Wikipedia

Thunnus thynnus

especie de pexe
(Redirixío dende Albacor)

L'atún[2], albacor[3], bonita[4], bonitu zurdu[5] o zurdu[6] (Thunnus thynnus) ye una de les especies d'atún na familia Scombridae. L'atún coloráu ye orixinariu de dambes veres del Atlánticu, tantu la occidental como la oriental, y tamién del mar Mediterraneu. Escosó nes agües del mar Negru y del mar Caspiu. Esta especie del atlánticu ye bien cercanu a otres especies d'atún coloráu, como l'atún coloráu del Pacíficu y l'atún coloráu del sur.

Thunnus thynnus
atún
Estáu de caltenimientu
En peligru (EN)
En peligru (UICN)[1]
Clasificación científica
Reinu: Animalia
Filu: Chordata
Subfilu: Vertebrata
Clas: Osteichthyes
Subclas: Actinopterygii
Orde: Perciformes
Suborde: Scombroidei
Familia: Scombridae
Tribu: Thunnini
Xéneru: Thunnus
Especie: T. thynnus
Linnaeus, 1758
Consultes
[editar datos en Wikidata]
Exemplar d'atún coloráu nun acuariu d'Osaka.

Nome común

editar

Esta especie ye conocida nel dominiu llingüísticu asturlleonés colos siguientes nomes comunes: atún[2], albacor[3], bonita[4], bonitu zurdu[5] y zurdu[6].

Carauterístiques

editar

L'atún atlánticu ye capaz de superar los 400 kilogramos en pesu y algamar hasta 679, y andar a la tema col marlín negru y el marlín azul del Atlánticu. A lo llargo de la historia l'atún coloráu foi bien apreciáu como alimentu pa los humanos. El valor nel mercáu yá yera altu dende los tiempos de la Grecia Antigua y sábese que yá los fenicios comerciaben cola so carne. Más allá del so valor comercial como alimentu, el so gran tamañu, velocidá y fuercia qu'esplega como depredador atraxo l'almiración dende antiguu de pescadores, al igual qu'escritores, deportistes, banqueros y científicos.

L'atún coloráu ye amás la base d'una de les pesquerías más codaloses del mundu. Los exemplares de mediu y de gran tamañu tán bien valoraos pol mercáu xaponés, onde se consumen como sushi y sashimi. Esta importancia comercial ta llevando a la especie a la sobrepesca. La Comisión Internacional de Caltenimientu de los Atunes Atlánticos (ICCAT) afirmó n'ochobre de 2009 que'l stock d'atún coloráu baxó dramáticamente, hasta'l 72% na mariña atlántica oriental y un 82% na mariña occidental.[7] El 16 d'ochobre de 2009 en Mónacu declárase al atún coloráu en peligru d'estinción. En 2010 los ministros europeos, n'especial el ministru francés d'ecoloxía defendieron que se ponga una llende internacional a les captures.[8]La XE, quien ye la responsable de la mayor sobrepesca d'atun, depués abstúvose de votar pa protexer la especie del comerciu internacional.[9] Dende l'añu 2006 existe un plan de recuperación del atún coloráu nel Mediterraneu Oriental, y esti plan sufrió alteraciones en 2008 y yá ta dando frutos.[10][11]

L'atún coloráu captúrase pal mercáu comercial por pescadores profesionales usando téuniques de cercu, pesca con palangre y arpón. Dende 1930 l'atún coloráu foi'l premiu más importante de toles especies que pueden pescar un pescador deportivu, particularmente n'Estaos Xuníos, pero tamién en Canadá, España, Francia ya Italia. N'España ta prohibida la so pesca deportiva, solo captura y suelta con permisos especiales.

Morfoloxía

editar

Ye l'atún por escelencia. Puede llegar a midir más de 3 metros, llegando a algamar hasta los 700 kilos. L'especimen de mayor tamañu pescáu pesaba 678,6 Kg. (1.496 Llibres). Pescóse en Aulds Cove, Nueva Escocia (Canadá) el 26-10-1979 por Ken Fraser. L'atún d'aleta azul del Atlánticu ye un animal de sangre caliente, daqué bien raru ente los pexes, ta a gustu nes agües fríes de les mariñes de Terranova y d'Islandia, asina como nes agües tropicales del Golfu de Méxicu y nel mar Mediterraneu, onde tolos años desova.

  1. Too sobre l'atún[1] Archiváu 2016-04-06 en Wayback Machine
  2. Tuna on the Brink[2]

Hábitat y migraciones

editar

Ecosistemes peláxicos del océanu Atlánticu y mares axacentes, particularmente el mar Mediterraneu.

Importancia económica y discutiniu

editar

Ye un pexe acobiciáu por cuenta de los precios que puede algamar nel mercáu. En Xapón, país onde'l consumu d'atún per cápita ye'l mayor del mundu, lleguen a pagase miles d'euros por un solu exemplar.[12] Anguaño delles empreses pésquenlos vivos pa dempués engordalos en xaules n'alta mar. Los músculos qu'impulsen les sos migraciones convirtiéronse nuna delicia gastronómica y una fonte de riqueza pa los pescadores. De resultes, la demanda polos atunes d'aleta azul, por casu, ye tan grande que'l so preciu adquirió niveles exorbitantes nes últimes décades.

Datos recién per parte de la ICCAT afirmen que'l stock d'atún coloráu alcuéntrase anguaño nun 57% de la población orixinal, en crecedera desque s'empezara'l programa de regulación de captures. Basándose n'estudios anteriores, grupos ecoloxistes afirmen que'l stock sufrió un amenorgamientu d'hasta'l 80%.

Postures engarraes

editar

EL CICAA (Comisión Internacional pal Caltenimientu del Atún Atlánticu) tien d'asitiase en primer llugar porque ye la única más importante, porque vela polos intereses d'estes especies en peligru realizando aiciones pa terminar con esta situación tan drástica. Polo tanto ye una de les postures o institución que s'enfrenta a quien sobreesploten ésta materia.

Per aciu les estadístiques pesqueres de les Partes contratantes y Partes, de los países o Entidaes pesqueres non contratantes que pesquen estes especies nel océanu Atlánticu, el CICAA arrexunta y coordina la investigación, incluyendo evaluaciones de stock, en nome de los sos miembros, desenvuelve asesoramientu en materia d'ordenación pesquera basáu en datos científicos, apurre un mecanismu por que les partes contratantes alcuerden midíes d'ordenación y edita publicaciones pertinentes. Ye importante reseñar que la so actividá non solo céntrase nel atún sinón qu'actúa en favor d'otres munches especies. Gran parte de la información que'l CICAA apúrrenos ta rellacionada con datos científicos, informes de xuntes científiques y artículos científicos. Ye la única organización pesquera que puede asumir el trabayu riquíu pal estudiu y ordenación de los túnidos y especies marines allegaes nel Atlánticu. Dichos estudios inclúin la investigación en munchos aspeutos, centrándose principalmente nos efeutos de la pesca sobre la bayura de los depósitos. Per otru llau, tenemos el SCRC (Comité Permanente d'Investigación y Estadístiques). Ye'l responsable de desenvolver y encamentar a la Comisión polítiques y procedimientos pa la escoyeta, compilación, analís y espardimientu d'estadístiques pesqueres. Tien d'asegurase de que la Comisión dispón en tou momentu de les estadístiques más completes y actuales sobre les xeres pesqueres que se desenvuelven na zona del Conveniu, lo mesmo que dea información biolóxica sobre los stocks pescaos.

Dalgunes de les midíes a pesar de les adoptaes pa la ordenación tomaes per parte de ICCAT pal caltenimientu de los túnidos, el stock d'esta especie sigue menguando. Dende ICCAT apúntase a que nel añu 2007 pudieron pescase en redol a les 60.000 tonelaes d'atún nel Mediterraneu, de les que más de la metá seríen illegales, porque la Captura Total Permitida (TAC) pa esi añu yera de 29.500 tonelaes. Un añu enantes, en 2006, les captures totales fueron aproximao de 50.000 tonelaes, de les que 20.000 yeren illegales y unes 30.000 correspondíen al TAC autorizáu. En 2010 correspondió-y a España un TAC de 2.526 t un 40% menos de lo dexao en 2009. Ente otres causes ta la pesca de Xibraltar, considerada al marxe de la llegalidá al nun pertenecer a la ICCAT.[13]

A esti tipu d'organismos suman organizaciones como Greenpace, WWF que xunto con pescadores y otros sectores implicaos dende va años soliciten la creación d'un Santuariu d'atún coloráu n'agües de Baleares por casu, llugar onde se va prohibir la captura d'esti animal. Esti tipu d'asociaciones esixen el zarru al completu de la pesca industrial nel Mediterraneu. Quiciabes en referencia al alderique que se xenera pol problema del atún, en munches ocasiones, les reivindicaciones d'esti tipu de grupos conviértense na única voz proyeutada nos medios de comunicación. D'últimes, atopamos los blogues sobre medioambiente qu'en dellos casos rellaten les tarrecibles consecuencies de les aiciones y los problemes que motiven les empreses y países que pasen de llongura de cualesquier política xestora en materia de pesca.

Referencies

editar
  1. ↑ Safina, C. (1996). «Thunnus thynnus» (inglés). Llista Roxa d'especies amenazaes de la UICN 2024.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 13 marzu 2024.
  3. ↑ 3,0 3,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 13 marzu 2024.
  4. ↑ 4,0 4,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 13 marzu 2024.
  5. ↑ 5,0 5,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 13 marzu 2024.
  6. ↑ 6,0 6,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 13 marzu 2024.
  7. ↑ «Endangered Atlantic bluefin tuna formally recommended for international trade ban». ochobre de 2009.
  8. ↑ Jolly, David (3 de febreru de 2010).
  9. ↑ Jolly, David; Broder, John M. (18 de marzu de 2010).
  10. ↑ documento atún rojo
  11. ↑ Gran recuperación del atún rojo en solo seis años de control pesquero
  12. ↑ «Un atún rojo alcanza el récor de 1,3 millones de euros en la lonja de Tokiu».
  13. ↑ Ecologistas y Benemérita se suman contra la pesca ilegal del atún rojo

Bibliografía

editar
  • El léxico de la fauna marina en los puertos pesqueros de Asturias Central, Emilio Barriuso, Uviéu 1986. IDEA.

Enllaces esternos

editar
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Thunnus_thynnus&oldid=4225736»