El zorcico[1] (del euskera zortziko que significa "d'ocho" o "octava", pos los sos partes consten d'ocho compases) ye un ritmu típicu de baille popular tradicional vascu-navarru, n'España y sur de Francia, anque tamién ye utilizáu como ritmu p'acompañar melodíes cantaes (como por casu, versos). Ye una de les dances del aurresku o Danza Real.

Zorcico
Oríxenes musicales Música europea
Oríxenes culturales País Vascu, Navarra
Instrumentos comunes Chistu, Tamboril
Popularidá Alta en Euskadi
Subxéneros
Jamaquello nortizu nicaragüense
[editar datos en Wikidata]

Anque esisten variantes en compás de 2/4 y de 6/8[2] el zorcico más habitual escríbese como un compás de 5/8 (cinco per ocho, o cinco octavos), nel que'l compás tien trés partes de distinta duración (compás d'axuntadura). La primer parte correspuende a una corchea y los dos restantes a dos tales negres.

El preséu típicu utilizáu pa executar los zorcicos ye'l chistu col tamboril. Delles teoríes describen el zorcico como una evolución d'un compás de 3/4 deformado polos músicos con mires de siguir los pasos de los dantzaris (danzarinos de la música tradicional vasca).

Anque'l so orixe y espardimientu ye totalmente popular, dellos autores como Isaac Albéniz, Aita Donostia, Jesús Guridi, Joaquín Turina, Pablo Sorozábal o José María Usandizaga utilizar tamién pa crear obres pa banda, orquesta sinfónica o pianu. Especial atención merecen los zortzikos de Pablo de Sarasate, como'l 'Caprichu Vascu', onde'l violín asonsaña por aciu harmónicos el soníu del chistu.

Ver tamién

editar

Enllaces esternos

editar

Referencies

editar
  1. DRAE (ed.): «Definición de Zorcico». Consultáu'l 25 de setiembre de 2008.
  2. Azpiazu, José Antonio, Descripción de les diversiones públiques de Guipúzcoa y en particular de los sos bailles. San Sebastián, 1858