Villafranca Montes de Oca

Villafranca Montes de Oca ye una llocalidá y un conceyu español de la provincia de Burgos na comunidá de Castiella y Llión, partíu xudicial de Briviesca, contorna de Montes de Oca.

Villafranca Montes de Oca
Alministración
País	España
Autonomía	Castiella y Lleón
Provincia	provincia de Burgos
Tipu d'entidá	conceyu d'España
Alcalde de Villafranca Montes de Oca (es)	Nicolas Solorzano Valladolid
Nome oficial	Villafranca Montes de Oca (es)
Códigu postal	09257
Xeografía
Coordenaes	42°23′11″N 3°18′33″W
Villafranca Montes de Oca Villafranca Montes de Oca (España)
Superficie	52.45 km²
Altitú	948 m
Llenda con	Villambistia, Belorado, Rábanos, Villasur de Herreros, Arlanzón, Arraya de Oca, Cerratón de Juarros, Valle de Oca y Espinosa del Camino
Demografía
Población	117 hab. (2023) - 74 homes (2019) - 48 muyeres (2019)
Porcentaxe	0.03% de provincia de Burgos
Densidá	2,23 hab/km²
Más información
Estaya horaria	UTC+01:00
asociacionauca.es

Ilesia.

"Cueva de los Moros".

"Ermita de Oca".

Xeografía

Asitiada en plenu Camín de Santiago, a 36 km al este de la capital, en direición a Logroño. Otros pueblos cercanos son Briviesca (25 km al norte) y Belorado (11 km al este).

Con un censu que nun llega a 150 persones, la población real ye abondo menor, quedando aproximao unos sesenta vecinos nos meses d'iviernu.

Asitiada a 948 metros sobre'l nivel del mar, presenta iviernos fríos y branos templaos, con delles nevaes al añu. El clima ye continental.

El cascu urbanu ye una llarga tira de cases de 1 km aproximao, asitiaes a un llau y otru de la transitada carretera N-120 (Logroño–Vigo), que funciona como cai mayor. Esiste un proyeutu pa esviar la carretera per fora del cascu urbanu, y convertila na autovía A-12, por cuenta de los distintos puntos negros qu'hai nel pueblu y contorna, onde añu tres d'añu entornen numberosos camiones de gran tonelaxe al rematar el descensu del puertu de La Pedraja.

El ríu que crucia'l pueblu de sur a norte ye'l Río Oca afluente direutu del Ebro. Na actualidá, anque les sos agües tán práuticamente intactes al ser el primer pueblu por onde pasa, yá nun puede atopase la pesca y los cámbaros que lu poblaben hasta finales de los años 70.

Climatoloxía

El clima predominante ye una variedá daqué más fría y húmeda del clima mediterraneu continentalizado. Pel branu la temperatura xube con frecuencia percima de 32ºC de día pa baxar hasta los 15ºC de nueche. Los iviernos son fríos y rigorosos, con nevaes habituales (2 o 3 al añu) y con temperatures baxo cero la mayoría de nueches.

Economía

Por cuenta de la durez del clima de Villafranca, y la so situación nes faldes de los Montes de Oca, la so actividá económica principal ye l'agricultura y ganadería, y en menor midida la esplotación forestal.

Fauna y flora

• Fauna:
  • Xabalín
  • Perdiz
  • Corzu
  • Patu *

Flora:

• • Carbayu
  • Pinu
  • Haya
  • Chopu

Turismu

• Monumentos
  • Ermita de San Felices (restos, sieglu X)
  • Ermita de Oca **

Hospital de San Antonio Abá (1380)

• • Ilesia de Santiago Apóstol (finales del sieglu XVIII)

• Sitios Pintorescos
  • Focete del río Oca **

Cueva de los Moros

• • Presa d'Alba
  • Somoro
  • Pozu de Punegro
  • Fayedal d'Alba **

Alba, pueblu abandonáu ** Pozu de San Indalecio

Al pie de la carretera, ente la ilesia y el conceyu topa'l monumentu al llabrador. A la entrada de la ilesia atopa una concha xigante (Tridacna gigas), que pesa alredor de 65 kg, como pila de gua bendita. Puede ser vista los domingos n'horariu de misa, o mientres el branu, yá que abre les sos puertes para esfrute de los pelegrinos. A 3 km en direición a Burgos, en plenu camín de Santiago y nel puntu más altu del mesmu na provincia, ta alzáu un monumentu dedicáu a la memoria de los fusilaos de la guerra civil. Nel monumentu pon: "Nun foi inútil la so muerte, foi inútil la so fusilamiento".

Fiestes

• 17 de xineru: San Antón
• Segundu Domingu d'agostu: Romería, procesión y dances a la Ermita de Oca.

Historia

Fundada como Auca polos romanos, daqué más al sur del so enclave actual, foi semidestruida pola invasión musulmana nel sieglu VIII. A midida que avanzaba la so reconstrucción, yá na Edá Media, el so cascu urbanu foi treslladándose adulces escontra'l norte, en plenu valle del Oca.

Nes ruines de la Ermita de San Felices (1 km al norte del actual cascu urbanu), dizse que ta soterráu'l fundador de la ciudá de Burgos, Diego Porcelos.

Villafranca foi Sede Episcopal, hasta'l so treslláu a Gamonal, anguaño barriu de Burgos, en 1075.

Villa cabecera de la Hermandá de Villafranca Montes de Oca nel partíu Juarros, unu de de los catorce que formaben la Intendencia de Burgos mientres el periodu entendíu ente 1785 y 1833, tal como se recueye nel Censu de Floridablanca de 1787. Tenía xurisdicción de realengu con alcalde ordinariu, con xurisdicción sobre doce lugar.

A la cayida del Antiguu Réxime queda constituyida como conceyu constitucional del mesmu nome nel partíu de Belorado, rexón de Castiella la Vieya, cuntaba entós con 458 habitantes.

Nel añu 2006 foi rodada una escena de la película rocky7 na capiya de San Antón Abá.

Personalidaes

• Miguel Merino y Melchor, matemáticu y políticu.
• Isidro Barriu Barriu, obispu de la diócesis de Huancavelica nel Perú.
• Juan Manuel Mata, xugador del Manchester United, y braniante hasta la so dómina de xugador nel Real Madrid xuvenil en Ocón de Villafanca.
• Miguel Mínguez, corredor del equipu ciclista Euskaltel, que participó ente otres carreres nel Giro d'Italia 2011, tamién braniante en Ocón de Villafranca.
• Don Santos Zárate y Martínez, obispu de la diócesis d'Almería dende'l 30 de payares de 1887 hasta'l 7 d'ochobre de 1906.

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Villafranca Montes de Oca.
• Asociación Cultural AUCA Archiváu 2011-09-04 en Wayback Machine

• Datos: Q959000
• Multimedia: Villafranca Montes de Oca