Álvaro Colom

políticu guatemalianu (1951–2023)
(Redirixío dende Álvaro Colom Caballeros)

Álvaro Colom Caballeros (15 de xunu de 1951Ciudá de Guatemala – 23 de xineru de 2023Ciudá de Guatemala) foi un inxenieru, empresariu y políticu guatemalianu.[5] Exerció la presidencia de Guatemala en representación del partíu políticu Unidá Nacional de la Esperanza (UNE) en ganándo-y a Otto Pérez Molina con una ventaya de 5.36%, según la cifres del tribunal eleutoral. Foi unu de los 2 candidatos n'algamar la segunda vuelta de la elección presidencial de Guatemala el 9 de setiembre de 2007.

Álvaro Colom
47. Presidente de Guatemala

14 xineru 2008 - 14 xineru 2012
Óscar Berger - Otto Pérez Molina
Vida
Nacimientu Ciudá de Guatemala15 de xunu de 1951[1]
Nacionalidá Bandera de Guatemala Guatemala
Llingua materna castellanu
Muerte Ciudá de Guatemala23 de xineru de 2023[2] (71 años)
Sepultura Cementerio Las Flores (es) Traducir[3]
Causa de la muerte cáncer d'esófagu[4]
Familia
Casáu con Sandra Torres (2002 – div. 2011)
Estudios
Estudios Universidá de San Carlos de Guatemala
Llingües falaes castellanu
Oficiu políticuentamador
Premios
Creencies
Relixón católico (es) Traducir
Partíu políticu Unidad Nacional de la Esperanza (es) Traducir
Cambiar los datos en Wikidata

Biografía

editar

Colom ye fíu d'Antonio Colom Argueta y Yolanda Caballeros Ferraté y sobrín de Manuel Colom Argueta, antiguu alcalde de Ciudá de Guatemala que foi asesináu polos militares en 1979 xusto dempués de la creación del so partíu políticu. Ye'l cuartu fíu de cinco: Yolanda, Antonio, Carlos y Elisa. Tamién ye padre d'Antonio Colom Szarata, baxista de la banda de pop rock Vientu en Contra.[5]

Estudió la Primaria y Secundaria nel Llicéu Guatemala. En titulándose d'inxenieru industrial na Universidá de San Carlos de Guatemala (USAC), convertir nun empresariu y en funcionariu públicu.[5] Foi Viceministru d'Economía y el primer Direutor Xeneral del Fondu Nacional pa la Paz, FONAPAZ, ente 1991 y 1997; convirtiéndose nuna de les figures públiques más reconocíes del país. Prindáu'l 13 de Febreru de 2018 pol casu de corrupcion Transurbano xunto col so cupula de Ministros por anomalias nos contratos del dichu tresporte implementáu mientres el so mandatu y col cual segun hipotesis del Ministeriu Publico y La Comision Internacional Contra la Impunidá en Guatemala (CICIG) se habria fechu de dellos millones de Quetzales.

Divorciu

editar

El 8 d'abril de 2011 concedióse-y el divorciu de Sandra Torres col propósitu de qu'ésta pudiera participar nes eleiciones presidenciales en setiembre del 2011 una y bones la Constitución de Guatemala prohibe a los familiares y parientes del presidente de vez postular les sos candidatures a la presidencia, por tal razón la Corte de Constitucionalidá refugó de manera unánime la inscripción de Sandra Torres a candidata presidencial.[6]

Vida política

editar

Presidente de Guatemala (2008-2012)

editar

Dempués de ganar la segunda vuelta eleutoral nos comicios eleutorales de Guatemala de 2007, y tomar posesión la fecha|14|01|2008}} el presidente empezó a enfrentar los principales problemes del país como lu son la inseguridá y la probeza, mientres l'entamu del so discursu dempués de ser juramentado Presidente de Guatemala dirixir con éstes pallabres: Agora empieza'l privilexu de los probes... y la solidaridá que'l pueblu de Guatemala taba esperando.

El mesmu inxenieru Colom indicó que pertenez a la ideoloxía política de la socialdemocracia. Como parte de la so ideoloxía implementó programes de redistribución de la riqueza: LA MIO familia progresa, Fontierras, Escueles Abiertes, FOGUAVI, Adultu Mayor, Serviciu Social, Creciendo Meyor, Beques Solidaries, Llares Comuñales, Serviciu Cívicu, PRONAM y el Programa Escueles Segures.

Incursión de cárteles mexicanos en Guatemala

editar

En marzu de 2008, la incursión de cárteles mexicanos en Guatemala fíxose evidente cuando once narcotraficantes morrieron na madrugada del 26 de marzu al paecer nuna disputa pol control del territoriu, según la hipótesis de la fiscalía.[7] Ente los finaos taba Juan José León Ardón, unu de los delincuentes más buscaos pola policía guatemaliana y conocíu como «Juancho León» o «Mister J»; amás, les fuercies de seguridá prindaron a seis homes que participaron na agarrada.[7]

L'ataque tuvo les carauterístiques de los axustes de cuentes ente esti tipu de bandes criminales: armes d'altu calibre, coches modernos dotaos de blindaxe y gran cilindrada pa facilitar la fuxida, y un altu grau de crueldá nel asesinatu de los rivales. Ente los prindaos había mexicanos y guatemalianos, toos acusaos de pertenecer a la banda de Los Zetas.[7]

Captura d'ex miembros de ministeriu de Gobernación del gobiernu d'Óscar Berger

editar
«En [...] Guatemala, [...] ente los años 2005 a 2007, xestóse un grupu delictivu conformáu por Carlos Vielmann Montes, quien nesi periodu ocupó'l cargu de Ministru de Gobernación. Ésti incorporó una organización clandestina integrada por individuos del sector públicu y del sector priváu. Estes persones son Erwin Johann Sperisen Vernon, [...] Direutor Xeneral de la Policía Nacional Civil; Javier Estanislao Figueroa Díaz, [...] Subdireutor d'Investigaciones de la PNC; Víctor Rivera Azuaje, investigador nel sector priváu y promovíu al puestu d'Asesor del Ministru de Gobernación, y Víctor Soto Diéguez, [...] xefe de la División d'Investigación Criminal de la PNC, ente otros. El grupu [...] empecipió, prevaliéndose de les invistidures oficiales que teníen, una actividá criminal siguida que consistía en llimpieza social -execuciones estraxudiciales-, asesinatos, tráficu de drogues, llaváu de dineru, secuestros, estorsiones y robos de droga, ente otros».
—La Gaceta, España
16 d'agostu de 2010[8]

N'agostu de 2010, cinco suboficiales de la Guardia Civil española y trés inspeutores del Cuerpu Nacional de Policía españoles desarticularon en Guatemala l'antigua cúpula de Gobernación, a quien s'acusó d'asesinatos, secuestros y blanquéu de dineru.[8] Guatemala ordenara la busca internacional y captura ya ingresu en prisión de, siquier, dieciocho altos funcionarios de la Policía Nacional Civil (PNC) y del ex ministru de Gobernación, Carlos Vielmann, l'ex direutor xeneral de la PNC, Erwin Sperisen, al subxefe, Javier Figueroa, y al ex xefe de la División d'Investigación de la Policía Nacional, Soto Diéguez.[8] Les pesquises de los investigadores españoles apuntaben a la posibilidá de que dalgún de los axentes guatemalianos intervendría na execución de cientos de persones.[8] Pela so parte, nun se citó al ex-presidente Óscar Berger.[8]

Les órdenes de captura fueron dictaes agora pol Xulgáu d'Altu Riesgu guatemalianu tres más de dos años de trabayu de los oficiales españoles -ente los años 2008-2010-, a pidimientu de la Comisión Internacional Contra la Impunidá en Guatemala -CICIG-.[8]

Programes Sociales

editar

Escueles Abiertes

Un espaciu alternativu de formación pa la niñez y mocedá guatemaliana que recrea de manera alternativa les sos capacidaes de tresformamientu.Establez una nueva rellación más fonda ente la escuela, y la comunidá al traviés de la creación cultural y la educación como “práutica de la llibertá” de la niñez y mocedá.Valora la cultura llocal y celebra les diferencies, promueve la participación de la mocedá, l'aprovechamientu del tiempu llibre, la llexitimación de les espresiones de la mocedá actual sobre'l mundu y la sociedá.

La mio Familia Progresa

La mio Familia Progresa, ye un programa social coordináu pol Conseyu de Cohesión Social, que ta al serviciu de los sectores más quitaos de la sociedá guatemaliana y tien como misión brindar sofitu financieru a les families en situación de probeza, por que puedan optar a los servicios d'educación primaria, salú preventiva y nutricional.

Tien como oxetivu ameyorar les condiciones de vida de les families probes, con neños de 0 a 15 años, al traviés d'un sofitu económicu, por que les families puedan invertir en salú, educación y nutrición El Programa "La mio Familia Progresa" (MFP) ye coordináu pol Conseyu de Cohesión Social, foi creáu pol Alcuerdu Gubernativu 117-2008 de fecha 16 d'abril de 2008, y modificáu pol alcuerdu 273-2008 del 22 d'ochobre de 2008. MFP busca dar sofitu económicu a les families en probeza y estrema probeza de los conceyos priorizaos a cambéu del cumplimientu de corresponsabilidades.

Anque los bonos d'educación y de salú, son asignaos mensualmente a les families, según correspuénda-yos, apurrir son apurríos bimensualmente cola condición de qu'éstes cumplan con unviar a los sos fíos a les escueles y asistan a los chequeos médicos con periodicidad, según lo establecío nel Sistema de Corresponsabilidades.[9]

Bolsa Solidaria

La bolsa solidaria, ye un programa social coordináu pol Conseyu de Cohesión Social, que ta al serviciu de los sectores más quitaos de la sociedá guatemaliana y tien como misión detener y esaniciar la desnutrición aguda y crónica de les persones más probes en Guatemala la cual consiste nuna bolsa d'alimentos que contién los siguientes alimentos: 10 llibres d'arroz, 10 llibres de frijol, 5 llibres de farina de maíz, 5 llibres atol nutricional, ½ galón d'aceite de cocina.[10] El Presidente de Guatemala Otto Pérez Molina copió los dos programes antes mentaos[11] ensin ser parte de les sos promeses iniciales.

Asesinatu de Facundo Cabral

editar

El cantante arxentín Facundo Cabral presentar na Ciudá de Guatemala el martes 5 de xunetu de 2011 nel Expocenter del Grand Tikal Futura Hotel.[12] El xueves 7 presentar nel que sería'l so últimu conciertu, nel Teatru Roma de la ciudá de Quetzaltenango, que cerró interpretando'l cantar Nun soi d'equí, nin soi d'allá.

Foi asesináu el 9 de xunetu de 2011 alredor de les 5:20 a. m., en Ciudá de Guatemala, víctima d'un atentáu aparentemente empobináu al empresariu Henry Fariña[13][14][15][16] el cual conducía al cantautor y al so representante al Aeropuertu Internacional La Aurora dende l'hotel onde s'agospiaba, pa siguir en Nicaragua cola so xira de presentaciones.[17] L'atentáu foi perpetáu por dellos sicarios que se dirixíen en tres vehículos y armaos con fusiles d'asaltu nel Boulevard Lliberación de dicha ciudá, quedando namái mancáu l'empresariu y fináu el cantautor.[13]

En xunetu del 2012 fiscales nicaragüenses dixeron que Cabral foi asesináu per parte d'una disputa ente Alejandro Jiménez González y Henry Fariñas, dambos miembros de la peada "Los Charros" aliada con La Familia Michoacana y arreyada na llavadura de dineru en cantidaes de más de mil millones de dólares.[18]

Diputáu pol Parlacen

editar

El 20 de xineru de 2012 pocu dempués de qu'Álvaro Colom apurriera'l so cargu como presidente de Guatemala, foi xuramentu como diputáu del Parlacen xunto al so colega vicepresidente Rafael Espada pol presidente del plenu Manolo Pichardo, acordies con el Parlacen los exgobernates automáticamente pueden asumir el cargu, Colom dixo qu'asumiría al cargu porque se siente comprometíu cola integración centroamericana.

Candidatures

editar

Candidatura 1999

Representando a la ex-guerrilla d'esquierda presentar a les eleiciones presidenciales de 1999 llogrando'l tercer llugar, detrás d'Alfonso Portillo y Óscar Berger, quedando descalificáu p'aportar a la segunda vuelta.

Unidá Nacional de la Esperanza

editar

Poco dempués de les eleiciones de dichu añu fundó'l partíu Unidá Nacional de la Esperanza (UNE) y postulóse a la presidencia pa les eleiciones de 2003, llogró nesta ocasión el segundu llugar, siendo vencíu en segunda vuelta por Berger el 28 d'avientu, hasta que finalmente resultó escoyíu presidente nos comicios de payares de 2007 venciendo a Pérez Molina. Los principales retos del so gobiernu son el combate al narcotráficu, analfabetismu, amenorgamientu de la probeza estrema y concientización del papel de los sindicatos na economía nacional. El 7 de mayu de 2010 el canciller Haroldo Rodas apurrió-y la Orde del Quetzal la cual reciben tolos presidentes guatemalianos.

Reporte de CICIG sobre financiamiento de partíos políticos

editar
«[...] na presidencia volver inútil, tou facer a unu [...]»
—Álvaro Colom, 2014[19]

Nel so infomme El financiamiento de la política en Guatemala del 16 de xunetu de 2015, la Comisión Internacional Contra la Impunidá en Guatemala detalla cómo'l dineru que financia la política guatemaliana ye ilícitu pos al nun rexistrar los oríxenes del finaciamiento y al aceptar recursos de fontes escures, la mayoría de partíos taría trespasando la frontera llegal.[20] D'alcuerdu a la CICIG, en cada gobiernu puede identificase recaldadores que darréu tuvieron una fuerte influencia nel Executivu. Por casu, mientres el gobiernu d'Álvaro Colom, Gustavo Alejos foi nomáu secretariu priváu de la presidencia, dende onde llogró una importante influencia política y convertise en facilitador de negocios propios y ayenos. Fuera financista y operador de Colom mientres les campañes de 2003 y 2007 ya influyó nel nomamientu y destitución de funcionarios. Mientres esti periodu, les empreses venceyaes con é fueron beneficiaes por contratos públicos y el so hermanu y padre fueron nomaos como candidatos a diputaos pola XUNE.[21]

Mientres el gobiernu de Colom hubo a lo menos tres estructures de financistas que se beneficiaron col exerciciu del poder: la de Gustavo Alejos, la de Gloria Torres -hermana de Sandra Torres, entós Primer Dama de Guatemala-, y la de Obdulio Solórzano Montepeque.[22] Una de les estructures de corrupción más cercanes a la presidencia foi la de Gloria Torres, quien foi una de les fundadores de XUNIR y tuvo cargos d'organización nel partíu que-y dexaron rellacionar se con tolos candidatos a alcaldes y alcaldes en funciones d'esa organización.[22] Sobre la base d'eses rellaciones construyó un conxuntu d'entidaes al traviés de les cualos recibía fondos de les municipalidaes y tenía rellaciones col grupu narcotraficante lideráu por Juan Ortiz Chamalé.[22]

Nel casu de Obdulio Solórzano Montepeque, diose la participación d'un presuntu miembru d'un grupu supuestamente dedicáu al narcotráficu en posiciones importantes del gobiernu. Solórzano yera financista de XUNIR y foi electu como diputáu d'Escuintla por esi partíu en 2003 y a principios de 2008 -cuando s'empecipió'l gobiernu de Colom- foi nomáu como direutor del Fondu Nacional pa la Paz (FONAPAZ), al frente del cual foi denunciáu por corrupción.[23] Dende FONAPAZ benefici~ a la estructura del narcotraficante Ottoniel Turcios; Solórzano arrenunció a FONAPAZ a mediaos de 2009 y foi asesináu'l 8 de xunetu de 2010.[23]

Tres l'informe presentáu pola CICIG en xunetu de 2015, Colom afirmó que, magar sabía de los nexos col narcotráficu d'unu de los sos principales financistas, Obdulio Solórzano, caltener como responsable del Fondu Nacional pa la Paz (FONAPAZ), porque una mesa de crisis» aconseyar asina.[19] Colom tamién afirmó que nun denunció a Solórzano porque la mesma «mesa de crisis» pidiólu que nun lo fixera lo que podría considerase como una confesión d'omisión de denuncia.[19]

Colom tamién se refirió a Gloria Torres -cofundadora del partíu XUNE xunto col so exesposa Sandra Torres y él mesmu-, diciendo que lo engañar colo del repitíu trasiegu de dineru al traviés de la oficina de protocolu del Aeropuertu Internacional La Aurora. Esto, supondría una confesión pública de qu'él sabía lo del referíu trasiegu de dineru y que lo toleraría.[19] Finalmente, tocantes a los negocios del so secretariu priváu de la Presidencia, Colom dixo que nun quixo saber nada de los mesmos por respetu a él.[19]

Ver tamién

editar

Referencies

editar
  1. Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 27 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
  2. URL de la referencia: https://www.prensalibre.com/guatemala/politica/fallece-alvaro-colom-expresidente-de-guatemala-confirman-fuentes-allegadas-a-la-familia-breaking/.
  3. URL de la referencia: https://lahora.gt/nacionales/engelberth-blanco/2023/01/24/familiares-y-amigos-dan-el-ultimo-adios-al-expresidente-alvaro-colom/.
  4. «Fallece Álvaro Colom, expresidente de Guatemala, confirman fuentes allegadas a la familia».
  5. 5,0 5,1 5,2 Ortiz de Zarate, Roberto (15 de payares de 2007). «Álvaro Colom Caballeros». CIDOB. Consultáu'l 24 de xineru de 2011.
  6. Álvaro Colom y Sandra Torres tán oficialmente divorciaos
  7. 7,0 7,1 7,2 Elías, 27 de marzu de 2008.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 Cervero, 2010.
  9. La mio familia Progresa a gastáu Q.2 mil millones
  10. «Bolsa Solidaria». Archiváu dende l'orixinal, el 2009-05-05.
  11. candidatos ufierten vieyes/nueves promeses
  12. Rodas, 9 de xunetu de 2011.
  13. 13,0 13,1 Prensa Llibre, 10 de xunetu de 2011.
  14. Emisores Xuníes, 9 de xunetu de 2011.
  15. Ramos, 10 de xunetu de 2011.
  16. Del Cid y Castillo, 10 de xunetu de 2011.
  17. EFE, 9 de xunetu de 2011.
  18. AFP, 2012.
  19. 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 «Colom causa vergüenza ayena». ElPeriódico. 24 de xunetu de 2015. Archivado del original el 2015-07-24. https://web.archive.org/web/20150724211906/http://elperiodico.com.gt/2015/07/24/opinion/colom-causa-verguenza-ayena/. Consultáu'l 24 de xunetu de 2015. 
  20. CICIG 2015, p. 5
  21. CICIG, 2015, p. 78.
  22. 22,0 22,1 22,2 CICIG 2015, p. 94
  23. 23,0 23,1 CICIG 2015, p. 95

Bibliografía

editar

Enllaces esternos

editar


Predecesor:
Óscar Berger
 
Presidente de Guatemala

2008 - 2012
Socesor:
Otto Pérez Molina