El hermafroditismu ye un términu de la bioloxía y zooloxía, col cual desígnase a los organismos que tienen órganos reproductivos usualmente acomuñaos a los dos sexos: machu y fema.[1][2] Esto ye, a aquellos seres vivos que tienen un aparatu mistu capaz de producir gametos masculinos y femeninos.[3]

Hermafroditismu
aparatu reproductor
reproducción sexual
Cambiar los datos en Wikidata

Anque los seres hermafrodites produzan los dos tipos de gametos escasamente fecúndense a sigo mesmos, sinón que se dan cruces ente distintos individuos actuando dambos como fema y machu en hermafroditismu simultáneu; o, na adultez traviesen periodos nos cualos namái reproducir con unu o otru sexu (esto ye, como dioicos alternaos).[2] Dalgunos peces pueden camudar de sexu empecipiando la so vida con unu y, dempués de procrear delles vegaes, tresformándose nel otru sexu, nun procesu llamáu hermafroditismu secuencial.[4]

Cola esceición de les tenies, que pueden autofecundarse (de toes formes esta fecundación nunca se produz nel mesmu aparatu reproductor, dos proglótides xunir pa la fecundación), los restantes hermafrodites precisen la collaboración d'otru conxénere pa reproducise. Nes plantes asocede lo mesmo, pos anque munches flores tienen los dos sexos, los gametos maurecen a distintu tiempu, polo que se riquir una polinización cruciada pa llevar a cabu la fecundación.

Algame del hermafroditismu

editar

Como estratexa reproductiva, el hermafrodisismo ye ideal p'animales a los que cuesta atopar pareya, yá seya pola so hábitat, la so baxa población, el so aislamientu o la so lenta traslación. La desventaxa que presentaría ye una menor eficiencia nes xeres reproductives por cuenta de la falta d'especialización.[5]

Dizse que la mayoría de los hermafrodites nun son funcionales porque anque ye posible, ye raru (especialmente n'animales) qu'asoceda l'autofecundación, que ye un fechu namái en delles especies hermafrodites.[5]

 
Apareyamientu del cascoxu (Helix aspersa).

Especies

editar
 
Flor de tulipán

El hermafroditismu ta llargamente representáu ente les plantes con flores (anxospermes).

Nos animales el hermafroditismu verdaderu como mediu de reproducción dar n'invertebraos como la estrella de mar,[6] cascoxues[6] y merucos de tierra; y, en dellos pexes.[7]

N'artrópodos

Nos artrópodos, la presencia de simbiontes intracelulares, tresmitíos de xeneración en xeneración, pueden parasitar el sistema reproductor de los machos produciendo una feminización. En dellos casos esta feminización ye incompleta polo que pueden apaecer fenotipos intersexuales.

Les investigaciones revelaron que delles femes yeren en realidá genotípicamente machos, colo cual la determinación sexual taba determinada pol simbionte y non polos cromosomes. Distintes bacteries, como Wolbachia, Paramixidia o Microspiridia, pueden ser endosimbiontes feminizantes.

Si, por cuenta de estes bacteries simbiontes, se inhibe la diferenciación de la glándula androgénica, esto ye, blóquiase la glándula que xenera hormones masculines, apaez el fenotipu femenín n'individuos xenéticamente machos. Si, sicasí, esti bloquéu ye imperfectu, apaecen individuos intersexuales.[8]

Otres representaciones

editar

Un dimorfismu sexual bien acusáu puede confundise con hermafroditismu, anque nun lo sía. Este ye'l casu d'unos cascoxos parásitos d'equinodermos, ente los cualos el machu parásitu (bien pequeñu) puede topase nel interior de la fema.[5]

Denominar seudohermafrodita a aquellos animales que tienen internamente los órganos reproductivos d'un sexu pero la so apariencia esterna ye la del otru sexu.[2]

Tamién esisten hermafrodites secuenciales, aquellos que camuden de sexu nel intre de la so vida, como nel casu de los pexes róbalos y de la cabrilla.[7][9]

Hermafroditismu y humanos

editar

Na especie humana hai dellos casos que son similares al hermafroditismu, los cuál identificáronse como pseudohermafroditismu pola incapacidá de la reproducción de los dos maneres; pero dende la perspeutiva de xéneru aportunar en que'l términu más correutu pa referise a una persona con estes condiciones ye intersexual.

El síndrome de Klinefelter, una enfermedá qu'ataca solo a homes, dacuando manifiéstase al traviés de carauterístiques como ginecomastia (glándules mamaries grandes), criptorquidia, azoospermia (producción deficiente d'espelma) o micropene, pero difícilmente podría considerase una forma de intersexualidá.[10][11]

El términu médicu hermafroditismu verdaderu aplicar a los casos con gónaes de dambos sexos en distintes proporciones, yá qu'en dellos casos contienen folículos ováricos y túbulos seminíferos na mesma gónada (ovotestis). Sicasí, raramente constatóse n'humanos la capacidá de producir óvulos y espermatozoides coles mesmes, yá que típicamente unu de los dos tipos nun se desenvuelve correutamente. Trátase, en tolos casos de condiciones patolóxiques.[12]

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. Diccionariu Merriam-Webster (n'inglés). Consultáu'l 28 de xunu de 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 AA.VV. (2002). Hermafrodita, en: Nuevu Diccionariu de Términos Científicos, 1°, Barcelona: Océanu S.L., páx. 119. ISBN 84 7556 157 8.
  3. Orihuela, Aicante. «Hermafrodita, en Diccionariu Dr. Pez.». Consultáu'l 4 de xunetu de 2011.
  4. Club de la Mar (ed.): «Como se reproducen los Pexes». Archiváu dende l'orixinal, el 2011-11-21. Consultáu'l 4 de xunetu de 2011.
  5. 5,0 5,1 5,2 «Sexu fácil: Animales hermafrodites». Archiváu dende l'orixinal, el 25 de xineru de 2012. Consultáu'l 19 de payares de 2011.
  6. 6,0 6,1 «Animales sorprendentes. Edición especial». Revista Big Bang:  p. 12, 29. 17 de payares de 2011. ISSN 1870-1310. 
  7. 7,0 7,1 «Como se reproducen los Pexes». Archiváu dende l'orixinal, el 2011-11-21. Consultáu'l 19 de payares de 2011.
  8. Michael Y. N. Majerus. «Simbiontes hereditarios causantes d'efectos deletéreos nos artrópodos, páx. 787». Consultáu'l 23 de xunetu de 2012.
  9. «Camudo de sexu n'animales». Consultáu'l 19 de payares de 2011.
  10. Sociedá Intersexual de Norteamérica Síndrome de Klinefelter (n'inglés). Consultáu'l 4 de xunetu de 2011.
  11. Fundación Xenes y Gente (ed.): «Diagnósticu y manifestaciones, en: Síndrome de Klinefelter.». Archiváu dende l'orixinal, el 2011-07-19. Consultáu'l 4 de xunetu de 2011.
  12. Revista Europea de Pediatría (n'inglés). Consultáu'l 28 de xunu de 2011.

Enllaces esternos

editar