Amigos de los bables

Amigos de los bables
Direición	España

Amigos de los bables foi una asociación fundada en 1988 como grupu de presión escontra'l procesu de normalización del asturianu entamáu dende la muerte del dictador Francisco Franco. Los filólogos Emilio Alarcos Llorach y Jesús Neira y el filósofu Gustavo Bueno foron los cabezaleros d'un ensame cuya aición fundacional foi la espublización el 29 de mayu de 1988 d'un manifiestu nel diariu rexonal La Nueva España. Nelli, el grupu asociaba el procesu de normalización a un enfotu de "minoríes abertzales" (sic) y presentábase como "la Asturias pensante y sensata", según recueye'l filólogu Xulio Viejo nel so artículu Asturian: resurgence and impeding demise of a minority language in the Iberian Peninsula, nel llibru Focus on Africa: Sociolinguistic Changes in a Changing World. Tamién formaríen parte del coleutivu l'escritor José Ignacio Gracia Noriega; la muyer d'Alarcos Llorach, la tamién filóloga Josefina Martínez Álvarez y el miembru del Real Instituto de Estudios Asturianos (RIDEA), Modesto González Cobas. L'actividá y la influyencia de l'asociación amenorgóse enforma dende la muerte del caderalgu Emilio Alarcos Llorach en 1998.

Trayeutoria

L'asociación tuviere en 1970 el so principal referente, cola fundación de la Asociación de Amigos del Bable, na que s'enxertaban bona parte de los caberos amigos de los bables col oxetu d'estudiar y protexer la llingua asturiana dende la propia Universidá d'Uviéu o del entós nomáu Instituto de Estudios Asturianos (IDEA).

Argumentos

L'enfotu cimeru de la Asociación de Amigos de los Bables hasta la muerte d'Alarcos Llorach foi la de refugar dafechu el procesu de normalización, al qu'asociaben a una corriente ideolóxica de corte nacionalista. Poro, l'asociación fizo abondos esfuercios por amosase como única autoridá filolóxica valoratible na universidá asturiana, enfotándose en menospreciar el llabor de l'Academia de la Llingua Asturiana y de los filólogos de la Universidá d'Uviéu favoratibles a la normalización del idioma.

Les sos argumentaciones tomaben como base les sos investigaciones d'años anteriores, col argumentu básicu de la esistencia n'Asturies de delles fales romániques (bables) que nun conformaríen un corpus llingüísticu únicu. Darréu apuntaben al castellanu como única llingua común a toa Asturies.

Tres de señalar la esistencia "d'un conxuntu de fales romániques, nin gallegues, nin castellanes pol so orixe, a les que llamamos bable", Jesús Neira diz nel prólogu del Diccionario de los Bables de Asturias, editáu pol (IDEA) en 1988, que "Los bables d'Asturies nun tuvieren en rellación dinámica ente sí, nun se interpenetraron mutuamente nin xurdiere d'ello una norma válida pa toos. La función de norma supralocal, finxu de referencia pa toos, desenvolviola el castellanu".

Fontes

Viejo, Xulio. (2004) "Asturian: resurgence and impeding demise of a minority language in the Iberian Peninsula" nel llibru "Focus on Africa: Sociolinguistic Changes in a Changing World", editorial De Gruiter (2004). Páxines 169 a 190. ISSN 0165-2516
Neira, Jesús, y Piñeiro, María Rosario (1988). "Diccionario de los bables de Asturias", Instituto de Estudios Asturiano (IDEA) ISBN 84-87212-00-X

Referencies

Enllaces esternos

Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Amigos de los bables.