Pagellus centrodontus (besugu)

especie de pexe

El besugu[3], ñaña[4] o picurria[5] (Pagellus centrodontus (besugu)) ye una especie de pexe perciforme de la familia de los espáridos, común na mariña atlántica européu y na zona occidental del mar Mediterraneu.

Pagellus centrodontus
besugu
Estáu de caltenimientu
Cuasi amenazáu (NT)
Cuasi amenazáu (IUCN 3.1)[1]
Clasificación científica
Reinu: Animalia
Filu: Chordata
Clas: Actinopterygii
Orde: Perciformes
Familia: Sparidae
Xéneru: Pagellus
Especie: P. bogaraveo
(Brünnich, 1768)
Sinonimia
  • Pagellus cantabricus (Asso, 1801)
  • Pagellus centrodontus Delaroche, 1809)
  • Sparus bogaraveo (Brünnich, 1768)
  • Sparus centrodontus (Delaroche, 1809)[2]
Consultes
[editar datos en Wikidata]

Distribución y hábitat

editar

Ye una especie bien espardida nel occidente del mar Mediterraneu y na parte oriental del océanu Atlánticu, hasta Mauritania pel sur y nes Isles Orkney y Noruega pel norte. Ye la única especie de los espáridos xeneralizada y común nos mares d'Europa septentrional. Vive a fondura considerable (hasta 700-800 m nel Atlánticu y a 400 m nel Mediterraneu). Los nuevos son más costeros, d'agües pocos fondes y naden arrexuntándose en grandes bálamos. Vive formando pequeños bálamos de pexes y a midida qu'aumenta la so edá atópase en llugares más fondos y sabliegos.

Descripción

editar

Tien un aspeutu típicu d'espáridu, forma ovalada, con cuerpu altu y bien estruyíu llateralmente. Cabeza curtia y arrondada, boca pequeña y güeyos bien grandes. L'envés ye acoloratáu parduzu y les bandes, plateaes. Toles aletes son de color rosa - acoloratáu. Estrémase de los demás espáridos por una mancha difusa negra asitiada na nacencia de la llinia llateral que la crucia, enriba de la base de l'aleta pectoral. Tamién se conoz como besugu de la pinta, poles manches negres sobro les axiles de les sos aletes pectorales. Los exemplares nuevos son de coloríu más pálidu y dacuando escarecen de la mancha escura. La so talla mínima ye de 25 cm. y puede llegar a 60 cm. Pesa más de 6 quilos, anque lo más frecuente ye que seya d'unos 5 quilos, y el so llargor va de 20 a 40 centímetros.

Alimentación

editar

Anque ye omnívoru, aliméntase sobremanera de crustáceos y otros invertebraos y pexes pequeños.

Reproducción

editar

El so maduror sexual llega a los dos años con 15-20 cm. El besugu reproduzse pel hibiernu, pero nel Mediterraneu occidental failo ente xunu y setiembre. Aproximao'l 10% de los individuos ye hermafrodita proterándricu.

Péscase tantu con rede de pesca como con palangre. La so carne, blanco, ye escelente y bien apreciada, sobremanera n'España ya Italia.

Cocina

editar

Ye la especie más apreciada de la familia de los espáridos. La cantidá de grasa bazcuya ente casi magro en primavera hasta tener un 9% del so pesu pel hibiernu. Nesta dómina suelse cocinar a la parrilla o al fornu. N'España ye un componente principal na gastronomía navidiega pudiéndose preparar como besugu a la madrilana en cazuela de barru y al fornu o Besugu a la donostiarra.

Referencies

editar
  1. Carpenter, K.E. y Russell, B. (2014). «Pagellus bogaraveo. The IUCN Red List of Threatened Species.» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2015.2.. Consultáu'l 8 de setiembre de 2015.
  2. MarineSpecies.org (en inglés)
  3. «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 5 xineru 2024.
  4. «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 5 xineru 2024.
  5. «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 5 xineru 2024.