Universu observable
L'universu observable, horizonte del universu o horizonte cosmolóxicu constitúi la parte visible del universu total. Paez tener un espaciu-tiempu geométricamente planu. Tien un radiu de 1,37 x 1026 m, un volume de 1,09 x 1079 m³ y una masa de 9,27 x 1052 kg, polo que la densidá masa-enerxía equivalente ye de 8,46 x 10-27 kg/m³. La densidá media de los sos constituyentes primarios ye d'un 68,3 % d'enerxía escura, un 26,8 % de materia escuro fría y un 4,9% de materia ordinario, según datos recoyíos pola sonda Planck. Asina, la densidá de los átomos ta nel orde del nucleu d'hidróxenu senciellu pa cada cuatro metros cúbicos.[1] La naturaleza de la enerxía escura y la materia escuro fría sigue siendo un misteriu. Anque se propunxeron distintos candidatos pa dambes coses (como partícules y fuercies yá esistentes o nueves, o cambeos de la relatividá xeneral) nun esiste confirmación esperimental sobre nenguna de les propuestes.
Diferencies ente universu total y universu observable
editarL'universu observable ye tan solo aquella pequeña parte que podemos detectar del universu total. L'universu observable o local, al tener una xeometría plana,[2] supunxo qu'a lo menos l'universu total sía muncho más grande o, inclusive, ésti pueda ser de tamañu infinitu.[2]
Tamañu
editarTamañu aparente
editarYe'l tamañu basáu solo nel percorríu de les ondes de lluz dende la so primer fonte d'emisión y correspuende a un radiu averáu de 13.700 millones d'años lluz. Ye un tamañu relativu pos provién del pasáu, d'estaos más trupos del universu y nun contempla l'estáu d'uniformidá o homoxeneidá de la densidá actual a otros puntos tres una posterior espansión del universu.[3]
Verdadera distancia comóvil
editarLa verdadera distancia comóvil al estremu del universu visible ye sobre 46.500 millones d'años lluz en toles direiciones dende la Tierra, asina l'Universu visible puede considerase como una esfera perfecta cola Tierra nel centru y un diámetru d'unos 93.000 millones d'años lluz/880.000 trillones de km (5.865 billones UA).[4] Hai que notar que munches fontes publicaron una amplia variedá de cifres incorreutes pal tamañu del Universu visible, dende 13.700 hasta 180.000 millones d'años lluz. Anque la edá del universu sía de 13.700 millones d'años, la espansión producida debíu al Big Bang fai que l'universu más alloñáu observable alloñárase muncho más qu'esa distancia, a pesar de percorrer menos de 13.700 millones d'años lluz (1,37x10^10).[3]
Escala comparativa
editarEquivalentes a escala averada 1:1000000000000000, esto ye, un metro equival aproximao a un añu lluz. Por dicir daqué, molécula d'azucre ye a Tokiu como planeta Tierra ye a la Vía Láctea.
1.2 nanómetros |
12 000 quilómetros |
140 nanómetros. (0.00014 mm) |
1,4 millones de quilómetros |
1,46 milímetros |
14 600 millones de quilómetros |
1,7 metros |
Unos 1,7 años lluz |
100 quilómetros |
100 000 años lluz |
Pocu menos que'l diámetru de la órbita de Mercuriu alredor del sol Unos 93 millones de quilómetros |
93 000 millones d'años lluz |
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Gary Hinshaw (10 de febreru de 2006). NASA WMAP (ed.): «What is the Universe Made Of?». Consultáu'l 1 de marzu de 2007.
- ↑ 2,0 2,1 Greene, Brian (1 d'ochobre de 2011). La realidá oculta: Universos paralelos y les fondes lleis del cosmos (en castellanu). Grupu Planeta (GBS). ISBN 9788498922585. Consultáu'l 6 de marzu de 2016.
- ↑ 3,0 3,1 «Light Travel Time Distance». Consultáu'l 2 de marzu de 2016.
- ↑ 4,0 4,1 Lineweaver, Charles; Tamara M. Davis. Scientific American (ed.): «Misconceptions about the Big Bang» (inglés). Archiváu dende l'orixinal, el 6 de payares de 2015. Consultáu'l 5 de marzu de 2007.
Enllaces esternos
editar- Wikiquote tien frases célebres suyes o que faen referencia a Universu observable.
- Actividá Educativa "L'Universu" (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión)., nel Proyeutu Celestia
- universu.html Tamañu del Universu — Astronoo