Treslliteración

La treslliteración ye la representación de los calteres d'un sistema d'escritura per mediu de los símbolos d'otru sistema d'escritura.

Usos de la treslliteración

Les treslliteraciones, nel sentíu estrictu, utilizar pa reflexar la forma exacta en qu'una determinada pallabra representar na llingua orixinal, por casu, n'ediciones nueves de testos antiguos n'escritures que yá non s'empleguen, o en dellos catálogos de biblioteca, o col propósitu de faer aclaraciones filolóxiques al respective de un testu escritu nuna llingua alóctona.

Por casu, l'idioma griegu escribir col alfabetu griegu de 24 lletres, que s'asolapa y coles mesmes difier de la versión de 27 lletres del alfabetu llatín que s'usa pa escribir n'español. Les etimoloxíes nos diccionarios d'español de cutiu identifiquen a pallabres griegues que son les formes orixinales de pallabres qu'anguaño emplegamos n'español. Por tal motivu, la mayoría d'estos diccionarios transliteran estes pallabres griegues con lletres romanes.

La treslliteración en sentíu ampliu ye un procesu necesariu cuando emplegamos pallabres o conceutos d'un llinguaxe distintu al propiu. La treslliteración úsase tamién pa llevar a cabu cifraos senciellos.

Métodos

Un métodu de treslliteración consiste n'utilizar un tecláu d'ordenador d'un determináu idioma, como l'hebréu, pa escribir nun llinguaxe qu'emplega otru alfabetu; por casu, n'inglés. Ente que el primer usu de la pallabra implica buscar la meyor manera de treslladar pallabres estranxeres a una llingua en particular, la treslliteración por mecanografía ye un procesu totalmente pragmáticu qu'implica introducir testu nun idioma específicu.

La treslliteración con lletres típiques del inglés ye especialmente importante pa usuarios que namái tán familiarizaos cola disposición del tecláu n'inglés, y en consecuencia nun podríen escribir con abonda velocidá usando un alfabetu distintu, mesmu d'otru idioma. Dellos programes, como'l procesador de testos afechu al idioma rusu Hieroglyph, apurren mecanografía per treslliteración como una de les sos carauterístiques notables. El restu d'esti artículu trata del primer significáu de la pallabra, que ye treslladar pallabres estranxeres a un alfabetu distintu.

Si la rellación letra-sonido ye similar nos dos idiomes, una treslliteración podría resultar bien similar a una trescripción. Na práutica, esisten tamién dellos sistemes mistos pa treslliteración/trescripción, que transliteran una parte del testu orixinal y trescriben el restu. El llamáu Greeklish ye un exemplu.

Nun sentíu más ampliu, la pallabra treslliteración utilizar pa definir a la treslliteración nel so sentíu estrictu y a la trescripción, xuntes. La hispanización ye un métodu de trescripción. La romanización toma dellos métodos de treslliteración y trescripción.

Exemplu de treslliteración, trescripción y traducción

Exemplu d'unu de los títulos del faraón Menkaura (o Micerino, nome acastellanáu de Mykerinos, dau pol historiador griegu Heródoto). Plantía:JeroT4

Griegu modernu	Treslliteración	Trescripción	Traducción
Ελληνική Δημοκρατία	Ellinikí Dimokratía	Elinikí Dhimokratía	<span lang="la República Helénica-Latn" xml:lang="la República Helénica-Latn" title="Llingua non definida na plantía `{{obtener idioma}}`. transliteration" class="Unicode" style="white-space:normal; text-decoration: none">{{{2}}}
ελευθερία	<span lang="la elefthería-Latn" xml:lang="la elefthería-Latn" title="Llingua non definida na plantía `{{obtener idioma}}`. transliteration" class="Unicode" style="white-space:normal; text-decoration: none">{{{2}}}	elefthería, elefzería (n'España)	<span lang="la llibertá-Latn" xml:lang="la llibertá-Latn" title="Llingua non definida na plantía `{{obtener idioma}}`. transliteration" class="Unicode" style="white-space:normal; text-decoration: none">{{{2}}}
ευαγγέλιο	yvangélio	evanguélio	<span lang="l'evanxeliu-Latn" xml:lang="l'evanxeliu-Latn" title="Llingua non definida na plantía `{{obtener idioma}}`. transliteration" class="Unicode" style="white-space:normal; text-decoration: none">{{{2}}}
των γιών	ton gion	ton yon	de los fíos

Hebréu antiguu	Treslliteración	Trescripción	Pronunciación hebraísta	Pronunciación popular
יהוה^{[nota 1]}	Yh·wh	Yhwh	Yahweh	Yahvé / Yavé
יהורם	yə·hō·w·rām	yehôrâm	Yohram	Jehoram / Yoram
יהוסף	yō·w·sêp̄	yehôsêph	Yehseh	José / Josefo
יהושׁע	yə·hō·wō·šo·a‘	yehôshûa	Yehshua	Josué / Jesús

Detalles na treslliteración de dellos idiomes

Dalgunos idiomes y testos pueden presentar ciertos problemes na so treslliteración. Estos son aldericaos n'artículos individuales.

Cercanu Oriente Antiguu
- Treslliteración de llinguaxes cuneiformes
- Treslliteración del exipciu antiguu
  - Trescripción del exipciu antiguu
    - Xeroglíficos exipcios
Alfabetos bráhmicos
Idioma chinu
Idioma griegu
Idioma xaponés
- Rōmaji, treslliteración del xaponés a la escritura llatino.
- Cirilización del xaponés
Idioma coreanu
Idiomes semites
Idiomes eslavos

Ver tamién

Romanización (treslliteración)

Notes

↑
Nesti casu, pronunciación orixinal desconocida. Vease:
- Benedicto XVI. Jesús de Nazaret.
- Flavio Josefo. Antigüedad Xudíes.
- H. Danby (trad.) (1954). The Mishnah (n'inglés), páx. xiv-xv.

Referencies

Enllaces esternos

Sistemes de treslliteración Archiváu 2016-02-22 en Wayback Machine
Treslliteración, 36 Idiomes.

[1] Nesti casu, pronunciación orixinal desconocida. Vease:
Benedicto XVI. Jesús de Nazaret.

Flavio Josefo. Antigüedad Xudíes.

H. Danby (trad.) (1954). The Mishnah (n'inglés), páx. xiv-xv.

[2] Benedicto XVI. Jesús de Nazaret.

[3] Flavio Josefo. Antigüedad Xudíes.

[4] H. Danby (trad.) (1954). The Mishnah (n'inglés), páx. xiv-xv.

[nota 1]