Citrus × latifolia

Citrus × latifolia;
Clasificación científica
Reinu:	Plantae
(ensin clasif.):	Eudicots
(ensin clasif.):	Rosids
Orde:	Sapindales
Familia:	Rutaceae
Xéneru:	Citrus
Especie:	Citrus x latifolia; Tanaka ex Q.Jiménez
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew	Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online	World Flora online
	[editar datos en Wikidata]

Citrus × latifolia, la llima persa, tamién conocida como llima de Tahití, llimón criollu, llimón pérsicu, llimón mesina, llimón ensin grana o llima Bearss (nomada asina n'honor de John T. Bearss, quien desenvolvió esta variedá ensin granes escontra 1895 nun viveru de Porterville, California), ye una fruta qu'en munchos mercaos como'l d'Estaos Xuníos viéndese a cencielles cola denominación de llima. El frutu tien unos 6 cm de diámetru, de cutiu con estremos ligeranmente apuntiaos, de normal viéndese con color verde, anque cuando algama'l maduror total ye mariellu. Ye mayor, con una piel más grueso y menos arumosu que la llima aceda (Citrus × aurantifolia), que ye más cultivada en tol mundu. Les ventayes d'esta llima al respective de l'aceda ye que ye de mayor tamañu, nun tien granes, mayor resistencia, ausencia d'escayos nos árboles, y mayor duración de la fruta una vegada recoyida. Son menos acedes que la llima aceda y nun tien l'amargor de la llima aceda y qu'amazcara los sos otros sabores.

El so cultivu n'Estaos Xuníos

N'Estaos Xuníos, llimar persa tien seis tamaños comerciales, denominaos 110, 150, 175, 200, 230 y 250. Orixinalmente cultivar en Florida y foi'l segundu cultivu detrás de la llima aceda que les sos plantíos cuasi sumieron en 1926 por un furacán, asina mesmu los plantíos de llima persa fueron gravemente estropiaes pol Furacán Andrew en 1992.

El so cultivu n'otros países

En Méxicu, cultívense grandes superficies d'esta especie, que les sos producciones son procesada y esportaes en gran midida a los Estaos Xuníos^[1] Europa y Asia.

Carauterístiques d'árbol

Tipu de grana: Anxosperma

Forma de la fueya: ovalada con márxenes enteros.

Posición de les fueyes: alternes

Tipu de frutu: hesperidio

Propiedaes

El zusmiu del frutu y el polvu del frutu desecáu tienen un ampliu usu melecinal,solo o en combinaciones.^[2] Per vía oral usar pa tratar afecciones respiratories (amigdalitis, bronquitis, catarru, cefalea, gripe, inapetencia, neumonía, refrío, tos),^[3]^[4]^[5] gastrointestinales (foria, disentería, estomatitis, flatulencia, gastralgia,^[6] gastritis, fiebre tifoideo, estomagada, vultura)^[3]^[5]^[7] escorbutu, fiebre, gonorrea, hepatitis, hipertensión, ictericia, paludismu, sarampión, reumatismu,^[5]^[8]^[9] y neuralxa.^[10] Les pebíes machucaes con azucar, dizse que son antihelmíntiques. Tópicamente úsase'l zusmiu puro o esleíu en llavadures pa tratar candidiasis, erisipela, escarlatina, exantema, firíes, herpes, infeiciones, llagas, quemadures, y tiña.^[4] En gargarismos pa infeiciones de la boca y gargüelu; el zusmiu o esencia en colirios úsase para conxuntivitis.^[11] Atribúyese-y propiedá antiséptica, astrinxente, balsámica, cicatrizante, depurativa, desecante, dixestiva, diurética, emenagoga, febrífuga, hipotensora, refrescante, sudorífica y vermífuga.^[10]^[12]

Taxonomía

Citrus × latifolia describióse por Tanaka ex Q.Jiménez y espublizóse en Phytoneuron 2012–101: 2, f. 1–3. 2012.^[13]

Sinonimia

Citrus × aurantiifolia var. latifolia Yu.Tanaka
Citrus × aurantiifolia subsp. latifolia (Yu.Tanaka) S.Ríos, D.Rivera & Obón^[14]

Ver tamién

Referencies

↑ Fruit and Tree Nuts Outlook /FTS-333/ July 30, 2008, page 16, by Agnes Perez and Susan Pollack, Economic Research Service, United States Department of Agriculture. http://www.ers.usda.gov/Publications/FTS/2008/07JUL/FTS333.pdf Archiváu 2010-01-20 en Wayback Machine
↑ (Cabrera LG.), 1958. Páx. 131.
↑ ^3,0 ^3,1 (Morton JF.), 1987. Páx. 168.
↑ ^4,0 ^4,1 (Mendieta RM. del AMU S.), 1981. Páx. 104.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 (IIN), 1978. Guatemala Indíxena. 13:185, 305, 435.
↑ Gastralgia = Dolor d'estómagu.
↑ (Mejía JV.), 1927. Páx. 152.
↑ (Cecchini T.), 1978. Páx. 265.
↑ (Morton JF.), 1981. Páx. 373.
↑ ^10,0 ^10,1 (Standley PC. Steyermark JA.), 1946. Fieldiana 24(5):405.
↑ (Núñez E.), 1986. Páx. 234.
↑ (CEMAT-FARMAYA), 1994. Páx. 87.
↑ «Citrus × latifolia». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 17 de payares de 2014.
↑ «Citrus × latifolia». The Plant List. Consultáu'l 17 de payares de 2014.

Bibliografía

Grayum, M. H., B. E. Hammel & Q. Jiménez Madrigal. 2012. Validation of a scientific name for the Tahitian lime. Phytoneuron 2012(101): 1–5.

Enllaces esternos

[1] Fruit and Tree Nuts Outlook /FTS-333/ July 30, 2008, page 16, by Agnes Perez and Susan Pollack, Economic Research Service, United States Department of Agriculture. http://www.ers.usda.gov/Publications/FTS/2008/07JUL/FTS333.pdf Archiváu 2010-01-20 en Wayback Machine

[2] (Cabrera LG.), 1958. Páx. 131.

[MJF168-3] 3,0 ^3,1 (Morton JF.), 1987. Páx. 168.

[mrm104-4] 4,0 ^4,1 (Mendieta RM. del AMU S.), 1981. Páx. 104.

[IIN13185-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 (IIN), 1978. Guatemala Indíxena. 13:185, 305, 435.

[6] Gastralgia = Dolor d'estómagu.

[mjv152-7] (Mejía JV.), 1927. Páx. 152.

[8] (Cecchini T.), 1978. Páx. 265.

[MJF373-9] (Morton JF.), 1981. Páx. 373.

[spc405-10] 10,0 ^10,1 (Standley PC. Steyermark JA.), 1946. Fieldiana 24(5):405.

[11] (Núñez E.), 1986. Páx. 234.

[12] (CEMAT-FARMAYA), 1994. Páx. 87.

[Trop-13] «Citrus × latifolia». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 17 de payares de 2014.

[14] «Citrus × latifolia». The Plant List. Consultáu'l 17 de payares de 2014.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]