Wikipedia

Escuela palatina

La Escuela palatina (Schola palatina, en llatín) foi la escuela fundada pol emperador Carlomagno n'el palaciu de la so capital, Aquisgrán; mientres el denomináu Renacimientu carolinxu, un periodu de florecimientu intelectual mientres l'Alta Edá Media. La escuela palatina yera parte del plan de Carlomagno de faer renacer la cultura pa fortalecer el so Imperiu. Convertir nel centru educativu más renombráu de la dómina y sirvió d'exemplu pa la creación d'otres escueles (Escueles carolinxes).

Alcuino y otros clérigos presenten manuscritos a Carlomagno nel Palaciu de Aquisgrán, ante la so corte (pintura histórica de Jean-Victor Schnetz, 1830).
Evangeliario de Godescalco, nel que trabayó'l iluminador Godescalco (Godescalcus, Gottschalk),[1] del scriptorium de Aquisgrán, ente 781 y 783. Contién un poema, escritu en minúscula carolinxa, sobre'l viaxe de Carlomagno a Italia de 781, nel que precisamente reclutó a Alcuino.[2]

Foi dirixida, dende 782, por Alcuino de York, un clérigu procedente de Britania, que cuntó cola ayuda de dalgunos de los más prestixosos sabios de la cristiandá llatina: los irlandeses José Escotu,[3] Clemente d'Irlanda,[4] Cruindmelo,[5] Donato de Fiesole[6] y Dungal;[7] los francos Adelardo de Corbie y Angilberto de Centula; los ítalo-longobardos Pablo'l Diáconu, Pedro de Pisa y Paulino de Aquilea; Teodulfo d'Orleans (d'orixe hispanu-visigodu, que sustituyó a Alcuino en 796); o Eginardo (procedente del monesteriu de Fulda[8] —Fulda, na actual Alemaña—), que foi alumnu de la mesma escuela dende 791 (con 16 años) y aportó a íntimu collaborador de Carlomagno y del so socesor, Ludovico Pío, hasta la crisis imperial de 830. Ye precisamente Eginardo la principal fonte sobre la Escuela palatina, al traviés de la so Vita Karoli Magni.

Nenguna de les dependencies del Palaciu yera un local fixu de la Escuela, anque esistía una biblioteca (que la so allugamientu nun pudo ser determinada) y un scriptorium que produció manuscritos y sirvía d'archivu y escuela d'escritura, onde trabayaba una alteria scriptorum ('bayura de copistes').[9] Carlomagno convocaba a los profesores en cualquier llugar de la so eleición (inclusive la piscina o'l comedor) por que-y recitaren poemes o lu informaren de dalgún asuntu. El grau d'instrucción del propiu emperador como alumnu de la so propia Escuela nun ta claru. Delles fontes presentar como un completu iletrado, y otres señalen que les sos dificultaes acutar a escribir llatín.[10]

Alcuino definió dellos ordines dientro del personal al so cargu: sacerdotes Christi, medici, versifici, scriptores. Cada orde taba dirixíu por un magister.[11]

La Escuela palatina educaba a los fíos del emperador y a los nutritii ('alimentaos'), los fíos de l'aristocracia que se criaben en palaciu (convivae, aulici —'áulicos', de Aula regis o Aula regia—, palatini —d'onde vien el términu «paladines»—).[12]

El plan d'estudios que se siguía yera'l trivium et quadrivium definíu nes Institutiones de Casiodoro (retórica, gramática y dialéutica; xeometría, astronomía, aritmética y música). Utilizábense tamién testos de Martianus Capella, Boecio, Isidoro de Sevilla y Beda el Venerable.

Escueles carolinxes

editar

Carlomagno emitió en 787 una carta a tolos obispos y abás del Imperiu pa la xeneralización del modelu de la so Escuela Palatina en catedrales (escuela catedralicia) y monesterios (escuela monástica); asuntu nel qu'aportunó nel Conceyu de Aquisgrán de 789.

 
Capitulare de villis, atribuyíu a Alcuino y el mesmu Carlomagno en collaboración.

Rábanu Mauro, que nun se venceyó direutamente con Aquisgrán, anque sí conoció en Tours a Alcuino, estableció escueles asemeyaes nel monesteriu de Fulda y nel obispáu de Mainz, según en Solenhofen, Celle, Hirsfeld, Petersburg y Hirschau, amás d'influyir nes de Reichenau y Saint Gall, que tuvieron so la responsabilidá de Waldo de Reichenau. Na zona occidental del Imperiu (el futuru reinu de Francia), amás de Tours (onde se retiró Alcuino), estableciéronse escueles en Reims, Auxerre, Laon y Chartres, anteriores toes elles a la de París, onde enseñó Clemente d'Irlanda.[13] Nel norte d'Italia, en Pavía y Bobbio. Darréu, na zona de Flandes creáronse les d'Utrecht, Liexa y Saint Laurent.

Scholae palatinae y palatini

editar

Nun tien de confundir se esta institución educativa carolinxa, de finales del sieglu VIII y empiezos del sieglu IX, con una denominación similar, pero en plural: les Scholae palatinae ('escueles palatinas') yeren cuerpos militares d'élite, destinaos a la guardia imperial mientres el mandatu de Constantino'l Grande (sieglu IV, nel Baxu Imperiu Romanu), que sustituyeron a los Equites singulares Augusti (la caballería de la guardia pretoriana).[14]

Como palatini conocer a los comitatenses palatini ('tropes de palaciu'), escoltes del emperador que la so xerarquía yera un grau inferior a los scholares.[15]

Academia palatina

editar

Anque en delles fontes estremen dambos conceutos,[16] ye habitual denominar a la Escuela palatina de Aquisgrán como Academia Palatina, denominación que llevaron tamién otres instituciones:

Ver tamién

editar

Notes

editar
  1. ↑ Nun tien de confundir se con Godescalco de Orbais (Godescalcus de Orbais o Gottschalk de Orbais) Catholic Encyclopedia.
  2. ↑ Marie-Pierre Laffitte et Charlotte Denoël, Trésors carolingiens : livres manuscrits de Charlemagne à Charles -y Chauve, Éditions de la Bibliothèque nationale de France, 2007 (ISBN 978-2-7177-2377-9). Fonte citada en fr:Évangéliaire de Godescalc.
  3. ↑ en:Joseph Scottus.
  4. ↑ en:Clement of Ireland.
  5. ↑ En llatín, Cruindmelus. Escribió una obra titulada Ars metrica. en:Cruindmelus.
  6. ↑ Catholic Encyclopedia. Fonte citada en en:Donatus of Fiesole.
  7. ↑ Dungal el Recluyíu o Dungal de Bobbio.Dungal en Catholic Encyclopedia, fonte citada en en:Dungal of Bobbio.
  8. ↑ en:Fulda monastery
  9. ↑ Erica Wisher, Akal historia de la lliteratura. El mundu medieval, 600–1400, 1989, ISBN 8476004109, p. 165.
  10. ↑
    • Luis Corones, Didáctica de la hestoria, Anaya, 1971, p. 208: «Lleer y escribir yera propiu namái de clérigos, y el mesmu emperador, analfabetu ... Alcuino dirixía la escuela palatina, y el mesmu Carlomagno amosóse discípulu, aprendiendo a lleer y mal a escribir yá entráu n'años, dando asina exemplu».
    • José Luís Blas Regueru y otros, Discursu y sociedá: Contribuciones al estudiu de la llingua en contestu social, Universitat Jaume I, 2006, ISBN 8480215380, vol. 1, p. 42: «La corte real carolinxa yera billingüe (l'alemán y el llatín), y el mesmu Carlomagno ... adquirió un tal dominiu del llatín que lu falaba tan bien como l'alemán [fráncicu], anque nun llogró escribilo. Amás sabía entender meyor el griegu que falalo».
  11. ↑ Wisher, op. cit.
  12. ↑ Paul Viollet, Droit public: Période gauloise. Période gallu-romaine. Période franque, vol. 1 de Droit public: Histoire des institutions politiques et administratives de la France, Scientia Verlag, 1966, p. 230:
    Les convivae régis. — La faveur royale pouvait créer à certains personnages, indépendamment de toute fonction publique, une situation très élevée. De ce nome étaient les convivae qui vivaient à la cour et jouissaient du privilège de s'asseoir à la table du roi'. La Loi Salique ne parle que du Romain conviva régis et lui accorde une composition triple de celle du Romain propriétaire; il est cependant impossible de supposer que les Romains seuls fussent admis à la table des rois francs : peut-être ce titre de conviva régis qui paraît bien d'origine romaine et non barbare, était-il particulièrement recherché et prisé par les Romains; peut-être constituait-il pour eux un titre fort utile à faire valoir sous la domination franque. les nutritii ressemblent aux convivae: toutefois le sens du mot nutritii parait plus vague; ce sont peut-être tout simplement ceux qui vivent au palais, Les aulici ou palatini.
  13. ↑ en:Clement of Ireland
  14. ↑ Frank, R.I. (1969). Scholae Palatinae. The Palace Guards of the Later Roman Empire Rome. Fonte citada en en:Scholae Palatinae. Ver tamién scholae —en:scholae—, el plural llatín de schola ('escuela'), que designaba a unidaes militares del baxu Imperiu.
  15. ↑ Notitia dignitatum.
  16. ↑ Eudaldo Forment, Historia de la filosofía: Filosofía medieval, Pallabra, 2004, ISBN 848239813X, p. 28.
  17. ↑ Antonio Álvarez de Morales, La Ilustración y la reforma de la universidá na España del sieglu XVIII, INAP, 1988, ISBN 8470884670, p. 248.
  18. ↑ Autobiografía de Giambattista Vico.
  19. ↑ Acta Academiae Theodoro-Palatinae, fonte citada en de:Kurpfälzische Akademie der Wissenschaften.
  20. ↑ Udo Wennemuth: Heidelberger Akademie der Wissenschaften. Fonte citada en de:Heidelberger Akademie der Wissenschaften
  21. ↑ Estudios, 2010, Real Academia de Xurisprudencia y Llexislación, p. 165.

Enllaces esternos

editar






Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Escuela_palatina&oldid=4249500»