Margraviatu de Baden

	estáu del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu
Alministración
Estáu desapaecíu	Sacru Imperiu Romanu Xermánicu
Capital	Baden-Baden ; Karlsruhe (de 1715 a 1803)
Forma de gobiernu	monarquía
Llingües oficiales	alemán
Xeografía

El margraviato de Baden (alemán: Markgrafschaft Baden) foi un territoriu históricu del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu. Estender pola vera oriental del Rin Cimeru nel suroeste d'Alemaña, foi nomáu margraviato en 1112 y esistió hasta 1803, cuando foi alzáu a eleutoráu. En 1806, el Eleutoráu de Baden, con agregos territoriales, convertir nel Gran Ducáu de Baden. Los gobernantes de Baden pertenecieron a la suaba Casa de Zähringen.^[1]

Historia

Mientres el sieglu XI, el ducáu de Suabia escarecía d'una autoridá central potente y tuvo sol control de delles dinastíes condales, siendo les principales los Hohenstaufen, los Welf, los Habsburgu y los Zähringen. L'emperador Enrique III prometiera'l tronu ducal a un renuevu de los Zähringen Bertoldo, sicasí, tres la so muerte en 1056 la so viuda Inés de Poitou nomó a Rodolfo de Rheinfelden duque de Suabia. Bertoldo arrenunció a los sos derechos y viose compensáu col ducáu de Carintia y la Marca de Verona, n'Italia. Incapaz d'establecese por sigo mesmu, finalmente perdió dambos territorios, cuando foi depuestu pol rei Enrique IV d'Alemaña mientres la querella de les invistidures en 1077. Bertoldo retirar al so territoriu de Suabia, onde morrió al añu siguiente. El títulu de la marca de Verona caltener el so fíu mayor, Germán I

Germán II, fíu de Germán I y nietu de Bertoldo II, llegara a un alcuerdu cola dinastía rival, los Hohenstaufen, y alredor de 1098 foi enfeudado con territoriu inmediatu pol emperador Enrique IV. Como'l so padre, Germán II aportunó nel so títulu de margrave. Escoyó establecer la so residencia n'Alemaña, onde naciera y crecíu. El señoríu qu'escoyó foi'l de Baden (actual Baden-Baden), onde'l so padre ganara'l derechu a gobernar al traviés del so matrimoniu cola heredera, Judit de Backnang-Sulichgau, condesa d'Eberstein-Calw. En Baden, Germán II fixo construyir el castiellu de Hohenbaden. La construcción empezó alredor del añu 1100, y cuando se terminó en 1112, conmemoró la ocasión adoptando'l títulu de margrave de Baden.

Crecedera

Por cuenta de que la capital yera Baden, el nuevu margraviato foi conocíu tamién como Baden. Germán II siguiría como margrave hasta la so muerte en 1130. El so fíu y el so nietu, Germán III (reinó 1130-1160) y Germán IV (reinó 1160-1190), añadieron nuevos territorios. Alredor de 1200, estes tierres estremar por vegada primer. Fundáronse dos llinies, Baden-Baden y Baden-Hochberg. La postrera foi estremada alredor d'un sieglu dempués, pa crear una tercer caña, la de Baden-Sausenberg.

Nos sieglos XII y XIII, Baden permaneció llegal y foi un firme defensor de los Hohenstaufen, inclusive frente a los sos propios parientes de Zähringen-Suabia. En cuenta de los sos servicios, dexóse-yos ampliar el so poder sobremanera'l suroeste d'Alemaña, al oeste cruciando'l Rin hasta Alsacia, al este llegando a los cantos de la Selva Negra, escontra'l norte hasta'l ríu Murg y pel sur escontra Brisgovia. El cuartu margrave de Baden-Baden, Germán V de Baden-Baden (reinó 1190-1243), fundó les ciudaes de Backnang, Durlach, Stuttgart, Ettlingen y Pforzheim y dellos monesterios, incluyendo l'abadía de Lichtenthal, que se convirtió nel llugar d'enterramientu de los sos descendientes. En 1219 movió la sede de poder a Pforzheim. Tuvo qu'abandonar les sos pretensiones a Zähringen y Braunschweig, pero ganó'l títulu de Graf [Conde] d'Ortenau y Brisgovia, llamáu asina polos dos valles nel Baden meridional. El so fíu y el so nietu, Germán VI de Baden (reinó 1243-1250) y Federico I de Baden (reinó 1250-1268), reclamaron los títulos de duques d'Austria y Estiria. Los austriacos refugar pos nun queríen ser gobernaos por foranos.

Afitamientu

Cristóbal I de Baden, por Hans Baldung Grien, 1515

El margrave Bernardo I de Baden-Baden (reinó 1391-1431) unificó toles alquisiciones en 1391. Soldáu de cierta sonadía, Bernardo siguió la misión de los sos predecesores, y ganó dellos distritos más, incluyendo Baden-Pforzheim y Baden-Hochberg. Dende 1291, Baden-Pforzheim tuvo'l so propiu margraviato, pero en 1361 quedó ensin herederos, retornando a la casa de Baden-Baden. Baden-Hochberg facer un pocu meyor. Fundáu en 1190, perduró hasta 1418, cuando tamién quedó ensin herederos masculinos. Bernardo, al ser el pariente más cercanu, reclamó Baden-Hochberg. Baden-Sausenberg, siguió col so propiu margraviato hasta 1503, cuando la falta d'herederos propios facer volver a la casa de Baden-Baden.

L'afitamientu del margraviato vieno en 1442. Nesi añu, la metá de los dominios de Lahr y Mahlberg volvió al fatáu, creando l'enllaz ente los dos árees principales, Brisgovia nel sur y Baden-Baden nel norte. A lo llargo de la Baxa Edá Media, Baden creció n'alministración, finances y exércitos hasta convertise n'unu de los estaos más fuertes del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu nel suroeste d'Alemaña, especialmente dempués de que ganara posesiones de los Habsburgu nel restu del Ortenau y Brisgovia.

Moliciones

En 1462 la disputa sobre la eleición del nuevu arzobispu de Mainz fizo que Carlos I (reinó 1453-1475) lluchara nuna guerra contra Federico I, el conde palatín del Rin. Conocíu como la "guerra de los arzobispos de Mainz", foi curtiu, durando namái unos pocos meses, pero los efeutos fueron ruinosos pal perdedor, Carlos. Tuvo qu'apurrir dellos territorios al Palatináu y los sos aliaos. Estos territorios fueron recuperaos pol so fíu y socesor, Cristóbal I (reinó 1475-1515). En 1503, los Baden-Sausenberg escastar ensin herederos masculinos y toles tierres de Baden fueron axuntaes por Cristóbal. Intentó calteneles xuníes so unu de los sos fíos, Felipe, pero los sos esfuercios viéronse atayaos pol rei de Francia. Antes de la so muerte, Cristóbal estremó'l margraviato ente los sos trés fíos. Felipe asoceder en 1515 pero morrió ensin fíos en 1533, y la so parte foi a los sos hermanos, Bernardo y Ernesto. En 1535, fixeron una nueva repartu del so heriedu. Sería la primera de delles particiones, estableciendo los dos principales llinies de la Casa de Baden – Baden-Baden y Baden-Durlach (Baden-Pforzheim hasta 1565) – que duraría hasta 1771. Sicasí, les rellaciones ente les dos cañes nun yeren pacífiques, y la constante fragmentación nun ayudar.

Mientres la Reforma, delles cañes, lideraes por Baden-Baden, permanecieron del llau de los católicos, les otres xunir a Baden-Durlach nel llau protestante. La guerra de los Trenta Años empioró les coses pa toles cañes. Munches d'elles viéronse exiliaes de les sos propies tierres. Baden sufrió severamente mientres la guerra. El tratáu de Westfalia (1648) restauró a cada caña ya ilesia les sos propies tierres. Gradualmente, la rivalidá foise dexando a un llau. Mientres les guerres de Lluis XIV, el "rei sol" de Francia, los dos margraviatos fueron escalaos poles tropes franceses. Les fuercies del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu, lideraes pol margrave de Baden-Baden, el "turcu Luis" Guillermo (reinó 1677-1707) combatieron contra Francia.

Reunificación

En 1771, Augusto Jorge convertir nel últimu margrave de Baden-Baden cuando morrió ensin fíos. Tolos sos territorios pasaron al so herederu más cercanu, el margrave de Baden-Durlach, Carlos Federico (reinó 1738-1811). Por tercera y última vegada, toles tierres de Baden tuvieron xuníes so un solu gobernante.

Anque Baden foi finalmente unificáu, los sos dominios taben estazaos y estendíense en dambos llaos del Rin Cimeru, con una superficie total de 3.496,48 km². Cuando Carlos Federico convertir en margrave en 1738, fixo misión personal enllenar los buecos que dixebraben los sos territorios. La so primer oportunidá vieno en 1792, cuando españó la guerra ente Francia y Austria. Los badenses llucharon per Austria, dexando Baden afaráu cuando perdieron. Carlos Federico tuvo que pagar una indemnización y dexar el so territorios na vera izquierda del Rin a Francia. La so segunda oportunidá vieno pocos años dempués, como un enemigu de Napoleón, al llau d'Alexandru I, el zar de Rusia. En 1803, por cuenta de los esfuercios del zar, el margrave ganó'l obispáu de Constanza, partes del Palatináu de Renania, y otros distritos menores, llogrando asina la dignidá de "príncipe eleutor".

Ruines del castiellu de Hohenbaden en Baden-Baden
El Castiellu Nuevu en Baden-Baden
Schloss Rastatt, dende 1705 residencia de los margraves de Baden-Baden
Castiellu de Karlsburg en Durlach, dende 1565 residencia de los margraves de Baden-Durlach
Palaciu de Karlsruhe, dende 1718 residencia de los margraves de Baden-Durlach, dende 1806 del Gran Ducáu de Baden

Llista de margraves

Soberanos de Baden, llista completa de los gobernantes de toles cañes del margraviato de Baden - Baden-Baden, Baden-Durlach, Baden-Hochberg, Baden-Pforzheim, y Baden-Sausenberg.

Referencies

↑ «Germany, the German Confederation». Friesian.com. Consultáu'l 19 d'ochobre de 2012.

Esti artículu ye una obra derivada de la edición de 1911 de la Encyclopædia Britannica, disponible sin torgues conocíes de derechu de autor. Esta obra derivada alcuéntrase disponible baxo les llicencies GNU Free Documentation License y Creative Commons Atribución-CompartirIgual 3.0 Unported.

[1] «Germany, the German Confederation». Friesian.com. Consultáu'l 19 d'ochobre de 2012.

[1]