Gertrude Bell
Gertrude Margaret Lowthian Bell (14 de xunetu de 1868, Washington – 12 de xunetu de 1926, Bagdag) foi una escritora, viaxera, politóloga, arqueóloga, espía y funcionaria del gobiernu británicu. Foi condecorada cola Orde del Imperiu Británicu.
Gertrude Bell | |
---|---|
Vida | |
Nacimientu | Washington[1], 14 de xunetu de 1868[2] |
Nacionalidá | Reinu Xuníu de Gran Bretaña ya Irlanda |
Muerte | Bagdag[1], 12 de xunetu de 1926[2] (57 años) |
Sepultura | Iraq |
Causa de la muerte | sobredosis |
Familia | |
Padre | Sir Hugh Bell, 2nd Baronet |
Madre | Maria Shield |
Casada con | ensin valor |
Hermanos/es | Hugh Lowthian Bell (en) |
Estudios | |
Estudios |
Lady Margaret Hall (es) Queen's College London (en) |
Llingües falaes |
inglés[3] árabe persa francés |
Oficiu | |
Oficiu | esploradora, arqueóloga, escritora, alpinista, diplomática, fotógrafa, espía, asirióloga, política, arabista |
| |
Premios | |
Trayeutoria
editarGertrude Bell nació nuna familia bien influyente; yera la fía pequeña del gran industrial Isaac Lowthian Bell. Empezó los sos estudios nel Queens' College y, más tarde, con dieciséis años, entró nel Institutu Lady Margaret Hall de la Universidá d'Oxford, onde foi la primer muyer en consiguir el primer grau con honores n'Historia Moderna en tan solu dos años.[1]
En graduándose nel Institutu Lady Margaret Hall de la Universidá d'Oxford, viaxó por tou Oriente Mediu. Foi la primer controladora de St John Philby, y enseñó-y les artes más fines del espionaxe. Dempués de la Primer Guerra Mundial, escribió un informe sobre l'alministración de Mesopotamia ente'l final de la guerra y la rebelión iraquina de 1920, más tarde ayudó a determinar les fronteres en tiempos de posguerra. En 1921 cooperó pa poner nel tronu iraquín a un fíu, Faysal ibn Husayn, del jerife de La Meca. Tamién ayudó a crear el Muséu Nacional d'Iraq y promovió el so convencimientu de que les antigüedaes estrayíes nes escavaciones tendríen de permanecer nel so país d'orixe.
Ta xeneralmente reconocíu que Gertrude Bell y T.E. Lawrence (Lawrence d'Arabia) fueron los principales instigadores de la instauración de la dinastía Hachemita en Xordania ya Iraq. Promovió la revolución árabe mientres la Primer Guerra Mundial. A la fin de la guerra diseñó les fronteres de Mesopotamia.
Lliga anti sufraxistes
editarEn payares de 1908, fundar en Londres la Lliga Nacional de Muyeres Anti-Sufraxu (Women's National Anti-Suffrage League). La so primer presidenta foi la popular novelista, Mary Ward. Los líderes d'esta Lliga defendíen que la mayor parte de les muyeres ingleses nun queríen votar y, ello ye que sollertaben sobre los peligros de faelo.[6]
Gertrude Bell foi secretaria honoraria d'esta Lliga Nacional de Muyeres Anti-Sufraxu. Los sos argumentos fueron que mientres les muyeres creyeren que'l so sitiu taba na cocina y nel cuartu, nun podríen formar parte del alderique políticu y seríen totalmente incapaces de tomar parte nes decisiones sobre la forma na que la nación tenía de ser gobernada.
Viaxes a Oriente
editarA partir de 1892 y de un primer viaxe a Persia, descritu nel so llibru Persian pictures, Gertrude Bell multiplica los viaxes a Oriente, Palestina, Siria y Arabia (que crució seis veces) y publica un segundu llibru: Syria, the desert and the sown. A partir de 1907 participa en campañes d'investigación arqueolóxica de numberosos sitios a lo llargo del Éufrates.
Primer Guerra Mundial y carrera política
editarMisión nel Mediu Oriente
editarCuando se declara la guerra, Gertrude Bell solicita ser unviada a Oriente Mediu, lo que-y foi refugáu. Entós preséntase voluntaria de la Cruz Bermeya francesa.
Sicasí, foi unviada en payares de 1915 al gabinete árabe d'El Cairu (Exiptu), dirixíu naquel momentu pol xeneral Gilbert Clayton. Ellí realcontróse con Lawrence d'Arabia. De primeres nun tien un cargu oficial, pero pon en llimpiu los datos de Lawrence sobre los allugamientos y l'estáu d'ánimu de les tribus árabes que podríen aliase colos británicos contra l'Imperiu Otomanu. Eses informaciones sirvieron a Lawrence nes sos negociaciones colos árabes.
El 3 de marzu de 1916 foi unviada a Basora, que l'exércitu británicu tomara en payares de 1914, p'aconseyar al oficial encargáu de los asuntos políticos Percy Cox, sobre una rexón qu'ella conocía meyor que cualesquier occidental. Diseña mapes qu'ayuden al exércitu británicu a llegar a Bagdag con seguridá. Apuerta a la única muyer oficial encargada d'asuntos políticos del exércitu británicu, y recibe el títulu de Oficial d'enllaz, correspondiente con El Cairo. Controla bien especialmente a John Philby, y enséña-y les sutilidades de les manipulaciones polítiques secretes. Cuando les tropes britániques tomen Bagdag, el 10 de marzu de 1917, foi unviada por Percy Cox a Bagdag col títulu de secretaria oriental ».
Creación d'Iraq
editarA la cayida del Imperiu Otomanu, en xineru de 1919, a Gertrude Bell encargóse-y un informe sobre Mesopotamia y les opciones pa la denominación del futuru Iraq. Tuvo diez meses redactándolo y ta consideráu como una obra maestra d'informe oficial. Sicasí, les sos conclusiones fueron, de lloñe, favorables a los árabes, y el so superior A. T. Wilson, volver contra ella.
El 11 d'ochobre de 1920, Percy Cox vuelve a Bagdag y píde-y caltener el puestu de secretaria oriental, faciendo d'oficial d'enllaz col futuru gobernador árabe.
Formó parte, xunto a Percy Cox y Lawrence d'Arabia, del pequeñu grupu d'orientalistes aconceyáu por Winston Churchill pa participar na Conferencia d'El Cairu de 1921, destinada a trazar les fronteres del mandatu británicu y de los nuevos países, como Iraq. Mientres la Conferencia, nun regatió esfuercios por que la Transjordania ya Iraq fueren empobinaes por Abdalá I de Xordania y Faisal I d'Iraq, dos fíos d'Hussein ben Ali, jerife de La Meca, rei del Hedjaz, que foi unu de los promotores del mandatu británicu de la rebelión árabe de 1916 contra l'Imperiu Otomanu.
La influencia de Gertrude Bell condució a la creación d'un país de mayoría chiita nel sur, y de minoría sunita y curda nel centru y nel norte. Los británicos refugaron un estáu separáu pa los curdos pa tener el control de los campos de petroleu que s'atopen nos sos territorios.
Los británicos escoyeron a los sunitas pa gobernar el país porque consideraben que los chiitas yeren fanáticos relixosos. Nel so informe, Gertrude Bell escribe :
Nun duldar un intre de que'l poder tien de volver a los sunitas, a pesar de la so inferioridá numbérica [...] pos en casu contrariu vais tener un Estáu teocráticu, que podría ser bien peligrosu.
Les rivalidaes ente les distintes comunidaes relixoses siguen provocando, entá güei, choques n'Iraq.
Tamién persuadió a Winston Churchill pa designar como primer rei iraquín a Faisal, antiguu rei de Siria qu'acababa de ser depuestu. Cuando ésti últimu llegó a Iraq, en xunu de 1921, Gertrude púnxo-y al corriente de los asuntos locales, en concretu de los problemes relativos a la xeografía de les tribus y la economía local. Supervisó, amás, los nomamientos de los distintos cargos del gobiernu. Faisal foi coronáu rei d'Iraq el 23 d'agostu de 1921. Gertrude apuerta a confidente del rei a quien ayudó de primeres del so reináu a establecer la so autoridá alredor de los xefes tribales. Por cuenta de la so influencia sobre'l nuevu rei, Gertrude Bell foi moteyada la "reina ensin corona d'Iraq".
Arqueóloga
editarEn 1907, la esploradora afaya unes ruines. Ellabora un plan y describe la contorna fortificada de Mumbayah «onde se montaron les mios tiendes y onde el nome árabe significa lliteralmente "llugar eleváu"; yera probablemente'l « Bersiba » de la llista de nomes establecida por Ptolomeo. Esti llugar componer d'un doble terremplén asitiáu sobre la ribera del ríu». Gertrude Bell calculó mal la llocalización de Bersiba, pero identificó, pola toponimia del llugar, la significación del nome d'esti puexu en ruines, participando nel descubrimientu d'esta ciudá oriental. Nun rectángulu de gran dimensión atópense les ruines d'una ciudá bien fortificada, a la que faen referencia documentos y estudios ellaboraos en 1964, cuando s'inspeccionó esta zona. En 1968 la sociedá alemana Deutsche Orient solicitó'l permisu d'escavación del montículo de ruines[7]
Cuando la situación d'Iraq estabilizóse, Gertrude Bell empezó a axuntar lo que güei constitúin les coleiciones del Muséu Arqueolóxicu de Bagdag, de primeres habilitaes nes sales del palaciu real. Dirixe les escavaciones y esamina los afayos. A pesar de la oposición europea, aportuna en que les ayalgues atopaes quedar nel so país d'orixe, asegurándose asina que'l so muséu constituyir nuna coleición d'antigüedaes locales. Dichu muséu abre les sos puertes oficialmente en xunu de 1926 y va aportar# a más tarde el muséu nacional d'Iraq. Tres la so muerte, el so testamentu dexaría la creación de la Escuela Británica d'Arqueoloxía d'Iraq.
Muerte
editarGertrude Bell volvió de volao a Gran Bretaña en 1925, atopóse frente a problemes familiares, y cayó enferma. La fortuna de la so familia tornara. Volvió a Iraq, pero sufre una pleuresía. Cuando se recupera d'ella, conoz la muerte del so hermanu, de tifoidea. El 12 de xunetu de 1926 afayar muerta na so casa de Bagdag, aparentemente d'una sobredosis de somníferos. Nun se sabe si tratar d'un accidente o d'un suicidiu.[8] Tuvo derechu a unos funerales grandiosos, en presencia del rei d'Iraq y contemplaos por un gran númberu de persones. Reposa nel campusantu británicu de Bagdag.[9] Nunca se casó y nun tuvo fíos. El so trabayu foi citáu como exemplar nel parllamentu británicu y foi compensada cola Orde del Imperiu Británicu.
Referencies
editar- ↑ 1,0 1,1 Afirmao en: Encyclopædia Britannica Online. Identificador Encyclopædia Britannica Online: biography/Gertrude-Bell. Apaez como: Gertrude Bell. Data de consulta: 25 avientu 2023. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ 2,0 2,1 Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ Afirmao en: Beyond Notability.
- ↑ Afirmao en: Gold Medal Recipients. Autor: Royal Geographical Society. Editorial: Royal Geographical Society. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 2022.
- ↑ S, Ana (10 de mayu de 2014). «sufraxismu-como-amenacia-la familia.html Mujerícolas: El sufraxismu como " amenaza a la familia". Les Sufraxistes y Los as Anti-Sufraxistes». Consultáu'l 1 de marzu de 2018.
- ↑ Alfred Werner Maurer : Mumbaqat 1977, Bericht über die von der Deutschen Orient-Gesellschaft mit Mitteln der Universität Saarbrücken unternommene Ausgrabung. Philologus Verlag, Bâle, 2007.
- ↑ Wallach (1999).
- ↑ Buchan (2003) ; Lukitz (2006).
Enllaces esternos
editar