Disforia de xéneru
La disforia de xéneru, tamién llamáu trestornu d'identidá de xéneru,[1] ye un diagnósticu psiquiátricu designáu a les persones que sienten una disforia o distrés significativos por cuenta de la discordancia ente la so identidá de xéneru y el so xéneru/sexu físicu o asignáu al nacer, colos que nun s'identifiquen nin sienten como propios.[2][3]
Disforia de xéneru/Trestornu d'identidá sexual | ||
---|---|---|
Clasificación y recursos esternos | ||
CIE-10 | F64.9, F64.8 | |
CIE-9 | 302.85 | |
CIAP-2 | P09 | |
MedlinePlus | 001527 | |
MeSH | D005783 | |
Especialidá | psiquiatría | |
Avisu médicu | ||
[editar datos en Wikidata] |
La OMS refugar como un trestornu psiquiátricu,[4] yá que ente que el trestornu d'identidá de xéneru foi clasificáu como un desorde na CIE-10 CM,[5] yá nun ye clasificáu d'esta forma na CIE-11 CM.[4] De la mesma, nel DSM-5 (publicáu pola Asociación Estauxunidense de Psiquiatría) foi reclasificado, moviéndose de la categoría de trestornos sexuales escontra una propia,[6] y renombráu como disforia de xéneru[7] coles mires d'evitar la estigmatización escontra los individuos tresxéneru. Nesta reclasificación escláriase que la disconformidá de xéneru nun constitúi enfermedá mental en sí mesma, sinón que'l so elementu críticu ye la presencia de malestar clínicamente significativu asociáu a la condición de xéneru.[3]
D'esta manera, la disforia de xéneru nun tien de confundir se cola disconformidá de xéneru —les conductes que nun coinciden col comportamientu socialmente acomuñáu a un xéneru—, nin con orientación sexual,[2] nin la identidá de xéneru,[8] yá que estes nun son trestornos mentales.[2]
Etimoloxía
editarDisforia, como términu opuestu a «euforia», designa disgustu, desaxuste o malestar; la disforia de xéneru ye por tanto'l disgustu, desaxuste o malestar col sexu biolóxico que-y correspondió al suxetu.
Esti conceutu foi introducíu pol psicólogu neozelandés John Money.[9]
Medicina
editarLa disforia de xéneru ye'l términu col qu'en 1973 el médicu John Money, y a partir d'ende la psiquiatría, designen a lo qu'en 1953 el tamién médicu Harry Benjamin llamara transexualidá.
Nel DSM IV o Manual diagnósticu y estadísticu de los trestornos mentales apaez denomináu como trestornu de la identidá sexual. A partir del DSM-5, ye recategorizado como disforia de xéneru.[6] Nel CIE-10 sigue denominándose trestornu d'identidá de xéneru.
Esisten dos componentes na condición que tienen de tar presentes a la d'efectuar el diagnósticu. De primeres, tien d'haber pruebes concluyentes de que l'individuu identifícase, de manera sólida y persistente, col otru sexu, lo cual constitúi'l deséu de ser, o la insistencia de que pertenez al xéneru opuestu al que-y foi asignáu. De segundes, ye necesariu qu'esistan tamién pruebes de malestar persistente provocaes pol sentimientu de inadecuación acomuñáu al so sexu o xéneru. Esto ye, pa efectuar el diagnósticu de la disforia de xéneru, tienen d'esistir pruebes de malestar clínicamente significativu o deterioru social, llaboral o d'otres árees importantes de l'actividá del individuu.[3] Ye de suma importancia refugar a neños, neñes y adolescentes que la so conducta a cencielles nun encaxar nel estereotipu cultural de masculinidad o femineidad.[10]
Na actualidá nun esiste un métodu oxetivu pa faer el diagnósticu por cuenta de que ésti depende puramente de lo que manifieste l'afectáu o la so redolada, que n'ocasiones ye sesgado con o ensin intencionalidad.[10]
Per otra parte, según un informe de la American Foundation for Suicide Prevention y el Williams Institute, los intentos de suicidiu pueden algamar un 41%, frente al 5% que rexistra la población non tresxéneru, siendo mayor nos casos de persones que se sometieren o queríen sometese a ciruxíes de cambéu de sexu. Los autores del informe repararon una interrellación ente factores d'estrés (tales como esperiencies de discriminación y maltratu) y trestornos de salú mental que da llugar a una especial vulnerabilidá frente al suicidiu ente les persones tresxéneru o con disconformidá de xéneru.[11]
Disforia de xéneru nun ye lo mesmo qu'una enfermedá física intersexual, pos los primeres tienen unos xenitales normales en contraste colos xenitales ambiguos o'l hipogonadismo atopaos nes enfermedaes físiques intersexuales, como por casu el síndrome d'insensibilidá a los andróxenos o la hiperplasia suprarrenal conxénita.
Causes de la disforia de xéneru
editarLes sos causes son inda desconocíes, anque se tomaron en considerancia hipótesis biolóxiques, psicolóxiques ya inclusive sociolóxiques. Dende les esplicaciones non médiques munchos sectores esixen que dexe de considerase un trestornu psiquiátricu.[12]
Campaña contra la patologización
editarDende l'añu 2007, cada mes d'ochobre, la campaña Stop Trans Pathologization convoca un Día Internacional d'Aición pola Despatologización Trans, con manifestaciones simultánees y otres actividaes en diverses ciudaes nel mundu.
Los oxetivos principales de la campaña son la retirada de la categoría de «disforia de género/trastorno de la identidá de xéneru» de los catálogos diagnósticos (DSM de l'American Psychiatric Association y CIE de la Organización Mundial de la Salú), según la llucha polos derechos sanitarios de les persones transexuales. Pa facilitar la cobertoria pública de l'atención sanitaria trans-específica, la campaña Stop Trans Pathologization propón la inclusión d'una mención non patologizante na CIE-11.[13]
L'artículu 18 de los Principios de Yogyakarta[14] y la Guía del activista pa usar los Principios de Yogyakarta son contrarios a la llista d'enfermedaes mentales.[15]
En xunetu de 2016 un grupu d'investigadores financiaos pol Institutu Nacional de Psiquiatría de la Ciudá de Méxicu presentó un estudiu pa sofitar el pidíu de que la Organización Mundial de la Salú (OMS) retire la transexualidá de la seición de trestornos mentales». L'estudiu mexicanu va sumar a trabayos similares en Brasil, India, Francia, Sudáfrica y El Líbanu que van ser presentaos en 2018 cuando s'alderique la reclasificación de la transexualidá nel CIE-11. Estos estudios coinciden en señalar que'l factor causal del malestar qu'esperimenten les persones transexuales y que llevó a definir un trestornu mental, nun s'anicia pola so identidá y condición sexual, sinón pol refugu y la discriminación que vivieron. Por esi motivu, los especialistes consideren importante esaniciar un diagnósticu que contribúi a la estigmatización y, d'esa manera, a reforzar el verdaderu problema.[16][17][18][19]
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ «eCIE-Maps - CIE-10-YE Diagnósticos» (castellanu). Consultáu'l 18 de marzu de 2017.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «What Is Gender Dysphoria?» (inglés). psychiatry.com. American Psychiatric Association. Consultáu'l 20 de xunetu de 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «Gender Dysphoria» (inglés). American Phychiatric Publishing. Archiváu dende l'orixinal, el 13 d'ochobre de 2013. Consultáu'l 2 de setiembre de 2016.
- ↑ 4,0 4,1 http://www.who.int/es/news-room/detail/18-06-2018-who-releases-new-international-classification-of-diseases-(icd-11)
- ↑ «Gender identity disorder in adolescence and adulthood». ICD10Data.com.
- ↑ 6,0 6,1 «Highlights of Changes from DSM-IV-TR to DSM-5» (inglés). American Psychiatric Association (17 de mayu de 2013). Archiváu dende l'orixinal, el 26 de febreru de 2015. Consultáu'l 2 de setiembre de 2015.
- ↑ Fraser, L (2010). «Recommendations for Revision of the DSM Diagnosis of Gender Identity Disorder in Adults». International Journal of Transgenderism 12 (2): páxs. 80-85. doi: .
- ↑ «Respuestes a les sos entrugues sobre les persones trans, la identidá de xéneru y la espresión de xéneru». The American Psychological Association. 2011. https://www.apa.org/topics/lgbt/brochure-persones-trans.pdf. Consultáu'l 15 d'ochobre de 2018.
- ↑ John Money and Anke A Ehrhardt. Man and woman, boy and girl: the differentiation and dimorphism of gender identity from conception to maturity. Baltimore, Johns Hopkins University Press, 1972. ISBN 978-080-181-405-1.
- ↑ 10,0 10,1 «Revista Española Endocrinoloxía Pediátrica - Disforia de xéneru n'infancia y adolescencia: Guía de práctica clínica». Consultáu'l 18 de marzu de 2017.
- ↑ Lawrence S. Mayer, M.B., M.S., Ph.D. y Paul R. McHugh, M.D. (Seronda de 2016). «Sexualidá y xéneru. Conclusiones de la Bioloxía, la Psicoloxía y les Ciencies Sociales». The New Atlantis (50): p. 66. http://www.bioeticaweb.com/wp-content/uploads/2016/09/Sexualidá-y-xenero.pdf.
- ↑ Europa Press (16 d'ochobre 2009). 35 ciudaes van reivindicar que se desclasifique la transexualidá como enfermedá, El País.
- ↑ http://www.stp2012.info/
- ↑ Principios de Yogyakarta, principiu 18 y Jurisprudential Annotations to the Yogyakarta Principles, p. 43
- ↑ activista_nov_14_2010.pdf Guía del activista pa usar los Principios de Yogyakarta, p. 100 Archiváu 2013-05-21 en Wayback Machine.
- ↑ País, Ediciones La fecha=30 de xunetu de 2016. «¿Por qué la OMS considera a los tresxéneru enfermos mentales?» (castellanu). Consultáu'l 2 de setiembre de 2016.
- ↑ País, Ediciones La fecha=28 de xunu de 2016. «El 60% de les persones tresxéneru sufre depresión» (castellanu). Consultáu'l 2 de setiembre de 2016.
- ↑ Español, Por CNN (3 d'agostu de 2016). «llista-de-desordenes-mentales/ Espertos encamienten a la OMS retirar el transexualismo de la llista de desórdenes mentales». Consultáu'l 2 de setiembre de 2016.
- ↑ «La OMS podría retirar la transexualidá de la llista d'enfermedaes mentales | VICE News | Spanish» (castellanu). Archiváu dende l'orixinal, el 14 d'agostu de 2016. Consultáu'l 2 de setiembre de 2016.
Enllaces esternos
editar- Asociación Internacional Harry Benjamin
- LLEI 3/2007 reguladora de la rectificación rexistral de la mención relativa al sexu de les persones (España)
- DSM IV Trestornos de la identidá sexual
- "Disforia de xéneru" J. Díaz Morfa
- Transexualegal - "La condición humana de la transexualidá" Dr. David Barrio Martínez
- "Sexu Cromosómico"