Jacques-Yves Cousteau
Jacques-Yves Cousteau (pronunciación en francés: /ʒak iv kusto/; Saint-André-de-Cubzac, 11 de xunu de 1910-París, 25 de xunu de 1997)[17] foi un oficial naval francés, esplorador y investigador qu'estudió'l mar y delles formes de vida conocíes nel agua. Recuérdase sobremanera a Cousteau por ser en 1943, xunto a Émile Gagnan, el coinventor de los reguladores utilizaos inda anguaño nel bucéu autónomu (tanto profesional como recreativu) con independencia de cables y tubos de suministru d'aire dende la superficie. Otros dispositivos de bucéu autónomu yá fueren esperimentaos enantes (regulador de Théodore Guillaumet de 1838,[18] regulador Rouquayrol-Denayrouze de 1864, manoregulador de Yves Le Prieur de 1926, regulador de René y Georges Commheines de 1937 y 1942, reciclador d'aire SCUBA de Christian Lambertsen de 1940, 1944 y 1952)[19] pero foi'l regulador de tipu Cousteau-Gagnan el que s'impunxo hasta los nuesos díes, principalmente pola cencellez y fiabilidá del so mecanismu según pola so llixereza y facilidá de tresporte mientres les inmersiones.
Jacques-Yves Cousteau tamién yera un fotógrafu y cinematógrafu subacuáticu, y foi'l primeru en popularizar les películes submarines. Les películes y series documentales rodaes mientres les sos esploraciones a bordu del so buque Calypso fueron emitíes por televisión al traviés del so programa documental, El Mundo Submarín de Jacques Cousteau, que mientres años foi tresmitíu en tol mundu, faciendo de Cousteau el más célebre de los divulgadores del mundu submarín. Foi, amás, una de les primeres persones en defender l'ambiente marín de la contaminación, apasionáu por atopar y describir toles especies qu'habiten los mares del globu terráqueo.[20]
Caltenimientu marín
editarN'ochobre de 1960 munchos residuos radioactives diben ser descargaos nel mar pola Comunidá Europea de la Enerxía Atómica. Cousteau entamó una campaña publicitaria cola cual ganó ampliu sofitu popular de la xente d'esi entós. El tren que llevaba los residuos foi deteníu por muyeres y neños sentaos nes llinies del tren y foi unviáu de vuelta al so llugar d'orixe. En payares de 1960, en Mónaco, una visita oficial del presidente francés Charles de Gaulle convertir nun alderique sobre los sucesos d'ochobre d'esi mesmu añu y sobre los esperimentos nucleares polo xeneral. L'embaxador francés yá-y suxiriera al príncipe Raniero qu'evitara la tema, pero supuestamente'l presidente pidió-y a Cousteau, nuna forma amigable, ser más comprensivu coles investigaciones nucleares, a lo cual Cousteau supuestamente respondiólu: «Non señor, son les sos investigaciones les que tienen de ser más comprensives con nós».[21]
En 1973, xunto colos sos dos fíos, Jean-Michel Cousteau y Philippe Cousteau, y Frederick Hyman, creó la Sociedá Cousteau pa la proteición de la vida oceánica, que llegó a tener más de 300 000 miembros.[17]
En 1975, Cousteau afayó los restos del naufraxu del HMHS Britannic.
En 1977, xunto con sir Peter Scott, recibió'l Premiu Internacional sobre'l Mediu Ambiente, dau poles Naciones Xuníes.
En 1985, concedióse-y la Medaya Presidencial de la Llibertá nos Estaos Xuníos, dada por Ronald Reagan.
En 1992, foi convidáu a Rio de Janeiro (Brasil), a la Conferencia Internacional de les Naciones Xuníes pel Mediu Ambiente y el Desenvolvimientu, y dende entós convirtióse n'asesor pa les Naciones Xuníes y el Bancu Mundial.
Legáu
editarA Cousteau gustába-y definise como un téunicu oceanográficu». Yera en realidá un sofisticáu direutor y amigu de la naturaleza. El so trabayu dexólu a muncha xente esplorar los recursos del continente azul». El so trabayu tamién creó una nueva forma de comunicación científica, criticada nel so momentu por dellos científicos. L'asina llamáu «divulgacionismo», una forma simple de compartir conceutos científicos coles mases d'espectadores foi depués emplegáu n'otres disciplines y aportó a una de les carauterístiques más importantes de la televisión moderna.
En 1975, el cantante de country-folk John Denver compunxo'l cantar «Calypso» como un tributu a Cousteau y al so barcu d'investigación homónimu. El cantar algamó la posición númberu unu del Billboard.
En 1992, y depués de casase per segunda vegada dempués de la muerte de la so esposa Simone, compañera dende l'empiezu de les sos aventures y quien-y ufiertara tol so sofitu, vese envueltu nuna batalla llegal col so fíu Jean-Michael sobre l'usu del apellíu Cousteau. Como resultancia, la corte ordenólu a Jean-Michael Cousteau nun crear tracamundiu ente los sos negocios con fines d'arriquecimientu y los llabores ensin fines d'arriquecimientu del so padre. Esta disputa familiar quedó resuelta poco primero de la muerte de Jacques Cousteau.
En 1990 el compositor francés Jean-Michel Jarre, produció un discu tituláu Waiting for Cousteau. De los sos cuatro tarrezas, trés titúlense «Calypso» (estremaos como «parte 1», «parte 2» y «parte 3»), nome del barcu que Cousteau fixo célebre colos sos documentales. La cuarta tema titúlase como'l discu mesmu, «Waiting for Cousteau», con una duración averada d'unos 40 minutos.
El 25 de xunu de 1997 Jacques-Yves Cousteau finó a los 87 años, d'un ataque al corazón.[22] El so funeral, al qu'allegaron miles de persones, foi celebráu na catedral de Notre-Dame en París. Les sos cenices fueron treslladaes al mausoléu familiar en Saint-André-de-Cubzac, la so ciudá natal. La Sociedá Cousteau y el so homólogu francés l'Equipu Cousteau, que fueron fundaos por él, siguen activos na actualidá.
Dientro del legáu que Cousteau dexó al mundu, cúntense:
- Desveló la vida submarina al gran públicu al traviés de más de 115 documentales de televisión y películes (L'Odyssée sous-marine du Commandant Cousteau pa la televisión o El mundu del silenciu pal cine, ente otros).[23][24]
- Apurrió a la conocencia de les especies marines, la so clasificación y comportamientu.
- Afayó nueves especies marines.
- Foi'l coinventor de la escafandra autónoma moderna xunto al inxenieru Émile Gagnan.
- Afixo les cámares fotográfiques al mediu acuáticu.
- Foi un imaxinativu y xenial divulgador de la ciencia.
- Contribuyó a la medicina submarina.
- Foi un gran defensor y curio del mediu ambiente.
- Participó nel diseñu de la turbovela, una teunoloxía que dexa qu'un barcu mover por mediu de la enerxía eólica.
- Lluchó por que L'Antártida fuera consagrada a la paz y la ciencia, güei mandatu del Tratáu Internacional y el so Protocolu de Madrid.
Datos complementarios
editar- El 17 de payares de 2009, el gobiernu federal mexicanu camudó'l nome de la islla mexicana de Cerralvo, allugada nel mar de Cortés, a Jacques Cousteau, como un homenaxe al oceanógrafu, quien pasó llargues temporaes esplorando esi mar, al que llamó «l'acuariu del mundu». Sicasí, por cuenta de la falta de consulta cola población de la mariña, hai creciente oposición ciudadana y llexislativa al cambéu de nome.[25][26]
- En 1979, Cousteau viose bien afeutáu pola muerte del so fíu Philippe nun accidente a bordu d'un PBY Catalina al estrellase l'aparatu.
- Cousteau afayó'l pecio del HMHS Britannic, el tercer mayor tresatlánticu de la llinia White Star Line (la mesma na que taba'l RMS Titanic), nel so viaxe a les islles griegues del mar Exéu.
- En 1999, el so fíu mayor, Jean-Michel Cousteau fundó la organización Ocean Futures Society dedicada a la proteición de los océanos per mediu de la educación.[27]
- En 2012, el grupu catalán Els amics de les arts dio a conocer el senciellu «Monsieur Cousteau», perteneciente al so álbum Espècies Per Catalogar, que fai referencia a Cousteau. El video musical ta basáu na so vistimienta frecuente (gorru coloráu, camisa azul y lentes), tamién apaecen VHS en referencia a les sos películes y documentales.
Carta de Derechos de les Xeneraciones Futures
editarL'oceanógrafu Jacques-Yves Cousteau, conocíu por ser un gran divulgador científicu, inventor y promotor ambiental, empecipió una cruzada ecolóxica ante diversos foros internacionales. El so propósitu consistía en llamar l'atención sobre los peligros a los que s'enfrentaríen les futures xeneraciones ante'l deterioru del nuesu planeta.
La esmolición del comandante Cousteau llevólu a publicar en 1979 un documentu que tituló Carta de Derechos de les Xeneraciones Futures (A Bill of Rights for Future Generations). Esti documentu contién una serie de principios empuestos a la proteición de los derechos de les futures xeneraciones.
Como nos refier el mesmu Cousteau, el documentu foi ellaboráu pola sociedá que lleva'l so nome, cola ayuda de los profesores de Columbia Y. Allan Farnsworth, reconocíu turista estauxunidense; Gabriel H. Nahas, médicu d'oficiu; y el filósofu H. Standish Thayer, a quien el City College de Nueva York reconoció como profesor eméritu. Con base nel trabayu producíu por esti grupu de profesionales de les más diverses ciencies, Cousteau pretendía que la Carta de Derechos de les Xeneraciones Futures fuera adoptada pola AGNU. Pa llograr dichu fin, la Sociedá Cousteau percanció nueve millones de firmes pa sofitar la presentación del proyeutu ante dicha organización n'ochobre de 1994. Latino América contribuyó con cinco millones de firmes, destacando Costa Rica con setecientes cincuenta mil robles.
Magar ye ciertu que l'intentu de Cousteau d'establecer una Carta de Derechos de les Xeneraciones Futures nun taba encontáu sobre una base xurídica sólida, ye importante mentar que nel añu en que publicó'l documentu yá esistíen una serie de preseos internacionales que faíen mención a la proteición de les futures xeneraciones. Les necesidaes ya intereses de les xeneraciones futures yá se mentaben amás en diversos preseos normativos, ente ellos la Convención de la UNESCO pa la Proteición del Patrimoniu Mundial, Cultural y Natural, que la so adopción en 1972, marcó un finxu pal desenvolvimientu de la tema. La intención d'encetar esta cuestión en dichu tratáu internacional obedecía, ente otres coses, al deséu de salvaguardar el patrimoniu cultural mundial con cuenta de que pudiera tresmitise intactu a les xeneraciones futures.
Podemos añader que la Carta de Derechos de les Xeneraciones Futures del Capitán Planeta” tenía un xiru eminentemente ambientalista y dende el so primer artículu declaraba que los nuesos socesores tienen derechu a un planeta ensin contaminar y llibre de daños. La solidaridá interxeneracional ta afigurada nel artículu segundu del proyeutu de Cousteau, nel cual señálase que cada xeneración tien el deber de prevenir daños irreversibles y irreparables a la vida na Tierra, según a la vida y dignidá humana. Del tercer artículu de la Carta bien podría dicise que ye un antecedente del principiu precautorio en materia ambiental, yá que enfatiza que cada xeneración tien de xixilar y evaluar los impautos desfavorables que les alteraciones y cambeos teunolóxicos pueden tener na vida na Tierra, el balance de la naturaleza y la evolución humana.
El deséu de Cousteau, consistente na adopción de la Carta de Derechos de les Xeneraciones Futures pola Asamblea Xeneral de les Naciones Xuníes, nun se cumplió. Sicasí, la UNESCO punxo mayor atención a les demandes de Cousteau y pa responder a elles, en 1994, patrocinó una Xunta d'Espertos entamada pol Institutu Triconental de la Democracia Parllamentaria y de los Derechos Humanos de la Universidá de La Laguna sobre los Derechos Humanos de les Xeneraciones Futures. El 26 de febreru d'esi añu, la Xunta d'Espertos, na que participaron l'Equipu Cousteau y un gran númberu d'espertos de tol mundu, remató los sos trabayos cola Declaración de los Derechos Humanos de les Xeneraciones Futures o Declaración de La Laguna.
Referencies
editar- ↑ 1,0 1,1 «Expediente de personas fallecidas». Consultáu'l 14 ochobre 2024.
- ↑ Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 9 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
- ↑ Afirmao en: Gold Medal Recipients. Autor: Royal Geographical Society. Editorial: Royal Geographical Society. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 2022.
- ↑ URL de la referencia: https://www.fi.edu/en/laureates/jacquesyves-cousteau.
- ↑ URL de la referencia: https://books.google.fr/books?id=q_UiAQAAMAAJ&dq=journal+officiel+cousteau+commandeur. Espublizáu en: Journal de la Marine Marchande. Tomu: 54. Data d'espublización: 1972. Páxina: 23.
- ↑ «Schmidt, Friedman, Cousteau, 8 Others Receive Honoraries at Commencement». The Harvard Crimson. 7 xunu 1979.
- ↑ Afirmao en: Diario Oficial de la República Francesa. Data d'espublización: 23 avientu 1979. Llingua de la obra o nome: francés. ISSN: 0242-6773.
- ↑ «Encyclopedia of World Scientists» páxs. 157 (2007).
- ↑ «Jacques-Yves Cousteau receives the Presidential Medal of Freedom from President Ronald Reagan». United Press International.
- ↑ URL de la referencia: https://cavavub.be/nl/eredoctoraten.
- ↑ «Australian Honours Search Facility» (inglés).
- ↑ URL de la referencia: http://web.gencat.cat/ca/generalitat/premis/pic/.
- ↑ «Academia Francesa». Consultáu'l 2 xunu 2022.
- ↑ URL de la referencia: https://alacademia.org.ma/membre/%d8%ac%d8%a7%d9%83%d9%92-%d8%a5%d9%8a%d9%81-%d9%83%d9%88%d8%b3%d8%b7%d9%92%d9%88-2/. Data de consulta: 3 xineru 2023.
- ↑ 17,0 17,1 «Cousteau Society». Archiváu dende l'orixinal, el 25 de xineru de 2009. Consultáu'l 12 de setiembre de 2013.
- ↑ «Musée du Scaphandre (Muséu de la Escafandra de Espalion, Francia), seición dedicada a la escafandra autónoma y a los sos distintos inventores: Guillaumet, Rouquayrol y Denayrouze, Le Prieur, René y Georges Commheines, Gagnan y Cousteau (sitio web en francés)». Archiváu dende l'orixinal, el 2012-10-30.
- ↑ Lambertsen llamó breathing apparatus («aparatu respiratoriu») a la so primer patente, en 1940. En 1944 llamó «Laru» al so aparatu (Lambertsen Amphibious Respirator Unit) y namái aplicó al so inventu'l términu «SCUBA» (Self Contained Underwater Breathing Aparatus, «aparatu autónomu de respiración subacuática») a partir de 1952. Veanse equí Archiváu 2011-09-27 en Wayback Machine les feches y los términos de les patentes del reciclador de Lambertsen en llibre accesu en Google Patents pal términu breathing apparatus y pa los términos «Laru» y «SCUBA» vease equí la nota esplicativa nel epitafiu que'l sitiu web Passedaway.com dedica a Lambertsen.
- ↑ «Jacques Cousteau | French ocean explorer and engineer». Consultáu'l 2 de marzu de 2016.
- ↑ Sevellec, Y. J. (1 d'avientu de 2006). «Naissance du GERS et des premiers plongeurs démineurs» (francés). Philippe.tailliez.net. Consultáu'l 18 de febreru de 2010.
- ↑ «Jacques Cousteau».
- ↑ The Silent World. J. Y. Cousteau con Frédéric Dumas. Hamish Hamilton, London. 1953
- ↑ Capitaine de frégate PHILIPPE TAILLIEZ, Plongées sans câble, Arthaud, Paris, xineru de 1954, Depósitpo llegal 1954 - ed. N° 605 - impresión N° 243 (en francés)
- ↑ «Puntu d'alcuerdu pol que s'encamienta al executivu federal a revocar el cambéu de nome de la Isla Cerralvo...», Ficheru del Congresu, 26 de payares de 2009.
- ↑ «¿Borrar la hestoria? El casu de la islla Cerralvo.» La Jornada, 24 de payares de 2009.
- ↑ [1]
Enllaces esternos
editar- Wikiquote tien frases célebres suyes o que faen referencia a Jacques-Yves Cousteau.
- «Comandante Cousteau» (especial en elmundo.es)
- «Centenariu de Jacques Cousteau» Especial en RTVE.es
- mundu submarín-de-jacques-cousteau/ «El Mundo Submarín de Jacques Cousteau» (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión). Serie documental "El Mundo Submarín de Jacques Cousteau" online
- [2]
Predecesor: Jean Delay |
Sillón 17 Academia Francesa 1988-1997 |
Socesor: Érik Orsenna |