 correspuende a una igualdá perfecta (onde toos tienen el mesmu ingresu) y 1 correspuende a una desigualdá perfecta (onde una persona tien tola renta y tolos demás nun tienen nengún ingresu).

La desigualdá económica ta rellacionada cola idea d'igualdá d'oportunidaes y la igualdá de resultaos. Tantu en términos utilitarios como morales, esiste polémica sobre si la desigualdá económica ye un fenómenu positivu o negativu.

Introducción

Infraviviendes cerca a edificios comerciales en Kochi, India.

La desigualdá d'ingresu esistió nun ampliu rangu de sociedaes y periodos históricos. La so naturaleza, causa ya importancia tán abiertes a alderique. La estructura o'l sistema económicu d'un país (por casu, capitalismu o socialismu), guerres en cursu o pasaes y les diferencies nes habilidaes de los individuos pa crear riqueza atópense arreyaes na creación de la desigualdá económica.

Esisten dellos indicadores económicos pa midir la desigualdá d'ingresu, pero de cutiu úsase'l coeficiente de Gini, anque tamién s'utilicen el índiz de Atkinson, índiz de Theil, índiz de Hoover, la comparanza interquintil o la varianza logarítimica.

Causes de la desigualdá

Quien pretenden esplicar les causes de la desigualdá estremar en dos bandos principales: aquellos que les xustifiquen como inevitables (por motivos sociu-económicos) considerándoles naturales (darvinismu social, globalización) y aquellos que consideren qu'esisten causes sociales, económiques y polítiques qu'inflúin decisivamente na desigualdá y que, por tanto, si modifíquense, tamién lo fai la desigualdá.

Asina, si considérase que la desigualdá tien causes sociales, faise fincapié na educación pa modificar a curtiu o llargu plazu la realidá social. Si considérase que son causes económiques, propónense meyores nesi sentíu: meyor distribución de la renta, aumentu de la productividá, mayor competitividá, etc.

Delles investigaciones tamién destaquen el calter de la desigualdá de derechos sociales, que, por llei, tendríen de ser d'accesu a tolos ciudadanos d'un país, pero que por diversu causes nun tienen plena cobertoria. Los derechos sociales cumplen cola función d'asegurar igualdá d'oportunidaes ensin importar el nivel d'ingresu d'un llar. Pero si nun tienen plena cobertoria o la mesma calidá, acentúen la desigualdá d'ingresu.

Un estudiu de 2016 del llaboratoriu d'idees Bruegel, que compara la desigualdá n'EE.XX. cola de la Xunión Europea (enforma menor), conclúi que, más qu'a habilidaes teunolóxiques de los trabayadores, la desigualdá deber al altu grau de proteición del que gocien dellos sectores n'EE.XX. (abogaos, dentistes, médicos y financieros) y a les polítiques de redistribución, formación y del mercáu llaboral n'Europa.

Consecuencies de la desigualdá

Un trabayu recién o metaestudio basáu la comparanza de más de 150 artículos científicos revela que los países con mayores desigualdaes económiques tienen mayores problemes de salú mental y drogues, menores niveles salú física y menor esperanza de vida, peores rendimientos académicos, y mayores índices d'embaranzos xuveniles non deseyaos. Nesos casos tamién se comprobó que nun ye'l nivel de renta sinón la desigualdá económica'l factor esplicativu principal. Polo que los autores de dichu estudiu conclúin qu'ente los países más desenvueltos, los más igualitarios llogren un meyor comportamientu nuna serie amplia d'índices de bienestar social.

N'economía'l discutiniu de fondu sigue siendo si tantu en dómines de crecedera como de crisis ye meyor partir la tarta (propuesta keynesiana: más igualidad=más crecedera) qu'esperar a que seya más grande pa partila (propuesta clásica de los defensores del llibre mercáu: menos costos=más crecedera). Pa munchos autores la teoría económica demuestra que ye la desigualdá social (desigual distribución de la renta) la que conduz a les crisis. Asina asocedió nel Crack del 29 y la posterior Gran Depresión y asina volvió asoceder na actual crisis económica de 2008-2010 empecipiada cola crisis financiera de 2008.

Ver tamién

• Distribución de la renta
• Países por igualdá d'ingresu
• Índiz de desenvolvimientu humanu
• Países por IDH afechu por desigualdá
• Desigualdá d'ingresu n'Estaos Xuníos
• Eficiencia distributiva
• Fuximientu d'impuestos
• Coeficiente de Gini
• Índiz de Atkinson
• Xusticia distributiva
• Xusticia global
• Llibertá positiva
• Llibertá negativa
• Oxetivos de Desarrollu del Mileniu

• Probeza
• Fienda dixital

Bibliografía

Libro

• von Braun, Joachim; Eugenio Diaz-Bonilla (2007). Globalization of Food and Agriculture and the Poor. Oxford: Oxford University Press.
• Patrick Diamond and Anthony Giddens (2005), The New Egalitarianism, Polity Press
• A.B. Atkinsons and F. Bourguignon (1998), Handbook of Income Distribution, Elsevier
• Peter Lambert. Distribution and Redistribution of Income. Manchester: Manchester University Press, 2002, 3rd edition. ISBN 0-7190-5732-9
• Richard Lynn y Tatu Vanhanen. IQ and the Wealth of Nations. Helsinki: University of Helsinki, Westport, CT: Praeger, 2002. ISBN 0-275-97510-X
• Pigou, Arthur Cecil (1932). The Economics of Welfare, 4ta., Londres: Macmillan.
• Schmidtz, David (2006). The Elements of Justice. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-53936-6.
• Amartya Sen y James Foster. On Economic Inequality. Oxford: Oxford University Press, 1997. ISBN 0-19-828193-5.
• Richard Wilkinson. The Impact of Inequality: How to Make Sick Societies Healthier, The New Press, 2005. ISBN 1-56584-925-6 (hc.)
• García-Peñalosa, Cecilia; Stephen J. Turnovsky (xineru de 2006). «Growth, Income Inequality, and Fiscal Policy: What are the Relevant Tradeoffs?». Archiváu dende l'orixinal, el 8 d'avientu de 2006. Consultáu'l 14 d'avientu de 2006.
• von Mises, Ludwig (1996). «chapter XXXV: The Welfare Principle versus the Market Principle», Human Action: A Treatise on Economics. Foundation for Economic Education. ISBN 1572460210.
• Richard Wilkinson & Kate Pickett (2009). Desigualdad: Un analís de la (in)felicidá coleutiva (Why more equal societies almost always do better), 1ª, Turner. ISBN 978-84-7504-918-0.

Enllaces esternos

• Atles de desigualdá global esplora dellos aspeutos de la desiguldad, usando mapes y gráficos descargables en llinia. Describe la rellación ente probeza y desigualdá y alderica dalguna de la evidencia atopada.
• Russell Sage Foundation. «Social Inequality». Working Papers. Archiváu dende l'orixinal, el 29 de mayu de 2006. Consultáu'l 2 de marzu de 2006.
• Leigh, A. y Jencks, C.. «Inequality and Health: Long-Run Evidence from a Panel of Countries». Consultáu'l 30 de payares de 2005.
• Clarkwest, A and Jencks, C.. «Inequality and Mortality in Rich Countries: Who Owns the Null Hypothesis?». Archiváu dende l'orixinal, el 28 de mayu de 2006. Consultáu'l 30 de payares de 2005.
• El Predicamento de la desigualdá Informe de la ONX sobre la situación social nel mundu (2005)
• Morales Alfaro, Jorge A.. «Falemos de Probeza y Desigualdad». Consultáu'l 6 de febreru de 2015.

Referencies

• Datos: Q5055020
• Multimedia: Economic inequality