Softastur

asociación pa fomentar l'usu del asturianu nes nueves teunoloxíes

Softastur ye una asociación ensin ánimu de llucru que tien por oxetivu fomentar l'usu y facer presente la llingua asturiana nes nueves teunoloxíes, concretamente nel Software llibre.

Softastur
organización ensin ánimu de llucru
Llocalización
Sede Principáu d'Asturies
Historia
Fundación6 xunu 2003
Sector
Dedicación internacionalización y llocalización
software llibre
Traducción
llocalización de llingües
programación
Varios
Premios
Web oficial
Cambiar los datos en Wikidata

L'asociación ta formada por programadores informáticos, filólogos, diseñadores y profesores en llingua asturiana. El compromisu principal ye la traducción y desarrollu de software llibre n'asturianu. Ente los proyeutos de Softastur a solliñar, tán el sistema operativu Ubuntu, el caltenimientu del restolador Firefox en llingua asturiana, y el proyeutu MediaWiki, nel que se sofita por exemplu, esta wikipedia. Softastur tamién ufre soporte y documentación de baldre a los usuarios de Software llibre.

Nel añu 2008, Softastur recibió'l premiu Andrés Solar[1], qu'entrega la Xunta Pola Defensa de la Llingua Asturiana, pol so trabayu d'inclusión del Asturianu nes nueves teunoloxíes, y sobremanera n'Ubuntu, el primer sistema operativu en llingua asturiana.

Antecendentes

editar

El 5 de xunu de 2002 anunciábase "Mozilla 1.0: el primer restolador n'asturianu", y nun yera sólo el primer restolador sinón tamién el primer software llibre tornáu al asturianu. Daquella l'asturianu entá nun tenía códigu ISO 639. La obtención d'un códigu pa una llingua ye fundamental, darréu que ye la base pa poder dar soporte a la llingua en cualesquier proyeutu, polo que ficiéronse entós los trámites p'algamar esi códigu. Anguaño, el códigu pa la llingua asturiana ye: ast.

Historia

editar

Pero la idea de entamar una comunidá pa la torna de software llibre a llingua asturiana, nun xurde hasta l'añu siguiente (2003), nesi añu proponse l'entamu d'un proyeutu común que coordinase y diere soporte a la torna de cualesquier software llibre al asturianu y evitar el duplicar esfuercios.

Dempués de pasar por dellos servidores gratuitos, y milenta cayíes de la páxina y llistes del proyeutu, algamóse un sirvidor priváu p'agospiar la web y abellugu na comunidá SourceForge.net pa ficheros y llistes de corréu. Nel añu 2007 la Comunidá empecipia a xorrecer y les aportaciones son bultables, créase la wiki collaborativa centrando la mayor parte de los esfuercios nel sistema operativu Ubuntu. Nel añu 2009 Softastur da un pasu más y constitúise dafechu como Asociación. Nel añu 2010, un miembru de Canonical Ltd. califica la versión Lucid Lynx en llingua asturiana como «completa»[2]

Dende entós munchos coordinadores de los principales proyeutos de software llibre, entamen a collaborar cola Asociación y preba d'ello ye'l númberu[3] d'aplicaciones asoleyaes en tan pocu tiempu, entre les que destaquen Firefox, Ubuntu, Libreoffice, Thunderbird, OpenOffice.org, Gnome, KDE, Aspell, etc.

Anguaño

editar
 
Ún de los miembros de Softastur, durante les Xornaes de Llingua y Educación[4], marzu de 2010, Xixón.

Anguaño Softastur caltién Ubuntu, que ye'l primer sistema operativu n'asturianu, participando nel proyeutu Rosetta pa la so torna, asina como los principales proyeutos d'escritoriu y distribuciones de software llibre. L'equipu de Softastur cunta ente les sos files con profesores, escritores/traductores en llingua asturiana, programadores, y l'asesoramientu direutu de l'Academia de la Llingua, asina como d'un grupu de correutores pa les traducciones finales.

Otros proyeutos nos que trabayen los miembros de Softastur, ye na implantación de Hunspell nel sistema operativu, na suite ofimática LibreOffice y nel restolador web Firefox. Hunspell ye un programa interactivu de revisión ortográfica y que pue usase como llibrería o como correutor ortográficu independiente.

  • N'abril de 2010, Softastur fina la migración d'equipos a Ubuntu que-y encargare l'ALLA[12]. Al actu, acude un miembru de Canonical LTD y tamién miembru de Softcatalà[13]
  • En xunu de 2010, Softastur fina la primer alpha d'Aspell, totalmente funcional n'Ubuntu. D'igual mou habilita Hunspell[14] pa la correición automática na suite Openoffice
  • Nel añu 2011, Softastur llanza les aplicaciones pa smartphones Diccionariu[15] y Ayures[16]. Diccionariu ye una en aplicación en llinia basada nel DALLA, y Ayures[17] ye la primer ferramienta de xeollocalización con Toponimia en llingua asturiana

Proyeutos principales en llingua asturiana

editar
Proyeutos
  Ubuntu   LibreOffice
  Firefox   Thunderbird
  Gnome   KDE
  aMule   MediaWiki
Tolos proyeutos de Softastur

Programes y aplicaciones tornaos en llingua asturiana

editar

Ésta ye namái una curtia muestra de dalgunos de los programes y aplicaciones más importantes pa GNOME y KDE y multiplataforma, tornaos anguaño a llingua asturiana. La llista ye dinámica, y poro, incompleta. Pa facese una idea, meyor visitar el sitiu web de Launchpad (versión Utopic)

S emeyes

editar

Referencies

editar
  1. http://www.asturnews.com/index2008.php?idn=7460 Archiváu 2009-03-07 en Wayback Machine Entrega de Premios Andrés Solar a Softastur
  2. http://www.asturies.com/node/9827 Archiváu 2011-10-16 en Wayback Machine Ubuntu yá ta dafechu n'asturianu. Asturies.com
  3. «Proyeutos de Softastur». Archiváu dende l'orixinal, el 2010-04-11.
  4. http://blogs.altuxa.com/tapaponga/xornaes-deducacion-y-llingua-de-suatea.html Archiváu 2010-03-28 en Wayback Machine Xornaes d'Educación y Llingua
  5. http://www.asturnews.com/index2008.php?idn=9252 Archiváu 2010-02-06 en Wayback Machine Presentación de Termast
  6. http://www.youtube.com/watch?v=bBNGXkFwXR8 Archiváu 2022-03-21 en Wayback Machine Videu de la presentación de Termast
  7. http://www.asturies.com/node/5021 Archiváu 2009-11-22 en Wayback Machine Noticia d'Edubuntu n'asturianu
  8. http://blogs.altuxa.com/tapaponga/cronica-edubuntu-nasturianu.html Crónica de la noticia
  9. http://www.lesnoticies.com/lesnoticies/noticies/softastur-completa-traduccion-asturianu-d%27open-office/4984 Softastur completa la traducción d'OpenOffice
  10. http://blogs.altuxa.com/tapaponga/descarga-openoffice-org-nasturianu.html Archiváu 2010-03-01 en Wayback Machine Enllaz a la noticia
  11. http://www.asturies.com/node/9390 Archiváu 2011-01-18 en Wayback Machine Ximiélga.me abre pa tolos usuarios
  12. «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2011-05-25.
  13. «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2011-08-11.
  14. http://extensions.services.openoffice.org/en/dictionaries Archiváu 2010-06-19 en Wayback Machine Hunspell n'asturianu n'openoffice
  15. «App Diccionariu Android». Archiváu dende l'orixinal, el 2012-06-23.
  16. http://ayures.softastur.net/ Archiváu 2013-05-22 en Wayback Machine Páxina web d'Ayures
  17. http://www.lavozdeasturias.es/asturias/Onde-tas-Toi-Taralluengu_0_545345542.html Archiváu 2011-09-14 en Wayback Machine el avilesín David Rodríguez Álvarez y el llionés Ayoze Roberto Bernardo de Softastur, llanzen Ayures
  18. [https://web.archive.org/web/20160630080004/http://blogs.altuxa.com/tapaponga/por-fin-thunderbird-nasturianu.html Archiváu 2016-06-30 en Wayback Machine

Enllaces esternos

editar