Diferencies ente revisiones de «Meseta»
Contenido eliminado Contenido añadido
Páxina creada con «'''Pandu''' ye una aldea de la parroquia de Tornón nel conceyu asturianu de Villaviciosa. == Situación == Allúgase a 4 km…» |
Sin resumen de edición |
||
Llinia 1:
{{otrosusos}}
{{referencies|t=20131120}}
[[Archivu:La Payunia Provincial Acute.JPG|thumb|300px|La Reserva Provincial La Payunia|Payunia, en Provincia de Mendoza|Mendoza, [[Arxentina]].]]
En xeografía, una '''pandu''' ye una altiplanicie estensa asitiada a una determinada altitú sobre'l nivel del mar (más de 500 m) provocada por fuerces tectóniques, por [[erosión]] del terrén circundante, o pol emergimiento d'un pandu submarín. Tamién se xenera pola converxencia de les [[plaques tectóniques]].
Nel primer casu, les fuerces tectóniques producen el elevamiento d'una serie d'estratos que se caltienen horizontales con respectu a la redolada; nel segundu casu, los axentes esternos (principalmente ríos) erosionan la parte de la superficie menos resistente a la erosión, creando'l pandu; y nel postreru, el pandu provien del emergimiento d'un pandu volcánicu. Los pandos volcánicos formar na agua.
Los pandos que remanecen de l'agua tamién pueden ser antiguos pandos aniciaos por fuerces tectóniques o por erosión que fueron somorguiaes.
Según sía la rexón del mundu, hai dellos accidentes del relieve más pequenos que tienen característiques de pandos pequenos. Estes formes del relieve son denominaes de distintes formes locales:
[[Categoría:Aldees de Villaviciosa]]▼
* [[Altiplanu]], ye un pandu intermontada elevada, que s'atopa xeneralmente alcontrada ente dos o más cadenes montascoses recién.
* [[Butte]], nos Estaos Xuníos y Canadá, ye una prominente llomba aisllada, de fasteres bien pronunciaes y con un pequenu visu planu.
* [[Chapada]], nes rexones Centro-Oeste y Nordeste de Brasil, ye una formación predresa elevada (cimera a los 600 metros d'altor), que tien una porción bien plana na parte cimera
== Exemplu de pandos ==
[[Archivu:Angel falls.jpg|thumb|[[Salto Ángel]] nel [[Auyantepuy]] de [[Venezuela]].]]
Los pandos del mundu asitiaes a más altitú son:
* La [[Pandu del Tíbet]], asitiada al norte del [[Himalaya]], a más de 4000 m d'altitú;
* El [[Altiplanu Andín]] una gran estensión a más de 3000 m d'altitú, al este de los [[Cordal d'Andar|Andes]];
* La [[Puna de Atacama]] más de 100 000 km² a más de 3000 m s. n. m. correspondientes a parte de [[Arxentina]] y [[Chile]] (atópase dixebrada del Altiplanu Andín puramente dichu por un nuedu orográficu del cordal d'Andar).
Los pandos más altos, con respectu al terrén circundante, son los [[tepuy|tepuye]]s de [[Venezuela]], [[Guyana]] y [[Brasil]], de parés totalmente verticales, dalgunos de más de 1 km d'altitú sobre la selva circundante. La [[cascada]] más alta del mundu, el [[Salto Ángel]], se descuelga d'un impresionante [[tepuy]] en territoriu [[Venezuela|venezolanu]].
Otros pandos importantes son les siguientes:
* En [[España]], la [[Pandu Central]] qu'ocupa la mayor parte del territoriu del país, con una elevación media d'ente 600 y 700 m, arrodiada casi por completu de [[cordal]]s que la dixebren de les zones costeres. El choque de les [[Placa tectónica|plaques tectóniques]] produció la elevación horizontal de la mayor parte de la [[península Ibérica]], formando'l gran pandu y los cordales circundantes nos sos cantos. Esti gran pandu ta partida pola metá, onde se formó'l [[Sistema Central]], aisllando la submeseta norte (l'actual comunidá de [[Castiella y Llión]]) de la submeseta sur (les actuales comunidaes de [[Castiella-La Mancha]], [[Estremadura]] y [[Comunidá de Madrid|Madrid]]). El pandu norte muncho más homoxénea y con mayor altitú que'l sur. El pandu central abarca a cuatro comunidad autónomes: Madrid, Castiella y Llión, Estremadura y Castiella-La Mancha. Por cuenta de ello suel dicir qu'España ye'l segundu país más montascosu de [[Europa]] tres [[Suiza]] anque en realidá ye'l quintu país d'Europa con mayor altitú media (tres la mentada Suiza, [[Andorra]], [[Austria]] y [[Liechtenstein]]), fundamentalmente pola gran estensión d'esti pandu que nun ye bien elevada.
* El pandu más trupu del planeta atopar nel continente ye d'Australia y recibe el nome de «Pandu Rocco» (pandu predresu), que mide 1360 m².
* En [[Colombia]], país con elevaciones importantes de terrén, destácase'l [[altiplanu cundiboyacence]], que cubre una área d'aprosimao 25 000 km<sup>2</sup>, a una altitú promediu de 2600 m s. n. m. esta vasta rexón del Colombia representa una zona ecolóxica abondo especial pola particularidá del clima, sobre esti altiplanu alcuéntrase la ciudá de [[Bogotá]].
[[Archivu:El chenque y comodoro.JPG|thumb|El míticu [[cuetu Chenque]], pandu de la zona que bordia a la ciudá [[patagónica]] de [[Comodoro Rivadavia]].]]
* N'Arxentina, la [[Pandu patagónica]] atopar nel sur, dende'l pie del Cordal hasta unos pocos kilómetros cerca de la mariña col [[mar Arxentín]]. Tamién la [[Payunia]] ye un pandu importante que s'alza a unos 2200 metros d'altor, nel sur de la provincia de Mendoza, y que se caracteriza per estensos terrenes cubiertos de lava, estepa greba, baxu mugor y numberosos volcanes.
* El pandu misioneru integra'l reborde sur del [[Macizu de Brasilia]].
* Punir ye una altiplanicie de gran magnitú: estender pol oeste del territoriu de les provincies arxentines de [[Jujuy]], [[Provincia de Salta|Salta]] y [[Catamarca]].
== Vease tamién ==
* [[Pandu oceánicu]].
* [[Altiplanu]]
* [[Mesa (xeomorfoloxía)|Mesa]]
* [[Potreru (xeomorfoloxía)|Potreru]]
* [[To (volcán)|To]]
* [[Butte]]
* [[Pandu Atherton]]
* [[Chapada]]
* [[Tepuy]]
== Enllaces esternos ==
{{Commonscat|Plateaus}}
{{Wikcionario}}
{{Tradubot|Meseta}}
[[es:Meseta]]
[[Categoría:Tradubot 2018]]
| |||