Día del Árbol
El Día del Árbol o Fiesta del Árbol ye un recordatoriu de la importancia de protexer les superficies arbolaes. Los árboles, ente otros munchos beneficios, tresformen el dióxidu de carbonu, responsable del efeutu ivernaderu, en biomasa, embriven los riesgos de hinchente, eviten la erosión,...
| Día del árbol | ||
|---|---|---|
 Celebrando'l día del árbol con plantíos d'encines en Pescueza, Cáceres | ||
| Orixe de la celebración | 1805 en Villanueva de la Sierra (Cáceres), España | |
| Día de celebración | Depende del país | |
| [editar datos en Wikidata] | ||
Celebrar en distintes feches, según el país escueye un día que seya aparente por que los árboles enraigonen, según les sos condiciones naturales.
Historia
editarLa primer vegada que se celebró la fiesta del árbol nel mundu foi nel añu 1805 na pequeña llocalidá estremeña de Villanueva de la Sierra (Cáceres), una iniciativa promovida pol párrocu del llugar col sofitu entusiasta de tola población.[1]
El 30 d'abril de 1899 celebrar nel Parque de Barcelona la primera Fiesta del Árbol entamada pola Sociedá Amigos de la Fiesta del Árbol (Societat Amics de la Festa de l'Arbre), fundada pol inxenieru de montes Rafael Puig i Valls, precursor de la defensa del mediu natural en Calatuña. Esta sociedá creó una publicación, Crónica de la Fiesta del Árbol, que recoyía les cróniques de toles fiestes del árbol que se celebraben mientres l'añu. La primer publicación del añu 1900 yá recueye la referencia d'una ventena de conceyos Catalanes que celebraron la fiesta. Con esta celebración quería espublizase la importancia de los árboles como reguladores del ciclu de l'agua, proteutores contra la erosión, y moduladores del paisaxe. A la fiesta asistieron 1500 neños y neñes, y llantáronse 400 pinos. El discursu de Rafael Puig incidió na necesidá de fomentar la riqueza forestal. Tamién intervieno l'alcalde Dr Robert qu'allabó'l calter d'utilidá y rexeneración representáu nesa fiesta.
El 5 de xineru de 1915 instaurar en tol territoriu Español la Fiesta del Árbol, per aciu Real Orde del Ministeriu de la Gobernación,,[2] y una Real Orde del Ministeriu de Fomentu, obligando a cada conceyu a afitar el día de celebración per aciu sesión ordinaria del plenu municipal.[3]
El Día Internacional de los Montes, el Día Mundial del Árbol y tamién llamáu enantes el Día Forestal Mundial foi primeramente un encamientu del Congresu Forestal Mundial que se celebró en Roma en 1969. Esti encamientu foi aceptada pola Organización de Naciones Xuníes pa l'Agricultura y l'Alimentación (FAO) en 1971. El día escoyíu foi'l 21 de marzu que coincide cola entrada de la primavera nel Hemisferiu Boreal y cola del seronda nel Austral.
Día en que se celebra según el país
editarCada país celebra'l día del árbol según les sos condiciones naturales, cuando terminen los fríos o nel Caribe, qu'apenes hai diferencies de temperatura ente'l branu y l'iviernu, escuéyese l'entamu del branu porque yá empezó la temporada d'agües y eso facilita qu'enraigonen los árboles recién plantaos.
- N'Arxentina celébrase'l 29 d'agostu. Esta celebración realizar por primer vegada en 1901, depués de que'l Conseyu Nacional d'Educación establecer el 29 d'agostu de 1900, gracies a la iniciativa d'Estanislao Zeballos. Dende'l sieglu XIX promovióse l'actividá forestal, siendo'l so principal impulsor Domingo Faustino Sarmiento (presidente de 1868 a 1874), quien manifestó:
- «El cultivu de los árboles convien a un país pastoril como'l nuesu, non yá porque la arboricultura xúnese perfectamente a la ganadería, sinón que tien de considerase como'l so complementu indispensable. La Pampa ye como la nuesa República, balta rasa. Ye la tela na qu'hai de bordarse una nación. Ye necesariu escribir sobre ella: ¡Árboles! ¡Llanten árboles!».[4]
- En Bolivia celébrase'l 1° d'ochobre, y nes instituciones ambientales tanto como nos colexos realicen campañes. Na ciudá de Santa Cruz de la Sierra, cuntar con una Secretaria Departamental de Mediu Ambiente y Desarrollu Sostenible, que cunta con una área dedicada a la educación ambiental, que ye'l Centru d'Educación Ambiental (C.Y.A.).
- En Chile celébrase'l 6 de xunetu.
- En Cuba celébrase'l 21 de xunu.
- N'Hondures celébrase'l 30 de mayu.
- En China, el día del árbol celebra'l 12 de marzu y nes escueles faen campañes por que los estudiantes llanten árboles esti día.
- En Colombia tamién se celebra'l día del árbol el 29 d'abril por un decretu del añu 1941.
- En Costa Rica celébrase'l 15 de xunu. El día crear el presidente Alfredo González Flores, per aciu el Decretu Executivu N° 14 del 25 de mayu de 1915, polo cual considérase como una de les primeres lleis de calter ambientalista del país.[5]
- N'Ecuador celébrase'l 22 de mayu.
- En El Salvador celébrase'l 28 de xunu.
- N'España suelse celebrar al empar que'l Día Internacional de los Montes, el 21 de marzu, anque fiel al espíritu del decretu de 1915 qu'obligó a celebrar la Fiesta del Árbol en toa España, cada conceyu y coleutivu entama'l so Día del Árbol dende febreru hasta principios de mayu. En Villanueva de la Sierra (Cáceres), llugar onde se celebró la primer Fiesta del Árbol, sigue celebrándose, como naquella ocasión, el martes d'Antroxu y ye un día grande nel calendariu festivu villanovense.
Como exemplu de compromisu cola naturaleza, el pequeñu pueblu de Pescueza, de tan solo 180 habitantes, entama toles primaveres una gran plantíu d'encines, lo que llamen el Festivalino promovíu pol so conceyu, la Fundación Más Árboles y la participación ciudadana, onde se xunten dellos miles de persones pa repoblar zones que s'atopen desnudes y que yá tán reponiendo la vida. Tou ello envueltu nun ambiente lúdico de fiesta, d'allegría, de música y d'anuevo.[6] - En Guatemala celébrase'l 22 de mayu. El decretu 30-2003 contempla que'l Ministeriu d'Educación, en coordinación col los d'Agricultura y Mediu Ambiente, tien de promover “Campañes de Reforestación Nacional” nos establecimientos educativos de tol país según el fomentu de campañes educatives que contribuyan a la reforestación.
- En Méxicu celébrase'l 11 de xunetu (segundu xueves de xunetu).
- En Nicaragua celébrase'l Día del Árbol, el postreru vienres del mes de xunu, según el Decretu Executivu Non. 18-91 de 1971. Esi día ye celebráu polos ministerios ya instituciones rellacionaes cola educación, l'agricultura, al ambiente y lo forestal, executando campañes de reforestación, sobremanera de la especie del yérbadu, que tien de ser llantáu en places públiques, parques, autopistes y los patios de cada centru d'enseñanza. Sicasí, esta celebración remontar en Nicaragua a 1929, cuando per aciu Decretu Executivu del 1 de xunu d'esi añu declaróse un día n'honor a los montes de Nicaragua.[7]
Na mente de les y los nicaragüenses entá perdura la lletra del Himnu al Árbol atribuyíu a Salomón Ibarra Mayorga qu'empieza colos siguientes versos:
- "¡¡Gloria al árbol que ye dicha del home!!
- ¡¡Gloria al árbol que ye fonte d'amor,...!!"
- En Paraguái celébrase'l día del árbol dende 1904 por iniciativa de Moisés Bertoni, quien afitó primeramente'l 14 de xunetu. Darréu, en 1954, el Ministeriu d'Educación afitó la fecha del 19 de xunu pa conmemorar el día del árbol.
- En Perú celébrase'l 1 de setiembre.
- Na República Dominicana celébrase'l 5 de mayu.[8]
- En Venezuela celébrase'l postreru domingu de mayu.
Referencies
editar- ↑ Herrero Uceda, Miguel. El Día del Árbol Archiváu 2014-02-02 en Wayback Machine. Quercus. Marzu 2011
- ↑ Boada, Martí (2003). Boscos de Catalunya. Brau. ISBN 84-95946-20-30.
- ↑ Alcusón Sarasa, Antonio: La Fiesta del Árbol como elementu de nacionalización mientres la Dictadura de Primo de Rivera (1923-1930): el casu aragonés. Universidá de Zaragoza
- ↑ Secretaría d'Ambiente y Desarrollu Sustentable de la Nación. Arxentina. «29 d'agostu, Día del Árbol». Consultáu'l 4 de setiembre de 2011.
- ↑ «Informativu Ambiental» (castellanu). Consultáu'l 31 de mayu de 2011.
- ↑ Herrero Uceda, Miguel y Elisa: El mio Estremadura. 2011, páx.147-148
- ↑ «El Nuevu Diariu, vienres 27 de xunu de 2003» (castellanu). Consultáu'l 10 de mayu de 2012.
- ↑ http://www.ambiente.gob.do/IA/FechasAmbientales/Paginas/Dia-del-Arbol.aspx
