Rubia cordifolia
Roxa cordifolia L., ye una especie yerbácea perteneciente a la familia de les rubiacees. Foi cultiváu por un pigmentu coloráu deriváu de los raigaños.
Rubia cordifolia  | ||
|---|---|---|
 | ||
| Clasificación científica | ||
| Reinu: | Plantae | |
| Subreinu: | Tracheobionta | |
| División: | Magnoliophyta | |
| Clas: | Magnoliopsida | |
| Subclas: | Asteridae | |
| Orde: | Gentianales | |
| Familia: | Rubiaceae | |
| Subfamilia: | Rubioideae | |
| Tribu: | Rubieae | |
| Xéneru: | Rubia | |
| Especie: |
R. cordifolia L. | |
| Consultes | ||
| Royal Botanic Gardens, Kew | Royal Botanic Gardens, Kew | |
| World Flora Online | World Flora online | |
| [editar datos en Wikidata] | ||
Distribución
editarAlcuéntrase en Grecia, Asia y África, == Descripción == Puede crecer hasta 1,5 m d'altor. Les fueyes son perennes y tienen 5-10 cm de llargu y 2-3 centímetros d'altor, producíes en verticiloss de 4-7 estrellaos en tol tarmu central. Engata con pequeños gabitos nes fueyes y tarmos. Les flores son pequeñes (3-5 mm de diámetru), con cinco pétalos de color mariellu maciu, mestu en recímanos, y apaecen a partir de xunu a agostu, siguida poles pequeñes (4-6 mm de diámetru) bayes de color coloráu a negru. El raigañu puede ser cimeru a un metru de llargu, y d'hasta 12 mm d'espesura. Prefier suelos limosos con un nivel constante de mugor. La especie utilízase como planta pa l'alimentación de bárabos d'especies de lepidópteros especies incluyíes la esfinge colibrí.
Usos
editarRoxa cordifolia foi económicamente una fonte importante pal llogru d'un pigmentu coloráu en munches rexones d'Asia, Europa y África. Foi llargamente cultivada dende l'antigüedá hasta mediaos del sieglu XIX. Los raigaños de la planta contienen un compuestu orgánicu llamáu alizarina, que-y da'l so color coloráu los testiles d'una tintura conocida como Rosa rubia. Tamién s'utiliza como colorante, cuantimás pa la pintura, que se conoz como rubia llagu. La sustancia tamién se llogra d'otres especies; Rubia tinctorum, que tamién cultiva llargamente, y la especie asiática Rubia akane. La invención d'un sustitutu de síntesis, un antraceno compuestu llamáu alizarina, amenorgó en gran midida la demanda de los derivaos naturales.[1]
Los sos raigaños tamién son la fonte de llogru d'una melecina utilizada nel Ayurveda, ye comúnmente conocíu como Manjistha y el productu comercial como Manjith.[2]
Taxonomía
editarRoxa cordifolia describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Systema Naturae, ed. 12 3(app.): 229, nel añu 1768.[3]
Rubia: nome xenéricu que remanez del llatín rubus que significa "coloráu".
cordifolia: epítetu llatín que significa "fueyes con forma de corazón".[4]
- Subespecies aceptaes
- Roxa cordifolia subsp. conotricha (Gand.) Verdc.
- Roxa cordifolia subsp. cordifolia
- Galium cordifolium (L.) Kuntze
- Roxa cordifolia subsp. pratensis Kitam. [5]
- Roxa conotricha Gand.
- Roxa longipetiolata Bullock[6]
- subsp. cordifolia
- Dioscorea verticillata Lam.
- Roxa alata Wall.
- Roxa chinensis f. mitis (Miq.) Kitag.
- Roxa clematifolia Reinw. ex Miq.
- Roxa cordata Thunb.
- Roxa javana DC.
- Roxa lanceolata Hayata
- Roxa mitis Miq.
- Roxa pratensis (Maxim.) Nakai
- Roxa pubescens (Nakai) Nakai
- Roxa purpurea Decne.
- Roxa scandens Zoll. & Moritzi
- Roxa secunda Moon
- Roxa sylvatica (Maxim.) Nakai[7]
Referencies
editar- ↑ «Material Name: madder». material record. Museum of Fine Arts, Boston (November 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 2012-02-15. Consultáu'l 1 de xineru de 2009.
- ↑ «Comparative Studies of Rubia cordifolia L. and its Commercial Samples». Ethnobotanical Leaflets (11): páxs. 179-188.. 2006. Archivado del original el 2009-01-16. https://web.archive.org/web/20090116023500/http://www.siu.edu/~ebl/leaflets/rubia.htm. Consultáu'l 2015-10-28.
- ↑ Rubia cordifolia en Trópicos
- ↑ N'Epítetos Botánicos
- ↑ Rubia cordifolia en PlantList/
- ↑ subsp. conotricha en PlantList/
- ↑ subsp. cordifolia en PlantList/
Bibliografía
editar- AFPD. 2008. African Flowering Plants Database - Base de Donnees des Plantes a Fleurs D'Afrique.
- Flora of China Editorial Committee. 2011. Fl. China 19: 1–884. Science Press & Missouri Botanical Garden Press, Beijing & St. Louis.
- Nasir, E. & S. I. Ali (eds). 1980-2005. Fl. Pakistan Univ. of Karachi, Karachi.
Enllaces esternos
editar| Wikispecies tien un artículu sobre Rubia cordifolia. |
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Rubia cordifolia.
Datos: Q3237818- Multimedia: Rubia cordifolia
Especies: Rubia cordifolia
