Murzim (β CMa / β Canis Majoris / 2 Canis Majoris),[8] tamién llamada Mirzam o Murzam, ye la cuarta estrella más brillosa de la constelación del Can Mayor, detrás de Siriu (α Canis Majoris), Adhara (ε Canis Majoris) y Wezen (δ Canis Majoris). Alcuéntrase a 500 años lluz de distancia del Sistema Solar.

Ficha d'oxetu celesteMurzim
estrella[1], near-IR source (en) Traducir[1] y UV-emission source (en) Traducir[1]
Datos d'observación
Ascensión reuta (α) 95,67493896958 °[2]
Declinación (δ) −17,95591870889 °[2]
Magnitú aparente (V) 1,97 (banda V)
Magnitú absoluta −4,1
Constelación Canis Maior
Velocidá de rotación 24 km/s[4]
Velocidá radial 33,7 km/s[5]
Parallax 6,62 mas[2]
Gravedá superficial 2700 cm/s²[6]
Tipu espectral B1II-III[7]
Otros nomes
Cambiar los datos en Wikidata

Coordenaes: Sky map 6h 22m 41.985s, -17° 57 21.307

Murzim, Mirzam o Murzam son nomes que remanecen del árabe مرزم, «l'heraldu», probablemente n'alusión a la so posición precediendo la salida de Siriu pel horizonte.[9] Tamién yera conocida por Al Kalb, «el perru», corriendo delantre de Siriu, un nome d'antiguo usáu nel desiertu.[10] En China yera llamada Kuen She, «el mercáu de los soldaos».[10]

Carauterístiques físiques

editar

Catalogada como xigante azul de tipu espectral B1II-III,[8] Murzim ye una estrella caliente con una temperatura superficial de 25.800 K. La so lluminosidá ye 34.000 vegaes mayor que la del Sol, y como asocede n'estrelles de los tipos O y B baxos, una parte importante d'esta radiación ye emitida na rexón ultraviola. El so radiu ye 12 vegaes más grande que'l radiu solar y, con una masa en redol a 15 mases solares, Murzim dablemente ye más una subxigante qu'una verdadera xigante, una estrella a puntu de concluyir la fusión nuclear del so hidróxenu internu.[11] La so edá actual envalórase en 14,9 millones d'años.[12] Dada la so elevada masa, el so destín últimu ye terminar españando como supernova.[11]

Murzim ye una estrella variable Beta Cephei, que'l so rellumu bazcuya ente magnitú aparente +1,95 y +2,00 nun periodu de seis hores. Esta variación paez tar rellacionada col final de la fusión del hidróxenu y con cambeos na estructura interna de la estrella. Ye la más brillosa d'esti tipu de variables, polo que a estes estrelles tamién denómase-yos variables Beta Canis Majoris.[11]

Fai 4.356.000 años —nel pliocenu— producióse'l máximu acercamientu de Murzim al Sistema Solar. Distante entós namái 35 años lluz, el so rellumu algamó magnitú aparente -3,78, siendo muncho más brillosa que Siriu (α Canis Majoris) anguaño.[13]

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. 1,0 1,1 1,2 Afirmao en: SIMBAD.
  2. 2,0 2,1 2,2 Floor van Leeuwen (2007). «Validation of the new Hipparcos reduction» (n'inglés). Astronomy and Astrophysics (2):  páxs. 653–664. doi:10.1051/0004-6361:20078357. 
  3. Afirmao en: Catalogue of Stellar Photometry in Johnson's 11-color system. Stated in source according to: SIMBAD. Llingua de la obra o nome: inglés. Data d'espublización: 2002.
  4. Norberto Castro (19 avientu 2016). «The IACOB project. III. New observational clues to understand macroturbulent broadening in massive O- and B-type stars» (n'inglés). Astronomy and Astrophysics. doi:10.1051/0004-6361/201628541. 
  5. «Pulkovo Compilation of Radial Velocities for 35 495 Hipparcos stars in a common system» (n'inglés). Astronomy Letters (11):  páxs. 759–771. payares 2006. doi:10.1134/S1063773706110065. 
  6. «Spectroscopic analysis of southern B and Be stars» (n'inglés). Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (1):  páxs. 252–262. 1r agostu 2006. doi:10.1111/J.1365-2966.2006.10655.X. 
  7. «The Kinematics of the Gould Belt: an Expanding Group?». The Astrophysical Journal Supplement Series:  páxs. 371. avientu 1968. doi:10.1086/190179. 
  8. 8,0 8,1 Beta Canis Majoris - Variable Star of beta Cep type (SIMBAD)
  9. Mirzam (The Fixed Stars)
  10. 10,0 10,1 Allen, Richard Hinckley (1889). «Canis Major», Courier Dover Publications: Star Names — Their Lore and Meaning (n'inglés), páx. 563. ISBN 0-486-21079-0. Consultáu'l 20 de xunu de 2012.
  11. 11,0 11,1 11,2 Mirzam (Stars, Jim Kaler)
  12. Tetzlaff, N.; Neuhäuser, R.; Hohle, M. M. (2011). «A catalogue of young runaway Hipparcos stars within 3 kpc from the Sun». Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 410 (1). páxs. 190-200. http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-bib_query?2011MNRAS.410..190T&db_key=AST&nosetcookie=1. 
  13. Mirzam. Extended Hipparcos Compilation (XHIP) (Anderson+, 2012)

Coordenaes:   6h 22m 41.985s, -17° 57 21.307