Putsch de Múnich
Conozse como Putsch de Múnich o Putsch de la Cervecería al fallíu intentu de golpe d'Estáu del 8 y 9 de payares de 1923 en Múnich,[2] lleváu a cabu por miembros del Partíu Nacionalsocialista Obreru Alemán (NSDAP) y pol que fueron procesaos y condergaos a prisión Adolf Hitler y Rudolf Hess, ente otros dirixentes nazis.[3]
| Putsch de Múnich | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
| Fecha | 8 payares 1923 → 9 payares 1923[1] | |||
| Llugar | Múnich, Alemaña | |||
| Coordenaes | 48°07′49″N 11°35′31″E / 48.1304°N 11.592°E | |||
| Resultáu | Victoria del Reichswehr | |||
| Consecuencies | Fracaso del Putsch y encarcelamientu de los líderes nazis. | |||
| Belixerantes | ||||
| ||||
| Comandantes | ||||
| ||||
| Fuercies en combate | ||||
| ||||
| Baxes | ||||
| ||||
| [editar datos en Wikidata] | ||||
.svg){kind=small}
Preludio
editarCentenares de persones allegaben a una de les más grandes cerveceríes de Múnich, la Bürgerbräukeller, onde s'axuntaben los primeres afiliaos del naciente Partíu Obreru Nacional-Socialista d'Alemaña (NSDAP) a principios de la década de los años 20.
Hitler tomara la xefatura del NSDAP dende 1921, partíu políticu que refugaba les condiciones del Tratáu de Versalles (1919) que diera fin a la Primer Guerra Mundial y ponía a Alemaña nuna posición por demás comprometida no económico, con fuertes sanciones territoriales y militares. En setiembre de 1923, Hitler anuncia la celebración de 14 xuntes con dirixentes de derecha. El primer ministru bávaru Eugen Ritter von Knilling declaró l'estáu d'emerxencia, nomó a Gustav von Kahr como Comisariu bávaru y asitió al Xeneral Otto von Lossow al mandu de la Reichswehr.
Les intenciones de Hitler viéronse influyíes pola Marcha sobre Roma, encabezada por Benito Mussolini en 1922. Hitler entamó utilizar Múnich como base de la so llucha contra'l gobiernu de la República de Weimar y proclamar un Estáu rebalbu en Baviera, empecipiando una guerra contra la República p'avanzar hasta Berlín.
El putsch
editarNa tarde del 8 de payares de 1923, Hitler, xunto con un contingente de les SA, llegó a la cervecería Bürgerbräukeller onde'l gobernador de Baviera, Gustav von Kahr, pronunciaba un discursu delantre de trés mil persones.[4] Cerca de seiscientos homes de les SA bloquiaron les salíes. Hitler, arrodiáu pelos sos copartidarios Hermann Göring, Alfred Rosenberg y Rudolf Hess, entró pela puerta delantera a les 20:30 hores, disparó un tiru al techu y saltó sobre una siella glayando: «¡La revolución nacional empezó!».
De momentu declaróse un gobiernu provisional na mesma cervecería. Los cuarteles de la Reichswehr (l'exércitu de la República de Weimar) y los de la Policía fueron ocupaos por partidarios del golpe, non necesariamente nazis. Hitler y dalgunos de los sos correlixonarios tomaron como rehenes al Comisariu de Baviera, Gustav von Kahr, y a los sos dos homes más importantes, von Lossow y von Seisser.
A l'amanecida del 9 de payares, les fuercies del comandante de les SA Ernst Röhm (ente les que s'atopaba un mozu Heinrich Himmler), siguiendo órdenes de Hitler, ocuparon el Ministeriu de Defensa bávaru y enfrentáronse a les fuercies gubernamentales, sufriendo dos baxes. Mentanto, los trés homes del gobiernu reteníos na Bürgerbräukeller fueron lliberaos so pallabra de compromisu cola revolución nacional» por un inocente Erich Ludendorff. Los trés gobernantes, darréu dempués de ser lliberaos, dieron órdenes a la Policía d'acabar cola revuelta y amosáronse firmes nos sos puestos. Ante esta situación, Ludendorff propón colar al centru de la ciudá pa tomala, seguro de que la so presencia tornaría a soldaos y policías de cualquier aición represiva; non bien convencíu, Hitler aportó.
Unos 2500 homes colaron direutamente escontra la Marienplatz, la plaza onde s'atopa'l Conceyu de Múnich, y ellí atopáronse con una importante masa de xente que saliera a la cai enterada del fregáu. Tres unos minutos de desconciertu ante asemeyáu aglomeración, Ludendorff decidió que se siguiera caminando escontra'l Ministeriu de Defensa y asina atopase colos homes de Röhm, pa lo cual había que travesar la Odeonsplatz (Plaza del Odeón). A lo llargo del camín diben xuniéndose más persones sofitando a Hitler y el putsch. Sicasí, una vegada aportada la marcha a la entrada de la Odeonsplatz, xusto al altor del Feldherrnhalle (monumentu a los xenerales alemanes de les guerres patries) atopar con un grupu de policías que-yos bloquiaben el pasu. Dambos grupos d'homes armaos quedaron frente por frente mientres unos segundos, hasta que de secute sonó un disparu y empezó un importante tirotéu. Hitler y Göring fueron mancaos, el postreru pudo escapase. Nunca quedó claro quién disparó primero.
Hitler abellugóse en casa d'un amigu, Putzi Hanfstaengl, onde inclusive entamó suicidase, pensando que sería fusiláu poles autoridaes. Pasó dos nueches escondíu nel áticu de Hanfstaengl y a la tercer nueche, la Policía llegó y arrestar. Foi lleváu a la prisión de Landsberg, onde supo que diba ser xulgáu por alta traición.
Mártires del Feldherrnhalle
editarLos catorce militantes nazis muertos pola Policía na Feldherrnhalle y los dos miembros de la lliga paramilitar nacionalista Reichskriegerflagge cayíos frente al Ministeriu de Defensa bávaru fueron consideraos mártires y héroes del movimientu nacional-socialista. Dempués de 1933 los sos restos fueron treslladaos hasta'l mesmu Panteón de los Héroes de la Odeonplatz y rindíase-yos respetu y cultu cada 9 de payares. La frase Und Ihr habt doch gesiegt! («Y sicasí, ¡triunfásteis!») facer d'usu obligatoriu na mitoloxía nazi del heroísmu.
Estos fueron:
- Allfarth, Félix, comerciante.
- Bauriedl, Andreas, sombrereru.
- Casella, Theodor, emplegáu bancariu.
- Ehrlich, Wilhelm, emplegáu bancariu.
- Faust, Martin, emplegáu bancariu.
- Hechenberger, Anton, cerraxeru.
- Körner, Oskar, comerciante (vicepresidente del NSDAP).
- Kuhn, Karl, emplegáu d'hotel.
- Laforce, Karl, estudiante d'inxeniería.
- Neubauer, Kurt, criáu.
- von Pape, Klaus, comerciante.
- von Der Pforten, Theodor, secretariu del Tribunal Rexonal Superior.
- Dr. von Scheubner-Richter, Max Erwin, doctor n'inxeniería.
- Rickmers, Johann, ex capitán de caballería.
- von Stransky, Lorenz Ritter, inxenieru.
- Wolf, Wilhelm, comerciante.
Tamién resultaron muertos cuatro policías nel tirotéu:
- Friedrich Fink
- Nikolaus Hollweg
- Max Schobert
- Rudolf Schraut
Consecuencies
editar
Trés díes depués del putsch, Hitler y dellos otros conspiradores fueron arrestaos por cargos de traición, ente qu'otros escaparon a Austria. Les oficines del NSDAP fueron cerraes, y el so periódicu, el Völkischer Beobachter (L'Observador del Pueblu) foi secuestráu y prohibíu. Tres un xuiciu nel que foi tratáu con cierta clemencia, cumplió namái nueve meses de los cinco años a los que fuera condergáu. La cárcel na cual Hitler foi recluyíu autorizó que recibiera a visitantes casi diariamente y mientres munches hores. Mientres esti tiempu dictó Mein Kampf al so secretariu Rudolf Hess.
Ludendorf foi absueltu. Röhm y el doctor Wilhelm Frick fueron lliberaos a pesar de ser topaos culpables. Göring, que llograra fuxir, fíxose adictu a la morfina y a otres drogues de resultes de la firida de bala que sufrió nuna pierna y al fuerte tratamientu que recibió.
Pero lo sustancial del fracasu del golpe foi'l cambéu d'estratexa que motivó, al percibir Hitler la imposibilidá de conquistar el poder pela vía insurreccional naquel momentu. A partir d'esi intre, va centrar en crear un partíu de mases pa intentar faese col control d'Alemaña d'alcuerdu a la constitución, malvando en cierta midida'l calter de «antipartido» y de reaición a la política lliberal clásica que'l movimientu nazi tuviera nel so orixe. Esti pragmatismu ye común a los movimientos fascistes triunfantes nel periodu d'enteguerres, yá que Mussolini tamién reconvirtió los iniciales Fasci di Combattimento nel Partíu Nacional Fascista en 1921, poco primero de aportar al poder n'Italia col beneplácito del monarca Víctor Manuel III.
Referencies
editar- ↑ «Nuremberg Trials Project».
- ↑ María-Paz López (17 d'agostu de 2016). «Los cayíos nel ‘putsch' de Hitler». Consultáu'l 5 d'ochobre de 2017.
- ↑ «El Putsch de la Cervecería (el Putsch de Múnich)». Consultáu'l 5 d'ochobre de 2017.
- ↑ Vïctor Múñoz Fernández (30 d'abril de 2012). «Hitlerputsch: l'intentu de golpe d'estáu de Hitler». Consultáu'l 5 d'ochobre de 2017.
Ver tamién
editarEnllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre'l Putsch de Múnich.
Datos: Q36749- Multimedia: Hitlerputsch
