Wikipedia

Paralís del suañu

La paralís del suañu ye una incapacidá transitoria pa realizar cualquier tipu de movimientu voluntariu que tien llugar mientres el periodu de transición ente l'estáu de suañu y el de vixilia.[1] Puede asoceder nel momentu d'empezar a dormir o nel d'espertase y suel acompañase d'una sensación de gran congoxa.[2][3][4][5] La so duración suel ser curtia, xeneralmente ente unu y tres minutos, tres los cualos el paralís vence bonalmente. Mientres l'episodiu, la persona ta totalmente consciente, con capacidá auditiva y táctil, pero ye incapaz de movese o falar, lo que puede provocar gran ansiedá. Sicasí, nun esiste peligru dalgunu pa la vida, pos los músculos respiratorios siguen funcionando automáticamente.[6] Esti trestornu ta recoyíu na Clasificación internacional de los trestornos del suañu dientro del grupu de les parasomnias.

La velea, por Henry Fuseli (1781) representa la interpretación folclórica del paralís del suañu: un guaro o duende que prime'l pechu del durmiente.

Epidemioloxía

editar

Considérase qu'asocede a lo menos una vegada na vida a un porcentaxe bien alto de la población: ente'l 50% y el 60% según los distintos estudios que se realizaron.[6]

Causes

editar

Créese qu'asocede cuando la persona atopar so muncha presión o estrés, y al momentu de dormir el cuerpu entá sigue tando sollerta sobre l'amenaza (estrés), lo qu'enzanca la posibilidá de recuperar l'organismu. Dellos circuitos neuronales siguen sobreexcitados y producen delles velees que la persona puede sentir que son reales, espiértase abruptamente pa defendese, pero l'organismu nun respuende rápido. Esta falta de respuesta deber a que l'organismu ta en momentu de fonda relaxación.[ensin referencies]

Carauterístiques clíniques

editar
 
-y Cauchemar (La velea), según Eugène Thivier (1894).

Si'l paralís del suañu producir na fase d'adormecimientu, denominar forma predormicional o hipnagógica, y si tien llugar al espertar, ye la forma posdormicional o hipnopómpica.[7][8] La mayor parte de les persones afeutaes presenten namái episodios aisllaos a lo llargo de la so vida, sicasí'l trestornu puede tener llugar de forma repitida y acomuñar a otros síntomes, como crisis de suañu a lo llargo del día y perdes sópites del tonu muscular (cataplexia). Nesti casu, el paralís del suañu ye consideráu unu de los síntomes de la enfermedá denominada narcolepsia.[6]

Tipos

editar

Reconócense tres tipos: les formes aisllaes, les asociaes a otra patoloxía y les de tipu familiar.

Formes aisllaes

editar

Puede apaecer de manera aisllada n'individuos sanos. Nestos puede acomuñar a niveles altos d'estrés y ansiedá, o a un suañu demasiáu estazáu y un horariu irregular de descansu.[9] Los casos aisllaos asoceden más frecuentemente al llevantase, ente que na forma familiar y na asociada a narcolepsia, el paralís ye más común al entamu del suañu[7] (forma hipnagógica).

Forma familiar

editar

El paralís del suañu de tipu familiar ensin qu'esistan otros síntomes acompañantes como ataques de suañu o cataplexia ye pocu frecuente, con solo unes poques families descrites na lliteratura. Produzse cuando dellos miembros d'una familia sufren del mesmu trestornu.

Forma acomuñada a otra patoloxía

editar

Puede tar acomuñada a otra patoloxía, principalmente narcolepsia. Ente'l 40 y el 50% de les persones que sufren narcolepsia presenten episodios de paralises del suañu.[6]

Carauterístiques cualitatives de la esperiencia

editar

Analís factorial

editar

A partir de los rellatos de les esperiencies de los encuestaos, pueden destacar tres factores cualitativos:

  • Factor intrusu: sensación d'una presencia, que s'identifica como un intrusu» y sensación de medrana; suel dir acompañáu d'allucinaciones visuales, auditives y táctiles.
  • Factor incubus: sensación de ser tocáu o primíu ayundes del cuerpu (con frecuencia nel pechu), con dificultá p'alendar (afuega), dolor y pensamientos de muerte inminente. Denominar según metáfora del rellatu arquetípico de los íncubos. (Vease tamién efialtes).
  • Esperiencia de movimientu ilusoriu: esperiencies qu'inclúin sensaciones de movimientu como cayer, volar, llexar, y esperiencia extracorpórea.[10]

Tipos d'esperiencia

editar

Son seis les esperiencies típiques qu'asoceden mientres l'intre del paralís:

  • Sensación de presencia: sensación d'una o delles presencies na casa a les que se considera como «intrusos». Ye una impresión neutra acompañada de aprehensión y medrana. Presuponse la presencia ensin necesidá d'acotalo sensorialmente. En dalgún momentu sienten que la presencia muévese, entra na habitación, puede averase a la cama, inclusive sentir presión nel colchón. La metá de les persones rellaten que saben que son reparaos fijamente, pero nun saben identificar dende ónde.
  • Presencia amenazante: los encuestaos interpreten que la naturaleza de la presencia y l'ambiente que lo arrodia ye peligrosa o malévola, y qu'intenta la posesión (dacuando'l raptu o abducción, nel casu de los visitante de cuartu visitantes de cuartu). Acompañar d'un fuerte sentimientu de terror, peligru y urxencia; precisen espertase lo más aína posible. Esti estáu de medrana non siempres s'acomuñar a la posibilidá de sufrir dañu físicu, sinón más bien al sentíu misteriosu particular de la maldá qu'esprende la entidá. Siéntese l'amenaza de fuercies sobrenaturales y demoníacas que busquen robar l'alma o tener el cuerpu del durmiente.
  • Allucinaciones visuales: más o menos vívidas, inconstantes, vagues ya indefiníes, cercanes a la pseudoalucinación; l'estímulu esternu percibíu reconozse como real. Nel casu de la presencia, esta queda fora de la vista, o na periferia del campu de visión, o camuflada ente les solombres de l'habitación; en dellos casos rellaten imáxenes detallaes d'oxetos y seres como pantasmes, figura escura a los pies de la cama, cadarmes, calaveres, etc.
  • Allucinaciones auditives: al igual que nes visuales, tiense'l convencimientu de que los soníos son reales y que provienen del esterior más que de la so mente. Son soníos elementales, mecánicos ya intensos, como runfíos, rumores, siseos, correnderes, ruxíos, campanaes, golpes, vibraciones, xiblíos, gritíos, rechinadas y gimoteos. N'otros casos son soníos identificables concretos como timbres de teléfonu, serenes, ferramientes, motor llétricu, golpes de puerta, abasnar de muebles, vidrios o cacía que se ruempe, música estraña, soníu de radiu con ruiu blanco o que recibe delles estaciones, soníos de vientu, ruxíu de foles del mar, etc.; les voces humanes son el soníu más frecuente nun 37 per cientu de los casos, en forma de grita o leves xuxurios, ensin mensaxe identificable nin claro.
  • Allucinaciones táctiles: comunes y rellacionaes cola presencia intrusiva; inclúi la sensación de que'l colchón fúndese, que daquién se sienta, que-y retira les sábanes o que la garra de les manes.
  • Dificultaes respiratories: sensaciones de presión nel pechu, dificultá p'alendar, estrechura alredor del pescuezu como si fuera esgañáu, y sensaciones d'aforfugamientu y afuega; estes perceiciones pueden esplicase pol paralís de los músculos voluntarios; l'estáu d'aforfugamientu produz gran congoxa, llerza y medrana de morrer afogáu.[10][11][12] Coloquialmente en dellos llugares, la xente llama a esta alteración como «xubida del muertu».[13]

Tratamientu

editar

Pa poder movese, encamienta relaxar y nun perder l'aselu, yá que se trata d'un procesu temporal, nel qu'en realidá nun corremos nengún peligru. Yá que la respiración produzse automáticamente, la persona solo precisa atalantar que ta alendando con normalidá pa entender que s'atopa nuna fase temporal de paralís del suañu.

Puede ser útil intentar mover zones del cuerpu amodo, como les piernes, manes o brazos; tamién abrir los güeyos. En venciendo l'episodiu de paralís, ye conveniente llevantase de la cama y procurar tar despiertu unos minutos, antes de volver chase, pa evitar qu'apaeza de nuevu l'episodiu.[14] En dellos casos el médicu puede encamentar l'usu d'antidepresivos tricíclicos, pola so aición inhibidora de la fase de suañu REM.[15]

La terapia de meditación-relaxación (MR) pa paralís del suañu

editar

Baland Jalal, neurocientíficu de la Universidá de Cambridge publicó un tratamientu direutu pal paralís del suañu llamáu meditación-relaxación o terapia MR.[2][16] El tratamientu ta basáu na so investigación del paralís del suañu en dellos países.[3][5][4][17][18][19] El tratamientu derívase parcialmente de la so teoría neurocientífica col neurocientíficu Vilayanur S. Ramachandran.[1][20] La terapia MR ta basada en cuatro paso aplicaos mientres paralises de suañu:

  • 1) Revaluación del significáu del ataque (revaluación cognitiva): implica qu'unu zarru los güeyos, evite la llerza y revalúe el significáu del ataque como benignu.
  • 2) Distanciamientu psicolóxicu y emocional (regulación de la emoción): el suxetu que duerme recordar a sigo mesmu que considerar catastróficu l'eventu (mieu y congoxa) va empiorar y va enllargar.
  • 3) Meditación interna focalizada na atención: enfocar l'atención internamente nun oxetu saliente emocionalmente positivu.
  • 4) Relaxación muscular: relaxación de los músculos, evitar controlar la respiración y evitar l'intentar movese.

Hai informes de casos preliminares sofitando esti tratamientu.[2]

Mitoloxía

editar

Dende'l puntu de vista mitolóxicu, el paralís de suañu ye atribuyida a diversos sucesos paranormales tales como:

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. ↑ 1,0 1,1 Jalal, Baland; Ramachandran, Vilayanur S. (2017). «Sleep Paralysis, “The Ghostly Bedroom Intruder” and Out-of-Body Experiences: The Role of Mirror Neurons» (n'inglés). Frontiers in Human Neuroscience 11. doi:10.3389/fnhum.2017.00092. ISSN 1662-5161. http://journal.frontiersin.org/article/10.3389/fnhum.2017.00092/full. Consultáu'l 10 de xunu de 2017. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Jalal, Baland (2016). «How to Make the Ghosts in my Bedroom Disappear? Focused-Attention Meditation Combined with Muscle Relaxation (MR Therapy)—A Direct Treatment Intervention for Sleep Paralysis» (n'inglés). Frontiers in Psychology 7. doi:10.3389/fpsyg.2016.00028. ISSN 1664-1078. http://journal.frontiersin.org/Article/10.3389/fpsyg.2016.00028/abstract. Consultáu'l 10 de xunu de 2017. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Jalal, Baland; Hinton, Devon Y. (1 de setiembre de 2013). «Rates and Characteristics of Sleep Paralysis in the General Population of Denmark and Egypt» (n'inglés). Culture, Medicine, and Psychiatry 37 (3):  páxs. 534-548. doi:10.1007/s11013-013-9327-x. ISSN 0165-005X. https://link.springer.com/article/10.1007/s11013-013-9327-x. Consultáu'l 10 de xunu de 2017. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Jalal, Baland; Hinton, Devon Y.. «Sleep Paralysis Among Egyptian College Students». The Journal of Nervous and Mental Disease 203 (11):  páxs. 871-875. doi:10.1097/nmd.0000000000000382. http://content.wkhealth.com/linkback/openurl?sid=WKPTLP:landingpage&an=00005053-201511000-00009. Consultáu'l 10 de xunu de 2017. 
  5. ↑ 5,0 5,1 Jalal, Baland; Simons-Rudolph, Joseph; Jalal, Bamo; Hinton, Devon Y. (1 d'ochobre de 2013). «Explanations of sleep paralysis among Egyptian college students and the general population in Egypt and Denmark» (n'inglés). Transcultural Psychiatry 51 (2):  páxs. 158-175. doi:10.1177/1363461513503378. http://journals.sagepub.com/doi/10.1177/1363461513503378. Consultáu'l 10 de xunu de 2017. 
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Yagüe Alonso, A. I., C. De Gregorio González: «Paralís del suañu: ¿síntoma o enfermedá?» Psiquiatría Pública. Vol. 11. Núm. 3. Mayu-xunu 1999. Consultáu'l 15 de setiembre de 2011.
  7. ↑ 7,0 7,1 American Academy of Sleep Medicine: International Classification of Sleep Disorders. Archiváu 2011-07-26 en Wayback Machine Consultáu'l 15 de setiembre de 2011
  8. ↑ Iriarte, J., Y. Urrestarazu, M. Allegre, C. Viteri, J. Artieda: «Parasomnias: episodios anormales mientres el suañu.» Rev Med Univ Navarra. Vol 49, Nº 1, 2005, 46-52. Departamentu de Neuroloxía. Clínica Universitaria. Facultá de Medicina.
  9. ↑ Huamani, C.. «Calidad y paralís del suañu n'estudiantes de medicina».
  10. ↑ 10,0 10,1 Cheyne, J. A. (mayu de 2001). «The Ominous Numinous. Sensed presence and 'other' hallucinations». Journal of Consciousness Studies 8 (5-7):  páxs. 133-150. http://www.ingentaconnect.com/content/imp/jcs/2001/00000008/f0030005/1203. Consultáu'l 16 de mayu de 2016. 
  11. ↑ Cheyne, J. A. (2003). «Sleep Paralysis and the Structure of Waking-Nightmare Hallucinations». Consciousness and Cognition 13 (3):  páxs. 163-179. doi:10.1023/A:1025373412722. 
  12. ↑ Cheyne, J. Allan, Steve D. Rueffer, Ian R. Newby-Clark (setiembre de 1999). «Hypnagogic and Hypnopompic Hallucinations during Sleep Paralysis: Neurological and Cultural Construction of the Night-Mare». Consciousness and Cognition 8 (3):  páxs. 319-337. doi:10.1006/ccog.1999.0404. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S105381009990404X. 
  13. ↑ muertu
  14. ↑ Hurd, Ryan. «The sleep paralysis report. Symptoms, Causes, and How to Treat It Naturally». Consultáu'l 15 de setiembre de 2011.
  15. ↑ Santin, Julia y Jaime Godoy (1992). «Diagnótico diferencial de les hipersomnias». Cuaderno de Neuroloxía. Universidá católica de Chile XX. http://escuela.med.puc.cl/publ/Cuadernos/cuadiernos_92/pub_05_92.html. 
  16. ↑ Jalal, Baland (2017). «Response: Commentary: How to Make the Ghosts in my Bedroom Disappear? Focused-Attention Meditation Combined with Muscle Relaxation (MR Therapy)—A Direct Treatment Intervention for Sleep Paralysis» (n'inglés). Frontiers in Psychology 8. doi:10.3389/fpsyg.2017.00760. ISSN 1664-1078. http://journal.frontiersin.org/article/10.3389/fpsyg.2017.00760/full. Consultáu'l 10 de xunu de 2017. 
  17. ↑ Jalal, Baland (19 d'ochobre de 2016). «A Comparison of Self-Report and Interview Methods for Assessing Sleep Paralysis: Pilot Investigations in Denmark and the United States» (n'inglés). Journal of Sleep Disorders: Treatment and Care 03 (01). doi:10.4172/2325-9639.1000131. http://www.scitechnol.com/a-comparison-of-selfreport-and-interview-methods-for-assessing-sleep-paralysis-pilot-investigations-in-denmark-and-the-united-states-clTO.php?article_id=1684. Consultáu'l 10 de xunu de 2017. 
  18. ↑ Jalal, Baland; Hinton, Devon Y. (1 de xunu de 2016). «Lifetime presence and rates of sleep paralysis in Denmark of ethnic Danes and non-ethnic Danes» (n'inglés). Psychiatry and Clinical Neurosciences 70 (6):  páxs. 253-253. doi:10.1111/pcn.12385. ISSN 1440-1819. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/pcn.12385/abstract. Consultáu'l 10 de xunu de 2017. 
  19. ↑ Jalal, Baland; Romanelli, Andrea; Hinton, Devon Y. (1 d'avientu de 2015). «Cultural Explanations of Sleep Paralysis in Italy: The Pandafeche Attack and Associated Supernatural Beliefs» (n'inglés). Culture, Medicine, and Psychiatry 39 (4):  páxs. 651-664. doi:10.1007/s11013-015-9442-y. ISSN 0165-005X. https://link.springer.com/article/10.1007/s11013-015-9442-y. Consultáu'l 10 de xunu de 2017. 
  20. ↑ Jalal, Baland; Ramachandran, Vilayanur S. (1 d'avientu de 2014). «Sleep paralysis and “the bedroom intruder”: The role of the right cimeru parietal, phantom pain and body image projection» (n'inglés). Medical Hypotheses 83 (6):  páxs. 755-757. doi:10.1016/j.mehy.2014.10.002. ISSN 0306-9877. http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0306987714003600. Consultáu'l 10 de xunu de 2017. 

Enllaces esternos

editar



Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Paralís_del_suañu&oldid=4263586»