Parla

Parla ye una ciudá española asitiada na zona sur de la Comunidá de Madrid, a 20 km de la capital, Madrid. Ye la 53ª ciudá más poblada d'España y la novena más poblada de la Comunidá de Madrid. Tamién tien el títulu de villa dau pol rei Alfonsu XII.

Parla
Alministración
País	España
Autonomía	Comunidá de Madrid
Tipu d'entidá	conceyu d'España
Alcalde de Parla	Ramón Jurado Rodríguez
Nome oficial	Parla (es)
Códigu postal	28980–28984
Xeografía
Coordenaes	40°14′14″N 3°46′27″W
Parla Parla (España)
Superficie	24.43 km²
Altitú	648,5 m
Llenda con	Fuenlabrada, Humanes de Madrid, Griñón, Torrejón de la Calzada, Torrejón de Velasco y Pinto
Demografía
Población	133 004 hab. (2023) - 64 802 homes (2019) - 65 322 muyeres (2019)
Porcentaxe	1.9% de Comunidá de Madrid
Densidá	5444,29 hab/km²
Más información
Estaya horaria	UTC+01:00
Llocalidaes hermaniaes	Funchal
ayuntamientoparla.es

Historia

Ilesia de La nuesa Señora de l'Asunción, más conocida como la Ilesia Vieya por ser la más antigua del conceyu

Ilesia góticu-mudéxar de Umanexos/Humanejos, pol pintor Jenaro Pérez Villaamil, consta que foi construyida nel sieglu XVI, taba cerca del regueru Humanejos, por onde pasa anguaño la carretera de Toledo, d'ella nun queda nada, pos pola antigüedá foi quedando en ruines hasta sumir.

Oríxenes

Nel terrén onde s'asitia anguaño Parla atopáronse los restos arqueolóxicos de xiles que se remonten al Paleolíticu, lo cual indica que Parla foi un llugar d'asentamientos de los homes de la Edá de Piedra y más concretamente les zones cercanes al regueru Humanejos. Alredor del segundu mileniu e. C., empezó la llegada de distintos pueblos dende les zones mediterránees de la península ibérica a la rexón de Madrid. Estos nuevos pobladores teníen conocencies en metalurxa del cobre, la ganadería, l'agricultura y el texíu.

Estos pobladores constituyeron los primeros asentamientos que s'atoparon nel conceyu de Parla, principalmente na zona del regueru Humanejos. Nos sieglos VI y V e. C. produciéronse llegaes de tribus celtes d'orixe centroeuropéu. Estes tribus introducieron l'usu más abondosu del fierro qu'hasta esi momentu yera bastante amenorgáu y la cerámica fecha a tornu. El so mediu de subsistencia taba basáu na ganadería y l'agricultura. El desenvolvimientu cultural d'estes tribus foi afeutáu pola llegada de los cartaxineses y de los romanos. Gracies a estos postreros, conocemos datos ya información alrodiu de estos pueblos prerromanos.

En Parla atopáronse restos romanos de delles llábanes y monedes de la dómina, que apurren información abonda que nos indiquen que los romanos tuvieron poblando'l términu municipal de Parla mientres un ciertu tiempu.

Nel añu 711 empecípiase'l periodu d'espansión musulmana a lo llargo de la península ibérica. N'anguaño llibróse la Batalla del ríu Guadalete na que les tropes visigodes del rei Don Rodrigo fueron ganaes pol exércitu musulmán, empecipiándose la conquista de la península ibérica. La zona na que ta enmarcada Parla quedó so dominiu musulmán dependiente del Emiratu de Córdoba, que de la mesma taba incluyíu nel Califatu Omeya con capital en Damascu. Parla apaeció como una alquería mientres la Reconquista nel procesu de repoblación.

Edá Moderna

La Casa Consistorial, antiguu Conceyu de Parla

Aspeutu urbanu

El primer documentu nel que se fai referencia a Parla, ye un documentu promulgáu pol rei Alfonsu XI de Castiella, el 6 de xineru de 1338 en Trujillo pol que se dexa l'aldega de Parla al cardenal Don Pedro Barroso pola so participación nes lluches contra los musulmanes. Darréu esti documentu foi confirmáu por Pedru I de Castiella, el 7 d'avientu de 1351.

El territoriu actual del conceyu de Parla, mientres la Edá Media, taba estremáu en dos zones bien estremaes: la primera yera la parte norte del territoriu nel que s'atopaba Parla y al sur siguiendo'l calce de regueru Humanejos taba l'asentamientu de Humanejos o Umanexos. Los dos asentamientos pertenecíen a Alfoz de Madrid. L'asentamientu de Humanejos sumió aproximao en 1650. Cuando se construyó la carretera de Toledo que pasa por Parla pela zona onde taba l'asentamientu atoparon los restos en ruines d'una Ilesia bien antigua que consta del añu 1576, amás del caserío y el palaciu de Pedro d'Herrera, que sumieron.

Dientro de la Historia del conceyu de Parla hai que destacar al parleño más Pernomáu de la Villa y ye Bartolomé Hurtado García, que nació l'añu 1620. Esti parleño estudió arquiteutura y aportó a arquiteutu de los reis Felipe IV y de Carlos II d'España. Ente les sos construcciones más importantes tán el Conceyu de Madrid, construcción del conventu del Sacramentu. Tamién foi'l responsable de la ermita de La nuesa Señora de la Soledá, de ciertes obres na ilesia de La nuesa Señora de l'Asunción (estilu platerescu-isabelín) y la so casa de recréu en Parla, na cual pasaba llargues temporaes y sobremanera mientres les fiestes de setiembre. Nesta casa morrió nel añu 1698 a la edá de 78 años.

Mientres el sieglu XIX, Parla nun traviesa'l so meyor momentu, al igual que'l restu d'España, la probeza instalar nel conceyu debíu principalmente a la Guerra de la Independencia frente al exércitu francés. Nesti sieglu ye concedíu a Parla el títulu de Villa.

Na dómina contemporánea Parla principalmente yera un pueblu dedicáu a l'agricultura y ganadería, pero a partir de los años 60 esperimentu una gran crecedera por cuenta de la industrialización de Madrid construyéronse nuevos barrios. Años dempués ente los 80 y 90 esperimentu otru gran crecedera por cuenta de la economía, con grandes proyeutos pal conceyu, yá nos años 2000 tien llugar otru gran crecedera importante pos nel añu 2006 concédese-y a Parla el títulu de Ciudá aprobáu pola asamblea de Madrid que lo inclúi coles lleis de les grandes ciudaes.

Símbolos

L'escudu de Parla tien una división, nel llau esquierdu l'ave que la representa ye una avutarda d'oru enllordiada de sable y al esquierdu d'oru, trés faxes de sinople, al timbre, corona real d'España. L'aprobación foi'l 12 de payares de 1976, en Conseyu de Ministros pol Decretu 2834, de 12 de payares de 1976 y publicáu nel BOE númberu 295 el 9 d'avientu de 1976.

L'orixe del nome Parla vien de la pallabra parlar, significáu de falar según la lleenda de Parla. El conceyu recibe esti nome porque una nueva muyer muda bebió agua d'una fonte del conceyu y empezó a parlar. Este ye l'orixe más conocíu, pero tamién hai otros dos teoríes más de porqué'l conceyu recibe esti nome. La segunda teoría diz que'l conceyu heredó'l nome de Parla d'una familia importante que llevaba l'apellíu Parla. La tercera y última teoría foi una evolución del nome en llatín padule, palus que significa banzáu y que s'entemeció col vocabulariu mozárabe dando orixe a padul, padules, paular y d'últimes parla.

Fiestes y tradiciones

Parla cuenta coles siguientes fiestes y tradiciones:

• Fiesta de la Virxe de la Soledá: celebrada mientres el segundu domingu de setiembre, que ye la fiesta más importante de Parla.
• Fiestes de l'Agua: son les más modernes y celébrense dende 1982 nel mes de xunu. Celebren la llegada de l'agua a les cases de Parla.
• Fiesta de San Antón: antigua fiesta que se celebraba'l 17 de xineru.
• Fiesta de los Quintos: fiesta que duró hasta 1983, onde los mozos celebraben en payares la marcha al serviciu militar.
• Los Antroxos: celebrada mientres el mes de febreru de cada añu.
• Feria d'Abril: celébrase dempués de Selmana Santa, ye una feria d'orixe andaluz, más concretamente de Sevilla, en Parla dicha feria anguaño allúgase dientro del aparcamientu públicu de callar Cuba.
• Tradicional mercadín tolos miércoles del añu, y el primer domingu de cada mes, anguaño allugáu ente'l ferial y la plaza de toros.
• Mercáu medieval: celébrase 2 vegaes al añu, unu por feches del branu y otru per Navidá la duración de cada unu ye de 3 díes empiecen un vienres y terminen el domingu, anguaño allúguense'l primeru nuna pequeña plaza qu'esta na cai Xuan Carlos I y el segundu na cai Pinto xustu na plaza de la Guardia Civil, onde tamién per Navidá celébrase un portal de Belén viviente.
• Fiestes gastronómiques de Parla celebraes ente marzu y abril, qu'inclúi la fiesta de la tapa, fiesta de la cerveza, y fiesta del mariscu ente otres, anguaño allúguense dientro del aparcamientu públicu de callar Cuba.
• Tradicional Slalom Villa de Parla d'Automovilismu celebráu dende 2012 tolos años nel mes de xunetu nel centru comercial y d'ociu Parla natura asitiáu nel Pau 5.

Gastronomía

• Sopa d'ayu.
• Cocíu madrilanu.
• Migues con tocín y chorizu.

Política y Gobiernu

Artículu principal: Conceyu de Parla

En 1979 nes primeres eleiciones de la constitución española, salió escoyíu como primer alcalde de Parla Francisco González del PSOE y nes siguientes eleiciones celebraes en 1983 volvió ser escoyíu. El siguiente alcalde de Parla escoyíu en 1987 foi Pedro Bermejo del PSOE, el tercer alcalde del conceyu foi José Manuel Ibáñez escoyíu en 2 llexislatures consecutives. En 1999 el próximu alcalde seria Tomás Gómez Franco del PSOE, consiguió mayoría simple col 41,17% de los votos, nes siguientes eleiciones del añu 2003, llogró la mayoría absoluta, col 75,35% de los votos llegando ser l'alcalde más votáu d'España en conceyos de más de 50.000 habitantes y en 2007 volvió repitir como alcalde de Parla con un 74,43% de los votos, pero en payares de 2008 tomara la decisión d'abandonar l'alcaldía, pa centrase nel so cargu como secretariu xeneral de la federación madrilana del PSOE, siendo'l so sustitutu José María Flaire, del Partíu Socialista Obreru Español, que nes siguientes eleiciones de 2011 sería escoyíu como alcalde, pero en 2014 foi sustituyíu por Beatriz Arceredillo Martín del PSOE que terminaría la llexislatura en 2015.

Dende les eleiciones de 2015, l'alcalde del conceyu ye Luis Martínez Hervás, del Partíu Popular (PP). El Partíu Popular consiguió l'alcaldía al nun haber alcuerdu ente les fuercies d'esquierda antes de la invistidura —que xuntes podríen gobernar por mayoría absoluta, polo que Martínez Hervás convertir n'alcalde al encabezar la llista más votada (col 23,24% y 7 conceyales); sicasí los cuatro principales fuercies de la izquierda sumaron un 63,69% de los votos y llograron 20 conceyales en xunto. Cola invistidura de Martínez Hervás, el PP facer con esti conceyu per primer vegada na so historia y punxo fin a 36 años siguíos de gobiernos del PSOE.

Llista d'alcaldes

Partíu	Nome	Años de Llexislatura
	Francisco González	1979-1983
		1983-1987
	Pedro Bermejo	1987-1991
	José Manuel Ibáñez	1991-1995
		1995-1999
	Tomás Gómez Franco	1999-2003
		2003-2007
		2007-2008
	José María Flaire	2008-2011
		2011-2014
	Beatriz Arceredillo Martín	2014-2015
	Luis Martínez Hervás	Dende 2015

Los partíos políticos más importantes a nivel ámbitu llocal son el PSOE, el PP y partíos d'esquierda como IX.

Conceyales electos en Parla, por formaciones polítiques, 1979-2015
	Añu	1979.	1983	1987	1991	1995	1999	2003	2007.	2011.	2015.
	Partíu políticu	Conceyales	Conceyales	Conceyales	Conceyales	Conceyales	Conceyales	Conceyales	Conceyales	Conceyales	Conceyales
	Partíu Popular (PP)	-	-	-	5	9	9	4	4	11	7
	Mover Parla (M.O.V.E.R)	-	-	-	-	-	-	-	-	-	6
	Camudemos Parla (CP)	-	-	-	-	-	-	-	-	-	6
	Partíu Socialista Obreru Español (PSOE)	9	20	15	12	9	11	20	20	11	5
	Izquierda Xunida (España) (IX)	-	-	4	8	7	5	1	1	4	3
	Unión Progreso y Democracia (UPyD)	-	-	-	-	-	-	-	-	1	-
	Unión de Centru Democráticu (UCD)	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-
	Partíu Comunista d'España (PCE)	8	3	-	-	-	-	-	-	-	-
	Coalición Democrática (CD)	2	-	-	-	-	-	-	-	-	-
	Partíu del Trabayu d'España (PTE)	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-
	Coalición Popular (AP-PDP-UL)	-	2	-	-	-	-	-	-	-	-
	Alianza Popular (AP)	-	-	3	-	-	-	-	-	-	-
	Centru Democráticu y Social (CDS)	-	-	3	-	-	-	-	-	-	-
	Total Conceyales	21	25	25	25	25	25	25	25	27	27

Parla carauterizar por tener una población mayoritariamente obrera, por cuenta de esto los partíos políticos d'esquierda fueron más influyentes na política llocal, siendo'l PSOE el partíu más destacáu.

El Conceyu de Parla estremar nes siguientes conceyalíes:

El nuevu edificiu del Conceyu de Parla foi inauguráu en 1992.

Conceyalía de Presidencia Conceyalía de Facienda y Patrimonio Concejalía de Seguridá Ciudadana Conceyalía de Recursos Humanos Conceyalía de Servicios Sociales Conceyalía de Muyer Conceyalía d'Infancia Conceyalía de Tercer Edá Conceyalía de Cooperación Internacional Conceyalía d'Árees Territoriales Conceyalía d'Obres

Conceyalía de Mediu Ambiente Conceyalía de Transporte Concejalía de Planificación Urbanística y Desenvolvimientu Industrial y Local Conceyalía d'Emplegu y Formación Conceyalía de Consumu, Comerciu y Actividaes Concejalía de Mocedá Conceyalía d'Educación Conceyalía de Deportes Concejalía de Cultura Conceyalía de Sanidá Conceyalía de Servicios Xenerales

Premios a les conceyalíes

Dellos premios fueron daos a distintes conceyalíes como la de Sanidá pol funcionamientu del Hospital Infanta Cristina, a la de Seguridá ciudadana en payares de 2010 dase'l datu pola delegada del Gobiernu y alcalde de Parla que dicha llocalidá ta 19 puntos percima de la media de la Comunidá de Madrid en seguridá ciudadana.^{[ensin referencies]} A la de Tresporte pol funcionamientu y eficacia del Tranvía de Parla^{[ensin referencies]} y a la Conceyalía d'Obres pola construcción de 17.000 viviendes en Parla Este.^{[ensin referencies]}

Problemes recién

El conceyu de Parla dende 2011 empezó a xenerar una gran delda económica por cuenta de la construcción de la tranvía que llegó casi a los 256 millones d'euros que se preve terminar de pagar nel añu 2035, polo cual munchos proyeutos que se diben a realizar nel conceyu tuvieron que ser aplazaos; sicasí otros tán en procesu de ser o non aprobaos, y otros en procesu de desenvolvimientu, ente estos proyeutos atopar nel apartáu de movilidá les 2 nueves futures estaciones de Renfe que se denominaren (Parla Norte y Parla Hospital), ampliación de la tranvía con dos nueves llinies pa dar serviciu a tola ciudá, una llegara hasta l'hospital y la otra centrar na redolada del Pau 5, se sumaria la implantación del metro sur, y rematando desdoblaríase la carretera M-408, y coneutar la M-419 col Pau 5, ente otres meyores nes demás carreteres que comuniquen col conceyu. Amás otru de los grandes proyeutos que tán pendientes, ye la creación d'un nuevu intercambiador en conexón al esistente de cercaníes na cai real, que cuntaría con una estación d'autobuses. Nel apartáu de nuevos desarrollos espérense ampliación de les industries sobremanera nel Pau 5 y una parte en Parla Este, ente que nos desarrollos pa viviendes preve la creación de 4 futuros nuevos barrios denominaos Pau 7, Solavega, Regueru sur y Consorciu Sur. Nel apartáu ociu esta n'estudios la posible ampliación del centru comercial "El Ferial", ente otros munchos proyeutos pendientes p'ameyorar la ciudá y la so redolada, que dalgún día espérase que se faigan realidá.

Llocalización xeográfica

La estensión de Parla, na actualidá, ye d'unos 24,43 km².

El términu municipal de Parla llinda al norte col conceyu de Fuenlabrada, al sur colos conceyos de Torrejón de Velasco y de Torrejón de la Calzada, al este col conceyu de Pinto y al oeste colos conceyos de Griñón y de Humanes de Madrid.

El conceyu atopar a una altitú media de 648,5 metros sobre'l nivel del mar.

Información xeográfica

Relieve

La principal carauterística del relieve de Parla ye la uniformidá, que solo queda rota pol Cuetu de la Cantueña, un cuetu qu'algama los 684 metros d'altitú y asítiase al nordeste. Nun destacar otros accidentes xeográficos importantes. Dichu Cuetu de la Cantueña, pretende tresformase nun parque urbanu ensin valor natural dalgunu,(formando parte del llamáu aniellu verde de Parla), a pesar de que pol so gran valor ecolóxicu, biolóxicu y bioxeográficu, tendría de ser dende va años, una Reserva Natural del conceyu de Parla. La biodiversidá que puede atopase nesti espaciu natural de Parla, ye sorprendente, nél hanse contabilizáu 263 taxones vexetales, de los que 7 son endemismos ibéricos y 4 son endemismos ibero-mauritánicos, siendo la llende occidental de distribución natural pa ciertos taxones vexetales na Comunidá de Madrid, polo qu'esti cuetu ostenta un gran interés bioxeográficu. Tocantes a la fauna vertebrada, contabilizáronse más de 12 especies de mamíferos, 91 d'aves y 7 de reptiles. En rellación cola fauna invertebrada, contabilizáronse más de 140 taxones, siendo enforma mayor el númberu de taxones presentes. Destaquen les poblaciones de ciertes caparines diurnes, bien escases y alcontraes nel sur de Madrid y que tienen nesti cuetu una de les sos poblaciones relíctas.

Climatoloxía

El clima de Parla ye un clima mediterraneu con matices continentales, que la so temperatura medio ye d'unos 14,5 graos.

L'índiz de solazu esta alredor de 2800 hores añales.

Tocantes a les precipitaciones, el valor añal ye d'unos 445 mm, que son más abondosos na seronda y Primavera.

Hidroloxía

Parla tien numberosos pozos soterraños que sirvieron p'abastecer tanto a la so población como a los sos campos. Estos pozos concentrar na zona este del conceyu y na actualidá tán abandonaos, sumiendo munches de les infraestructures que daben funcionalidad a estos pozos, como nories, acequias y banzaos. Ye tal el so estáu, que munchos banzaos son emplegaes como contenedores de residuos urbanes ante la falta de control por parte del Conceyu.

Nel norte de Parla, onde ta anguaño allugáu'l barriu residencial La Llaguna esistía una gran llaguna que foi desecada pasu ente pasu. Dicha llaguna tenía un gran valor ecolóxicu, siendo abellugu d'aves acuátiques y anfibios amenaciaos.

Na zona sur cabo reseñar la esistencia del calce del regueru Humanejos unu de les paraxes naturales de más entidá de la llocalidá, perteneciente a la cuenca del Tajo, y los sos afluentes, los regueros Valdeolmillos del Prau,(tamién denomináu Valdemorillos del Prau o Valdenovillos del Prau), Arroyaes, Moscatelares y de la Dehesilla)

En rellación col Regueru Humanejos, destaquen los sos interesantes teselas de vexetación riparia mesomediterránea, nes que podemos atopar:

Álamu blancu (Populus alba) Chopu (Populus nigra), * La reinal Sarga blanca (Salix salviifolia) Bardaguera (Salix atrocinerea) Sauce blancu (Salix alba) Blimal (Salix fragilis) Fresnu (Fraxinus angustifolia) Llamera negruca (Ulmus minor) Taray (Tamarix sp.) Artu (Lycium barbarum) Majuelo (Crataegus monogyna) Rosales monteses (Rosa canina, Roses micrantha, Rosa corymbifera) Apium nodiflorum Epilobium hirsutum Myosoton aquaticum Pulicaria paludosa Artu (Rubus ulmifolius)

Dulcamara (Solanum dulcamara) Eneas (Typha dominguensis, Typha latifolia) Caña (Arundo donax) Xuncu churreru (Scirpoides holoschoenus) Castañuela (Bolboschoenus maritimus) Xuncu duru (Juncus inflexus) Juncia llarga (Cyperus longus) Bayunquillo (Eleocharis palustris) Junquillo (Carex divisa) Scrophularia auriculata Veronica anagallis-aquatica Mentha suaveolens Rorippa nasturtium-aquaticum Echinochloa crus-galli Calystegia sepium etc.

Amás de la vexetación natural, esiste nesti regueru otra procedente de repoblaciones realizaes va años pol Conceyu de la llocalidá, pero d'orixe alóctono como son el desmayu (Salix babylonica) o la robinia (Robinia pseudoacacia), qu'al pie de el tresformamientu en cloaca al campu del regueru Humanejos, resten valores naturales a esti calce. Tocantes a la fauna, ye de mentar el so estraordinariu valor ecolóxicu y biolóxicu, al contabilizase hasta'l momentu, 105 taxones ente les aves, 17 taxones ente los mamíferos, 6 taxones ente los reptiles y 5 taxones ente los anfibios. Destaquen ente los invertebraos que pueblen el regueru Humanejos, la presencia del escarabayu-aviespa español (Neoplaginotus marcae) y los sos 27 taxones de caparines diurnes y más de 10 taxones de nocherniegues.

En 2016, empieza un plan de reforestación col enfotu de recuperar el Regueru Humanejos col plantíu d'unos 4.000 árboles, recreando'l so guapu monte autóctonu y una gran llimpieza, pos quier faese del un gran parque natural formando parte del parque de les comunidaes d'España, del cual yá integra una pequeña parte, aprovechando'l percorríu del so calce.

Aniellu verde

Ta formáu polos grandes parques y zones verdes qu'arrodien el conceyu. Empezando dende "el caballón de La Llaguna", al norte de la ciudá y en direición suroeste llegar al "parque de La Fonte" allugáu xunto a l'A-42. Siguiendo escontra'l sur y en cruciando "los dos parques de La Ermita", llegar al de "Castiella y Llión", que da pasu al "parque de Les Comunidaes" que ta estremáu en 2 zones, na segunda zona hai un circuitu pa cars, coches de radio control, etc. Dende esti postreru aportar a "la Devesa Boyal", anque se-y considera parte del anterior tamién ye conocíu popularmente como “Parque del Llagu”, con zona de pesca, circuitu pa bicis y zona de barbacoes. Y en direición noreste llegar al "gran parque de Parla Este", pa siguir hasta "el Cuetu de la Cantueña", un espaciu protexíu pol so gran interés natural.

Demografía

Evolución

A principios del sieglu XX, Parla tenía una población de 1.238 habitantes. Esta población creció a lo llargo del sieglu XX hasta los más de 120.000 habitantes que tien na actualidá (Nov.2012).

La espansión demográfica dar a finales de los años sesenta polos movimientos migratorios que se taben produciendo n'España. Ente los 1960 - 1970, la población creció un 470 % pasando de 1.809 habitantes a 10.317.

Parla sufre una gran crecedera de población mientres los años 70, década d'espansión demográfica del país, onde les poblaciones rurales emigraron a les grandes ciudaes en busca de prosperidá y trabayu. Casi un millón de persones emigraron dende Castiella-La Mancha, Andalucía y Estremadura faía Madrid, ocupando los pueblos de la corona metropolitana, por consecuencia del preciu de la vivienda y de les comunicaciones per carretera.

A partir de la década de los 80 contabilizábense un total de 50 mil habitantes, 26 vegaes más qu'a principios de los 60. La crecedera permaneció constante a partir de los 80, hasta los años noventa na que dichu crecedera empezó estabilizase.

Ente los años 91-96 producióse un amenorgamientu na crecedera de la población parleña.

Dende l'añu 1996 esi enclín camuda y empecípiase una nueva crecedera demográfica que dura na actualidá. Esta crecedera deber a la llegada de persones procedente de Madrid, de conceyos cercanos a Parla. Esta nueva crecedera demográfica apurre una nueva inmigración proveniente del estranxeru, sobremanera d'Arxelia, Marruecos, Polonia, África subsaḥariana, etc.

Evolución de la población de Parla dende l'añu 1900

Fonte: INE

Pirámide de población 2015.

• Población d'homes 62.686
• Población de muyeres 62.370

Datos sociodemográficos

Parla tien una densidá de población d'unos 6.900 habitantes/km². El 18% de la so población ye menor de 16 años; el 53%, esto ye, más de la metá de la so población, ye menor de 35 años y la tasa de vieyera ye namái d'un 6,9%. Esto indica que ye la so población ye fundamentalmente xente nuevo.

Dicha distribución demográfica esplícase, ente otres coses, pol preciu de la vivienda, yá que Parla ye una de les ciudaes del Sur de la Comunidá de Madrid na cual el preciu de la vivienda ye más baxu.

El plan xeneral d'ordenación urbana de 1997 lliberó espaciu pa la construcción de más de 16.000 viviendes, de les cualos 11.200 pertenecen a la nueva zona llamada Parla-Este, incluyendo un 82% de viviendes que tienen dalgún tipu de proteición pública. Ta previstu que namái nesti nuevu barriu instalar n'anguaño (2007) alredor de 40.000 persones.

Urbanismu

División alministrativa

Conseyos de Barriu

Artículu principal: Conseyos de Barriu de Parla

Los Conseyos de Barriu son órganos de descentralización alministrativa, onde s'impulsa la participación ciudadana nel que tienen cabida los asuntos de cada barriu.

Parla ta estremada en cuatro Consejos de Barriu, con ello preténdese averar l'alministración a la ciudadanía. Son espacios d'alcuentru ente los ciudadanos y l'Alministración local, sirviendo d'órganos de consulta y participación nos asuntos de barriu y locales.

Distritos y Barrios

Anguaño, Parla atópase estremáu en 5 distritos y 16 barrios:

• 
  Parque n'unu de los interbloques del barriu de La Llaguna.
• 
  Plaza de San Juan, zona centro de Parla.

Edificios históricos, monumentos y sitios d'interés

La Ermita La nuesa Señora de la Soledá construyida por Bartolomé Hurtado.

Ficheru:Conceyu de Parla.jpg

Vieyu conceyu coles banderes d'España, Europa y comunidá de Madrid.

Edificios

• Ilesia vieya (La nuesa señora de l'Asunción): Data del sieglu XVI y foi reconstruyida a lo llargo del sieglu XX atópase allugada nel centru de Parla.

• Ermita (de La nuesa Señora de la Soledá): La so construcción empezó nel sieglu XVI, más tarde a mediaos del sieglu XVII foi reconstruyida pol arquiteutu Bartolomé Hurtado García.

• Ayuntamiento Viejo de Parla: Construyir a empiezos del sieglu XX, atópase allugáu na plaza de la Constitución, d'antiguo llamada plaza Mayor. Al llau esquierdu atópase la nueva sede del Conceyu o Casa Consistorial, inaugurar a principios de los 1990 siendo Alcalde José Manuel Ibáñez, un edificiu que consiguió'l Premiu Nacional d'Arquiteutura, y al llau derechu atopa la casa de Bartolomé Hurtado.

• Casa de Bartolomé Hurtado: Ye una de les cases más antigües de Parla construyir nel sieglu XVII (ente 1665 y 1670), tien más de 930 metros cuadraos, conocida como casa grande. El so dueñu, l'Arquiteutu Real Bartolomé Hurtado García, construyir coles mires de pasar grandes temporaes de descansu nella. Tres la muerte del arquiteutu, en setiembre de 1698, la casa foi heredada por unu de los sos fíos, Agustín Hurtado Beloso, que según el testamentu tenía de caltenela y caltener l'escudu del Arquiteutu Real hasta la so muerte y dempués pasaría a manes de la hermandá de La nuesa Señora de la Soledá (que naquella dómina referir a tolos vecinos de la villa de Parla) tendríen que respetar la mesma obligación de caltenimientu y caltenimientu según la voluntá de la memories del so padre y asina asocedería en 1725 cuando'l so fíu morrió, pero debíu al gran costu de caltenimientu de la casa, nel añu 1747 la hermandá decidió vendela a Don José Curcio Palomberu Hurtado, coles mesmes condiciones que los propietarios anteriores, pero esti dexa de pagar añalmente en 1758, polo que la hermandá decide faer daqué, finalmente llegaría una sentencia y la casa vuelve a manes de la hermandá, que vuelven vendela en 1767 a Juan Díaz Villete. Nel añu 2005 la Direición Xeneral de Patrimoniu aprueba cofinanciar la rehabilitación de la casa que s'atopa en proyeutu de restauración, que recuperara'l so lladriyu toledanu y piedra, recuperando la so estética orixinal, l'edificiu preve que va ser utilizáu como muséu arqueolóxicu de Parla.

• Antigua Escuela de Parla:Conocida popularmente como Escuela Aguirre, anque nun principiu yeren conocíes como Escuela Lope de Vega, foi construyida a principios del sieglu XX, cuando Balbino Bermejo yera Alcalde de Parla. L'edificiu cuntaba con dos módulos con aules estremaes pa neños y neñes, aseos y despachu pal profesoráu. El so estilu encontar nel denomináu arte Toledano, consta d'una portalada suxeta por delles columnes de madera, pensáu pa protexer de l'agua y dos chimenees a lo alto pa calecer les aules, nos llaterales del edificiu atopaben les puertes d'accesu a les distintes aules, nel añu 1941 l'edificiu sufrió una rehabilitación pa reparar los daños que se produxeren tres la Guerra Civil. Yera la principal de les antigües escueles nacionales locales de la dómina, que s'arrexuntaben nes entós esistentes en C/ S. Roque, Callejón de los Hoyos, Rubical, Fuentebella y Villa Juventus. Mientres los últimos años del sieglu XX foi la Biblioteca Municipal de Parla, hasta que nel añu 2000 convertir en Centru de Formación y Representación de les Artes Escéniques (conocíu como Laboratorio Escena Sur). Cada añu acueye la representación del popular Belén Viviente, ta asitiada na plaza de la Guardia Civil.

• 
  Ilesia de los Santos Xustu y Pastor. Foi construyida sol antiguu campusantu de Parla.
• 
  Na plaza de la Guardia Civil allúgase l'antigua escuela de Parla.

Monumentos

• Monumentu del Calvariu: Representación de la crucifixón de Cristu asitiáu nel barriu de la ermita, dende ende empieza la vía crucis un camín de 10 cruces de piedra qu'empieza dende la ermita, siendo la penúltima cruz la de la representación del monumentu una y bones la postrera seria la resurrección.

• Cola de la ballena: La cola de la ballena representa una lleenda urbana del barriu de la llaguna, onde se diz que na antigua llaguna que s'ensugó vivía una ballena, esti monumentu asítiase nel parque de la ballena.

• 
  Monumentu del Calvariu de Parla forma parte de la Vía Crucis.
• 
  Vía Crucis forma un camín dende'l monumentu del Calvariu hasta la ermita.
• 
  Plaza de la Constitución, d'antiguo conocida como plaza mayor. Nella allúgase una fonte cola estatua d'un pescador.

Sitios d'interés

• Plaza de l'Agua: Inaugurar en 1982, el nome de la plaza vien dau por que d'antiguo había irregularidá del suministru d'agua potable, Parla manifestar en repitíes ocasiones, n'unu de los actos de protesta, producióse un desafortunáu sucesu, un mozu de 14 años finó en recibiendo l'impautu d'una bala de goma. A la fin dempués de tantos años de protestes consiguióse tener un eficiente suministru d'agua

• Bulevar Sur / Bulevar Norte: Asitiaos na carretera antigua de Toledo que travesaba Parla, anguaño cai Real, una de les principales y céntriques de Parla, na parte del bulevar norte atopa la estación de Renfe que foi inaugurada en 1994 una y bones l'antigua estación taba asitiada pela rodiada de Parla lo qu'implicaba un difícil accesu de desplazamientu teniendo qu'usar tresporte públicu o priváu. En 2003 fíxose una ampliación del bulevar sur dende la comisaría de la policía nacional coyendo gran parte de la cai Toledo. Ente 2005 y 2008 cola implantación de la tranvía, tola cai Real foi remocicada incluyendo dambos bulevares y pasu a tener gran parte de zona piatonal dotándola pa ser una cai más comercial.

• Parque xardín botánicu: nesti parque atopa un pequeñu muséu del bonsái ta asitiáu na cai Xuan Carlos I, recibió'l premiu “Alhambra” el mesmu añu de la so inauguración 2006, concedíu pola Asociación Española de Parques y Xardinos públicos al meyor proyeutu del añu pol so diseñu, usu d'especies autóctones, y l'especial tratu a la naturaleza y viabilidá.

Panorámica del Bulevar sur de Parla.

Datos socioeconómicos

El sector primariu empieza a ser marxinal, con una superficie agraria dedicada casi puramente a la llabranza. La causa d'esta situación de marginalidad deber ente otros importantes motivos a l'alta presión urbanística que carez el conceyu, que va restando superficie agropecuaria rápido.

La población ocupada nel sector secundariu o industrial supón un 27,5 del total, concentraos en maquinaria industrial, alimentación y otres industries manufactureras. La puesta en marcha del Parque Empresarial supunxo un impulsu a estes árees, a cuenta de la destrucción d'un perimportante espaciu natural, nel cual concéntrense numberoses especies animales y vexetales, según hábitats irreemplazables (llagunes y regueros estacionales, olivares, estepes cerealistas, etc.).

Dientro del sector servicios destaquen el comerciu al per menor, los servicios personales y l'alministración pública. Cabo señalar, que'l comerciu y la hostelería, representen les 3/5 partes del texíu granible de Parla y ta compuestu casi por entero por PYMES.

En Parla, la renta per cápita xube a 19.028,83 €.

En payares de 2010 dase'l datu pola delegada del Gobiernu y alcalde de Parla que dicha llocalidá ta 19 puntos percima de la media de la Comunidá de Madrid en seguridá ciudadana.

Cultura, Ociu y Deporte

Centros Culturales

Casa de Cultura y Teatro Jaime Salom.

Biblioteca Isaac Albéniz que cunta con escuela de música, teatru y danza.

Parla tien una amplia ufierta cultural pa los sos vecinos, empezando poles actividaes que se realicen na Casa de la cultura asitiada nel centru de la llocalidá, qu'incorpora dientro de les sos instalaciones el Teatro Jaime Salom, cola so programación añal. Sumir, acompañando a esta ufierta cultural, la ufierta del Teatru Duce Chacón, allugáu nel barriu de la Ermita. La llocalidá tamién cunta con dos biblioteques: la primera, la biblioteca de Gloria Fuentes asitiada na interseición de les cais de Sabela II y cai d'Alfonsu XIII, y la segunda, la de Isaac Albéniz, allugada nel barriu de la Llaguna; esta última cuenta con una escuela de música, teatru y danza. Nella, los alumnos comenenciudos na danza pueden recibir clases de distintes modalidaes como: ballet clásicu, español y flamencu, danza moderna (break dance, funky, hip-hop…), bailles de salón, danza oriental o sevillanes; ente que los amantes de la música tienen la opción de crecer musicalmente ampliando'l so dominiu en preseos como'l saxofón, flauta, guitarra, percusión-batería, pianu, trompeta, trombón, violonchelu, clarinete, violín, viola, guitarra llétrica y baxu, ente otros. Esiste una asociación musical, la "Asociación Musical Harmonía", compuesta pela Banda Municipal de Música, la Coral y la Big Band. Dientro de les artes escéniques, el conceyu tamién consta cola Escuela Municipal de Teatru, qu'alluga a la Nueva Compañía de Teatru, integrada por chavales nuevos, que presenta un montaxe cada dos años. La compañía foi convidada en dos causes pol Ministeriu de Cultura a Washington DC, nos Estaos Xuníos, pa representar les sos obres. El conceyu tamién tien la Escuela Municipal de Pintura. Pa fomentar el desenvolvimientu creativu esisten numberosos certámenes y concursos añales de pintura, curtiumetraxes, lliteratura o escultura, ente otres disciplines. Per otru llau, atópase la Casa de la Mocedá qu'apocayá en 2009 treslladóse a unes nueves instalaciones allugaes en Parla este, una y bones l'antigua allugada na plaza de l'Agua foi baltada. Na nueva casa de la mocedá les instalaciones cunten con sales d'ensayu, esposiciones, espacios polivalentes y un gran salón d'actos pa más de 500 persones.

Centros comerciales

Parla cuenta con munches tiendes asitiaes nel centru urbanu y dellos centros comerciales y d'ociu per diverses zones de la ciudá. Nel centru de Parla, la zona con más tiendes y comercios ye la Cai Real y la Cai Pinto, que traviesa'l conceyu de norte a sur. Gran parte d'estes cais ye piatonal, lo que fai más cómodu'l dir de compres a cuerpu. Otra zona céntrica comercial ye la cai Reina Victoria.

En direición Fuentebella atopar col primer centru comercial "Merca 2 Parla", inauguráu en 1985, cuenta con un Hiper Parla, restoranes, delles tiendes ya inclúi un mercáu tradicional. Nes contornes de Parla direición Pinto, ta "El Ferial", inauguráu en 1995, cuenta con un Carrefour, dellos restoranes, y tiendes de ropa. Y d'últimes inauguráu n'avientu de 2009 el nuevu centru comercial y d'ociu "Parla Natura", asitiáu nel nuevu parque empresarial, al que se llega pola A42, cuenta con un Decathlon y delles tiendes al campu. Espérase qu'estos 2 últimos centros comerciales realícese-yos una ampliación nun futuru próximu que yá ta so proyeutu, al igual que s'espera la construcción d'un nuevu centru comercial aprobáu en proyeutu dende payares de 2011, va tar asitiáu en Parla Este y va estremase en 2 zones cultural y d'ociu.

Centros Deportivos

Parla cuenta con instalaciones deportives municipales. Tien 4 campos de fútbol, el primeru y principal d'ellos el campu de "Los Praos" onde xuega l'Agrupación Deportiva Parla, cuenta con 1 campu de fútbol de yerba natural, 1 pista d'atletismu de tartán y módulu de vestuarios. Síguelu "el complexu Alfredo Di Stéfano" formáu por 3 campos de fútbol de yerba artificial, 4 campos de fútbol 7 tresversales de yerba artificial, módulu de 6 vestuarios d'equipu, 2 vestuarios d'árbitros y almacenes. A lo último, los complexos Les Américas que cunten con 1 campu de fútbol de yerba artificial, 2 campos de fútbol 7 tresversales de yerba artificial, 1 pista d'atletismu de tartán, módulu de 4 vestuarios y almacenes. Parla tamién cunta con 2 grandes centros de ximnasia'l "Complexu deportivu Los Llagos" y el "Complexu deportivu Parla Este", amás de múltiples pabellones: Pabellón El Nial, Pabellón Giner de los Ríos, Pabellón Julián Besteiro, Pabellón La Cantueña, Pabellón Miguel Delibes, el más grande atópase dientro del "Polideportivo Francisco Javier Castillejo" que cunta na parte del pabellón con pista polideportiva con 1 cancha central de baloncestu, balonmano, voleibol y fútbol sala; 3 canches tresversales de voleibol y baloncestu; 1 sala de musculación y fitness; 8 vestuarios; graes fixes pa 700 persones sentaes. Lo que ye la parte del polideportivu cunta con 3 pistes de fútbol sala de verde artificial; 1 pista de patinaxe; 4 frontenis; 8 pistes de tenis; 2 frontones; 1 rocódromo; canches de vóley-sablera; 2 campos de fútbol playa; módulu de 4 vestuarios y Sala de Deportes de Combate con 4 sales pa yudu, Pilates, kárate y ciclu indoor, amás llendando col polideportivu atopa la "piscina cubierta" y la "piscina municipal" de Parla, pero nun son les úniques piscines acompáña-yos la "Piscina d'agua salao" tamién conocida como la "Sablera de Parla", esta Sablera artificial tamién cunta con un balneariu de los más grandes de la Comunidá de Madrid ta allugada al llau del gran parque de Parla Este. Aparte la ciudá cunta con carril bici per múltiples zones y tamién con circuitu pa bicis y otru de karts que puede tener más d'un usu como pa usu de coches radio control etc, tán allugaos nel Parque de les Comunidaes.

Asociaciones

Parla tamién cunta con diverses asociaciones:

• Casa de Castiella-La Mancha
• Casa d'Andalucía *

Aula Cultural

• Parla-Can
• Club Deportivo Elemental "El Ferial"
• Asociación de Mediadores Sociales pa l'Acción Intercultural
• Asociación violetes por un nuevu destín

Sanidá

El conceyu atópase allugáu nel Área 10 del mapa sanitariu de la Comunidá de Madrid.

El Hospital Infanta Cristina asitiáu nel sur del términu municipal ye'l centru médicu de referencia, amás de tener 4 centros de salú públicos:

Seguridá ciudadana

Parla cuenta con cámares de seguridá nes cais y radares por diversos sitios, amás de:

• Policía Nacional.
• Policía Llocal/ Municipal/ Bescam.
• Bomberos.
• Proteición Civil.
• Guardia Civil (Intervención d'Armes y Esplosivos).

Educación

En Parla hai 22 guarderíes (9 públiques y 13 privaes), 22 colexos públicos d'educación infantil y primaria, 8 institutos d'educación secundaria y 3 colexos priváu-alcordaos (con y ensin conciertu), unu d'ellos católicu.

Centros Educativos

Formación

• Centro d'adultos ( antiguu Colexu Ramón y Cajal ).
• San Ramón Centro de formación y cursos ( antiguu colexu San Ramón).
• Escuela d'idiomes ( antiguu colexu Vicente Alexandre).
• Centru de la UNED, "Javier Tusell" ( antiguu colexu Pío XII).

Universidá Nacional d'Educación a Distancia

Parla ye sede alministrativa del Centru Acomuñáu Madrid Sur de la UNED, integráu nel Campus Sureste. La presencia en Parla remontar al cursu 1984-85. En marzu de 2011 quedó constituyíu'l Centru Acomuñáu Madrid Sur, con Aules Universitaries nos distintos conceyos; Alcorcón, Fuenlabrada, Getafe, Leganés, Móstoles, Parla, Pinto y Valdemoro. La ufierta formativa de la UNED atópase partida ente los distintos Aules, y la direición alministrativa y sede en Parla (Centro Javier Tusell, calle Pintor Rosal e/n). El Centru Acomuñáu Madrid Sur cunta na actualidá con más de 8000 alumnos matriculaos, tando más de 500 matriculaos en Parla.

La ufierta formativa de Parla ye la siguiente: -Accesu a la universidá pa mayores de 25 y 45 años: 177

-Grau en Psicoloxía

-Grau n'Educación Social

-Grau en Pedagoxía

-Enseñanza d'idiomes (CUID): Inglés

-UNED Senior

La UNED atópase na primer planta y dispón de 9 aules distribuyíes en dos pasiellos, aseos (femenín, masculín y minusválidos), la sala de Xuntes, el Salón d'Actos con capacidá pa 80-90 persones, una sala de llectura con capacidá pa 50-60 puestos, un despachu de tutores y los despachos pal personal d'alministración y servicios y la Direición del centru. Na planta baxa esisten cuatro despachos intercomunicados dende los que se lleva a cabu'l programa d'orientación pal emplegu y asistencia pal autoempleo (OPEA) empobináu a demandantes d'emplegu y subvencionáu pola Comunidá de Madrid, y puestu en marcha'l cursu pasáu a iniciativa del centru acomuñáu de la UNED en Madrid.

Cercaníes Renfe: Llinia C-4

Autobuses:

Locales; Circular 1, Circular 2, Circular 3 y Circular 4

402: Madrid (Est. Sur) - T. de la Calzada - Toledo.

460: Madrid (Plaza Elíptica) -Parla-Batres

461: Madrid (Plaza Elíptica) - Parla

463: Madrid (Plaza Elíptica)- Parla-Torrejón de Velasco

464: Madrid (Plaza Elíptica)- Parla- Yunclillos

469: Madrid (Plaza Elíptica)- Parla

Tamién cunta con paraes de la Tranvía nes proximidaes; Plaza de toros y Julio Romero de Torres

Páxina web del Centru Acomuñáu Madrid Sur con información de titulaciones, instalaciones, horarios. www.madridsur.uned.es/

• [www.madridsur.uned.es/]

Comunicaciones y tresporte públicu

Mapa de les principales víes de comunicaciones de Parla.

Parla tien anguaño delles víes de comunicación, siendo dos les principales: Carreteres y Ferrocaril. El serviciu de tresporte públicu ta basáu nel tren, la tranvía y l'autobús. La llocalidá atópase dientro de la corona de tarificación B2 del Consorciu Rexonal de Tresportes de Madrid.

Carreteres

•  A-42  : Autovía que xune Madrid con Toledo, enantes conocida como  N-401  .
•  R-4  :Autopista de peaxe que xune Madrid con Ocaña y que ta coneutada por aciu la carretera  M-50  .
•  M-408  : Carretera autonómica que xune la llocalidá de Pinto con Parla.
•  M-410  : Carretera autonómica que xune l'autopista de peaxe  R-5  n'Arroyomolinos y nun futuru cola autovía  A-4  en Valdemoro.

Ferrocarril

Fachada de la Estación de Renfe de Parla

• Llinia C-4 Renfe: El tren de Cercaníes que xune la Estación de Parla coles ciudaes de San Sebastián de los Reyes y Alcobendas, o Colmenar Viejo. Realiza'l trayeutu n'aproximao 50 minutos o n'hora y cuartu, dependiendo del final del trayeutu yá que puede variar según víes el percorríu nes 3 peracabes paraes. En total ambos percorríos cunten con 15 paraes que son:

Estación de Renfe cunta a la salida con intercambiador a la Tranvía de Parla

Percorríu llinia C-4: Parla - Alcobendas-S.S. Reyes / Colmenar Viejo

Parada	Estación
1º	Parla
2º	Getafe Sector 3
3º	Getafe Centro
4º	Les Margarites - Universidá
5º	Villaverde Altu
6º	Villaverde Baxu
7º	Atocha
8º	Sol
9º	Nuevos Ministerios
10º	Chamartín
11º	Fuencarral
12º	Cantoblanco Universidá
Les 3 peracabes estaciones varien según el destín del tren
13º	Universidá Pontificia de Comillas	El Llambión
14º	Valdelasfuentes	Tres Cantos
15º	Alcobendas - San Sebastián de los Reyes	Colmenar Viejo

• Tranvía de Parla: Serviciu de llinia circular de tranvía de Parla. Cuenta con 15 paraes y ta conectáu cola estación de tren del conceyu.

Tranvía de Parla

• 
  Percorríu de la tranvía.

Autobuses

• Llinies urbanes:

Llinia	Percorríu
Llinia 1	1 Circular (Pel centru de la ciudá)
Llinia 2	2 Circular (Pel centru de la ciudá)
Llinia 3	Hospital-Av.d'América- Laguna Park (Zonas de la Laguna, Las Américas y Parla Este)
Llinia 4<	Parla (FF.CC)- Parque teunolóxicu comercial (Zona del PAU 5)

• Llinies interurbanes:

Llinia	Percorríu
Plantía:Llinia/Interurbanos Madrid	Llinia 402 Madrid(Est.Sur)-T.Calzada-Toledo
Plantía:Llinia/Interurbanos Madrid	Llinia 418 Madrid(Est.Sur)-T.Calzada-Añover/Mora
Plantía:Llinia/Interurbanos Madrid	Llinia 460 Madrid(Plaza Elíptica) - Parla - Batres
Plantía:Llinia/Interurbanos Madrid	Llinia 461 Madrid(Plaza Elíptica) - Parla
Plantía:Llinia/Interurbanos Madrid	Llinia 462 Getafe-Parla
Plantía:Llinia/Interurbanos Madrid	Llinia 463 Madrid(Plaza Elíptica) - Parla - Torrejon de Velasco
Plantía:Llinia/Interurbanos Madrid	Llinia 464 Madrid(Plaza Elíptica) - Parla - Yunclillos
Plantía:Llinia/Interurbanos Madrid	Llinia 465 Parla (Ffcc) - Illescas
Plantía:Llinia/Interurbanos Madrid	Llinia 466 Parla - Valdemoro
Plantía:Llinia/Interurbanos Madrid	Llinia 469 Madrid (Plaza Elíptica)-Parla (Por Parla Este)
Plantía:Llinia/Interurbanos Madrid	Llinia 471 Humanes-Fuenlabrada-Parla-Pinto
Plantía:Llinia/Interurbanos Madrid N	Llinia N806 Madrid(Atocha)-Parla

Persones destacaes

• Tomás Gómez, exsecretario xeneral del PSM y candidatu a presidir la Comunidá de Madrid en 2011.
• Miguel Ángel Garzón, actor televisivu y de doblaxe en series y películes
• Juan José Ballesta, actor
• Javier Castillejo, boxeador internacional
• Javier Camuñas Gallego, futbolista *

Rafael Benítez, entrenador de fútbol

• Rubén Martínez Pérez, xugador de baloncestu *

José Ignacio Zahínos, ex-xugador de fútbol

• Carlos Megía Dávila, exárbitro profesional internacional, agora en Real Madrid
• Sergio Pachón, ex-xugador de fútbol
• Javier Muñoz Jiménez, xugador del Real Madrid
• Tennessee, grupu musical de gran ésitu a finales de los años 80
• Cristina Sánchez, torera *

Paco Lara, escultor internacional al campu

• Bartolomé Hurtado, arquiteutu de los reis Felipe IV y Carlos II
• Antumi Toasijé, historiador
• Borja Mayoral, xugador del Real Madrid

Hermanancies

La ciudá de Parla atópase hermaniada coles siguientes ciudaes.

Ciudaes hermaniaes
País	Ciudá	Fecha de hermanancia	Escudu	Web de la ciudá	Imaxe
Reinu Xuníu	Chelsea	-	-	-
España	Badalona	-		www.badalona.cat
España	Valladolid	-		www.valladolid.es
Portugal	Funchal	-		www.cm-funchal.pt

Bibliografía

• Una historia na historia de Parla: Umanexos (Llibru). Autor : MATEOS CARRETERU, José Antonio. Editorial : Conceyu de Parla.

Ver tamién

• Área metropolitana de Madrid
• Comunidá de Madrid
• Tranvía de Parla
• Hospital del Sur
• Asaco Metal Fest

PARLATV-WEB

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Parla.
• Conceyu de Parla
• Institutu d'Estadística de la Comunidá de Madrid > Ficha municipal Archiváu 2021-03-01 en Wayback Machine
• Institutu d'Estadística de la Comunidá de Madrid > Series estadístiques del conceyu Archiváu 2007-09-27 en Wayback Machine
• Informe demográficu setiembre de 2011 (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
• Universidad Nacional d'Educación a Distancia. Centro Madrid Sur
• [1]

• Datos: Q824651
• Multimedia: Parla