L'idioma Kwasio, tamién conocíu como Ngumba/Mvumbo, Bujeba, y Gyele/Kola, ye un idioma de Camerún, faláu nel sur a lo llargo de la mariña y na frontera con Guinea Ecuatorial per cerca de 70 000 miembros del pueblu ngumba, pueblu kwasio, pueblu gyele y pueblu mabi. Munchos autores[2][3][4] ven al Kwasio y l'idioma Gyele/Kola como llingües distintes. Nel Ethnologue, los idiomes polo tanto reciben distintos códigos: Kwasio tien el códigu ISO 639-3 nmg,[5] ente que'l gyele tien el códigu gyi.[6] Los Kwasio, Ngumba y Mabi son llabradores de les aldegues; los Gyele (tamién conocíu como Kola o Koya) son nómada Pygmy (cazador-pañador) que viven na selva tropical.

Kwasio
Faláu en Bandera de Camerún Camerún
 Guinea Ecuatorial
Rexón África subsaḥariana occidental, Golfu de Guinea
Falantes 26.000 (1982–2012))[1]
Familia Níxer-Congu

 Volta-Congu
  Benue-Congu
   Bantoide
    Bantoide del sur
     Bantú
      Bantú noroccidental
       Zona A
        Llingües makaa-njem
         Kwasio

Estatus oficial
Oficial en Nengún país
Reguláu por Nun ta reguláu
Códigos
ISO 639-1 nengún
ISO 639-2 fan
ISO 639-3 nmg

Estensión del kwasio

Los dialeutos son Kwasio (tamién conocíu como Kwassio, Bisio), Mvumbo (tamién conocíu como Ngumba, Ngoumba, Mgoumba, Mekuk) y Mabi (Mabea). Los Gyele falen los subdialeutos de Mvumbo, Gyele nel norte y Kola tamién conocida como Koya nel sur, dacuando "Giele, Gieli, Gyeli, Bagiele, Bagyele, Bajele, Bajeli, Bogyel, Bogyeli, Bondjiel" y Likoya, Bako, Bakola, Bakuele , tamién Bekoe . El términu peyorativu llocal pa los pigmeos, Babinga , tamién s'usa. Glottolog amiesta idioma shiwa.

El kwasio ye una llingua tonal. Como llingua bantú, tien un sistema de clasificación de sustentivos. El sistema de la clase del sustantivu de kwasio ye daqué amenorgáu, calteniendo solamente 6 xéneros (un xéneru que ye un axugamientu d'un singular y de una clase sustantiva plural).

Ver tamién

editar

El términu Pueblo de Kola (Bakola) úsase tamién pa los pigméos de la rexón fronteriza del Congo-Gabón del norte, que falen el idioma ngom.

Referencies

editar
  1. Kwasio–Mvumbo en Ethnologue (18ª ed., 2015)
  2. Rénaud, Patrick (1976). Les Dossiers de l'ALCAM: -y bajeli. Phonologie, morphologie nominale. Vol. 1 et 2..
  3. Grimm, Nadine (2015). PhD thesis: A Grammar of Gyeli.
  4. Maho, Jouni F. (2009). «New Updated Guthrie List». Consultáu'l 3 de marzu de 2017.
  5. «Ethnologue: Kwasio». Consultáu'l 3 de marzu de 2017.
  6. «Ethnologue: Gyele». Consultáu'l 3 de marzu de 2017.

Enllaces esternos

editar
  • Serge BAHUCHET, 2006. "Languages of the African Rainforest « Pygmy » Hunter-Gatherers: Language Shifts without Cultural Admixture."[1] In Historical linguistics and hunter-gatherers populations in global perspective. Leipzig.
  • Bakola documentation project, DoBeS