Maraña

Maraña ye un conceyu y llocalidá español, asitiáu nel norte de la provincia de Llión na comunidá autónoma de Castiella y Llión.

Maraña
Alministración
País	España
Autonomía	Castiella y Lleón
Provincia	provincia de Lleón
Tipu d'entidá	conceyu d'España
Alcaldesa de Maraña (es)	Rosa Nieves Rodríguez Maraña
Nome oficial	Maraña (es)
Códigu postal	24996
Xeografía
Coordenaes	43°02′56″N 5°10′37″W
Maraña Maraña (España)
Superficie	33.57 km²
Altitú	1246 m
Llenda con	Burón (es) , Acebedo, Puebla de Lillo, Casu y Ponga
Demografía
Población	120 hab. (2023) - 67 homes (2019) - 48 muyeres (2019)
Porcentaxe	0% de provincia de Lleón
Densidá	3,57 hab/km²
Más información
Prefixu telefónicu	987
Estaya horaria	UTC+01:00
aytomarana.es

Enclaváu nel occidente'l Parque del Monte de Riañu y Mampodre (Parque Rexonal de los Picos d'Europa hasta Ochobre'l 2019), nesti conceyu atópase la ñacencia del ríu Esla.

Tien una población de 115 habitantes en 2019, según los datos del INE.

Maraña t'asitiáu nun valle d'orixe glaciar incomparable del monte llionés, a los pies del Mampodre, macizu caliar de dellos picos como la Peña'l Mediudía o el Picu Salamanquino que s'alcen percima de los 2100 m.

Xeografía

Maraña ye un pequeñu conceyu d'altu monte enclaváu nel macizu de Mampodre, el so términu municipal estiéndese al llargor de la cabecera de dos valles distintos, dixebrando'l conceyu nes partes meridional y septentrional. El valle que t'asitiáu nel sur del conceyu ye nel que s'atopa'l pueblu de Maraña. El valle na parte norte, anomináu Valle de Riosol pel ríu homónimu, ta delimitado por dos puertos de monte, el Puertu Tarna y el Puertu les Señales, El Ríu Esla recibe'l nome Ríu de Riosol enantes de recibir les agües d'otros afluentes.

A nivel alministrativu pertenez a la contorna de Valdeburón amás de la contorna histórica de Monte de Riañu.

El desnivel del conceyu ye de 1026 metros ente'l puntu mínimo d'altor a 1166 m qu'algamense nel cauce'l Ríu de Maraña al llendar col conceyu d'Acebéu (Llión) y el máximu na cima la Peña la Cruz a 2192 m d'altor.

Maraña tien namái una carretera d'accesu, CV-80-1 de pocu anchor y con un percorríu de 3,9 km dende'l pueblu hasta la so interseición cola carretera autonómica CL-635, carretera que ufre comunicación coles carreteres AS-117, LE-333 y N-625. Tamién esiste un camín históricu ensin asfatar que coneuta dambos valles del conceyu al traviés del Colláu Cagüezu. Les ciudaes más cercanes son Uviéu, Llión y Xixón a 96 km 102 km y 109 km respeutivamente.

Los accesos a Maraña per carretera vense enzancaos polos numberosos puertos de monte qu'hai que travesar pa llegar a ella dende distintos oríxenes. El Puertu Tarna, dende Uviéu o Xixón; el Puertu les Señales, dende Llión; el Puertu del Pontón, dende Cangues d'Onís, el Puertu San Gloriu dende Cantabria y el Puertu los Picones dende Castiella. D'esta manera afayase que Maraña se enclava metanes el cordal Cantábricu y los Picos d'Europa. Dalgunos pueblos cercanos son La Uña, Acebéu, Burón, Cofiñal o Isoba.

Meteoroloxía

Maraña tien un clima de monte carauterísticu de les zones altes del Cordal Cantábricu. El so clima axustase bien al Cfb na Clasificación climática de Köppen nel pueblu, sicasí les zones más altes algamen un clima Dsb. Los branos son cortios y secos demientres que los iviernos son llargos y perfríos, gran parte del conceyu caltiénse baxo ñeve hasta 6 meses añalmente, les ñeves son habituales n'iviertu, inda nel final de la seronda y l'entamu de la primavera ye común tamién. Sicasí tolos glaciares qu'antaño formaron los valles del conceyu tan güei estintos.

La temperatura media añal en Maraña ye de 7.7 °C y la precipitación ye de 904 mm añales.

Tabla Climática de Maraña

	Xineru	Febreru	Marzu	Abril	Mayu	Xunu	Xunetu	Agostu	Setiembre	Ochobre	Payares	Avientu	Añal
Temperatura media (°C)	0,8	1,8	4,1	5,5	8,5	12,7	15,3	15,5	12,9	8,6	4,6	2,3	7,7
T. mínima media (°C)	-2,8	-2,2	-0,3	0,4	3,2	6,6	8,4	8,9	7,1	3,7	0,4	-1,1	2,7
T.máxima media (°C)	4,5	5,9	8,5	10,7	13,9	18,9	22,3	22,1	18,8	13,5	8,8	5,8	12,8
Precipitación (mm)	74	72	57	86	80	66	47	54	67	89	111	101	904

Economía

L'actividá económica más importante güei ye la ganadería bovín alimentáu cola yerba que ye bien abondo nel conceyu. Nel sieglu XX tamién esistieron dalgunes mines, dos de mercuriu y otra de manganesu, dambes alcuéntrense abandonaes.

Nel sieglu XXI la economía entá ta construyía alrodiu l'actividá ganadera. Sicasí el turismu gana importancia poles escelentes condiciones que s'ufren pa actividaes d'ociu como l'esquí les escursiones de monte o la escalada.

Historia

Les primeres noticies de población nel conceyu daten de la época romana, por munchos sieglos la dificultá nes comunicaciones ficieron que la xente viviese ensin muncha influyencia d'otros pueblos. La vida taba basada na ganaderia y l'agricultura, mou de vida que se caltuvo ensin grandes cambeos hasta'l sieglu XX.

Na Guerra Civil Española Maraña caltuvose fiel al gobiernu repulicanu, inda cayó baxo'l control sublevado poco tiempu dempués de l'entamu de la guerra. Entá güei pues atopate munición perdía nel monte amás de cárcoves feches a mou de trincheres pa refuxase o dellos fortines en zones altes construyíos pol exércitu republicanu cola intención de frenar l'avance sublevado. Na guerra un avión bombarderu de la Lexón Cóndor de la Alemaña Nazi accidentose nos alredores de Maraña. Desgraciadamente muncha xente morrió poles sos idees polítiques en dambos bandos.

Dempués de la guerra y los años de miseria muncha xente emigró a les ciudaes en busca d'un futuru con meyores condiciones de vida, siendo Xixón, Llión o Madrid dalgunos de los destinos más recurrentes. Polo que'l conceyu carez d'un acusáu fenomenu de despoblamientu al igual que otres munches rexones rurales n'España.

Resultáu d'esta condición nel branu la población del conceyu aumenta cola torna de les families de vecinos que un día emigraron.

Turismu

Esiste en Maraña un albergue municipal que tamién da serviciu pa les autocaravanes amás d'una empresa d'agospiamientu rural en modernes cabañes d'estética tradicional. Ente los reclamos más importantes alcuentrense l'esquí de travesía, la escalada na parede vertical de la Peña Foguera, que con unos 100m ye de les de mayor altor del Cordal Cantábricau. Dalgunos llugares oxetu d'escursiones van dende Riosol o la Llaguna de Mampodre pa los más ñovatos hasta intenses rutes d'altu monte pente les peñes de Mampodre

Servicios Públicos

En Maraña hai un consultoriu médicu y una oficina del ayuntamientu con serviciu dos díes por selmana. Pal ociu hai una pista de fútbol sala na que celebrense partíos de torneos ente pueblos de la contorna nos branos, amás d'un parque infantil y otru pa mayores. Nel branu suel zarrase una pequeña presa cola que facese una piscina de pequeñes dimensiones.

Como tolos conceyos n'España tien una estación meteorolóxica xestionada pola AEMET y pue consultase el tiempu que se prediz na so páxina web.

Referencies

https://www.ine.es/jaxiT3/Tabla.htm?t=2877&L=0

https://es.climate-data.org/europe/espana/castilla-y-leon/marana-121571/

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Maraña.

• Datos: Q141219
• Multimedia: Maraña