Perosillo

conceyu de la provincia de Segovia (España)

Perosillo ye un conceyu d'España, na provincia de Segovia, comunidá autónoma de Castiella y Llión.

Perosillo
Alministración
País España
Autonomía Castiella y Lleón
Provincia provincia de Segovia
Tipu d'entidá conceyu d'España
Alcalde de Perosillo (es) Traducir Roberto Domingo González
Nome oficial Perosillo (es)[1]
Códigu postal 40354
Xeografía
Coordenaes 41°23′34″N 4°08′30″W / 41.392777777778°N 4.1416666666667°O / 41.392777777778; -4.1416666666667
Perosillo alcuéntrase n'España
Perosillo
Perosillo
Perosillo (España)
Superficie 10.12 km²
Altitú 831 m
Llenda con Frumales, Olombrada, Cozuelos de Fuentidueña, Adrados y Hontalbilla
Demografía
Población 20 hab. (2024)
- 12 homes (2019)

- 4 muyeres (2019)
Porcentaxe 0.01% de provincia de Segovia
Densidá 1,98 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+01:00
perosillo.es
Cambiar los datos en Wikidata

Etimoloxía

editar

Debíu al orixe etimolóxicu de los nomes de los pueblos colindantes, el más probable de Perosillo sía'l patronímicu, de Pero (Pedro) y -(s)illo (pequeñu), significando Pedro'l Pequeñu o El pequeñu de Pedro, como otros pueblos de la rexón fundaos na mesma dómina. El casu más cercanu ye'l de Campaspero (Campos de Pero) con quien comparte'l raigañu Pero. Esti raigañu probablemente tenga'l so orixe en Pedro Ansúrez, noble castellán encargáu de repoblar la zona por orde d'Alfonsu VI nel sieglu XI.

Xeografía

editar
 
Vista de Perosillo.

Forma parte del partíu xudicial de Cuéllar y de la Comunidá de Villa y Tierra de Cuéllar. Ta asitiáu nun valle arrodiáu per llombes xunto al regueru Cerquilla, afluente del Cega, dientro de la tierra de pinares segoviana.

Esti conceyu llinda al norte con Olombrada, al noroeste con Moraleja de Cuéllar, al oeste con Frumales, al sur con Adrados, al nordeste con Vegafría y al este con Cozuelos de Fuentidueña toos ellos de la provincia de Segovia y sacante esti postreru, toos pertenecientes a la Comunidá de Villa y Tierra de Cuéllar.

Demografía

editar

Perosillo cuenta na actualidá con 25 habitantes (Datos del INE de 2009),[2] siendo'l conceyu más pequeñu de los 209 que componen la provincia. Dende 1857 hasta 1930 el padrón de Perosillo taba integráu nel de Frumales por compartir parroquia, anque nunca perdió la so estatus de conceyu.[3]

Evolución demográfica de Perosillo
1991199620012004200620082010201220142016
36353226242625211817
(Fonte: INE)

Alministración

editar
Alcaldes dende les eleiciones de 1979
Llexislatura Nome Partíu
1979-1983 Francisco Domingo Acebes   UCD
1983-1987
1987-1991
1991-1995
1995-1999
1999-2003
2003-2007
2007-2011 Roberto Domingo González   PP
2011-2015 Roberto Domingo González   PP
2015-2019 Roberto Domingo González   PP
2019-2023 n/d n/d
2023- n/d n/d

Economía

editar

La so economía básase na agricultura, principalmente cultivu de ceberes (como cebada y trigu), xirasoles y remolacha azucrera, y la ganadería ovina, principalmente d'oveya churra. Tamién hai cultivu de güerta y silvicultura (pinu resinero o Pinus pinaster) en menor midida y dientro del ámbitu domésticu. Tamién hai actividá de caza menor de llebres y perdices.

Va unes décades tamién se cultivaba centenu, avena, algarroba, viña y llegumes y esistía ganáu vacunu, porcín, mular y caballar. Había una fuerte presencia de llameres hasta finales de los años 1980, casi escastaos arriendes d'una grafiosis.

Historia

editar

Prehistoria y antigüedad

editar

Antes del desenvolvimientu de la contorna na Edá Media atopáronse restos de la Edá del fierro d'orixe celtíberu. Tamién hubo presencia romana na contorna, anque ye una tesis aldericada polos historiadores por cuenta de que les úniques muertes son nominales, y visigoda, tamién pocu documentada. Tres el sieglu VIII la zona formó parte de la tierra de naide ente los reinos musulmanes del sur y los reinos cristianos de la península.

Dómina medieval

editar

En reconquistar Almanzor escaló la zona a finales del sieglu X y nel sieglu XI el rei Alfonsu VI de Llión y Castiella empecipió la repoblación de la zona, orixe de la Comunidá de Villa y Tierra ya integrando al conceyu na hestoria de Castiella. Esta comunidá funcionaba como un pequeñu estáu con fueru propiu que formaba una unidá territorial con obligaciones de mancomunidá y xestionada al traviés d'un conceyu. Taba estremáu en seis partes o sexmos y Perosillo pertenecía al Sexmo de Hontalbilla xunto a otres 9 llocalidaes. Mientres dalgún tiempu, foi Perosillo el conceyu que xestionaba esti sexmo en temes de producción agrícola, ganadera, maderera y del usu de l'agua. D'esta dómina data'l so principal monumentu, la ilesia románica de La nuesa Señora de Melgar y la so torre-campanariu. Por cuenta de la so situación xeográfica, sirvía de torre de vigía de la zona, de control del ganáu y el pinar y de campanariu. Destaca sobremanera pol so altor y los sos ménsulas esternes na paré sur de la torre, carauterístiques pocu comunes nel románicu de la zona.

Nel despobláu de Buengrado, que'l so términu municipal incluyir na actualidá nel de Perosillo, esistió'l palaciu de Buengrado, güei sumíu. Orixinalmente construyíu pol rei Enrique IV de Castiella como llugar de retiru y caza, darréu perteneció a los duques de Alburquerque hasta'l so abandonu. Según les cróniques destacaba poles sos bóvedes y estanques y foi llugar de camín de la reina Xuana I de Castiella.

Edá Moderna

editar

Como'l restu de la contorna, a partir del sieglu XVII empieza una dómina de decadencia, principalmente pol desenvolvimientu de les ciudaes en perxuiciu del campu y el cambéu de la economía, onde destaca la depreciación de les materies primes como la llana o los ceberes en favor de los productos manufacturados o la desventaxa del comerciu interior col comerciu americanu. Dende entós hasta l'actualidá la economía y producción de Perosillo convertir en economía de subsistencia, anque hasta'l sieglu XIX hubo una pequeña industria fariñero destacada na contorna.

Sieglu XX

editar

La economía de subsistencia y los movimientos migratorios escontra centros urbanos, principalmente Madrid, Valladolid y País Vascu, contribuyeron a la despoblación de Perosillo y la so contorna. Demográficamente destaca la so elevada media d'edá y la medría braniza cola llegada de les vacaciones. Aun así, Perosillo caltién el so estatus de conceyu y sigue desenvolviendo infraestructures como carreteres, meyores de l'agua pa consumu humanu o servicios d'asistencia médica.

Monumentos y llugares d'interés

editar
 
Ilesia de La nuesa Señora de Melgar.

Amás de la ilesia románica de La nuesa Señora de Melgar (que les sos graes de piedra del altar daten de 1778), destaquen la fonte manantial, restos del molín y la olma centenaria. La fonte manantial tien dos caños y dos pilonos, unu con función de bebederu so los caños y otru con función de llavaderu. Hasta va unes décades, l'agua sobrante del la fonte alimentaba otros dos llavaderos nes contornes del pueblu que güei s'atopen en ruines.

De l'antigua industria fariñero queden los restos d'un antiguu molín, conocíu como molín de Potricos. Construyíu en piedra, yera un molín hidráulicu qu'utilizaba la cayida d'un pequeñu regueru como fuercia pal mecanismu de molienda.

Hubo na so plaza mayor una olma centenaria. Por cuenta de la grafiosis de finales de los 80 la olma morrió dexando como recuerdo'l so tueru, cubiertu por una enredadera, hasta 2009. Antes de la enfermedá la so copa algamaba los 6 metros de llargu y 2 metros d'altu.

De la rellumanza del so arte nun queda más que la so arquiteutura y una talla románica de Xuan el Bautista, patrón del pueblu. A finales de los años 70 del sieglu XX, nuna reforma, les autoridaes relixoses expoliaron les obres d'arte del interior de la ilesia, como los sos capiteles, el coru que sirvía d'accesu a la torre, el retablu y delles talles romániques ente otros, onde destacaba la Virxe de Buengrado o virxe tuerta, única por esta peculiaridá. Dalgunes de les obres tán el Muséu Catedraliciu de Segovia, otres nel muséu d'Escultura de Valladolid y otres sumíes. Nesta dómina tamién se baltó'l techado de la entrada de la ilesia, bien típicu na zona, reconstruyíu de nuevu en 2016.

Cultura

editar
  • San Ildefonso el 23 de xineru y la degollación de San Xuan Bautista el 29 d'agostu, siendo esta postrera la más importante y periodu de máxima actividá nel pueblu. Esta ye la única ocasión del añu en que s'abrir al públicu un chigre asitiáu na plaza. Siguiendo la tradición castellana, destaquen la procesión del santu, la xota acompañada de dulzaina y tamboril, la llimonada (vieno con frutes y azucre), el corderu asáu y la sopa d'ayu como elementos tradicionales de la fiesta. Mientres la procesión, pasiar por tol pueblu una escultura moderna de San Xuan Degolláu (sosteniendo la so cabeza na mano) en madera non policromada, abondo más grande que la orixinal románica, tresportada sobre andes igualmente de madera pintada en verde.

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
  2. «Datos del INE 2007».
  3. «Datos del INE, censu históricu por conceyos».

Enllaces esternos

editar