El ríu Yeniséi (rusu: Енисей) ye un llargu ríu de la Rusia asiatica o Siberia que flúi en direición norte al traviés de les repúbliques de Tuvá y Jakasia, y el krai de Krasnoyarsk hasta desaguar nel golfu homónimu (mar de Kara, océanu Árticu). Tien un llargor de 4093 km, pero forma parte del sistema fluvial Yeniséi-Angará-llagu Baikal-Selengá-Ider qu'algama los 5539 km, y considérase el quintu ríu más llargu del mundu, tres l'Amazones, Nilu, Yangtsé y el Mississippi-Missouri.[1] La so cuenca entiende unes 2 580 000 km², la 8ª del mundu.

Ríu Yeniséi
Situación
PaísBandera de Rusia Rusia
RepúblicaBandera de Tuvá República de la Federación Rusa de Tuvá
Tipu ríu
Coordenaes 71°49′47″N 82°42′58″E / 71.8297°N 82.7161°E / 71.8297; 82.7161
Ríu Yeniséi alcuéntrase en Rusia
Ríu Yeniséi
Ríu Yeniséi
Ríu Yeniséi (Rusia)
Datos
Conca hidrográfica Ríos de la cuenca del Yeniséi (es) Traducir
Superficie de la conca 2 580 000 km²
Llonxitú 3487 km
Caudal 19 800 m³/s
Nacimientu República de la Federación Rusa de Tuvá
Ríu Delgermörön
Ríu Ider
Desembocadura Mar de Kara
Afluentes
Cambiar los datos en Wikidata

Xeografía editar

 
Mapa de la cuenca del Yeniséi

El ríu Yeniséi naz en Kizil (Tuvá), de la confluencia del ríu Bolshói Yeniséi (Gran Yeniséi) y el ríu Maly Yeniséi (Pequeñu Yeniséi), que provienen de los montes Sayanes Orientales a lo llargo de la frontera rusu-mongola, y desagua nel mar de Kara, océanu Árticu, nun estuariu d'unos 400 km conformáu pola badea de Yeniséi y el golfu de Yeniséi.

Los sos principales afluentes son el ríu Angará, el Podkámennaya Tunguska (o Tunguska Cascayosu), y el Tunguska Inferior.

Escurre pel centru de Siberia en direición Sur-Norte. La mayor parte del ríu ye navegable, salvu ente payares y mayu que permanez xeláu. El so cursu cimeru ye aturbolináu, lo que foi aprovecháu pa la construcción de centrales hidroeléctriques, destacando les preses de Sayán y Krasnoyarsk.

Les ciudaes más importantes poles qu'escurre'l ríu son Kizil, Shagonar, Sayanogorsk, Abakán, Divnogorsk, Krasnoyarsk, Yeniseisk, Lesosibirsk, Igarka y Dudinka.

Trescripción del nome editar

La trescripción al español más correuta ye Yeniséi o, sía que non, Yenisey, anque ye frecuente atópase en diversos atles y testos delles trescripciones pocu correutes: Ienisei, Jenisej o Jenisei.

Galería editar

Sistema fluvial del ríu Yeniséi editar

El sistema fluvial del ríu Yeniséi ye unu de los mayores del mundu, y si considérase'l sistema Yeniséi-Angará-Sélenga-Ideriín ocupa'l 5º por llargor y el 8º per área de cuenca. Los principales afluentes del sistema recoyer na tabla que sigue, ordenaos agües enriba, esto, dende la desaguada a la fonte (la tabla nun ta completa).

bgcolor=#d8d8d8 | - || bgcolor=#d8d8d8 | D || colspan=6 |Ríu Bolshói Yeniséi (Gran Yeniséi) || Большой Енисей || Yeniséi Cimeru || align=right| 605 || align=right| 56 800 || align=right| 592 ||   Rusia || - || rowspan=2 | Fontes bgcolor=#d8d8d8 | I || bgcolor=#d8d8d8 | - || colspan=6 |Río Mali Yeniséi (Pequeñu Yeniséi) || Ма́лый Енисей || Yeniséi Cimeru || align=right| 680 || align=right| 59 850 || align=right| 428 ||   Rusia ||   Mongolia
El ríu Yeniséi y los sos afluentes (de más de 200 km y primarios destacaos)
   
Ramal Nome río |

Nome (rusu)

Llargor (km)

Cuenca (km²) Caudal (m³/s) Suxetu(s) federal(es) rusu(s) Otru(os) país(es) Tramu
I - Ríu Chemtchik Хемчик Yeniséi Cimeru 320 27 000 119   Rusia - Yeniséi Cimeru[2]
- D Ríu Ous Ус Yeniséi Cimeru 236 6880 66   Rusia -
I - Ríu Kanteguir Кантегир Yeniséi Cimeru 180 3500 55   Rusia
  Rusia
- D Ríu Oïa Оя Yeniséi Cimeru 240 4500 63   Rusia -
I - Ríu Abakán Абака́н Yeniséi Cimeru 514 32 000 400   Rusia
  Rusia
-
- D Ríu Tubá[3] Туба Yeniséi Cimeru 119 42 600 263   Rusia -
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
- - - Ríu Amyl Амыл Ríu Tubá 400 9850 215   Rusia -
- D Ríu Esquita Мана Yeniséi Cimeru 475 9260 100   Rusia -
- D Ríu Kan Кан Yeniséi Cimeru 629 36 900 291   Rusia -
- - - Ríu Agul Агул Ríu Kan 347 11 600 136   Rusia -
- - - Ríu Kungús Кунгус Ríu Agul 250 3800 37,1   Rusia -
- D Ríu Angará Ангара Ríu Yeniséi 1779 1 039 000 4950   Rusia
  Rusia
- Cursu mediu
- - - Ríu Taséyeva-Chuna[4] Тасеева Ríu Angará 116 128 000 740   Rusia -
- - - Ríu Biriusa Бирюса Ríu Taséyeva 1012 55 800   Rusia
  Rusia
-
- - - Ríu Tagul Ríu Biryusa 300 7990   Rusia -
- - - Ríu Tumanchet Туманшет Ríu Biryusa 280 4580 52,6   Rusia -
- - - Ríu Chuna Ríu Taséyeva 1203 56 800   Rusia
  Rusia
-
- - - Ríu Usolka Ríu Taséyeva 356 10 300   Rusia -
- - - Ríu Kamenka Каменка Ríu Angará 313 11 400 74   Rusia -
- - - Ríu Irkinéyeva Иркинеева Ríu Angará 363 13 600 47,1   Rusia -
- - - Ríu Karabula Карабула Ríu Angará 210 4850 11,1   Rusia
  Rusia
-
- - - Ríu Mura Мура Ríu Angará 330 10 800 30   Rusia
  Rusia
-
- - - Ríu Kova Кова Ríu Angará 452 11 700 46   Rusia
  Rusia
-
- - - Ríu Chadobets Чадобец Ríu Angará 647 19 700 63   Rusia
  Rusia
-
- - - Ríu Kata Ката Ríu Angará 300 7950 46   Rusia -
- - - Ríu Ilim Илим Ríu Angará 589 30 300 139   Rusia -
- - - Ríu Oka Ока́ Ríu Angará 630 34 000 274   Rusia
  Rusia
-
- - - Ríu Iya Ия Ríu Angará 512 18 100   Rusia -
- - - Ríu Bolshaya Bélaya Большая Белая Ríu Angará 359 18 000   Rusia
  Rusia
-
- - - Ríu Urik Урик Ríu Angará 250 3300 41   Rusia
  Rusia
-
- - - Ríu Málaya Bélaya Малая Белая Ríu Angará 240 5100 70   Rusia
  Rusia
-
- - - Ríu Kitói Китой Ríu Angará 316 9190 115   Rusia
  Rusia
-
- - - Ríu Irkut Иркут Ríu Angará 488 15 000 140   Rusia
  Rusia
-
- - - Llagu Baikal Озеро Байкал Ríu Angará - - -   Rusia
  Rusia
-
- - colspan=2 bgcolor=#FFFFFF
- - colspan=2 bgcolor=#FFFFFF
- - colspan=3 bgcolor=#FFFFFF
- - colspan=2 bgcolor=#FFFFFF
- - - Ríu Selengá[5] Селенга Llagu Baikal 1024 447 000 310   Rusia   Mongolia
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
- - - Ríu Eg (o Egiin Gol) Эгийн гол Ríu Selengá 475 49 100 -   Mongolia
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
- D - Ríu Bolchoï Pit Большой Пит Ríu Yeniséi 415 21 700 240   Rusia - Cursu inferior
I - - Río Kes Кас Ríu Yeniséi 464 11 200 65   Rusia -
I - - Ríu Sym Сым Ríu Yeniséi 694 31 600 175   Rusia -
- D - Tunguska Cascayosu (Podkámennaya Tunguska) Подкаменная Тунгуска Ríu Yeniséi 1865 240 000 1650   Rusia -
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
I - - Ríu Yeloguy Елогуй Ríu Yeniséi 464 25 100 150   Rusia -
- D - Ríu Bachta Бахта́ Ríu Yeniséi 498 35 500 270   Rusia -
- D - Tunguska Inferior (Nizhnyaya Tunguska) Нижняя Тунгуска- Ríu Yeniséi 2989 473 000 3600   Rusia
  Rusia
-
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
bgcolor=#f6f6f6
I - - Ríu Turuján Турухан Yeniséi 639 35 800 370   Rusia -
bgcolor=#f6f6f6
I - - Ríu Kem' Кемь Yeniséi 356 8940   Rusia -
- D - Ríu Kureika Курейка Yeniséi 888 44 700 664   Rusia -
- D - Ríu Kanthai[7] Курейка Ríu Yeniséi 174 30 700 595   Rusia -
I - - Ríu Bolshaya Jeta Большая Хета Ríu Yeniséi 646 20 700 211   Rusia -

Referencies editar

  1. El ríu Yeniséi tien un llargor de 4.093 km, anque se suel considerar estremáu en tramos, siendo la parte alta'l Yeniséi Cimeru, que de la mesma se forma pola unión del Gran Yeniséi (Bolshói Yeniséi) y el Pequeñu Yeniséi (Maly Yeniséi). El ríu Angará tien 1779 km, y xune el llagu Baikal col cursu mediu del ríu Yeniséi. El mayor afluente del llagu Baikal ye'l ríu Selengá, con un llargor de 992 km. El ríu Ideriin, qu'escurre yá por Mongolia, con 452 km, ye'l más llargu de los dos ríos qu'anicien el ríu Selengá. El sistema total Yeniséi—Angará—llagu Baikal—Selengá—Ider tien 5539 km.
  2. Esti tramu, conocíu como Yeniséi Cimeru, tien un llargor de 1.480 km
  3. El ríu Tubá formar pola confluencia del ríu Amyl y el ríu Kazyr-Kizir. Cola so fonte'l ríu Kazyr, tien un llargor total de 507 km.
  4. El Taséyeva tien solamente 116 km, pero con una de les sos fonte, el ríu Chuna, algama los 1.319 km.
  5. La parte cimera escurre por Mongolia.
  6. El ríu Chunya tien solamente 727 km, pero con uan de les sos fontes, el Chuna del Norte, algama los 908 km
  7. El ríu Khantai drena el llagu Pequeñu oeste, y al traviés d'este, el tamién homónimu llagu de Khantai. Considerando toles sos fontes, supera los 300 km.

Enllaces esternos editar