Miliaria calandra

especie de páxaru

Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu. La escribana triguera[1] o gurrión montés[2] (Miliaria calandra) ye una especie d'ave paseriforme de la familia Emberizidae, que se distribúi per bona parte del Vieyu Mundu.

Miliaria calandra
escribana triguera
Estáu de caltenimientu
Esmolición menor (LC)
Esmolición menor (IUCN 3.1)
Clasificación científica
Reinu: Animalia
Filu: Chordata
Clas: Aves
Orde: Passeriformes
Familia: Emberizidae
Xéneru: Miliaria
Brehm, 1831
Especie: M. calandra
Linneo, 1758
Distribución
Subespecies
  • M. c. calandra
  • M. c. buturlini
Sinonimia
Emberiza calandra Linneo, 1758
Consultes
[editar datos en Wikidata]

Nome común

editar

Esta especie ye conocida nel dominiu llingüísticu asturlleonés colos siguientes nomes comunes: escribana triguera[1] y gurrión montés[2].

Descripción

editar

La Escribana triguera ye una ave pequeña, anque de les mayores dientro de les escribanes. Mide ente 16 y 19 cm. El so plumaxe ye pardu, paecíu al de les calandries.

Mantu parduzu y llistáu, ente que'l banduyu y el pechu son blancos con pequeñes llistes escures. La cola escarez de les bandes esteriores blanques qu'otres escribanes. Nun hai diferencies notables ente machu y fema.

Tien un picu bastante gruesu, coritu percima y amarellentáu per debaxo.

 
Güevos d'Emberiza calandra

Cantar

editar

  Cantar de la escribana triguera:

La Escribana triguera pue sentise tol añu, pero ye na dómina de cría cuando ye más fácil, gracies a los machos que canten en posaderos elevaos, pa marcar el so territoriu. El cantar ye una estrofa repetitiva, metálica y curtia. El tonu suel dir in crescendo, termináu con un fuerte chiflíu.

Distribución y hábitat

editar

Residente nel sur y centru d'Europa, norte d'África y Asia hasta Mongolia. Nes zones más fríes de Centroeuropa y d'Asia la especie solo cría, emigrando a zones más templaes pel hibiernu.

Habita sobremanera en zones abiertes, yá seyan árees de cultivu o de carba baxa. Gusta de perchas elevaes pa cantar.

Les sos poblaciones baxaron enforma dende los años 1960 n'Europa occidental[3] por causa de les práutiques agrícoles intensives. Aínda asina namái la so población europea envalórase ente 16 y 44 millones d'exemplares.[4] España alluga les mayores poblaciones d'escribanes trigueres d'Europa.[5]

Taxonomía

editar

Describióla Linneo en 1758 como Emberiza calandra. A posteriori foi creáu un xéneru onde esta ye la única especie, anque dellos autores defenden la so inclusión nel xéneru Emberiza.[6]

Subespecies

editar

Comportamientu

editar
 
Dibuxu d'una escribana triguera por Ferdinand von Wright a finales del sieglu XIX.

Nun ye bien cobarde, siendo bono de ver a los machos reclamando nel celu.

Muévese en pequeños grupos pocu cohexonaos pel hibiernu. Na dómina de cría, que nesta especie va d'abril a agostu, los machos defenden los territorios. Los machos son en munches ocasiones polígamos.

La so alimentación básase principlamente en granes, frutos, biltos, y inseutos.

El nial ye un pequeñu concu de yerba nel suelu. La so construcción nun ye bien ellaborada y depende fundamentalmente de la fema.[5] La fema pon de normal ente trés y cinco güevos.[5] Los güevos varien ente'l blancu y un pardu claro, motudos irregularmente. Son comunes dos ya inclusive trés puestes nuna temporada.

Referencies

editar
  1. 1,0 1,1 URL de la referencia: http://www.sabencia.net/nomenclator.php.
  2. 2,0 2,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 12 setiembre 2023.
  3. Mullarney,K.; Svensson, L.; Zetterström, D; y Grant, P.J. (2003). Guía de Campu de les Aves d'España y d'Europa. Editorial Omega. ISBN 84-282-1218-X.
  4. BirdLife International (2008). Miliaria calandra. En: UICN 2008. Llista Roxa d'Especies Amenazaes UICN. Consultáu'l 23 de xineru de 2009.
  5. 5,0 5,1 5,2 Pajaricos.es. «Ficha del escribano triguero». Consultáu'l 23 de xineru de 2009.
  6. Fauna europaea. «Emberiza calandra». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-03-04. Consultáu'l 23 de xineru de 2009.
  7. 7,0 7,1 ITIS. «Taxonomía de Miliaria calandra». Consultáu'l 23 de xineru de 2009.

Enllaces esternos

editar