Teucrium polium

especie de planta

Teucrium polium o zamarilla ye una pequeña mata o yerba del xéneru Teucrium con flores ablancazaes o roses. Tien dellos usos: melecinales, contra los dolores d'estómagu; como condimento, na cocina; y na ellaboración de yerberu. Ye natural de les rexones del Oriente Mediu y del Mediterraneu.[2]

Teucrium polium
Clasificación científica
Reinu: Plantae
División: Magnoliophyta
Clas: Magnoliopsida
Orde: Lamiales
Familia: Lamiaceae
Subfamilia: Ajugoideae
Tribu: Teucrieae
Xéneru: Teucrium
Especie: T. polium
L.
Sinonimia
  • Chamaedrys polium (L.) Raf.[1]
Consultes
Royal Botanic Gardens, Kew Royal Botanic Gardens, Kew
World Flora Online World Flora online
[editar datos en Wikidata]
Teucrium polium subsp. capitatum
Flores
Vista de la planta

Descripción

editar

Arbustu nanu de 6-20 (45) cm d'altu, con golor arumetico, tou cubiertu d'una más o menos trupa pubescencia blanca, verde o amarellentada. Fueyes opuestes, bien cortamente peciolaes, oblongues hasta estrechamente ovales, de 7-27 mm de llongura con 2-5 (9) incisiones nel marxe, planes o endolcaes. Verticilos d'inflorescencies casi redondes. Mota d'hasta 5 mm de llongura con 5 dientes. Corola blanca, raramente acoloratada d'unos 5 mm de llargu. Llabiu cimeru ausente. L'inferior de 5 lóbulos. Tubu corolino ensin aniellu de pelos.

Hábitat

editar

Llugares secos, praderíes y garrigues.

Distribución

editar

Mediterraneu y Europa meridional.

Propiedaes

editar

Les sos flores y les sos fueyes utilizar pa cocinar y pa la medicina, particularmente pal tratamientu de dolencies estomacales. Tamién amosó cierta promesa nel tratamientu del dolor. Na medicina tradicional persa, T. polium (llocalmente llamáu 'kalpooreh') utilízase como un anti-bacterial, carminativo, anti-nociceptivo, anti-inflamatorio, anti-foria, antihipertensivo, anti-diabetes y axente anti-convulsivu. Un estudiu científicu en 2003[3] fracasó n'atopar dalgún beneficiu pa los diabéticos, a pesar de que ye d'usu común nel Oriente Mediu pa esti fin. Un estudiu científicu en 2006[4] atopó que sí tien efeutos anti-nociceptivos y anti-espasmódiques. Tien de sese cautelosu col usu d'esta yerba pola so toxicidá hepática y renal conocida.[5]

Taxonomía

editar

Teucrium polium, describióse por (Coss. ex Pau) Castrov. & Bayon y espublizóse en Añales del Xardín Botánicu de Madrid 47: 508. 1989[1990].[6]

Etimoloxía

Teucrium: nome xenéricu que remanez del Griegu τεύχριον, y depués el Llatín teucri, -ae y teucrion, -ii, usáu por Pliniu'l Vieyu en Historia naturalis, 26, 35 y 24, 130, pa designar el xéneru Teucrium, pero tamién el Asplenium ceterach, que ye un felechu (25, 45).[7]Hai otres interpretaciones que deriven el nome de Teucri, -ia, -ium, de los troyanos, pos Teucru yera fíu del ríu Escamandro y la ninfa Idaia, y foi l'antepasáu llexendariu de los troyanos, polo qu'estos postreros de cutiu son llamaos teucrios.[8] Pero tamién Teucrium podría referise a Teûkros, en Llatín Teucri, esto ye Teucru, fíu de Telamón y Hesione y mediohermanu d'Ajax, y que llucharon contra Troya mientres la guerra del mesmu nome, mientres la cual afayó la planta nel mesmu periodu en que Aquiles, según la lleenda, afayó la Achillea.[9]

polium: epítetu griegu pa la especie Teucrium polium.[10]

Subespecies

editar
  • Teucrium polium subsp. polium con cabezueles simples, lóbulos corolinos vellosos y pubescencia gris. Distribuyíu pol Mediterraneu occidental.
  • Teucrium polium subsp. pii-fontii de lobulos corolinos glabros. (España, Baleares).
  • Teucrium polium L. subsp. capitatum (L.) Arcang. de lóbulos corolinos más o menos glabros y fueyes de 1,5 cm. Distribuyíu pol Mediterraneu.

Nome común

editar

Nun hai conseñaos nomes comunes n'asturianu pa esta especie.

Referencies

editar

Enllaces esternos

editar