Observatoriu de Gaocheng
L'observatoriu astronómicu de Gaocheng, tamién conocíu como observatoriu de Dengfeng, ye un monumentu históricu Patrimoniu de la Humanidá nel santuariu del duque Zhou Gong, ciudá de Gaocheng, cerca de Dengfeng na provincia de Henan, China. El llugar tien una gran tradición d'observaciones astronómiques yá dende la dómina del Zhou Occidental y hasta los entamos de la dinastía Yuan. Anguaño pueden reparase el gnomon usáu pal calendariu Da Yan en 729 d. C. y el gran observatoriu de la dinastía Yuan.
| Monumentos históricos de Dengfeng na "Ciudá del cielu y de la tierra" | |
|---|---|
 Patrimoniu de la Humanidá UNESCO | |
| 告成天文台 (zh-cn) | |
| observatoriu astronómicu | |
 | |
| Llocalización | |
| País |  República Popular China |
| Provincies | Henán |
| Coordenaes | 34°24′09″N 113°08′27″E / 34.402406°N 113.140711°E |
  Observatoriu de Gaocheng Observatoriu de Gaocheng (República Popular China) | |
| Arquiteutura | |
| Superficie | 16,3 ha |
| Patrimoniu de la Humanidá | |
| Referencia | 1305-008 |
| Rexón | Asia y Oceania |
| Inscripción | ) |
 | |
Zhou Occidental
editarCréese que'l duque de Zhou alzaría un Ceyingtai (observatoriu que mide la solombra o gnomon) pa reparar el sol. El so interés nes matemátiques y l'astronomía/astroloxía ye mentáu nel Chou Pei Suan Ching.
Dinastía Tang
editarL'astrónomu Yi Xing de la dinastía Tang construyó 20 gnomons estandarizados por toa China pa midir la ecuación de tiempu dependiente del allugamientu xeográficu. En siguiendo una proposición de Liu Zhuo en 604 d.C., 10 d'estos gnomons fueron alliniaos a lo llargo del meridianu 114º este de Greenwich, dende Asia Central en direición sur hasta Vietnam, pa determinar la circunferencia de la Tierra y les esviaciones d'una esfera perfecta. Unu d'estos 10 observatorios foi asitiáu en Gaocheng. Los observatorios usar pa establecer el calendariu Da Yan.
Al sur del observatoriu, nel templu dedicáu a Zhou Gong, puede atopase un gráficu del shigui fechu por Yi Xing. Según el Zhou Li (Ritos de Zhou) esti llugar ye'l centru de la Tierra.
Dinastía Yuan
editarEl gran observatoriu foi construyíu en 1276, al poco d'empezar la dinastía Yuan, según les órdenes de Kublai Kan y foi usáu por Guo Shoujing y Wang Xun (1235-1281) pa reparar el movimientu del sol, les estrelles y midir el tiempu.
Construyir con piedra y lladriyos y dándo-y forma aproximao piramidal. Tien dos partes: el cuerpu y el shigui (tamién llamáu la regla que mide'l cielu). Mide 9,46 m. d'altu por sigo solo, y 12,62 m. si inclúyense los dos habitáculos del visu. Esti gnomon tan pocu convencional consiste nuna barra montada horizontalmente ente los dos habitaciones. El shigui, que s'estiende escontra'l norte, mide 31,19 m. de llargu y 0,53 m. d'anchu y ta fechu de piedra y de 36 pieces cuadraes de cayuela con dos canales paralelos enriba que s'enllenaben d'agua pa midir el so niveláu. L'allugamientu del shigui coincide cola direición qu'usamos anguaño pa indicar el meridianu. Mientres les midíes asitiábase una barra nel buecu ente les habitaciones al traviés d'unes ranuras y la solombra que proyeutaba'l jingfu (preséu con munchos furacos que'l so nome traducir como definidor de solombres) nes canales usar pa midir la so posición con una precisión que nun s'esviaba más de dos milímetros.[1] Nel solsticiu d'iviernu'l llargor de la solombra a mediudía ye casi tan llarga como'l shigui.
Les desaxeradamente precises observaciones utilizar pa crear el nuevu calendariu Shoushi (calendariu que da les estaciones) en 1281, que se caltuvo n'usu mientres 364 años. Determinóse que'l llargor del añu tropical yera de 365 d 5 h 49 m 20 s, un valor que práuticamente coincide col valor del calendariu gregorianu pero llográu 300 años antes y qu'apenes difier 26 segundos de les midíes modernes.
Laplace aplicó en 1787 estes midíes pa comprobar los sos cálculos sobre los cambeos a lo llargo de los sieglos na oblicuidá de la eclíptica y na escentricidá de la órbita de la Tierra.
Ye'l primeru d'una serie de 27 observatorios construyíos a empiezos de la dinastía Yuan y l'observatoriu más antiguu entá de pies en toa China.
Referencies
editar- ↑ Sivin, Nathan. Granting the Seasons: the Chinese astronomical reform of 1280, with a study of its many dimensions and a translation of its records (n'inglés). Springer Science, páx. 186. ISBN 978-0-387-78955-2. Consultáu'l 12 de febreru de 2012. «Diagrama qu'amuesa'l funcionamientu del reló solar.»
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Observatoriu de Gaocheng.- Oríxenes de l'astronomía china(n'inglés)
- Observatorios antiguos.(n'inglés)
- Gaocheng en ChinaCulture.org qu'amuesa l'observatoriu.(n'inglés)
- Topografía del meridianu.(n'inglés)
- Artículu sobre'l calendariu Shoushi de la Universidá Nacional de Singapur. — PDF (509 KB) (n'inglés)
Datos: Q675482- Multimedia: Gaocheng Astronomical Observatory
