Amphipterygium adstringens
Amphipterygium adstringens, el «Cuachalalate» ye una antigua planta melecinal qu'usábase comercialmente en Méxicu dende va sieglos. Por cuenta de la so creciente popularidá, a partir de 2004, el cuachalalate considérase una especie en peligru d'estinción.[1]
Amphipterygium adstringens  | ||
|---|---|---|
 | ||
| Estáu de caltenimientu | ||
 En peligru (UICN) | ||
| Clasificación científica | ||
| Reinu: | Plantae | |
| Subreinu: | Tracheobionta | |
| División: | Magnoliophyta | |
| Clas: | Magnoliopsida | |
| Subclas: | Rosidae | |
| Orde: | Sapindales | |
| Familia: | Anacardiaceae | |
| Xéneru: | Amphipterygium | |
| Especie: |
A. adstringens (Schltdl.) Schiede ex Standl. | |
| Consultes | ||
| Royal Botanic Gardens, Kew | Royal Botanic Gardens, Kew | |
| World Flora Online | World Flora online | |
| [editar datos en Wikidata] | ||
Descripción
editarYe un árbol qu'algama un tamañu de 4 a 8,5 m d'altor. El factor distintivu d'esti árbol ye la so corteya. La so corteya ye rugosa, de color abuxáu y verrugosa, con protuberancies de corchu. Les sos cañes suelen tar cubiertes de repulgos de fueyes cayíes y puede tar desnudu o cubiertu con fines estructures como pelos. Les sos fueyes son imparipinnaes con pecíolus de 5,4 cm de llargor. Polo xeneral, tien 3-7 foliolos. Estos foliolos tienen una base cuneada y ápiz obtusu o arrondáu, el so marxe ye dentáu o crenáu. A. adstringens puede estremase de los otros miembros del xéneru Amphipterygium pola forma de les sos cáscares terminales, que son espatulaes, y tien márxenes dentaos na metá distal de la cáscara.[2]
Distribución
editarAmphypterygium adstringens distribuyir nel centru y sur de Méxicu nos montes de fueya caduca,[1] cerca del monte y na mariña del del Pacíficu, na parte centru sur del Estáu de Jalisco, Michoacán, Morelos, Estáu de Méxicu, Puebla, Guerrero y Oaxaca. Esta planta xeneralmente floria pel branu, de xunu a agostu, y tiende a fructificar (frutos), d'agostu a xineru.[2]
Hábitat y ecoloxía
editarAmphipterygium adstringens xorrez en temperatures templaes en selves o montes caducifolios de Quercus ilex.[1]
Les flores y frutos
editarLa inflorescencia masculina ye d'unos 8,6 cm de llargu. La flor masculina ye actinomorfa. Con un pedúnculu floral de 0,95 cm de llargor. La flor tien 6-8 sépalos y toos miden dende 1,2 mm a 2 mm, estos son tomentosos (densamente cubiertos con pelo na mocedá), pero nel maduror son pilosos (el pelo allárgase y anidia la formación d'una superficie de felpa). L'estame ye curtiu, con un filamentu permediu de namái 0,28 mm de llargor. Les anteres, al igual que los sépalos los maduros, tamién tán cubiertes de pelos llargos y finos. La inflorescencia femenina ye en recímanu d'aproximao 1,3 cm de llargor. Estos contienen xeneralmente 2-4 flores. Los pistilos encrúciense. L'estilu ye cilíndricu y llargu de 2-3 mm.[2]
- Historia
Nel sieglu XVI, Francisco Hernández de Toledo comenta: "la corteya ye fría y secante, resuelve los tumores machucao y aplicao".
Más información apaez hasta'l sieglu XX na obra de Maximino Martínez onde la rexistra como: anticancerosa, antipalúdica, astrinxente y pa la fiebre tifoideo-, y darréu, la Sociedá Farmacéutica de Méxicu, rexístrala como astrinxente.
- Química
Tola investigación química sobre esta planta fíxose en Méxicu. Na corteya del tarmu identificáronse los triterpenos ácidos 3-alfa y 3-epi-masticadienóicu, isomasticadienóicu y epi-oleanólicu; los compuestos benzílicos acedos 6-heptadecil-, 6-nonadecil-, y 6-pentadecil- salicílicu; y el esterol, beta-sitosterol. Na fueya identificóse'l acedu cuachalálicu que ye un triterpenu.
De la corteya d'esta planta aislláronse los triterpenos ácido instipolinásicu, oleanólicu, masticadienónicu y 3-alfa-hidroxi-masticadienónicu, un amiestu d'ácidos anacárdicos, y aldehídos fenólicos.[3]
Propiedaes
editarCuachalalate ye una planta llexendaria en Méxicu que tien efeutos curatibles. La parte más buscada de la planta ye la so corteya. Esta corteya créese que cura la malaria, el cáncer d'estómagu, úzares gástriques y enfermedaes del reñón.[2] Muncha xente en Méxicu tamién tienden a utilizar el Cuachalalate pa endurecer les melles.[4]
Taxonomía
editarAmphipterygium adstringens describióse por (Schltdl.) Schiede ex Standl. y espublizóse en Contributions from the United States National Herbarium 23(3): 673. 1923.[5]
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ 1,0 1,1 1,2 https://web.archive.org/web/http://www.cib.uaem.mx/agebiol/bol_xunu_xunetu2004.htm#Cuachalalate
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 http://ibugana.cucba.udg.mx/pdf/ibugana_13%281%29.pdf
- ↑ «En Medicina tradicional mexicana». Archiváu dende l'orixinal, el 2016-03-06.
- ↑ Standley, Paul Carpenter (1920). Trees and Shrubs of Mexico pt.3. New York: Washington, Govt. Print. Off, páx. 673. ISBN 1151260541.
- ↑ «Amphipterygium adstringens». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 28 d'avientu de 2012.
- ↑ Amphipterygium adstringens en The Plant List
Bibliografía
editar- CONABIO. 2009. Catálogo taxonómico de especies de México. 1. In Capital Nat. Méxicu. CONABIO, Mexico City.
- Cueves, X. M. 2005. A revision of the genusAmphipterygium (Julianiaceae). Ibugana 13(1): 27–47.
- Stevens, W. D., C. Ulloa Ulloa, A. Pool & O. M. Montiel Jarquin. 2001. Flora de Nicaragua. Monogr. Syst. Bot. Missouri Bot. Gard. 85: i–xlii,.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Amphipterygium adstringens.
| Wikispecies tien un artículu sobre Amphipterygium adstringens. |
Datos: Q1960736- Multimedia: Amphipterygium adstringens
Especies: Amphipterygium adstringens
