Chrysomma altirostre

especie de páxaru

Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu. Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu.

Chrysomma altirostre
Estáu de caltenimientu
Vulnerable (VU)
Vulnerable (IUCN 3.1)[1]
Clasificación científica
Reinu: Animalia
Filu: Chordata
Clas: Aves
Orde: Passeriformes
Familia: Sylviidae
Xéneru: Chrysomma
Especie: C. altirostre
Jerdon, 1862
Sinonimia

Moupinia altirostris
Pyctorhis altirostris
Pyctorhis griseigularis

Timalia altirostris
Consultes
[editar datos en Wikidata]

'''Chrysomma altirostre[2] ye una especie d'ave paseriforme de la familia Sylviidae que vive nel sur d'Asia. Enantes clasificóse na familia Timaliidae, pero treslladóse de familia cuando se demostró la proximidá xenética del xéneru Chrysomma colos miembros de los xéneros Sylvia y Paradoxornis.[3][4]

Descripción

editar

Ye un páxaru pequeñu, que mide ente 16–17 cm de llargor total, de morfoloxía entemedia ente les papudes (Sylvia) y los picoloros (Paradoxornis). Tien una llarga cola qu'usa pa permediase cuando engata pola vexetación. El so picu ye más gruesu que'l de les papudes pero nun aportar# a tan robezu como'l de los picoloros. El plumaxe de les sos partes cimeros ye de color castañu y el so banduyu ye color canela, ente que'l so gargüelu y pechu son de color gris ablancazáu. Suel tener el lorum de color coritu que se difumina pol restu de la cara, anque la subespecie nominal tener tamién de color gris ablancazáu. La so cola y ales suelen ser más acolorataes que'l restu de les partes cimeres y suelen tener les puntes más abuxaes. Les sos pates son escures y el so picu ye abuxáu, más claru na parte inferior. L'iris de los sos güeyos ye pardu amarellentáu y presenta un aniellu ocular mariellu verdoso.[5]

Los dos sexos son d'aspeutu similar, y los xuveniles son de tonos más anaranxaos nes partes cimeres, y tienen la parte inferior del picu rosada. Les diferencies ente subespecies son llixeres, siendo la población de la población central de tonos castaños más templaos y con grises más escuros.[6]

El so pariente cercanu'l timalí ojigualdo (C. sinense) ye d'aspeutu similar, anque de colores más oldeaos y llamativos, con partes inferiores blanques amás d'una llista superciliar blanca, y tien les pates y l'iris mariellu y el aniellu periocular mariellu anaranxao.[5]

El so cantar consiste en gorgeos de 4 a 8 notes de tipu chi-chi-chi-chiu-chiu-chiu, tiu-tiu-tiu-tiu chiu o ih-ih-ih-ih chiu chitit chiu i'wwiuu, con un final enllargáu y que dacuando empieza con notes de tipu itch, itit or tchiu. Estes aves xeneralmente canten na madrugada posaos sobre los xuncos, cola cabeza llixeramente elevada. Ente les sos llamaes inclúyense curtios tic o tsik, dacuando estiéndense en series de ts-ts-tsik que pueden terminar nun tiw.[5]

Distribución y taxonomía

editar

Atópase nos humerales de les proximidaes del Himalaya y los sos estribaciones. Los trés subespecies que se reconocen distribúyense asina:[6]

  • Chrysomma altirostre altirostre - na cuenca alta de los ríos Irawadi y el Sittang.
  • Chrysomma altirostre griseigularis - presente na base del Himalaya dende Nepal hasta Assam.
  • Chrysomma altirostre scindicum - na cuenca pakistaní del Indo.

Comportamientu y hábitat

editar

Ye una ave sedentaria que vive tol añu ente la vexetación trupa cercana a l'agua, de cutiu nes llanures aluviales y nos meandros abandonaos. Suel movese rápido en pareyes o families, dacuando pequeñes bandaes d'una o dos docenes d'individuos, ente los carrizales y xuncales altos, evitando herbazles y carbes baxes. Aliméntase picotiando ente les fueyes y resgando les fueyes de les cañes pa sacar artrópodos y otros pequeños invertebraos.[6]

Les plantes dominantes nel so hábitat favoritu suelen ser los cañaverales de dellos metros d'altor. C. a. scindicum xeneralmente alcuéntrase ente les cañes Saccharum arundinaceum y Saccharum spontaneum), ente que C. a. griseigularis suel atopase ente les Saccharum munja, y nel este ente les cañes de S. ravennae y S. procerum. El so hábitat preferíu tamién contién carrizu común (Phragmites australis) o carrizos de Khagra (P. karka), amás d'espadañes del xéneru Typha (como Typha angusta). Per otru llau, Nun son bien curiosos pa la especie los plantíos de caña d'azucre y los llechos con una sola especie de caña. Tamién s'estiende con menor frecuencia per zones con otru tipu de vexetación, xeneralmente yerbazales. Ente les especie inclúyense especies de los xéneros Imperata, como la cisca [I. cylindrica), la caña común (Arundo donax), y xuncos vetiver (Cymbopogon zizanioides), Desmostachya bipinnata, Narenga porphyrocoma y Themeda arundinacea.[6]

Estáu de caltenimientu

editar

La UICN clasificar como especie vulnerable. Nun ye abondosu niundes y en Assam (onde paez ser más numberosu) la so población ta en cayente. La subespecie nominal, mesma de Birmania, columbrárase per última vegada en xunetu de 1941 en Myitkyo, y l'últimu espécime recoyíu databa d'ente 1914 y mediada la década de 1930. Por causa de la inaccesibilidá del so área de distribución y la falta d'estudios na zona nun s'atopara hasta 2014, cuando s'alcontró un pequeñu grupu.[7] Igualmente la continuidá de la especie en Bangladex ye incierta. Conozse la presencia de la subespecie C. a. griseigularis namái na árees protexíes, en concretu los parques nacionales de Dibru-Saikhowa, Kaziranga and Esquites en Assam, y el Parque nacional de Royal Chitwan y la reserva natural de Sukla Phanta de Nepal. La so presencia en Nepal nun s'hai documentáu dende 1989/1990. La subespecie C. a. scindicum ye rara y sábese que lleva en cayente delles décades. Anguaño l'únicu llugar onde ye vista con relativa frecuencia ye la canal de Rohri al sur de Khairpur.[8]

En total créese que queden menos de 10.000 individuos adultos. La categoría exacta na que clasifica ye VU A2c+3c+4c. Esto significa que la so población baxó alredor d'un 30% y espérase que siga baxando siquier otra década. Les razones pal so cayente nun se conocen dafechu, pero'l descensu de la población probablemente tea rellacionada cola destrucción del so hábitat pola mor del drenaxe de los humerales y les represas d'agua pa l'agricultura y el control de los caudales d'hinchente, y nun s'espera qu'estes amenaces cesen al curtiu plazu. En 1933 afirmábase que p'atopar a esta especie precisábense enormes llechos de carrizos, preferentemente de non menos de dos metros d'altu,[9] pero anguaño tal hábitat ye bien raru.

La especie aparentemente tolera la recoyida sostenible de cañes pal so usu como material de construcción. Pueden vese grandes bandaes d'esta especie nos carrizales parcialmente cortaos o quemaos, polo que si s'eviten baltar a gran escala, l'usu humanu de los carrizales de fechu ameyora la calidá del hábitat, al evitar l'avieyamientu y ensugáu de grandes zones de carrizal. Como regla xeneral mientres se caltengan poblaciones sanes de carrizos Phragmites probablemente esta ave va sobrevivir tamién.[9]

Referencies

editar
  1. BirdLife International (2012). «'Chrysomma altirostre'» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2012.1. Consultáu'l 15 de setiembre de 2013.
  2. De Juana, E; Del Hoyo, J; Fernández-Cruz, M; Ferrer, X; Sáez-Royuela, R; Sargatal, J. «Nombres en castellano de las aves del mundo recomendados por la Sociedad Española de Ornitología (Duodécima parte: Orden Passeriformes, Familias Picathartidae a Paridae)». Ardeola 56 (1):  páxs. 127-134. https://www.seo.org/wp-content/uploads/tmp/docs/vol_56_1.pdf.  Consultáu'l .
  3. Cibois, Alice (2003): Mitochondrial DNA Phylogeny of Babblers (Timaliidae). Auk 120(1): 1-20. DOI: 10.1642/0004-8038(2003)120[0035:MDPOBT]2.0.CO;2 testu completu HTML con imáxenes
  4. Jønsson & Fjeldså (2006), Collar & Robson (2007), BLI (2008, 2009)
  5. 5,0 5,1 5,2 Baral & Eames (1991), BLI (2009)
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Baral & Eames (1991), Showler & Davidson (1999), BLI (2009)
  7. National Geographic. 2015. 'Extinct' Bird Rediscovered in Myanmar, Surprising Scientists
  8. Baral & Eames (1991), Showler & Davidson (1999), Collar et al. (2001), BLI (2008, 2009)
  9. 9,0 9,1 Showler & Davidson (1999)

Bibliografía

editar
  • Baral, H.S. & Eames, J.C. (1991): Jerdon's Babbler Moupinia altirostris: a new species for Nepal. Forktail 6: 85-87. Testu completu en PDF
  • Baral, H.S. & Inskipp, C. (2009): The Birds of Sukla Phanta Wildlife Reserve, Nepal. Our Nat. 7: 56-81. Testu completu en PDF Archiváu 2011-07-21 en Wayback Machine
  • Bhardwaj GS & D Mohan (2011)Record of Jerdon’s Babbler Chrysomma altirostre from Dudhwa National Park, Uttar Pradesh, India. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). BirdingASIA 16: 109
  • BirdLife International (BLI) (2009): Species factsheet: Chrysomma altirostre. Consultáu: 20 de mayu de 2009.
  • Collar, Nigel J.; Andreev, A.V.; Chan, S.; Crosby, M.J.; Subramanya, S. & Tobias, J.A. (eds.) (2001) Chrysomma altirostre In: Threatened Birds of Asia: The BirdLife International Red Data Book: 2112-2119. BirdLife International. ISBN 0-946888-44-2
  • Collar, Nigel J. & Robson, C. (2007) Family Timaliidae (Babblers). In: del Hoyo, Josep; Elliott, Andrew & Christie, D. (eds.) Handbook of the Birds of the World (Vol. 12: Picathartes to Tits and Chickadees): 70-291. Lynx Edicions, Barcelona. ISBN 978-84-96553-42-2
  • Jønsson, Knud A. & Fjeldså, Jon (2006) A phylogenetic supertree of oscine passerine birds (Aves: Passeri). Zool. Scripta 35(2): 149–186. doi 10.1111/j.1463-6409.2006.00221.x (HTML abstract)
  • Showler, D.A. & Davidson, P. (1999) Observations of Jerdon's Babbler Chrysomma altirostre and Rufous-vented Prinia Prinia burnesii in Punjab and North-West Frontier Provinces, Pakistan. Forktail 15: 66-76. Testu completu en PDF

Enllaces esternos

editar